De Korenschoof (Utrecht)

De Stenenbrug in de Nederlandse stad Utrecht is een basculebrug over de rivier de Vecht die de Kaatstraat verbindt met de Adelaarstraat. De openstelling vond plaats in 1956. Het oostelijke landhoofd bevat een reliëf in baksteen waarop te zien is hoe schepen voorheen in de Vecht werden gejaagd. Voor 1956 overspanden meerdere opvolgende bruggen hier de Vecht. De brugnaam bestond al bij deze voorgangers. De laatste voorganger werd in 1906 gebouwd ten behoeve van de aanleg van een tramlijn. Tramlijn 1 reed tot in de jaren 1930 over de brug.

De Jacobuskerk in Utrecht is een voormalige oud-katholieke kerk, gelegen aan de Bemuurde Weerd. Op deze plek stond eerst een schuilkerk, in de 16e eeuw ingericht voor de voormalige statie buiten de stadsmuren, behorende bij de parochie van de Jacobikerk binnen de stad. Ook twee huizen hoorden bij het complex. Net als die van de Gertrudiskapel en de Maria Minor, sloot de inmiddels zelfstandig geworden parochie zich aan bij de Oud-Katholieken, doordat toenmalig pastoor J.H. Hansen in 1702 de zijde van aartsbisschop Petrus Codde koos, nadat deze laatste was geschorst door paus Clemens XI. Oorzaak van de schorsing was het aloude recht van het kiezen van een eigen aartsbisschop, op welk recht de Nederlandse rooms-katholieken van de 17e en 18e eeuw zich beriepen. Rome was het hier niet mee eens en wilde zelf benoemen. Het huidige gebouw werd gebouwd in 1870, en ingewijd door de oud-katholieke aartsbisschop Henricus Loos. De Jacobuskerk was een ontwerp van architect G. Gerritsen en bezat ook nog een toren. De toren is in 1889 gesloopt nadat deze was gaan verzakken. De kerk is het enige voorbeeld van stucadoorsgotiek, ook wel Waterstaatsgotiek genoemd, in Utrecht. De leden van de parochie van Sint Jacobus oefenden tot ongeveer 1950 vrijwel allen het beroep van hovenier/tuinder uit. Waren zij eerst tegen de stadssingels aan gevestigd (huidige Koekoeksbuurt, Herenweg, Otterstraat) allengs werden zij door stadsuitbreiding "verdreven" naar Pijlsweerd, Lagenoord, Hogen Oord, Lauwerecht, Draaiweg en Zandpad. Nog weer later naar Zuilen, Maarssen, Vleuten, Blauwkapel, Groenekan en Westbroek. Hun kerkelijk centrum bleef echter steeds de Sint Jacobuskerk. In april 1989 moest het kerkgebouw vanwege teruglopend kerkbezoek en hoge onderhouds- en personeelskosten, worden afgestoten. De parochianen gingen deel uitmaken van de Oud-Katholieke Parochie van Utrecht met als kerkgebouw de Sint-Gertrudiskathedraal aan het Willemsplantsoen in Utrecht. Nieuwe gebruiker was een meubelmaker/antiquair. Eind 2009 heeft deze eigenaar de kerk weer verkocht en het gebouw is nu verbouwd tot één woonhuis. Het orgel, gebouwd door de Utrechtse orgelbouwer Johan Frederik Witte in 1879, en betaald uit een schenking door de parochiane Petronella van Oort, staat sinds 1995 in de Rehobothkerk te Doornspijk.

De Westerstroom of Zwanendrift was de gracht langs de westelijke ommuring van de Bemuurde Weerd, eertijds een voorstad van Utrecht . Het liep van de Weerdsingel naar de Noorderstroom, waar het de Vecht in stroomde.

De Lauwerechtbrug is een rijksmonumentale brug in de Nederlandse stad Utrecht. De bakstenen boogbrug met één overspanning is in de 18e eeuw gebouwd ter vervanging van een eerdere brug. Het bouwwerk is gelegen even ten noorden van de binnenstad aan de weg langs de oostelijke oever van de rivier de Vecht. De brug overspant de waterweg Zwarte Water die naast de brug in de rivier uitmondt. IJzeren balustrades zijn op en langs de Lauwerechtbrug aangebracht, een soortgelijke afzetting als langs de grachten in de binnenstad. Direct naast de brug bevindt zich de Jan van Lingtuin met het kunstwerk Ochtend (1971) van de kunstenaar Pieter d'Hont. De brug is vernoemd naar Lauwerecht, onder meer in vroegere eeuwen een buitengerecht in de stadsvrijheid. Tussen het buitengerecht en de stad lag nog de ommuurde voorstad Bemuurde Weerd. Vanuit de stad via de Weerdpoort liep een weg langs de oostelijke oever van de rivier door de Bemuurde Weerd.

