Bibelot

Kyck over den Dyck is een molen aan de Noordendijk in de stad Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het is de enig bewaarde molen van die stad. De oorspronkelijk molen werd gebouwd in 1612 en was een houten standerdkorenmolen. Deze molen maalde mout, dat als grondstof diende voor de Dordtse bierbrouwers. In 1713 werd de kleine standerdmolen vervangen door de huidige stenen stellingmolen. Sinds 1739 werd overgegaan op het malen van koren. In 1871 werd de molen getroffen door een windhoos waarbij de beide roeden en as afbraken en de stelling werd beschadigd. Gemeente Dordrecht was eigenaar van 1952 tot 1997. Sindsdien is de molen eigendom van de Stichting Molen Kyck over den Dyck, van 1999 tot 2001 is ze maalvaardig gerestaureerd, en daarna operationeel dankzij een kring vrijwilligers.

In 1882 werd aan de Noordendijk de eerste watertoren van de stad Dordrecht (provincie Zuid-Holland) gebouwd. Het is de op een na oudste watertoren van Nederland. De toren heeft een kasteelachtig uiterlijk en is ontworpen door de Dordtse stadsarchitect J.A. van der Kloes. De watertoren heeft een hoogte van 33 meter en een waterreservoir van 500 m3. De vierkante bakstenen torens bevatten destijds machinistenwoningen bestemd voor het personeel van het waterleidingbedrijf ter huisvesting. In 1938 werd de watertoren aangepast en moesten de hoektorentjes van de watertoren deels wijken wegens verbouwingen aan het waterreservoir. De toren was onderdeel van een waterfabriek van de Dordtse drinkwatervoorziening. Op het terrein werd rivierwater gezuiverd in open zandfilterbassins. De machines stonden in de watertoren; daar was ook een laboratorium dat de waterkwaliteit controleerde met forellen die tegen de stroom in zwommen. De watertoren verloor zijn oorspronkelijke functie in 1965.De watertoren en het voormalige pompgebouw uit 1941-1942 hebben de status van rijksmonument.In 2002 maakte de gemeente Dordrecht nieuwe plannen voor het verouderde Eneco-terrein waar de watertoren staat. Dit leidde in 2006 tot een restauratie van de watertoren en het pompgebouw en een herinrichting van de omgeving. Rondom het complex werd een deel van het Wantij weer opengegraven. De totale kosten bedroegen 6 miljoen euro.Sinds 2007 is in de watertoren en het naastgelegen pompgebouw een hotel-restaurant gevestigd genaamd Villa Augustus. Rond de watertoren is een moestuin aangelegd waaruit het restaurant put voor het maken van seizoensgebonden maaltijden. De uitbaters van Villa Augustus hebben eerder Hotel New York (Rotterdam) opgezet in het voormalige directiegebouw van de Holland-Amerika Lijn. Ook dit gebouw is een rijksmonument.In 2008 ontvingen de eigenaren van het complex de jaarlijkse watertorenprijs van de Nederlandse Watertoren Stichting. De jury was van mening dat met de restauratie een solide en duurzame oplossing is gecreëerd die ten goede komt aan de uitstraling van het gebied.

Park Merwestein is het oudste stadspark van de stad Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het is gelegen in de 19e-eeuwse schil en is ontstaan uit een oud landgoed genaamd Merwestein. In 1885 werd de gemeente Dordrecht de eigenaar van het landgoed.

Schouwburg Kunstmin is een theater in de stad Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het gebouw is een rijksmonument in neorenaissance stijl en sinds 1913 in het bezit van de gemeente Dordrecht. Het beschikt onder andere over een theaterzaal, een kleinere multifunctionele zaal, een filmhuis (tot 2012) en een theatercafé. Verder zijn er drie foyers en is het gebouw bekend om zijn unieke interieur in neo-barokstijl. Hierom is de schouwburg een populaire locatie voor het maken van trouwfoto's.

Het binnenvaartmuseum in de stad Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, is een museum van de vereniging De Binnenvaart. Het museum, dat zich aan boord van de voormalige duwboot René Siegfried bevindt, geeft informatie over de historie van de binnenvaart en heeft wisselende tentoonstellingen. Het heeft een geheel gerestaureerde stuurhut en een binnenvaartsimulator. Het museum ligt sinds 2004 in het Wantij bij de voormalige scheepswerf De Biesbosch. Bij deze scheepswerf is het schip in 1963 te water gelaten. Het binnenvaartmuseum maakt onderdeel uit van het Binnenvaartcentrum, dat naast het museum over een groeiend documentatiecentrum over de Nederlandse en internationale binnenvaart beschikt.

De Noordersluispoort, Noorderpoort, Nieuwe sluispoort of Kleine sluispoort was een doorgang in de stadsmuur van de Zuid-Hollandse stad Dordrecht. Het poortje, dat simpelweg met een deur werd afgesloten, bevond zich aan het eind van de Heer Heymansuysstraat, tussen de Sint-Jorispoort en de Riedijkspoort. De sluis waar de poort naar was vernoemd, werd in 1639-1640 gebouwd en scheidde de Spuihaven van de Riedijkshaven. De sluis heette "nieuwe sluys" (1680), ter onderscheiding van de oude sluis bij de Sluispoort of Zuidersluispoort. Hier bevindt zich sindsdien ook de Noorderbrug die uitkomt op de Noordendijk. Omdat er in 1788 sprake is van de "nieuwe Noortpoort", is het poortje mogelijk kort ervoor vernieuwd. Het werd afgebroken in 1824. Eromheen bevonden zich enkele muurhuizen. Het hoge huis direct naast de poort, dat op de kroonlijst 1733 was gedateerd, werd in 1973 gesloopt.

