Politiehond Albert

De Speelslinger Oosterpark in een artistiek en bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Oost. Het speeltuig kwam er op verzoek van de gemeente Amsterdam. Zij liet een speeltoestel ontwerpen voor een nieuw in te richten speelplaats in het Oosterpark, dat een flinke opknapbeurt kreeg in de jaren tien van de 21e eeuw. Het ontwerp is afkomstig van het Amsterdamse bedrijf Carve, dat speeltoestellen voor over de gehele wereld ontwerpt. Vervolgens moest er een bedrijf ingeschakeld worden om het object te bouwen. Een in civiele techniek gespecialiseerd bedrijf uit Nieuw-Vennep kreeg uiteindelijk de opdracht. In de zandbak werd vanaf mei 2015 gebouwd aan wat de langste speelslinger van Nederland was. In het object zijn diverse bouwtechnieken samengevoegd (bouwkundige elementen, speelveiligheid, passend maken tussen bomen met hun wortels etc.). Het gevaarte wordt gedragen door een paalconstructie die een buizenframe draagt waarop loopplanken liggen. De vierkleurige balustrade (oranje, geel, blauw en roze) is afgewerkt met kabelnetten van roestvast staal. Het geheel is 88 meter lang en mondt uit in een tunnelglijbaan.

Mauritskade 56 is een gebouw met een adres aan de Mauritskade in Amsterdam-Oost maar ligt in wezen aan het Oosterpark. Al in 1928 waren er plannen voor een tweede openluchtschool voor het zieke kind. Al eerder was een dergelijke school gebouwd in de Frederiksstraat; het gebouw grensde aan het Vondelpark. De gemeente Amsterdam zocht een geschikt terrein en kwam uiteindelijk uit bij het Oosterpark. Om er te kunnen bouwen moest een speeltuin verplaatst worden. Hier werd rond 1930 gebouwd aan de Tweede Openluchtschool voor het zieke kind. De Dienst der Publieke Werken met Pieter Lucas Marnette zorgde voor het ontwerp. Zij kwamen met een langgerekt schoolgebouw in de stijl van de Amsterdamse School, maar dan in verstrakte vorm (geen ronde gevelelementen) enigszins vermengd met een landelijk uiterlijk (lage muren, hoge kap). Opening vond plaats in april 1931. Op de bouwstijl was kritiek, aan de Cliostraat was namelijk de Eerste Openluchtschool voor het Gezonde Kind neergezet in een veel moderner uiterlijk, maar die was dan ook ontworpen door Jan Duiker. De zieke leerlingen, vaak met luchtwegaandoeningen werden van de "normale" lagere school hiernaartoe verplaatst, kregen vaak les in de frisse lucht (er was een binnen- en buitenklas), moesten overdag een uurtje buiten rusten en kregen soms een behandeling met de hoogtezon. Door de zes leslokalen op het zuid(oosten) te plaatsen kreeg men ook gezond licht binnen. Het schoolgebouw zou 230.000 gulden hebben gekost. Als na een schooljaar het kind weer gezond was keerde het terug naar de gewone lagere school. Nadat de school (die verschillende namen kende) hier in 2003 vertrok, diende het gebouw enige tijd tot kantoor. In de 21e eeuw dient het gebouw (deels) tot kinderdagverblijf en sluit de speelplaats Oosterpark met Speelslinger Oosterpark aan op het voorliggende terras. In maart 2001 is het gebouwd tot gemeentelijk monument verklaard. Een van de leerlingen die hier een jaar les had was Rob de Nijs.

De Jaap Kunstbrug (brug 1926) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Oost. De brug is een van de drie bruggen die de grote vijver van het Oosterpark overspannen. De brug heeft uiterlijk veel weg van de Klaartje de Zwarte-Walvischbrug. In december 2018 vernoemde de gemeente Amsterdam de brug naar etnomusicoloog Jaap Kunst, die enige jaren in het Koninklijk Instituut voor de Tropen (aan de noordrand van het Oosterpark) gewerkt heeft.

