Pfaueninsel

De Sint-Petrus-en-Pauluskerk van Nikolskoë (St. Peter und Paul auf Nikolskoe) is een kerkgebouw ten noorden van het Berlijnse park Klein-Glienicke aan de rand van de Stolper Berg. De geloofsgemeenschap van de kerk maakt deel uit van de Evangelische Kirche Berlin-Brandenburg-schlesische Oberlausitz.

Kladow is een stadsdeel van Berlijn en behoort tot het district Spandau.

De Sacrower See is een meer in Brandenburg ten zuidwesten van Berlijn. Samen met de 0,7 km noordelijker gelegen Glienicker See en de 1,6 km zuidelijker gelegen Heiliger See in Potsdam vormt het een ketting van meren die in de ijstijd ontstaan zijn.

De Kerk aan de Stölpchensee (Duits: Kirche am Stölpchensee) is de dorpskerk van het voormalige dorp Stolpe, dat tegenwoordig deel uitmaakt van het Berlijnse stadsdeel Wannsee. De zaalkerk met vieringtoren werd in de jaren 1858-1859 gebouwd door Friedrich August Stüler naar een idee van koning Frederik Willem. De koning zelf ontwierp het roosvenster.

De Andreaskerk (Duits: Andreaskirche) is een protestants kerkgebouw in het Berlijnse stadsdeel Wannsee. Het gebouw werd door Otto Stahn in neogotische stijl ontworpen.

Wannsee is een stadsdeel in het uiterste zuidwesten van Berlijn, gelegen in het district Steglitz-Zehlendorf. Het stadsdeel telt ruim 10.000 inwoners en behoort tot de welvarendste van de Duitse hoofdstad: het beeld wordt bepaald door grote vrijstaande huizen, jachthavens en veel groen. Wannsee ligt hoofdzakelijk op een eiland, dat omsloten wordt door de Havel, de Großer Wannsee (waaraan het zijn naam dankt), het Griebnitzkanal (Kleiner Wannsee - Pohlesee - Stölpchensee) en de Griebnitzsee. Tot het stadsdeel behoren daarnaast een deel van het gebied ten oosten van de Großer Wannsee, de kernen Albrechts Teerofen en Kohlhasenbrück, de voormalige exclave Steinstücken en het Pfaueninsel. De kern Klein Glienicke, gelegen aan de zuidwestrand van het eiland, hoort echter niet bij Wannsee, maar is een wijk van de Brandenburgse hoofdstad Potsdam. Wannsee ontleent bekendheid aan de waterrecreatie rond de Großer Wannsee (hoewel het populaire Strandbad Wannsee eigenlijk in het naburige stadsdeel Nikolassee ligt) en de beruchte Wannseeconferentie die de nazi's er hielden in 1942.

De Großer Wannsee, vaak kortweg Wannsee genoemd, is een meer in het zuidwesten van Berlijn. Het meer is een zijarm van de rivier de Havel. Ten zuiden van de Großer Wannsee ligt de Kleiner Wannsee, onderdeel van een keten van meren die bekendstaat als Griebnitzkanal. Beide meren zijn met elkaar verbonden door een smalle waterweg nabij de Wannseebrücke. Het stadsdeel Berlin-Wannsee dankt zijn naam aan de Großer Wannsee en ligt hoofdzakelijk ten westen van het meer. Langs de oostoever van de Großer Wannsee ligt het Strandbad Wannsee, een van de grootste waterrecreatielocaties van de Duitse hoofdstad. Achter het Strandbad Wannsee strekt zich het Grunewald uit en bij de monding van het meer in de Havel ligt het eiland Schwanenwerder. De Großer Wannsee is wereldwijd bekend geworden door de Wannseeconferentie die op 20 januari 1942 plaatsvond in de aan het meer gelegen Villa Marlier. Hier sprak een aantal nazikopstukken over de Endlösung der Judenfrage. Over het meer vaart ieder uur een veerpont, die het spoorweg- en S-Bahnstation Wannsee verbindt met het op de westoever van de Havel gelegen Kladow.