Het Zwarte Water is een eeuwenoude watergang in de Nederlandse stad Utrecht die uitmondt in de rivier de Vecht. De watergang ligt in de buurt Lauwerecht. Ter hoogte van de Vecht overspant de rijksmonumentale Lauwerechtbrug het Zwarte Water als watergang. De straat aan de noordzijde heet Zwartewater en deze loopt door in de Vogelenbuurt. De gracht vormde in vroegere tijden de noordoostelijke begrenzing van de voorstad Bemuurde Weerd. De gracht is tevens de grens tussen de voormalige Utrechtse 'buitengemeenten' Domproosdij en Lauwerecht. Het Zwarte Water is oorspronkelijk een restgeul, vermoedelijk van de Vecht. Deze watergang, die de naam Zwarte Water kreeg vanwege het donkere veenwater, kwam ter hoogte van de Nieuwe Keizersgracht uit op de Oude Vecht. De Oude Vecht was oorspronkelijk de hoofdloop van de rivier de Vecht, die vanaf Vechten oostelijk om Utrecht liep. Tussen 1122, het jaar van de afdamming van de Rijn bij Wijk bij Duurstede, en 1300 is deze waterweg grotendeels verland. Een restgeul is hier echter opengehouden om als vaarweg te kunnen blijven dienen. De straat Nieuwe Keizersgracht kent een gedempt gedeelte van de Oude Vecht die hier vanaf de Stadsbuitengracht via de Minstroom en Biltsche Grift uitkwam. De Oosterstroom is een nog bestaande watergang, die aan zuidzijde richting de Weerdsingel loopt en aan de noordzijde op het Zwarte Water aansluit. Deze watergang vormde de oostelijke begrenzing van de Bemuurde Weerd. De aansluiting Zwarte Water - Oosterstroom was destijds aan de binnenzijde voorzien van het rondeel Simpoel aan de ommuring. Een aanzienlijk deel (van Merelstraat tot Kardinaal de Jongweg) werd in de jaren 1964 tot 1974 gedempt na acties waartoe de Utrechtse Muurkrant felle oproepen deed. In 1964 werd begonnen met het dempen van het deel tussen Draaiweg en Kardinaal de Jongweg, in 1974 werd het proces voltooid met het droogleggen van het stuk tussen Merelstraat en Draaiweg. Nog immer zijn de volgende bruggen in het straatsbeeld duidelijk zichtbaar de Merelbrug, de Draaiwegbrug, De Floris Heermalebrug en de Willem van Noortbrug. Behalve voor het vervoer van turf werd het Zwarte Water er tot 1940 ook voor andere vrachten gebruikt. Het vervoer van stenen en andere bouwmaterialen voor de bouw van Tuinwijk ging grotendeels over het Zwarte Water. Toen de huizen gereed waren werden ook de inboedels vaak via het Zwarte Water vervoerd, waarna ze met kleine lorries naar de huizen werden gebracht.

De Bemuurde Weerd is een rond 1300 ontstane voorstad van de Nederlandse stad Utrecht. Vandaag de dag is de Bemuurde Weerd door stadsuitbreidingen geen voorstad meer, maar de naam is blijven bestaan als straatnaam.

De Weerdsluis is een schutsluis met puntdeuren in de Nederlandse stad Utrecht. Ze vormt de verbinding tussen de Vecht en de Stadsbuitengracht. De sluis heeft ook een waaierdeur die werd gebruikt om te spuien.De vaarweg is CEMT-klasse II. De sluis is 95,00 m lang, de wijdte is 8,00 m, de schutlengte is 82,00 m en de kolk is 18,00 m breed. Geschut wordt tot 2,10 m diepgang. De minste drempeldiepte is aan de noordzijde KP -1,84 m, aan de zuidzijde KP -2,23 m.Halverwege de 16e eeuw is er hier in het voorstadje Bemuurde Weerd een waterbouwkundig werk in de vorm van een schut- of schotdeur aangelegd om het waterpeil in het Utrechtse singel- en grachtenstelsel op niveau te houden. Omstreeks 1613 werd deze vervangen door een echte schutsluis. De bouwmeester Lieven de Key was bij de vervanging betrokken. Ze werd ook een militair-tactische inundatiesluis. In 1822 werd de eerste steen gelegd voor een vernieuwde Weerdsluis die verdiept en verbreed werd tot de huidige afmetingen. In monumentaal opzicht maken ook twee voetgangersbruggen deel uit van de sluis.De Vecht was in de scheepvaart een belangrijke schakel tussen Amsterdam en de rivier de Rijn. Bij de Weerdsluis bevonden zich in de 18e en 19e eeuw veel mensen, waaronder vrouwen en kinderen, die zich beschikbaar stelden om de schepen door de Utrechtse singels en grachten met menskracht te trekken, dit omdat de stad binnen haar muren het gebruik van trekpaarden verboden had. De Weerdsluis was ook het vertrekpunt van de trekschuit naar Amsterdam. In 1920 passeerden meer dan 10.000 schepen de Weerdsluis. Anno 2021 is de sluis voor de beroepsvaart nauwelijks nog van belang. De sluis is wel een geliefde zomerse verpoosplek om het "schut-gepruts" van hobbyschippers gade te slaan.De sluis is in 2021 voorzien van een visdeurbel. Via een webcam kan gekeken worden of er vissen zijn, en het publiek kan dan de sluiswachter waarschuwen zodat deze de sluis kan openen.

