Welgelegen (Rijswijk)

Te Blotinge, Te Blote of Hodenpijl was oorspronkelijk een landgoed in Rijswijk, Zuid-Holland. Aan het begin van de 13e eeuw woonde er al een Gerrit de Blote in Rijswijk. Hertog Albrecht verkocht 1359 een geesttiend aan Jan de Blote, een ander deel van de grond ging naar Gerrit van Heemstede. Toen Gerrits dochter Machteld zijn bezit erfde stond er een hofstede op met de naam Te Blote of Blotinge. Machtelds echtgenoot Dirk van Hodenpijl liet op de grond een burcht bouwen, een 19 x 19 meter groot kasteel om een donjon van 12 x 12 meter met muren van 2,5 meter dik. Niet lang na de bouw werd de burcht als represaille weer afgebroken (1394), omdat de broer van Machteld van Heemstede en Dirk van Hodenpijl beschuldigd werden van betrokkenheid bij de moordaanslag op Aleid van Poelgeest, de minnares van Hertog Albrecht. Nadat er een verzoening had plaatsgevonden, bouwde Jan van Hodenpijl, een kleinzoon van Dirk, een nieuw kasteel met een gracht (1434) op de plek van de voorburcht. Prenten uit de 17e eeuw tonen een vierkant kasteel met meerdere torens binnen een gracht. Het feit dat er ramen in de muren voorkomen geeft aan dat het niet meer als verdedigingwerk was aangelegd. Dit kasteel, dat Hodenpijl werd genoemd, maar vanaf 1509 Blotinghe ging heten, is daarna in verschillende handen geweest. Vanaf 1590 tot 1715 woonde er de familie Nobelaer. In de tweede helft van de 18e eeuw kocht Jacob van Meede het goed, maar na zijn dood werd de toen al vervallen burcht afgebroken. Op het terrein werd in 1792 een boerderij gebouwd. Een deel werd bij Welgelegen getrokken. In 1955 vond men bij opgravingen de funderingen van het in 1394 gesloopte kasteel.

De Sint-Bonifatiuskerk is een rooms-katholieke kerk aan de Van Vredenburchweg 69 in de Nederlandse plaats Rijswijk (Zuid-Holland). De kerk heeft een kenmerkende met koper gedekte spits die groen is verweerd. De oorspronkelijke Bonifatiusparochie werd in de 13e eeuw gesticht. De in het centrum gelegen Oude Kerk ging tijdens de reformatie over naar de protestanten. In 1784 werd voor de Rijswijkse katholieken een kleine schuilkerk gebouwd, die in 1855 werd vergroot. Aan het einde van de 19e eeuw bleek de kerk echter te klein en in 1889 werd gestart met de bouw van een nieuwe Bonifatiuskerk, die in 1897 werd ingewijd. Architect Nicolaas Molenaar sr. ontwierp een driebeukige kruiskerk in neogotische stijl. Het schip bestaat uit vijf traveeën, gevolgd door het transept dat wordt afgesloten met een vijfzijdige apsis. De ongeveer 75 meter hoge toren bestaat uit vier geledingen met een groen uitgeslagen koperen spits. Binnen wordt het schip overdekt door kruisribgewelven. Het hoofdaltaar uit 1907 is afkomstig uit het atelier van Friedrich Wilhelm Mengelberg. De kruiswegstaties werden tussen 1908 en 1916 geschilderd door Molkenboer. Een groot deel van het oorspronkelijke interieur is tijdens de Tweede Beeldenstorm na het Tweede Vaticaans Concilie verdwenen. Glas-in-loodramen werden vervangen door simpele grijze ramen, de muurschilderingen werden met grijs overschilderd en de beelden, de preekstoel en de communiebanken werden uit de kerk verwijderd. In 1998 werden in de apsis echter weer glas-in-loodramen geplaatst. De kerk wordt tot op heden gebruikt door de parochie "Sint-Bonifatius". Het kerkgebouw en aangebouwde pastorie zijn erkend als rijksmonument. De twee grote transeptramen zijn van de hand van Eugene Laudy en in december 1965 geplaatst

