Gerard Doustraat 175-181

Stadhouderskade 110-113 is een complex gebouwen aan de Stadhouderskade/Singelgracht te Amsterdam-Zuid, De Pijp. De gebouwen zijn hier neergezet in opdracht van makelaar A.H. de Klerck, die waarschijnlijk ook het ontwerp heeft gemaakt. De combinatie makelaar, architect en ook timmerman, aannemer kwam vaker voor in deze wijk. Van origine bestond het complex uit een achttal woningen, aldus een "te huur"-advertentie in Het Nieuws van den Dag van 21 maart 1873. Men moest voor die tijd wel veel geld meebrengen, de huren liepen op tot 600 gulden voor een bovenhuis. Bij die reclame werd nog verwezen naar de naburige rijtuigfabriek, eerst van Eck, daarna Spijker (Stadhouderskade 114). De advertentie is eigenaardig want de woningen waren in februari 1873 nog onbewoonbaar verklaard, omdat ze niet goed aansloten op het Liernurstelsel (raadsbesluit februari 1873). Dat rioleringssysteem kwam destijds net van de grond en sommige huiseigenaren namen er een loopje mee. Aanpassingen tijdens de bouw werden te duur bevonden, maar de gemeente had met die onbewoonbaarheid een stok achter de deur. In november 1873 hief de gemeente de onbewoonbaarheidsverklaring op. (Het nieuws van den dag 26 november 1873). De Klerck had een jaar eerder protest aangetekend bij de gemeente tegen de invoering van het rioleringsstelsel. De gebouwen verrezen in de Eclectische bouwstijl met als herkenningspunt de pilasters, hier eens niet symmetrisch geplaatst. Van 1982-1985 was er samen met de huisnummers 106-109 een zogenaamde cataloguswinkel van Ikea gevestigd. Men kon er alleen kleine artikelen kopen, grotere artikelen konden worden afgehaald bij het magazijn aan de Cruquiusweg. De bovenwoningen zijn in 2016 nog herkenbaar volgens de bouwtekening. De benedenetages zijn allen opgeofferd voor bedrijfsvoering. Rond de eeuwwisseling 2000 werd in de panden een filiaal van Blokker gevestigd. Deze zou origineel op het Marie Heinekenplein gevestigd worden, maar of de bouw daarvan duurde te lang, of het complex werd te duur. De woning van 110 begane grond dient vanaf dan ook als toegang van de Sweelinckpassage, waarin naast Blokker ook een Albert Heijn en een Gall & Gall zijn gevestigd.

Het pand Gerard Doustraat 220 is een gebouw aan de Gerard Doustraat in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het is een van een vijftal gemeentemonumenten in die straat. Het gebouw is ontworpen door Publieke Werken van de stad Amsterdam. Het werd gebouwd voor de huisvesting van de Sweelinckschool, een openbare meisjesschool van de derde klasse, dat wil zeggen de beter gesitueerden. De naam van de school is ontleend aan de Eerste Sweelinckstraat, die hier de Gerard Doustraat kruist, maar de school had haar uitgang en speelplaats altijd aan de Gerard Doustraat. Voorafgaand aan de Eerste Wereldoorlog waren er militairen in het gebouw ondergebracht. De school verdween en het pand kende vanaf toen wisselende bestemmingen. Berucht was het pand gedurende de jaren zeventig en tachtig van de 20e eeuw toen er een filiaal van de Sociale Dienst was gevestigd. Sommige verslaafden liepen direct naar een heroïnepand in de Quellijnstraat, anderen liepen direct naar de Stadsbank van Lening aan de Gerard Doustraat 156 om hun beleende spullen terug te kopen. Toen de Sociale Dienst vertrok vestigde zich een tandheelkundig centrum in het gebouw. Het gebouw is in de straat een markante en opvallende verschijning. De rood/oranjeachtige gevel met gele speklagen steekt af tegen de soms grauwe bakstenen gevels in de omgeving. Bovendien staat het gebouw nog vrijwel recht, terwijl panden in de omgeving tekenen vertonen van scheefhangen, dan wel al gesloopt/gerenoveerd zijn. De meeste gebouwen in de straat waren particulier eigendom en er werd soms op de bouwmaterialen beknibbeld. De Gerard Doustraat 220 is gebouwd volgens de Hollandse renaissancestijl, waarbij hier trapgevels werden geïmiteerd. Tegen de achtergevel van het gebouw is Eerste Sweelinckstraat 10 gebouwd, het voormalige badhuis van De Pijp, met min of meer daartussen de meisjesspeelplaats.