De Riedijkspoort was een stadspoort op de Riedijk in de Zuid-Hollandse stad Dordrecht als onderdeel van de vestingwerken. De poort stond aan de noordoostkant van de stad aan de huidige Merwekade, waar zich tegenwoordig een waterbusstation bevindt.

De Vogelbuurt is een buurt ten oosten van het centrum van de stad Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De wijk is gebouwd in de jaren vijftig van de twintigste eeuw. Samen met de Indische buurt, de Transvaalbuurt en het Land van Valk vormt de Vogelbuurt de wijk Het Reeland.

Gezicht 19e-eeuwse Schil Dordrecht is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in Dordrecht in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 6 mei 2009. Het gebied werd op 5 juni 2013 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 72,7 hectare. In 1988 is de in het noorden grenzende historische binnenstad van Dordrecht al aangewezen tot beschermd stadsgezicht. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

De Sint-Jorispoort was een stadspoort in de Zuid-Hollandse stad Dordrecht aan het eind van het Steegoversloot, bij de huidige Sint Jorisbrug. De oudste vermelding van de poort stamt uit 1450, toen deze de "poirt affter in stege over sloet" werd genoemd. De benaming Sint-Jorispoort is sinds 1553 bekend en verwijst naar de nabijgelegen Sint-Jorisdoelen in het Steegoversloot, waar een van de drie Dordtse schutterijen bijeenkwam. Nadat in 1597 de middeleeuwse poort was afgebroken, werd in 1605 een nieuwe poort gebouwd. In de 19e eeuw was de poort in gebruik als gevangenis bij het gerechtsgebouw, dat in de verbouwde Sint-Jorisdoelen was gevestigd. De poort is in 1866 gesloopt.

De Nieuwkerk is een middeleeuwse kerk in de stad Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De kerk dateert uit het jaar 1175. In dat jaar werd de St. Nikolaaskapelle, zoals ze toen heette, door de bisschop van Utrecht tot parochiale kerk gewijd. Kapelaan Jan de Vries werd als eerste pastoor aangesteld. De architect van deze parochiekerk is onbekend. Na de inwijding werd de St. Nikolaaskapelle verheven tot parochiekerk van de heerlijkheid Merwede. Rond het jaar 1420 onderging de kerk een forse uitbreiding en werd een zogenaamde hallenkerk. In 1567/68 verwoestte een brand de kerk grotendeels. Het overgebleven deel werd weer opgebouwd tot een eenvoudige dubbelkorige kerk, de helft kleiner dan voor de brand. Bij de herbouw werd gedeeltelijk gebruikgemaakt van oude stenen, die eerst werden afgebikt. Ook werden er nieuwe Leidse stenen gebruikt, afkomstig van de steenfabrieken langs de Oude Rijn. In 1592 kon het godshuis weer in gebruik worden genomen. De Nieuwkerk was, met het omliggende kerkhof, de begraafplaats van tal van voorname Dordtse families, zoals de Oenen, Slingelandts, Bercks, Hallincgs en Ruys Terensteyns. Van hun graven is niet veel meer zichtbaar. Enkele zerken hebben in de kerk nog een plaats gevonden, op de grond of tegen de wanden. Het kerkhof diende tot 1 juli 1829 als begraafplaats voor de mindere klassen van Dordtse bewoners. Aan de west- en noordzijde bevonden zich de beste, aan de zuidzijde de gemeentegraven. Toen het kerkhof werd opgeheven zijn de muren vervangen door beren en verdwenen de afsluitingen. Een veemarkt die in 1873 op het Nieuwkerksplein werd aangelegd was geen lang leven beschoren. De kerk diende na de sluiting in 1960 onder meer als opslagplaats en pas in de zeventiger jaren werd het verval, dat in een ijltempo was opgetreden, een halt toegeroepen. In de kerk werden woningen gebouwd en er vestigde zich een supermarkt; die maakte later plaats voor een leverancier van keukeninrichtingen. In de Nieuwkerk is met veel respect ten opzichte van de voormalige functie van dit Rijksmonument een verkoopruimte ingericht. Voor geïnteresseerden is de geschiedenis van de kerk op enkele informatiepanelen in de verkoopruimte te lezen.

De negentiende-eeuwse schil vormt de eerste uitbreiding van Dordrecht buiten zijn (verdwenen) stadsmuren en loopt als een halve maan rond het oude centrum. Het gebied wordt in zijn geheel doorsneden door de Singel. Langs grote delen van deze Singel staan kapitale villa's en herenhuizen. In de schil ligt ook Park Merwestein, voormalig landgoed rond Villa Merwestein. Het gebied wordt op zijn beurt weer begrensd door het spoor naar Rotterdam, Burgemeester De Raadtsingel, Toulonselaan en Oranjelaan.