Oostelijk Marktkanaal

De Buysbrug is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-West.

Het Marktkwartier is een geplande woonwijk in Amsterdam-West op het terrein van de Centrale Markthallen (Food Center Amsterdam) in Amsterdam. Het plan is om de bestaande bedrijvigheid te verplaatsen naar het noordelijke deel van het bedrijventerrein, waarbij de toegang komt aan de noordkant bij de Haarlemmerweg. Aan de zuidkant, bij de Jan van Galenstraat, ontstaat vervolgens plek voor een nieuwe wijk met ruim 1.500 huur- en koopwoningen. Belangrijk onderdeel van het plan is de restauratie van de monumentale markthal uit 1934. De hal is ontworpen door de architect N. Lansdorp, gelegen midden op het terrein, 70 bij 100 meter groot en heeft sinds 2007 de status van rijksmonument vanwege onder meer de cultuurhistorische en architectonische waarden. De monumentale hal krijgt een publiek karakter met ruimte voor evenementen, horeca en mogelijk een hotel. Voor de ontwikkeling van het terrein worden wel de bestaande uitgaansgelegenheden Marcanti en Club Lite opgeofferd; deze worden gesloopt en vervangen door luxe appartementencomplexen met inpandige garages. De ontwikkeling start met de bouw van een nieuw afgesloten Food Center op de plek van het KET-terrein en het abattoir. De handel zou daarna plaats moeten vinden in nieuwe bedrijfshallen met een oppervlakte van 100.000 m². Er komen twee routes voor wandelaars en fietsers: de Landlustroute tussen Bos en Lommer en Westerpark langs de centrale markthal en de Westerparkroute langs de kade van het Westelijk Marktkanaal. VolkerWessels Vastgoed / Ballast Nedam verbindt zich voor een periode van 25 jaar aan de exploitatie van het 23 hectare grote gebied. Het consortium is niet alleen verantwoordelijk voor de bouw en financiering, maar ook voor de exploitatie en het beheer van het nieuwe Food Center. De gemeente draagt maximaal 20 miljoen euro bij. In 2020 werd het te bouwen aantal woningen verhoogd tot 1.700, waarvan een kwart huurwoningen in de sociale sector. De start van de bouw is voorzien voor 2021.

De Centrale Markthallen, sinds 1998 Food Center Amsterdam, vormen een bedrijventerrein ten noorden van de Jan van Galenstraat in Amsterdam-West, voornamelijk gericht op de groothandel in levensmiddelen. Het terrein met een oppervlakte van 40 hectare is bedoeld als groothandelsmarkt en is niet openbaar toegankelijk. De officiële naam was bij de opening in 1934 Centrale Markt, vanaf 1977 Centrale Groothandelsmarkt en sinds 1998 Food Center Amsterdam.

De Otter is een houtzaagmolen in Amsterdam-West aan de Kostverlorenvaart. Deze molen is de laatste overgebleven van een grote groep zaagmolens die tussen de 17e eeuw en eind 19e eeuw ten westen van de Buitensingelgracht stonden. Omstreeks 1900 is hier de Frederik Hendrikbuurt gebouwd. De Otter is van het type paltrokmolen, waarvan nog op vijf plaatsen in Nederland exemplaren aanwezig zijn (Amsterdam, Haarlem, Zaandam, Zaanse Schans en Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem). De Otter is de oudste nog bestaande molen van dit type.

De Rochussenstraat is een korte straat in Amsterdam, vernoemd naar de staatsman Jan Jacob Rochussen (1797-1871), achtereenvolgens Minister van Financiën, gouverneur-generaal van Nederlands Oost-Indië en Minister van Koloniën. De Rochussenstraat bevindt zich in de Staatsliedenbuurt Erg dichtbij het gwl terrein. En loopt van de Kempenaerstraat met halverwge een flauwe S-bocht naar de Van Bossestraat. De eerste plannen voor de bouw van de Staatsliedenbuurt dateren van 1875-1877, toen dankzij het zogenaamde Plan Kalff de mogelijkheid ontstond om buiten de oude stadswallen te gaan bouwen. In de Tweede Wereldoorlog is het torentje in de Rochussenstraat (nu reeds teruggeplaatst) zwaar beschadigd nadat een Nieuw-Zeelandse bommenwerper crashte tijdens een mislukte missie.

De Gillis van Ledenberchstraat is een straat in de Frederik Hendrikbuurt in Amsterdam-West. De straat is per raadsbesluit van 18 juli 1919 vernoemd naar Gilles van Leedenberch, griffier van de staten van Utrecht (1550-1618) en medestander van Johan van Oldenbarnevelt, die door Prins Maurits gevangengezet was.