Het complex Stadhouderskade 100-101 betreft een bedrijfspand met bovenwoningen, dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. Het is verbonden met de Tweede Jacob van Campenstraat 145-147. Op deze plaats heeft waarschijnlijk tot 1907 een woonhuis gestaan. Het is onbekend wat daarmee gebeurd is. In februari 1907 kwam echter nieuws dat de architecten Alphonsus Maria Leonardus Aloysius Jacot en Willem Oldewelt voor deze plek een garagebedrijf met bovenwoningen hebben ontworpen voor de Automobiel Import Maatschappij voorheen M.W. Aertnys. Het gebouw werd werkelijk uit de grond gestampt, want in februari 1907 waren de tekeningen nog geëxposeerd, terwijl men hoopte in april 1907 open te gaan. Er werd een showroom, een atelier, een herstelplaats maar ook een garage ingericht. Vanuit hier zouden voorlopig Darracq-auto’s verkocht worden vanuit Darracq Palace. In 1916 trok Tasche & Co Automobielen in het pand en gaf er een nieuwe naam aan Wolseley Palace. Die groeide snel uit jaar jas en moest in 1923 alweer verhuizen, in dit geval naar Stadhouderskade 142. Vervolgens kreeg Jan Kuijt de opdracht om het bedrijfsgedeelte te verbouwen tot confectiefabriek. Die heeft er slechts enkele jaren gebruik van kunnen maken, want in de jaren dertig kwam hier de Hupmobile-vertegenwoordiger (weer auto's). Ook daarna zat er in de firma Kimman nog een autohandelaar in het gebouw gevestigd. Deze voerde zijn bedrijf hier uit van de jaren veertig tot de late jaren tachtig. In de late jaren negentig vestigt zich hier Albert Heijn, die niet kon wachten tot de oplevering van het complex aan het Marie Heinekenplein. Het gebouw wijkt zeer af van de belendende gebouwen. Voor wat betreft architectuur is duidelijk te zien dat het pand uit later datum stamt dan de omringende gebouwen. Vooral de lichte kleur en de asymmetrie vallen hier op. Het heeft de karakteristieken van de Um 1800 Bewegung.

Stadhouderskade 97 betreft een woonhuis, gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. Het betreft hier een woonhuis dat vrij rechttoe rechtaan is gebouwd in de eclectische bouwstijl. Die stijl komt aan de Stadhouderskade relatief vaak voor. Het is dan ook niet de bouwstijl die het gebouw laten opvallen, maar de drie zwartgrijze koppen (mascarons) die op de begane grond zijn aangebracht in het witte pleisterwerk. Het is niet bekend, wie de koppen heeft laten plaatsen. Het gebouw kent vier woonetages, een flinke dakplint en een zolderetage. Een van de eerste gebruikers van het gebouw dat vermoedelijk uit 1878 stamt was Prof. Dr. Med. J. Schoondermark. Jacobus Schoondermark jr. voerde hier eind 19e eeuw en begin 20e eeuw een tandheelkundige en fysiotherapeutische praktijk. Zijn reputatie als arts was twijfelachtig, maar hij staat wel te boek als een van de eerste artsen die streefde naar een vriendelijker bejegening van homoseksualiteit. Zijn oeuvre bestaat uit een kleine vijftig boekwerken en brochures, doch gevreesd moet worden dat een deel daarvan plagiaat is. Na het vertrek van Schoondermark was militair Paul Auguste Rudolphe Constant van Linden Tol de bewoner. Hij zat in de staf van de Stelling van Amsterdam en was gehuwd met Alison Maria Dina Sieger. Zij was dochter van Johann Sieger, de baas van de Amsterdamse Chinine Fabriek (ACF). Zij was de zus van chemicus Wilhelm Sieger.

