Verlosserkerk (Potsdam)

De Glienicker Brücke, ook wel de 'spionnenbrug' genoemd, is een brug over de zuidelijke arm van de Havel tussen de Duitse steden Potsdam en het zuidwesten van Berlijn (stadsdeel Wannsee). De weg over de Glienicker Brücke is onderdeel van Bundesstraße 1. Tijdens de Koude Oorlog lag de grens tussen West-Berlijn en de Duitse Democratische Republiek precies op het midden van de brug. De brug kreeg wereldwijde bekendheid door de agentenruil op 11 februari 1986.

Het Schloss Babelsberg (Nederlands: Slot Babelsberg) is gebouwd als een zomerresidentie van de toenmalige prins Wilhelm I en zijn echtgenote prinses Augusta van Saksen-Weimar-Eisenach. Ze zouden meer dan vijftig jaar lang dit kasteel gebruiken. Het kasteel ligt in het grote Babelsbergpark tussen Potsdam en Berlijn aan de oever van Havel. Het kasteel werd tussen 1835 en 1849 in twee bouwfasen gebouwd naar plannen van de architecten Karl Friedrich Schinkel, Friedrich Ludwig Persius en Johann Heinrich Strack. De jongere broer van Wilhelm I, Karel had Schloss Glienicke, de oudere broer Frederik Willem IV had vervolgens Schloss Charlottenhof laten bouwen. Wilhelm I kreeg van zijn zuinige vader in 1833 met mondjesmaat de middelen voor de aanleg van Schloss Babelsberg en het Park Babelsberg. Het kasteel wordt beheerd door de Stiftung Preußische Schlösser und Gärten Berlin-Brandenburg (SPSG). In 1990 werd het Schloss Babelsberg door UNESCO als cultureel werelderfgoed erkend en opgenomen op de werelderfgoedlijst als onderdeel van de Paleizen en parken van Potsdam en Berlijn.

De Sint-Petrus-en-Pauluskerk van Nikolskoë (St. Peter und Paul auf Nikolskoe) is een kerkgebouw ten noorden van het Berlijnse park Klein-Glienicke aan de rand van de Stolper Berg. De geloofsgemeenschap van de kerk maakt deel uit van de Evangelische Kirche Berlin-Brandenburg-schlesische Oberlausitz.

Het Park Babelsberg (Nederlands: Babelsbergpark) is een 114 ha groot landschapspark in het noordoosten van Potsdam, zo'n 25 km ten zuidwesten van het centrum van Berlijn. Het park werd aangelegd in opdracht van de toenmalige prins Wilhelm I en zijn echtgenote prinses Augusta van Saksen-Weimar-Eisenach door landschapsarchitect Peter Joseph Lenné, die ook al voor de vader van Wilhelm I, Frederik Willem III van Pruisen opdrachten had uitgevoerd. De aanleg zou verder door Hermann von Pückler-Muskau uitgewerkt worden. Zijn jongere broer Karel had Schloss Glienicke, de oudere broer Frederik Willem IV had vervolgens Schloss Charlottenhof laten bouwen. Wilhelm I kreeg van zijn vader in 1833 de middelen voor de aanleg van Schloss Babelsberg en het Park Babelsberg. Het park en de monumenten worden beheerd door de Stiftung Preußische Schlösser und Gärten Berlin-Brandenburg (SPSG). In 1990 werd het Babelsbergpark door UNESCO als cultureel werelderfgoed erkend en opgenomen op de werelderfgoedlijst als onderdeel van de Paleizen en parken van Potsdam en Berlijn. In het park zijn naast het grote slot, nog enkele andere bouwwerken opgericht. Het Stoommachinehuis werd in de periode van 1843 tot 1845 naar een ontwerp van Friedrich Ludwig Persius gebouwd. Met de stoommachine werd het nodige water onder druk gebracht voor de irrigatie van het park en de werking van een aantal fonteinen. Tijdens de periode van de Berlijnse Muur lag het gebouw vlak aan het grensgebied en was ontoegankelijk. Het Kleine Slot was oorspronkelijk een eenvoudig tuinhuis dat na twee verbouwingen van Friedrich Ludwig Persius tussen 1833 en 1834, en tussen 1841 en 1842, op vraag van prinses Augusta werd omgebouwd tot een klein kasteel in Tudorstijl. De Gerichtslaube werd in 1871 naar een ontwerp van Heinrich Strack opgericht, met elementen van het middeleeuws Gerichtslaube uit het centrum van Berlijn. Het gebouw moest daar wijken voor de bouw van het Rotes Rathaus. Het Matrosenhaus werd in 1842 naar plannen van de architect Johann Heinrich Strack gebouwd aan de oever van de Havel. De Flatowturm staat op de locatie van een voormalige Nederlandse windmolen, die in 1848 afbrandde. Deze toren werd tussen 1853 en 1856 gebouwd, eveneens naar plannen van Strack.