De Van Hallstraat is een straat in Amsterdam-West. De straat kreeg zijn naam in 1903 en werd vernoemd naar Floris Adriaan van Hall (1791-1866), Amsterdams advocaat en minister van Financiën. De straat ligt in de Staatsliedenbuurt en in de omgeving zijn de straten vernoemd naar staatslieden. De Van Hallstraat loopt van de Haarlemmerweg tot aan de Kostverlorenvaart. In het verlengde ligt via de Van Hallbrug de Kostverlorenstraat naar het Frederik Hendrikplantsoen. Halverwege de straat ligt het Van Beuningenplein. Ten westen van de Van Hallstraat lag het waterleidingterrein van de Gemeente. In de jaren 90 verrees hier rond de Watertoren een nieuwbouwwijk. Filmhuis Cavia is gevestigd aan de Van Hallstraat.

Filmhuis Cavia is een filmhuis in de Van Hallstraat in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt dat geheel door vrijwilligers draaiende wordt gehouden. De bioscoop is in de jaren tachtig voortgekomen uit de kraakbeweging en heeft een eenvoudige formule: er wordt gedraaid wat elders niet te zien is. Filmhuis Cavia is gevestigd in het voormalige Prinses Beatrix Schippersinternaat en is met veertig stoelen het kleinste filmtheater van Amsterdam. De programmering varieert van klassiekers tot experimentele film. Het filmhuis besteedt bijzondere aandacht aan films uit niet-westerse landen en thema's als gender, seksuele identiteit, feminisme en sex-positive-porno. Filmfestivals als Roze Filmdagen, CinemAsia en het KLIK! Amsterdam Animatie Festival zijn in Cavia begonnen. Naast de gangbare digitale projectie worden er ook nog steeds analoge films (16 en 35 mm) gedraaid. Filmhuis Cavia is aangesloten bij Cineville, een sinds maart 2008 bestaand samenwerkingsverband van filmtheaters.

Brug 171 is een basculebrug in Amsterdam-West. Ze vormt de verbinding tussen de Van Hallstraat en Kostverlorenstraat en overspant daarbij de Kostverlorenvaart. De Kostverlorenvaart maakt onderdeel uit van de Staande Mastroute, vandaar dat een vaste brug hier niet mogelijk is. In eerste instantie was het niet de bedoeling hier een brug neer te leggen, alhoewel de gemeente al in 1902 dacht dat hier een brug noodzakelijk zou worden. Ondernemers zagen meer mogelijkheden voor een brug in het verlengde van de Amaliastraat. In 1906 leverde overleg met de gemeente op dat wellicht een veer een betere oplossing bood. De walkanten en straten waren nog in aanbouw. De gemeente kwam met een alternatief van een overhaal, dat ook in de ogen van de ondernemers goedkeuring kreeg. Of die er daadwerkelijk gekomen is, is onbekend. In 1928 besloot de gemeente dat de Van Hallstraat een van de belangrijkste toevoerwegen werd van de stad onder de Haarlemmerweg. Daartoe moest er een straat en brug aangelegd worden om de Van Hallstraat rechtstreeks te verbinden met het Frederik Hendrikplantsoen. Er werd een onteigening voorbereid, want in dat project moest ook de Van Hallstraat verbreed worden. Pas anderhalf jaar later kon de gemeente beginnen, ze had toestemming van het rijk gekregen. Daarna werd er gesteggeld over van alles en nog wat, de hoogte van de brug, de doorvaartbreedte etc. Aan de Publieke Werkenarchitect Piet Kramer werd gevraagd om een ontwerp te maken voor een nieuwe brug. Hij kwam met een enkelvoudige basculebrug met een aanzienlijke verbreding. Kramers bouwstijl van de Amsterdam School is ook hier terug te vinden in de bakstenen walkanten en de afwisseling van bak- en natuursteen. Er werd bij deze brug slechts één beeldhouwwerk meegeleverd, een wind/kompasroos nabij de trap naar de bascule. Ook twee andere kenmerken van Kramers ontwerpen zijn hier terug te vinden. Ten eerste zijn daar de rondstalen (normaal gebruikte Kramer siersmeedijzer) balustrades, ten tweede staan op de landhoofden een brugwachtershuisje en een abri (bushokje), beide in de Amsterdamse-Schoolstijl. Het was de derde brug met huisjes van Kramer, na de Zeilbrug in 1924 en Willemsbrug in 1928. De bouwsels zijn typisch voor Kramer, hij voorzag ze van daken in de vorm van een pet. Waar deze op andere bruggen in de stad symmetrisch werden geplaatst en ontworpen, is dat hier niet het geval. Aan het ene eind staat een brugwachterhuisje direct aan het water (tol werd vaak door de schipper per klomp aan een hengel voldaan); het abri staat verder van de brug af. Die plaatsing zorgt voor een "vreemde" asymmetrische aanblik vanaf het water. Met de aanleg van de brug, alhoewel dus gepland in 1928, werd pas op 17 augustus 1931 begonnen, op 13 augustus 1932 kon de brug worden geopend door Monne de Miranda. De totale kosten waren 230.000 gulden. De brug heeft twee officieuze benamingen gekend: Van Hallbrug en Kostverlorenbrug. De eerste was een vernoeming naar de straat en indirect dus naar Amsterdamse advocaat en latere minister van Financiën Floris Adriaan van Hall. De tweede naar de vaart waarover zij gespannen is. In 2016 wilde de gemeente Amsterdam af van alle officieuze benamingen, voor zover die niet paste binnen de richtlijnen van Basisadministratie Adressen en Gebouwen. Vanaf april 2017 gaat de brug naamloos (dat wil zeggen alleen met nummer) door het leven.