De Wannseeconferentie was een op 20 januari 1942 op uitnodiging van nazileider Reinhard Heydrich gehouden bijeenkomst van vijftien hoge naziambtenaren in de aan de Wannsee bij Berlijn gelegen Villa Marlier. Zij kwamen bijeen om te spreken over de uitvoering van een 'definitieve oplossing' voor het 'Jodenvraagstuk' (Endlösung der Judenfrage). De bijeenkomst begon om 12.00 uur en duurde minder dan twee uur. In een later document wordt de bijeenkomst omschreven als een 'overleg van staatssecretarissen'. Dit geeft weer dat op dit niveau over de uitvoering werd gesproken, wat reeds eerder op een hoger niveau als beleid was vastgesteld. In Villa Marlier is sinds 1992 een herinnerings- en studiecentrum gevestigd: het Haus der Wannsee-Konferenz. Het werd geopend op de vijftigste herdenkingsdag van de conferentie.

De Verlosserkerk (Duits: Heilandskirche am Port von Sacrow) is een luthers kerkgebouw in Potsdam. De kerk staat ten zuiden van het voormalige dorpje Sacrow, dat tegenwoordig een deel vormt van Potsdam, op een landtong aan de oever van de Havel. Zowel vanwege de ligging als vanwege de Italiaanse bouwstijl is dit een buitengewone kerk. Het bouwwerk met zijn vrijstaande campanile stamt uit 1844 en werd gebouwd naar tekeningen van de Pruisische koning Frederik Willem IV. Deze koning, die bekendstaat als „Der Romantiker auf dem Thron“ (De romanticus op de troon), liet de uitvoering over aan zijn hofarchitect Ludwig Persius. De kerk ligt ongeveer 300 m ten zuiden van het Slot Sacrow en maakt deel uit van het in de jaren 1840 door Peter Joseph Lenné opnieuw ingerichte park dat dit slot omringt. Zowel de kerk als het slot werden in de jaren na de Duitse eenwording gerestaureerd en zijn deel van het Havellandschap. Dit cultuurlandschap vol parken en paleizen strekt zich uit van het Pauweneiland tot aan Werder en staat sinds 1990 als ensemble onder de naam Paleizen en parken van Potsdam en Berlijn onder bescherming van de UNESCO als werelderfgoed. Het pittoresk gelegen dorpje Sacrow ligt ingeklemd tussen de door Theodor Fontane vaak beschreven Havel, die hier uitmondt in het Jungfernmeer, het meer van Sacrow en uitgestrekte bossen. Sinds 1939 hoort het dorp bij het zuidwestelijk gelegen Potsdam. Door de Fuchsberge wordt het dorp gescheiden van het drie kilometer noordoostelijker liggende Kladow, dat een deel is van het Berlijnse district Spandau.

De Glienicker See is een meer in Brandenburg ten zuidwesten van Berlijn. Samen met de 0,7 km zuidelijker gelegen Sacrower See en de Heiliger See in Potsdam vormt het een ketting van meren die in de ijstijd ontstaan zijn.

Steinstücken is een woonbuurt van Berlijn, die behoort tot het stadsdeel Wannsee, maar aan alle zijden omringd wordt door de Brandenburgse stad Potsdam. Tijdens de deling van Berlijn was Steinstücken de enige permanent bewoonde West-Berlijnse exclave in de DDR, totdat het in 1972 door een corridor met de rest van Berlijn verbonden werd. Steinstücken is ongeveer driehonderd meter lang en een kilometer breed en telt slechts een paar honderd inwoners. De wijk wordt in tweeën gedeeld door een spoorlijn, de Wetzlarer Bahn.

De Glienicker Brücke, ook wel de 'spionnenbrug' genoemd, is een brug over de zuidelijke arm van de Havel tussen de Duitse steden Potsdam en het zuidwesten van Berlijn (stadsdeel Wannsee). De weg over de Glienicker Brücke is onderdeel van Bundesstraße 1. Tijdens de Koude Oorlog lag de grens tussen West-Berlijn en de Duitse Democratische Republiek precies op het midden van de brug. De brug kreeg wereldwijde bekendheid door de agentenruil op 11 februari 1986.