De Sacrower See is een meer in Brandenburg ten zuidwesten van Berlijn. Samen met de 0,7 km noordelijker gelegen Glienicker See en de 1,6 km zuidelijker gelegen Heiliger See in Potsdam vormt het een ketting van meren die in de ijstijd ontstaan zijn.

Toelichting bij de kaart in het kader: Babelsberg is rechtsonder (groen) op de kaart gesitueerd, wijken 51 t/m 53. Babelsberg is het grootste stadsdeel van de Duitse stad Potsdam, Brandenburg. Tot 1939 was Babelsberg een zelfstandige stad waarna het een deel van Potsdam werd. De plaats is bekend als mediaplaats. De oudste filmstudio ter wereld, het filmpark, de Hochschule für Film und Fernsehen Potsdam en het Babelsberger Filmgymnasium bevinden zich in de stad. Ook zendt de RBB onder andere vanuit Babelsberg uit. De voetbalclub SV Babelsberg 03 is de enige club uit Potsdam die op een nationaal niveau speelt.

Het Karl-Liebknecht-Stadion is een voetbalstadion in de wijk Babelsberg van de Duitse stad Potsdam. Het dient als thuisstadion voor de voetbalclubs Turbine Potsdam (in het seizoen 2010/2011 uitkomend in de Bundesliga voor vrouwen) en SV Babelsberg 03 (in het seizoen 2010/2011 uitkomend in de 3. Liga). Het stadion beschikt over 10.499 plaatsen, waarvan 1472 zitplaatsen. Van de zitplaatsen zijn er 752 overdekt.

Cecilienhof (Duits: Schloss Cecilienhof) is een paleis met 176 vertrekken, gelegen in het noordelijke deel van de Nieuwe Tuin in de Duitse stad Potsdam, dicht bij de oever van de Jungfernsee. Het paleis is tussen 1914 en 1917 gebouwd voor de laatste Duitse kroonprins Wilhelm van Pruisen en zijn echtgenote Cecilie, in de stijl van een Engels landhuis, naar het ontwerp van de architect Paul Schultze-Naumburg. Cecilienhof is bekend vanwege de Conferentie van Potsdam die daar in 1945 plaatsvond en waar de geallieerden onderhandelden over de verdeling van het verslagen Derde Rijk. Het akkoord van Potsdam werd uiteindelijk ondertekend door Truman (de opvolger van Roosevelt), Churchill en Stalin. De grenzen van Duitsland werden opnieuw vastgelegd, in Berlijn werd een Geallieerde Controleraad opgericht. Bij de Conferentie van Jalta was Duitsland (en Berlijn) al verdeeld in vier bezettingszones. Cecilienhof is het gehele jaar geopend voor bezichtiging, maar is 's maandags gesloten. De gehele dag zijn de vertrekken waar de conferentie is gehouden vrij te bezoeken (via een audiogids, behalve in de winter). De privévertrekken van kroonprins Wilhelm en kroonprinses Cecilie zijn met een rondleiding te bezoeken waarvan de laatste om 16:00 uur vertrekt. Het gebouw behoorde voor de Tweede Wereldoorlog tot privébezit van de Hohenzollerns. De afgezette vorstenfamilie heeft het bezit na de val van de monarchie teruggekregen. Bij de opmars van de Russen in 1945 is prinses Cecilie gevlucht naar het westen. De inrichting werd in mei 1945 in een gebouw in de omgeving in veiligheid gebracht. Daar ging de complete inventaris in juni alsnog bij een brand verloren. De communistische regering van Oost-Duitsland heeft het gebouw onteigend. Het deel waar de conferentie gehouden werd, is opengesteld voor het publiek en in de bediendenvleugels is een luxe-hotel ingericht. Na de val van de muur heeft de familie Hohenzollern het gebouw weer opgeëist, maar deze claim is door de rechtbank afgewezen.

Het Marmerpaleis (Duits: Marmorpalais) is een paleis aan het Heilige Meer in de Nieuwe Tuin in de Duitse stad Potsdam. Het paleis werd in de jaren 1787-1792 in opdracht van koning Frederik Willem II van Pruisen gebouwd door architect Carl von Gontard en vanaf 1789 door Carl Gotthard Langhans, de architect van de Brandenburger Tor in Berlijn.