Stadhouderskade 95-96 betreft een dubbel woonhuis, gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. De panden zijn bijna een spiegelbeeld van elkaar en behorende tot de onopvallendste aan de Stadhouderskade. De gebouwen bestaan uit een souterrain met drie woonetages en een zolder. De bouwstijl is terug te voeren naar het eclecticisme (van alles wat). De versieringen zijn eenvoudig gehouden, slechts onder enkele ramen zijn versieringen. Alleen de steunen van de balkons zijn overdadig uitgevoerd. In 2015 is de ondersteuning van de dakplint van nummer 95 niet aanwezig, die van gebouw nr. 96 heeft enkele versieringen. De gebouwen zijn dan wel bijna een spiegelbeeld en zijn naast elkaar gezet, maar bij een zijdelingse blik op de gebouwen is te zien dat de hoogten van bijvoorbeeld ramen niet waterpas zijn. De beide gebouwen lijken voorts “achterover te leunen”. De gebouwen dienen vanaf het begin tot woonhuis annex kantoor. De firma Van der Elst en Bueno, een hofleverancier in wijnen aan de Kromme Elleboogsteeg had hier in de vroege 20e eeuw haar kantoor bij mevrouw J. Bueno de Mesquita, die hier al in 1887 woonde. F.J. Bueno de Mesquita, ook hier woonachtig, was in 1918 secretaris van "Hulp voor Belgische Oorlogswezen". In 1940 was op nummer 95 het secretariaat van de Rooms-Katholieke Bond voor grote gezinnen gevestigd. In de jaren dertig en veertig hield hier de in 1933 in Amsterdam afgestudeerde en Joodse arts Benjamin Nink (Arnhem 27 februari 1907 – onbekend, 30 november 1943) zijn praktijk. Hij woonde met zijn familie in de Hemonystraat, maar de familie is gedurende de Tweede Wereldoorlog vermoord in Auschwitz en Sobibór. Nink heeft wellicht nog als ziekenbroeder (Sanitäter) in Sobibor gefunctioneerd. In gebouw nummer 96 was enige tijd Maison Ria gevestigd, een destijds in Amsterdam bekend leverancier van maatkleding in bontwerken, avondjaponnen, avondmantels etc. De kleding was voor de beter gesitueerden want men kon naast "Robes, manteaux et fourrures" ook een kopje “thé” krijgen, aldus een recensie uit september 1928. Beide gebouwen brachten op een openbare veiling op 7 november 1977 74.000 gulden op.

Het complex Stadhouderskade 93-94 is een woon/winkelhuis dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. In 1910 werden deze gebouwen ter huur aangeboden als zijnde "Twee bijzonder gunstig gelegen heerenhuizen, waarvan een met vrij bovenhuis met open plaatsen, tuinen en erven met twee achter deze perceelen gelegen koetshuizen waarvan een met stalling voor acht paarden, het tweede met open plaats, beide met afzonderlijk verhuurd wordende bovenwoningen en erven aan de Jacob van Campenstraat 131 en 133, te zamen groot zeven aren en 94 centiaren". In de advertentie werd gesteld dat het geheel zeer geschikt was ten behoeve van de vestiging van een autogarage. Deze advertentie trok de aandacht van autohandelaar M. van Genderingen (Kampen, 1869 - Amsterdam, 1928), die er zijn Opelvertegenwoordiging voorzette die eerder aan Stadhouderskade 29 was gevestigd. Vanaf 1912 exploiteerde hij hier zijn garagebedrijf. Anno 2016 is het pand met een haast roze kleur opvallend licht tussen de andere panden. Het geheel zal bij de bouw symmetrisch zijn geweest, met twee grote en kleine erkers op respectievelijk eerste en tweede verdieping. Twee gevelstenen boven de tweede etage laten iets van de gebruiksgeschiedenis van het pand zien, gevleugelde wielen die eveneens symmetrisch zijn geplaatst. Zij dateren uit de tijd 1912-1928. Gebruikers van de gebouwen waren of zijn: 1908: Manders en van der Berg, filiaal voor Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot exploitatie van petroleumbronnen in Nederlandsch-Indië, voorloper van Shell, met benzinepompen 1912: M van Gendringen: Opel, Hotchkiss, Durant en in 1928 ook Auburn H.C.L. Sieberg nam Van Genderingen over 1930-1938: Internationale Automobiel-Centrale K. Landeweer, vertegenwoordiging Cadillac en Oldsmobile 1980: Overdekte Albert Cuypmarkt Carpetland 2014: EkoPlaza 2017: Jumbo supermarkten 2023: Bever winkelketen