Paard en tafel is een tweedelig artistiek kunstwerk in de Waterwijk in Amsterdam-West. De kunstenaar Mathieu Nab maakte rond 1996 bij de inrichting van die wijk een drietal werken. Een paard, een veulen en een tafel werden daar in een plantsoen geplaatst langs de Waterrijkweg en Waterloop, voet- annex fietspaden die de buurt doorsnijden. De drie beelden nodigden uit om erop te klimmen, vandaar dat het paard werd voorzien van een handgreep, dat opklimmen en vasthouden eenvoudiger maakt. Paard en veulen waren van hout; de tafel dat er als een soort aambeeld bij staat is van steen. In 2017 werd een poging gedaan de beeldengroep te restaureren. Paard en tafel overleefden die restauratie; het veulen was dermate verrot dat herplaatsing niet meer mogelijk was. Plaatsing had letterlijk wat voeten in aarde. Een dieplader met kraan moest eraan te pas komen om ze op de juiste plaats en vloerhoogte te krijgen. Om te voorkomen dat de dieplader weg zou zakken in de zachte bodem onder de straatklinkers moesten rijplaten gelegd worden.

De Frederik Hendrikbuurt is een buurt in het stadsdeel West van Amsterdam. De buurt is gebouwd vanaf het laatste kwart van de negentiende eeuw. De wijk is een eiland omringd door de Singelgracht, de Hugo de Grootgracht, de Kostverlorenvaart en de Kattensloot. Evenals de Frederik Hendrikstraat en het Frederik Hendrikplantsoen is de buurt, vernoemd naar Frederik Hendrik (stadhouder van Holland in de eerste helft van de zeventiende eeuw). Ook zijn er straten vernoemd naar zijn tijdgenoten, zoals Hugo de Groot en Amalia van Solms.

Het Gedenkteken Gerard Reve is een gedenkteken in Amsterdam-West. Het driedelig artistiek kunstwerk (2006) ter herinnering aan Gerard Reve is van Margriet Kemper. Voor het Waterspiegelplein kwam zij met een vrij onopvallend monument, dat geheel opgaat in haar omgeving. Het eerste deel bestaat uit een houten zitbank, die uitzicht biedt op het oosten. Men wordt er uitgenodigd om literatuur te lezen of om voor zich uit te staren. Dit kan overdag en ’s nachts; de nabij staande lantaarnpaal geeft 's nachts een gelig licht. Kijkend vanaf de zitbank is het eerste dat zichtbaar is dan ook die lantaarnpaal, die zwart is, daar waar andere in de stad voornamelijk grijs zijn De gangbare lichtbron bevat in tegenstelling tot de “normale lantaarnpalen” in Amsterdam drie luikjes die de kijker al dan niet open kan klappen. De drie luikjes geven toegang tot: boven: tekst uit Nader tot U midden: foto van Gerard Reve gemaakt door Rineke Dijkstra onder: foto van het geboortehuis van Gerard Reve: Van Hallstraat 25 hij woonde er op de tweede verdieping. Als men vanuit de bank verder kijkt, kan het oog een klinkerpad volgen dat van de zitbank reikt tot het voet- en fietspad van de Van Hallstraat. Het pad vormt een lang gerekte punt met afwijkende kleurstelling, die rechtstreeks wijst naar genoemd pand. Nader tot U vormde de inspiratiebron voor dit kunstwerk; in het boek is een passage gewijd aan het begin van de mens. De foto werd juist op het eind van zijn leven gemaakt op verzoek van Reves vriend Joop Schafthuizen. Het gedenkteken was niet geheel onomstreden. Er werd geopperd dat een accent wijzend op de homoseksualiteit van de schrijver ontbrak; daartegenin werd gesteld dat Reve slechts één jaar aan de Van Hallstraat woonde en er toen nog geen sprake was van zijn homoseksualteit. Het Amsterdamse Fonds voor de Kunst weigerde een bijdrage, omdat in hun ogen het kunstwerk te weinig opviel. Ze hadden veel liever een nationaal monument voor Gerard Reve gezien, wat weer tegen de borst stuitte van het Stadsdeel. De onthulling vond plaats op 14 december 2006 (Gerard Reve werd op 14 december 1923 geboren) door Schafthuizen.