Spelende kinderen is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Oost. Het is een bronzen beeld van Gerda Rubinstein dat staat in het Oosterpark. Het beeld stelt een rennende jongen met een meisje op zijn rug voor. Rubinstein maakt het in opdracht van gemeente Amsterdam ter gelegenheid van vijftig jaar Amsterdamse Vacantie Kindercomité. In 1957 had de kunstenares een kleien exemplaar klaar. In 1958 werd het geplaatst op een stenen sokkel. In 2006 constateerde Lida Goede, beheerder van de site Buitenbeeldinbeeld.nl, dat op het voetstuk het naambordje Kattinka van Rood-Limpers prijkte, het beeld toewijzend aan Katinka van Rood. Behalve dat er een spelfout in de naam zat, bleek de genoemde kunstenares nooit onder de vermelde naam gewerkt te hebben. Eerdere afbeeldingen in Goedes bezit lieten de naam Gerda Rubinstien zien. In 2008 kwam de kunstenares vanuit Engeland naar Nederland en moest ook zien dat haar beeld aan een ander toegewezen was. Ze kon middels artikelen in Het Parool aantonen, dat zij wel degelijk de maakster was en het Stadsdeel Amsterdam corrigeerde het in de zomer van 2010. Het beeld inspireerde dichter Méland Langeveld tot het gedicht Vertraagde wind. Het Oosterpark is aangelegd op de voormalige begraafplaats De Ooster. In dat park staat tevens het beeld Bokkenrijder van Gerrit Bolhuis. Bolhuis maakte voor De Nieuwe Ooster, waarheen sommige graven van De Ooster naar toe verhuisden, een beeld onder de titel Spelende kinderen.

Mauritskade 57, Amsterdam is een gebouw met een adres aan de Mauritskade te Amsterdam, maar ligt in wezen tegen of in het Oosterpark. Het gebouw werd neergezet op het dan net geruimde gedeelte van de Oosterbegraafplaats dat dan nog wel van botten etc. geschoond moet worden. De nabijgelegen terreinen waren in erfpacht gegeven aan het Koloniaal Instituut onder de voorwaarde dat zij financieel zou bijdragen aan het Laboratorium van Gezondheidsleer van de gemeente Amsterdam. De bouw werd een gezamenlijke operatie omdat het KI er een afdeling tropische hygiëne wilde vestigen. Aan de architect Bernard Springer van de Dienst der Publieke Werken werd om een ontwerp gevraagd. Namens de Universiteit van Amsterdam vertrokken Rudolph Hendrik Saltet, dr. J.J. van Loghem, W.J. de Groot en Springer naar Hamburg, Berlijn, Parijs en Londen om de daar reeds gevestigde laboratoria te bekijken. Daarna verliep de oplevering traag. Pas in 1913 begon Amsterdam met het schoonmaken van de terreinen; in 1914 ging de paalfundering de grond in. Vervolgens wilde geen bouwbedrijf zich wagen aan dit werk tegen de opgegeven prijs. Omdat geld en materiaal schaars was tijdens de Eerste Wereldoorlog werd een soberder ontwerp gemaakt. Vermoed wordt dat architect Jo van der Mey (ook van PW) zich er daarmee bemoeid heeft en ook Allard Remco Hulshoff als chef gebouwen aldaar. De invloeden zouden terug te vinden in de bouwstijl die niet (meer) past in/bij de klassieke stijl van Springer. Pas eind 1917 is het gebouw klaar. In de jaren twintig werd het gebouw te klein en werd er een verdieping op geplaatst. Ook het Zoölogisch Museum Amsterdam was er enige tijd gevestigd. De extra verdieping verdwijnt weer in begin 21e eeuw en werd vervangen door twee nieuwe bouwlagen. Het laboratorium etc. is dan vertrokken en maakt rond 2013 plaats voor het Generator Hostel, een budgethotel. Alhoewel het een monumentaal gebouw is, is het nog niet tot gemeentelijk monument dan wel rijksmonument verklaard.

De Rotsfontein Oosterpark is een fontein in het Oosterpark. Het Oosterpark werd rond 1891 aangelegd, centraal in de vijver staat de grote fontein. Later werd zij aangevuld met een klein fonteintje in het pierenbadje van Aldo van Eyck aan de noordrand van het park. Bij een algehele opknapbeurt en vergroting van het park in de jaren tien van de 21e eeuw onder leiding van landschaparchitectenbureau Sant en Co (architect Edwin Santhagens) werd in de noordwesthoek bij Hotel Arena een nieuwe fontein annex speelgelegenheid neergelegd. Zij bestaat uit een helling van voetpad naar de waterpartij waarop rotsblokken liggen. Tussen en op die rotsblokken zijn twaalf spuwers geplaatst die onregelmatig water spuiten. Door hier water de centrale vijver in te laten lopen wordt de doorstroming van de vijver bevorderd, aldus het architectenbureau. Het eerder genoemde pierenbad werd tegelijkertijd uitgebreid met een fonteinelement (glijrots).

