Forum van Caesar

De Mamertijnse gevangenis, of Mamertinum (Latijn: Carcer) was de staatsgevangenis van het Oude Rome. De gevangenis stond bij het Forum Romanum, aan de voet van de Capitolijn, tussen de Tempel van Concordia en de Curia Julia. Het gebouw is gedeeltelijk bewaard gebleven, maar was oorspronkelijk groter. De gevangenis strekte zich uit langs de voet van de Capitolijn, waar meerdere cellen naast elkaar lagen die in de gangen van voormalige tufsteenmijnen in de heuvelhelling waren gebouwd. Van het oorspronkelijke gebouwen resteren nog twee cellen en een deel van de façade, met de zogenaamde "poort der schande". De bewaard gebleven cellen zijn twee boven elkaar gelegen ruimtes; de Carcer (boven) en het Tullianum (onder). De twee ruimtes staan met elkaar in verbinding door een gat in het plafond. Het Tullianum is het oudste deel en werd waarschijnlijk in de 3e eeuw v.Chr. gebouwd. De gevangenis was niet bedoeld voor langdurige opsluiting, de meeste gevangenen werden korte tijd vastgehouden. Anderen waren echter ter dood veroordeeld en werden hier vastgezet en geëxecuteerd. Vaak gebeurde dit door verwurging, in andere gevallen werden de gevangenen doodgehongerd. De bekendste slachtoffers waren de Gallische koning Vercingetorix en Jugurtha, de koning van Numidië. Nadat de gevangenen waren overleden werd hun lijk van de naastgelegen Gemonische trappen naar beneden gegooid en vervolgens in de Tiber gedumpt. De gevangenis is zeker tot in de 4e eeuw in gebruik gebleven. Boven op de gevangenis werd in de 16e eeuw de kerk San Giuseppe dei Falegnami gebouwd, waarschijnlijk in 1597 door G.P. Montano voor het gilde van de timmerlieden.

De Curia Hostilia was het eerste Senaatsgebouw of curia van de stad Rome. Het gebouw stond op het Forum Romanum. Het werd gebouwd tijdens de regeerperiode van koning Tullus Hostilius in de 7de eeuw v.Chr. Hoewel enkele malen eerder hersteld, was het Lucius Cornelius Sulla die in 80 v.Chr. het gebouw uitgebreid herstelde en vergrootte. Voor de curia lag het comitium, waar de volksvergaderingen werden gehouden. In 52 v.Chr. braken rellen uit in de stad na de gewelddadige dood van de onder het volk populaire politicus Publius Clodius Pulcher. Hierbij werd de Curia Hostilia in brand gestoken en ging hij verloren. Julius Caesar liet de curia vanaf 48 v.Chr. herbouwen, maar deze kreeg een enigszins andere oriëntatie om in lijn te komen met zijn nieuwe forum dat hij daar direct achter liet bouwen. Het nieuwe Senaatsgebouw kreeg ook zijn naam; Curia Julia.

Het Ruiterstandbeeld van Trajanus (Latijn:Equus Traiani) was een ruiterstandbeeld ter ere van keizer Trajanus in het oude Rome. Trajanus liet het ruiterstandbeeld midden op het plein van zijn nieuwe forum plaatsen. Het moet een schitterend monument geweest zijn. Toen keizer Constantius II in 357 zijn enige bezoek aan Rome bracht, was hij verbluft door de pracht van het Forum van Trajanus. Volgens Ammianus Marcellinus riep hij daarbij uit dat het enige dat hij in zijn hoofdstad Constantinopel kon en wilde laten kopiëren, het Ruiterstandbeeld van Trajanus was. Het ruiterstandbeeld staat afgebeeld op een aantal munten die door Trajanus werd geslagen. Trajanus, gezeten op zijn paard, begroette hier vanuit de bezoekers van het forum. Waarschijnlijk diende het ruiterstandbeeld van Trajanus als voorbeeld voor vele andere standbeelden. Het bekende Ruiterstandbeeld van Marcus Aurelius is op dezelfde wijze gemodelleerd. Uit archeologisch onderzoek blijkt wel dat het beeld van Trajanus (met een hoogte van acht tot tien meter zonder sokkel) ongeveer drie keer groter moet zijn geweest dan dat van Marcus Aurelius.