Het gebouw Sarphatipark 75-77 bestaat uit een dubbel herenhuis aan het Sarphatipark (straat en park) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het gebouw is ontworpen door architect Jacob van den Ban. Hij liet de gebouwen optrekken in de neorenaissancestijl. Van den Ban, die later furore maakte in Kennemerland werkte in 1891 samen met architect Simon Roog (Roog & van den Ban, vanuit de Vondelstraat 17 in Amsterdam). Zij waren vrij actief in de stad. Ze waren bijvoorbeeld ook betrokken bij de verbouwing van zeven huizen aan de Prinsengracht. Van den Ban week af van de bouwstijl ter plaatse. Meestal werd er bij de bouw van dubbele herenhuizen in symmetrie ontworpen. Dat is hier niet het geval (behalve de begane grond): huisnummer 75 heeft een trapgevel, huis nummer 77 een relatief grote topgevel huisnummer 75 is een maatje kleiner dan huisnummer 77 huisnummer 75 heeft op één en twee hoog een twee ramen breed open balkon, nummer 77 heeft een erker op één hoog en een één raam breed balkon op twee hoog; huisnummer 75 heeft als versieringen drie soldatenhoofden tussen twee hoog en de zolder, bovendien heeft het een meisjeshoofd op de scheiding tussen één en twee hoog; huisnummer 77 heeft twee dierenkoppen op de scheiding begane grond en één hoog. Jan van den Ban kon hier bouwen, hij was mededirecteur van Bouwmaatschappij Sarphatipark, een in 1891 opgerichte firma. Jacob van den Ban ontwierp een jaar hiervoor het gebouw Leidsekade 76, eveneens te Amsterdam.

Stadhouderskade 92 is een woon/winkelhuis, dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. De oorspronkelijke indeling van Stadhouderskade 92 is souterrain, beletage, bovenverdieping en zolder. Later is die indeling aangepast aan het gebruik. Het gebouw is een opvallende verschijning aan de Stadhouderskade. Het is donker van uiterlijk, bijna zwart. Voorts is geen baksteen te zien in de voorgevel; deze is geheel bepleisterd. Er zijn pilasters te zien met kapitelen. Op de pilasters en kapitelen van de eerste verdieping zijn daarbij voorzien van hoofden. Bij de oorspronkelijk versie was voorts het balkon nog voorzien van enige opstaande versieringen. Bovendien is het pand veel lager dan haar belendende panden - het lijkt alsof er een verdieping is vergeten. In de loop der jaren heeft het gebouw te lijden gehad van verbouwingen die het uiterlijk niet altijd ten goede kwamen. De balkonversieringen zijn gesneuveld. In de jaren twintig of dertig is een gevelsteen boven de entree geplaatst, deze is na 1982 verwijderd. De laatste jaren van de 20e eeuw was op de begane grond een tapijthandel gevestigd en ook een bedrijf in allerlei vloeren. In 2015 opende een feel-good-winkel haar filiaal hier.Sinds december 2017 is op de begane grond een tandartspraktijk gevestigd: Tandartspraktijk Stadhouderskade. Voor het gebouw geldt dat het niet meer gewijzigd mag worden, alleen een nieuwe bestemming mag nog aangegeven worden. Het pand wordt van belang geacht voor de architectuur, maar is geen gemeentelijk of rijksmonument.