Here comes the sun is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Oost. Het uit 2018 stammende werk van Chris Kabel (Bloemendaal, 1975) bestaat uit 4500 transparante glazen lenzen en filters die geplakt lijken tegen de gevels van de nieuwbouw van het Metis Montessori Lyceum aan de Mauritskade 58. Dat gebouw, ontworpen door architectenbureau Atelier PRO, heeft weliswaar een adres aan de kade, maar is terug te vinden aan de noordelijke rand van Oosterpark. De achtergrond bestaat uit beweegbare zwartkleurige gevelpanelen die hier en daar geperforeerd zijn. Het in de lokalen binnenvallende licht is constant in beweging en verkleurt. Het lenzenpatroon geeft de golven en deeltjes binnen het licht weer.

Het Nationaal Monument Slavernijverleden is een monument in het Oosterpark te Amsterdam ter herdenking van de afschaffing van de slavernij in het Nederlands Koninkrijk. Het beeld is van brons en de sokkel is van beton.

Het Amstellyceum was een montessorischool voor voortgezet onderwijs aan de Mauritskade in Amsterdam. Deze school is in 2012 opgeheven en sinds 2014 is er het Metis Montessori Lyceum (MML) gevestigd.

Twee bouwcomplexen in Amsterdam worden aangeduid met de naam ‘Dubbeltjespanden’. Mauritskade nr. 29 tot en met nr. 54 en een aantal niet meer bestaande panden in het bouwblok Czaar Peterstraat /Blankenstraat. Beide woningbouwprojecten werden eind 19e eeuw gerealiseerd door de Bouwmaatschappij tot Verkrijging van Eigen Woningen (BVEW), de eerste coöperatieve woningbouwvereniging in Amsterdam. De naam ‘Dubbeltjespanden’ heeft te maken met het wekelijkse dubbeltje contributie dat leden van de BVEW destijds aan de bouwmaatschappij betaalden. Door het betalen van de huur en de inleg van dit dubbeltje zouden bewoners na twintig jaar eigenaar van hun woning worden. Dit is uiteindelijk niet gelukt.

43 kinderen is een oorlogsmonument in Amsterdam-Oost.

Het begon met een dubbeltje is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Oost. Het dubbeltje in de titel verwijst naar de zogenaamde Dubbeltjespanden aan de Mauritskade. Deze werden begin 21e eeuw gerenoveerd en aangepast aan de modernere eisen. Woningstichting De Key, dan door fusies eigenaar, gaf kunstenares Marjet Wessels Boer opdracht om een kunstwerk te leveren dat teruggreep op de historie van de kleine woninkjes. Zij kwam met een gevelbrede bakstenen letterbak, die geplaatst werd tegen de blinde zijgevel van het complex aan de Mauritskade. In die letterbak werden aluminium versies geplaatst van gebruiksvoorwerpen, maar ook enkele kleine beelden die verwijzen naar historie en omgeving. Sommige objecten zijn daarbij genummerd; een verwijzing naar huisnummers, waarvan de bewoner(s) voorstellen indiende(n). Er zijn bijvoorbeeld: de letters BVEW, verwijzen naar de oorspronkelijke woningbouwvereniging Bouwmaatschappij tot Verkrijging van Eigen Woningen; een geabstraheerde beeltenis van Klaas van Ris, medeoprichter van het BVEW; een verfpot verwijst naar een destijds nabijgelegen lakfabriek, die de lucht bezwangerde met onwelriekende geuren; een olifant, verwijzing naar een oud-bewoner die in Artis werkte en de olifant mee naar huis nam; beeltenis van Henk Blomvliet, ooit speler bij AFC Ajax, die enige tijd woonde op 29H; een van de bewoners in de 21e eeuw had een reisagentschap en wordt gerepresenteerd door een vliegtuig; de letterbak zelf is een verwijzing naar de letterzetterij, die nodig was om het krantje van de BVEW te drukken om leden te werven. Het kunstwerk werd medegefinancierd door het Amsterdams Fonds voor de Kunst. Op een website vind je alle verhalen achter de objecten in de kast en wordt de rijke geschiedenis van de Dubbeltjespanden beschreven. (http://dubbeltjespanden.nl/)