De Boog van Septimius Severus is een triomfboog op het Forum Romanum in Rome.

Het comitium, de verzamelplaats van de curiae (Romeinse bestuurlijke indeling), vormde samen met de verzamelplaats voor de comitia curiata het forum in ruimere zin. Deze twee werden van elkaar gescheiden door het rostra of spreekgestoelte. Het bevond zich voor de curia, het senaatsgebouw. Het was een plein waarvandaan de consuls het volk toespraken, en waar de verkiezingen gehouden werden. Het bevond zich voor de rostra, het spreekgestoelte waarvandaan de consuls spraken. In later tijden - toen de curiae al aan belang ingeboet hadden - is op dit plein de curia gebouwd, waardoor een groot deel van het plein opgeslokt werd. Het enige wat er nu nog van over is, is het pleintje en de Lapis Niger.

De Tempel van Janus of Tempel van Janus Geminus was een kleine, maar belangrijke tempel op het Forum Romanum in het oude Rome. Het belangrijkste kenmerk van dit heiligdom was dat zijn deuren in tijden van vrede waren gesloten en tijdens oorlogen werden geopend. Door de vele oorlogen die de Romeinen voerden, stonden de deuren van de tempel vrijwel altijd open.

De Tempel van Concordia (Latijn:Aedes Concordiae), ook wel Tempel van de Eendracht, was een tempel op het Forum Romanum in het oude Rome. De tempel was gewijd aan Concordia, de Romeinse godin van de eendracht.

De Decennaliazuil was een erezuil op het Forum Romanum in het oude Rome.

De Umbilicus Urbis Romae (Latijn voor "Navel van de stad Rome") vormde in de Romeinse tijd het symbolische middelpunt van de stad Rome en van het Romeinse Rijk. De Umbilicus werd opgericht naar het voorbeeld van de Omphalos ("Navel") in het Griekse Delphi. Het monument stond op het Forum Romanum. Mogelijkerwijze vormde het een combinatie met de Milliarium Aureum, de Gouden Mijlpaal, het andere middelpunt van het Romeinse Rijk. Deze twee monumenten stonden vermoedelijk aan weerszijden van de Rostra, het sprekerspodium. In de 19de eeuw is tussen de Rostra en de Boog van Septimius Severus een massieve bakstenen constructie opgegraven met een doorsnede van 4,45 m. die met de Umbilicus wordt geïdentificeerd. Het was een kegelvormig monument, dat oorspronkelijk was bekleed met marmer en travertijn. In zijn bewaard gebleven vorm werd het opgericht in de tijd van keizer Septimius Severus, rond 200 na Chr., toen de triomfboog voor de keizer werd gebouwd. Daarom neemt men aan dat het in de plaats kwam van een (veel?) ouder monument dat moest wijken voor de triomfboog.

De rostra (Lat. snavels of stevens) was het spreekgestoelte waarvandaan de consuls spraken en dat op het Forum Romanum voor de Curia stond.

De Tempel van Venus Cloacina (Latijn: Sacellum Cloacinae) was een klein heiligdom ter ere van Venus Cloacina op het Forum Romanum in het oude Rome. Cloacina was een oude Romeinse godin, die al in de koningstijd werd vereerd.

De Milliarium Aureum (de Gouden Mijlpaal) was een Romeinse mijlpaal op het Forum Romanum in Rome, die het punt aangaf waar alle Romeinse wegen zouden beginnen. De Gouden Mijlpaal is in 20 v.Chr. door keizer Augustus opgericht. Hoewel de mijlpaal was geplaatst als praktisch instrument of fraaie frivoliteit, was het toch vooral een politiek machtssymbool: hier was het centrum van de wereld en nergens anders. Waarschijnlijk was het een achthoekige marmeren pilaar, die met bladgoud bekleed was. Op de pilaar waren de namen van de belangrijkste steden van het Romeinse Rijk gegraveerd, met vermelding van hun afstand tot aan de stadspoorten van Rome, niet tot aan de mijlpaal zelf. De pilaar is verloren gegaan, maar een restant van de voet is opgegraven en staat nu op het Forum.