Stadhouderskade 91 is een woon/winkelhuis, dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. Het gebouw is los van de belendingen gebouwd. Het.is gebouwd in een eclectische bouwstijl, waarvan er aan de Stadhouderskade dertien in een dozijn staan. Architectonische variatie zit in de twee pilasters en de witte raamgang in het midden. Dit gebouw, waarvan de architect vooralsnog onbekend is, diende al vrij vroeg tot winkel. Al in 1894 liet de firma Rootmeijer Verlichting de winkel uitgebreid verbouwing. De begane grond is in 2015 deels uitgevoerd in roze marmer, het is onbekend van wanneer dat materiaal stamt (in 1982 was die nog niet zichtbaar). Daarnaast zijn als gebruikers van het gebouw bekend Th. Hunck (handel in kachels), een vertegenwoordiger in Hæmatogen (een vermeend rustgevend middel bestaande uit een mengeling van runderbloed en alcohol), Palmer Cord Tyre (bandenspeciaalzaak) en J v.d. Eynden, een technisch handelbureau. In 2015 is er een zonnebankcentrum gevestigd op de begane grond.

Het gebouw Sarphatipark 67 bestaat uit een herenhuis aan het Sarphatipark (straat en park) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het gebouw is ontworpen door architect J.A. van der Sluys Veer. Zijn originele ontwerp was voor vijf herenhuizen aan het Sarphatipark, maar daar is slechts een deel van uitgevoerd. Het is opgetrokken in de eclectische bouwstijl, een stijl die veelvuldig ter plaatse werd gehanteerd. Opvallend daarbij is de relatief grote erker, die aan de gevel hangt. Daarnaast vallen de relatief hoge etageplafonds op. Voor het overige vertoont het veel overeenkomsten met de gebouwen Sarphatipark 71-73. Van J A van der Sluys Veer als architect is weinig bekend. Hij hield een lezing bij genootschap Architectura et Amicitia in november 1885. Hij hield toen een betoog over Byzantijnse en Romaanse bouw, gespecialiseerd op gewelfconstructies. Hij was enige tijd penningmeester bij genoemd genootschap. Het is dan 1891, het jaar waaruit de oorspronkelijke tekening stamt. Het jaar daarop was hij ook nog penningmeester. In dat jaar was hij ook even plaatsvervangend voorzitter. Hij woonde destijds aan Sarphatipark 13. Ook in later jaren bekleedde hij die functie. Hij schreef (mee aan) Kronyk, Geschiedenis van het genootschap Architectura et Amicitia van 1855-1905, een boekwerk over de eerste vijftig jaar van het genootschap. Tijdens zijn deelname aan het bestuur heeft hij reizen ondernomen naar Leipzig en Dresden. Het "Nieuws van den dag" meldde nog dat hij zijn architectdiploma eerst in 1914 haalde. Hij haalde dat diploma in de hoedanigheid van leraar aan de "Industrieschool van de Maatschappij van de Werkenden Stand". In 1910 had hij zijn diploma bouwkundig opzichter gehaald. In 1912 heeft hij met anderen een protest ingediend bij de gemeente Rotterdam. Hij en zijn vele medestanders vonden het een schande dat Hendrik Petrus Berlage niet was uitgenodigd voor het ontwerp van het nieuw raadhuis. Hij vertaalde een boekwerk uit het Duits: "De bouw en inrichting van een broeikast".