Het Pfaueninsel (Nederlands: Pauweneiland) is een 67 ha groot eiland en landschapspark in Wannsee, zo'n 20 km ten zuidwesten van het centrum van Berlijn, bij de stadsrand aangrenzend aan Potsdam in Brandenburg. In de 17e eeuw werd het eiland Kaninchenwerder (konijneneiland) genoemd naar de konijnenkwekerij die in opdracht van Frederik Willem I van Brandenburg op het eiland was opgericht. In 1685 kreeg Johannes Kunckel, een alchemist, de toelating op het eiland een glasblazerij te bouwen. Kunckel ontdekte o.m. hier een methode voor het vervaardigen van robijnrood glas. Na het overlijden van Frederik Willem in 1688 trok Kunckel naar Stockholm. Het eiland zou een eeuw zo goed als ongebruikt blijven. In 1793 kocht Frederik Willem II het eiland aan. Hij gaf de opdracht voor Schloss Pfaueninsel, een romantisch paleisje dat in 1794 werd gebouwd naar een ontwerp van Johann Gottlieb Brendel. Frederik Willem II liet het bouwen voor zijn maîtresse Wilhelmine Encke (later gravin van Lichtenau). Het paleis is van hout en de gevel werd gebouwd naar het voorbeeld van een middeleeuwse kasteelruïne. Het paleis bevindt zich op de westelijke eilandtip, en is zichtbaar vanuit het Marmerpaleis van de heerser. De gietijzeren brug tussen de torens dateert van later, van 1807. Tot heden is het paleis met het 18de- en 19de-eeuwse meubilair in de zomermaanden voor publiek geopend. Het natuurpark werd aangelegd in 1795 naar een ontwerp van Johaan August Eyserbeck. De zoon van Frederik Willem II, Frederik Willem III van Pruisen, liet op het eiland een modelboerderij aanleggen, en gaf in 1821 landschapsarchitect Peter Joseph Lenné opdracht het park her aan te leggen. Dit is nog de huidige parkaanleg van het eiland. Karl Friedrich Schinkel ontwierp bijkomende gebouwen voor dit doel, met onder meer een menagerie, gemodelleerd naar de Parijse Ménagerie du Jardin des Plantes. De pauwen die in de menagerie gekweekt en tentoongesteld werden, gaven de nieuwe naam aan het eiland. In het noordoosten van het eiland werd de Luisentempel gebouwd, met het uitzicht van een Griekse tempel. De zandstenen portico van dit bouwwerk werd in 1829 van het Schlosspark Charlottenburg naar het eiland verplaatst. Naast het Vogelhuis van de menagerie, waarin kleurrijke papegaaien en fazanten wonen, is er een grote fontein, die in 1824 werd ontworpen door Martin Friedrich Rabe. Het eiland, park en de monumenten worden beheerd door de Stiftung Preußische Schlösser und Gärten Berlin-Brandenburg (SPSG). In 1990 werd het Pfaueninsel door UNESCO als cultureel werelderfgoed erkend en opgenomen op de werelderfgoedlijst als onderdeel van de Paleizen en parken van Potsdam en Berlijn. Het gebied is onderdeel van een natuurgebied krachtens de Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn. Het eiland is sinds 1821 bereikbaar met een vaste veerbootverbinding over de Havel.

De Belvédère op de Pfingstberg (Duits: Belvedere auf dem Pfingstberg) is een kasteel gelegen in de Duitse stad Potsdam, ten noordoosten van de Nieuwe Tuin. Het werd gebouwd in opdracht van Frederik Willem IV van Pruisen in twee bouwfasen, van 1847 tot 1852 en van 1860 tot 1863, naar een ontwerp van Friedrich Ludwig Persius, Friedrich August Stüler en Ludwig Ferdinand Hesse. De tuin werd in de periode 1847–1852 aangelegd door de bekende Pruisische tuin- en landschapsarchitect Peter Joseph Lenné en in 1862–1863 door hem voltooid. Het bouwwerk wordt beheerd door de Stiftung Preußische Schlösser und Gärten Berlin-Brandenburg. In 1999 werd de Belvédère op de Pfingstberg door UNESCO als cultureel werelderfgoed erkend en opgenomen op de werelderfgoedlijst als een van de laatst toegevoegde onderdelen van de Paleizen en parken van Potsdam en Berlijn.

De Heilige Geestkerk (Duits: Heilig-Geist-Kirche) was een barok kerkgebouw aan de rand van de historische binnenstad van Potsdam.