De Sint-Monicakerk was een rooms-katholieke kerk in de Nederlandse stad Utrecht. De kerk werd in 1885-1886 gebouwd als bijkerk voor de parochie van de Augustinuskerk. Het aantal parochianen was in de jaren voor de bouw zo sterk gestegen dat de Augustinuskerk te klein was geworden om iedereen plaats te bieden. De kerk werd gewijd aan de moeder van de heilige Augustinus, Sint-Monica. De Monicakerk werd op 11 augustus ingewijd door mgr. Snickers, de bisschop van Utrecht. In de jaren 1960 liep het aantal parochianen sterk terug, waardoor rond 1970 werd besloten de kerk te sluiten en te laten slopen. De sloopvergunning werd al in 1971 afgegeven, maar een aantal actiegroepen verzette zich tegen de afbraak en de pastorie werd gekraakt. De sloopvergunning werd in 1973 weer ingetrokken. Er werd overwogen om de kerk als moskee in te richten, maar de vraagprijs van 2 miljoen gulden bleek te hoog. Nadat bleek dat er geen nieuwe bestemming voor de Monicakerk was en de gemeente het gebouw niet monumentaal genoeg vond, werd de kerk in 1977 alsnog afgebroken. De Monicakerk was een ontwerp van Evert Margry, een van de belangrijkste leerlingen van Pierre Cuypers. Margry werd geassisteerd door de architect Jozef Snickers, een familielid van de bisschop van Haarlem die de kerk in wijdde. De driebeukige kruiskerk was gebouwd in de voor Evert Margry ongebruikelijke neoromaanse stijl en stond vooral bekend om de imposante toren aan de Herenweg, waar ook de hoofdingang was. Deze toren had een hoogte van 70 meter. Grote rondvensters in de zijmuren van het schip en het transept zorgden voor licht in de kerk. Op de glas-in-loodramen stonden scènes uit het leven van Augustinus en Monica afgebeeld.

EKKO is een poppodium gelegen aan de Bemuurde Weerd Westzijde in de Nederlandse stad Utrecht. In EKKO spelen veel vernieuwende (inter)nationale bands en dj's. Daarnaast kent EKKO een aantal vaste en wisselende dansavonden, waarbij allerlei stromingen zoals alternatief, hiphop, acid, (minimal-) techno, electro en chiptune hun eigen avonden hebben. Naast een vaste staf, werken er bij EKKO ongeveer 140 vrijwilligers mee in de bedrijfsvoering, zowel bij de bar, het restaurant, als licht- en/of geluidstechnici, stagemanagers en flyeraars.

De Monicabrug is een vaste brug in de Nederlandse stad Utrecht. De brug is gelegen in het noordelijk deel van het centrum. Ze overspant de Stadsbuitengracht (Weerdsingel) en vormt een directe verbinding tussen de Sint Jacobsstraat en de Oudenoord. De brug is gebouwd naar ontwerp van de Nederlandse architect Wiek Röling en werd geopend in 2001.Ze kent een doorvaarthoogte van circa 2,75 meter. De Monicabrug is vernoemd naar de Sint-Monicakerk die tot 1977 in de directe omgeving stond. De voorganger van de Monicabrug is de Westerbrug. Deze brug werd rond 1939 gebouwd bij het aanleggen van een nieuwe ontsluiting van de binnenstad met het doortrekken van de Sint Jacobsstraat. Omstreeks 1970 is de Westerbrug gesloopt en de gracht in dit gebied gedempt in het kader van stedenbouwkundige vernieuwing. Op de locatie van de brug verrees vervolgens een rotonde. Rond het jaar 2000 werd uitvoering gegeven aan de bouw van de Monicabrug en het terugbrengen van de gracht. In 1997 is in het westen over de Stadsbuitengracht tevens de Sint Martinusbrug naar Rölings ontwerp geopend.

De Noorderstroom is een gracht in de Nederlandse stad Utrecht. Ze maakte vanuit de middeleeuwen deel uit van de ommuurde voorstad Bemuurde Weerd. Samen met de Westerstroom vormde de Noorderstroom de westelijke omgrachting van de voorstad. In de 20e eeuw werden de beide grachten overkluisd. Omstreeks 2020 is de Noorderstroom weer open gemaakt.

De David van Mollembrug is een basculebrug over de rivier de Vecht in de Nederlandse stad Utrecht. De brug werd in 1965 geopend en vormt een verbinding tussen David van Mollemstraat en de Draaiweg. De brug is vernoemd naar zijdehandelaar David van Mollem (1670-1746), die hier zijn buitenhuis Zijdebalen had. De brug verving de, in 1752 gebouwde en in 1877 vernieuwde, Knollenbrug, die iets zuidelijker lag in het verlengde van de nu doodlopende Brugstraat.