Het gebouw Sarphatipark 65 bestaat uit een herenhuis aan het Sarphatipark (straat en park) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het gebouw is ontworpen door architect W.J. Nijman. Het is opgetrokken in de eclectische bouwstijl, een stijl die veelvuldig ter plaatse werd gehanteerd. Opvallend daarbij is dat de raampartijen rechthoekig zijn uitgevoerd, terwijl dat elders in de straat in een boogconstructie is vervaardigd. Het gebouw bestaat uit een begane grond, twee verdiepingen met elk een balkon en een zolderetage met dakkapel. Opmerkelijk aan de tekening is dat er vermeld wordt, dat het gebouw geplaatst wordt naast Sarphatipark 67 (voorheen Jan Steenstraat). Het andere buurpand Sarphatipark 63 wordt daarbij niet genoemd, dat werd pas een aantal jaren later gebouwd, kennelijk om het “gat” dat ontstaan was te dichten. De architect is Wilhelm Johan Nijman (Amsterdam 16 maart (april) 1852-Amsterdam, 6 april 1914) die meerdere gebouwen in Amsterdam (en ook Bussum) ontwierp. Hij was tevens aannemer. Hij ontwierp en bouwde mee aan bijvoorbeeld een bewaarschool aan de Eerste Oosterparkstraat 12. Zijn zoon Johan Theodoor Nijman was bouwkundige, makelaar en verzekeringsagent. Een andere zoon met dezelfde voornamen was baas over een hout- en betonhandel. W.J. Nijman was getrouwd met Antje Bruin (Amsterdam Buiksloot 2 maart 1854-circa 10 december 1924) en woonde een tijdlang aan allerlei straten in De Pijp. Een deel van de door hem ontworpen gebouwen, zoals Eerste van der Helststraat 27-31 is in de 20e eeuw gesloopt.

Het gebouw Sarphatipark 63 bestaat uit een herenhuis aan het Sarphatipark (noordzijde) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het gebouw is ontworpen door architect Pieter Jacobus de Kam en een collega van hem uit Kralingen, Leendert Hertog. Van beiden is in Amsterdam weinig terug te vinden. De Kam vertrok terug naar Zeeland. Hertog vertrok naar Nijmegen. Het gebouw is opgetrokken in een eclectische bouwstijl en is ruim van opzet. Deze stijl is terug te vinden aan de gehele noordkant van het Sarphatipark, maar dit gebouw valt op door een afwijkende constructie. De bijzonderheden zijn (hier): een afwijkende kleur van het gebruikte baksteen, meer gelig dan elders; en scherp oranje bakstenen in de raambogen twee balkons (1e en 2e etage) twee ramen breed (het pand is drie raamgangen breed) de balkons worden ondersteund door dierenkoppen de dakkapel is eveneens over twee raamgangen verdeeld, de derde raamgang is bovenaan afgewerkt met een puntdakje. De bouwtekeningen zijn gedateerd in februari 1895, een flink aantal jaren later dan de panden met een lager huisnummer. Die datering is verder terug te vinden in het feit dat de tekening vermeldde dat dit gebouw gebouwd zou worden aan het Sarphatipark. De bouwtekeningen van de buurpanden vermeldden steeds de oude straat naam hier: Jan Steenstraat. Het gebouw werd geroemd in het blad "Vademecum der Bouwvakken" met daarbij de opmerking: "Niet altijd bestaat er de gelegenheid, al is de wil van den bouwmeester ook nog zoo goed, om aan een woonhuis een sierlijken gevel te geven". Pieter Jacobus de Kam was afkomstig uit Wissenkerke, toen nog een zelfstandige gemeente op Noord-Beveland. Hij werd in 1842 geboren en haalde in 1861 een diploma in de 2e klasse der bouwkunde. Hij ontwikkelde zich verder van plaatselijk timmerman via boer tot uiteindelijk architect in Amsterdam. Hij keerde terug naar Wissenkerke en emigreerde waarschijnlijk naar de Verenigde Staten of Canada. Leendert Hartog (Bleiswijk, 1868-Nijmegen, 1925) was afkomstig uit Kralingen en had samen met een andere De Kam (Jacobus Jan) een houtdraaierij. Leendert Hartog was daarbij geboren in Bleiswijk en was getrouwd met Maria Cornelia de Kam, de dochter van de hierboven omschreven Pieter Jacobus de Kam en Adriana Josina Tazelaar. Hij werd later directeur van Hartog & Co, ook wel Asphaltfabriek Holland.