Het landgoed Schoonoord heette oorspronkelijk Dirksveld. In de 14e eeuw was er in Rijswijk al een woning met die naam, in het bezit van Dirc de Blote. Deze woning werd in brand gestoken naar aanleiding van de moord op Aleida van Poelgeest. De Delftse burgemeester Harpert Maartensz. Tromp, broer van Cornelis Tromp, had de hofstede aan het eind van de 17e eeuw in bezit. De toegangspoort vertoonde cartouches waarop de wapens van Tromp en zijn vrouw Magdalena van Adrichem waren afgebeeld. Onder verschillende eigenaren heette het landgoed in de loop der tijd Dirksveld, Trompenburg, Belvedère, Seydenrust en uiteindelijk Schoonoord (1767). In 1850 werd in het gebouw een kostschool gevestigd, en in 1874 werd het huis afgebroken. De poort bleef nog tot 1924 gespaard. De natuurstenen koppen op de palen van de toegangspoort werden gebruikt ter versiering van de toegangspoort van het gebouw Pax Intrantibus aan de Van Vredenburchweg.

De Oude Kerk is een Protestantse kerk aan de Herenstraat in de Nederlandse gemeente Rijswijk (provincie Zuid-Holland). De huidige kerk werd in de 15e eeuw gebouwd en is een van de oudste gebouwen in Rijswijk. Bijzonder is dat bij deze verbouwing om de toren heen werd gebouwd, zodat deze nu in de kerkruimte staat. Herman van der Kloot Meijburg restaureerde het schip, koor, kapellen en het stuk om de toren in 1919/20.

Ottoburch, tegenwoordig Tollenshuis, was een buitenplaats in de Nederlandse plaats Rijswijk (provincie Zuid-Holland). De eerste vermelding is van 1546; Jan Pijns kreeg toestemming om op het terrein van de latere Ottoburch bomen te planten. In 1714 werd in het testament van Cornelis de Jonge van Ellemeet gesproken over de hofstede Ottoburch met 26 morgen land. Het herenhuis, zoals dat nu nog bestaat, werd in 1793 gebouwd. De dichter Hendrik Tollens woonde van 1846 tot 1856 in het huis en daarom heet het tegenwoordig het Tollenshuis. Het huis is ook een trouwlocatie van de gemeente Rijswijk.

De buitenplaats Hofrust in de Nederlandse plaats Rijswijk (provincie Zuid-Holland) heeft door de eeuwen heen verschillende namen gehad. De hofstede was in de 15e eeuw in bezit van Mathijs de Buyser, heer van Reyerwaard. In 1656 werd de grond verkocht aan mr. Gerrit Graswinckel, secretaris van Den Haag. Hij maakte er een buitenplaats van. Zijn schoondochter verkocht het in 1725 na de dood van diens zoon voor 10.200 gulden aan de Rotterdamse advocaat mr. François Pielat de Blagny. In de akte was het grondstuk naamloos, maar honderd jaar later werd het Veldzicht genoemd. In 1855 werd het buiten Masthof genoemd, vanaf circa 1874 moet de naam Hofrust in gebruik zijn genomen toen de buitenplaats in bezit kwam van het echtpaar Blaauw-Koch. In 1845 werd aan de noordkant van het hoofdgebouw een vleugel bijgebouwd. Generaal Josef Jacobus Baron van Geen sleet er zijn oude dag. Nadat hij in 1846 stierf wisselde het nog verschillende malen van eigenaar, onder anderen oud-minister van oorlog Johan Hendrik Voet, en de uitbaters van het Haagse hotel "De Twee Steden". In 1922 werd het als raadhuis door de gemeente Rijswijk in gebruik genomen. Nadat in 1967 het nieuwe stadhuis was opgeleverd werd Hofrust gerestaureerd. In de tuin staat een laat-18e-eeuwse theekoepel.

Het Monument voor de gevallenen in de Nederlandse stad Rijswijk (Zuid-Holland) is onthuld op 4 mei 1949 en staat in Park Hofrust, de voormalige tuin van Huis Hofrust, het toenmalige stadhuis. Kort na de Tweede Wereldoorlog werd een comité aangesteld met de opdracht een herdenkingsmonument te realiseren. Een prijsvraag werd uitgeschreven en uit alle inzendingen werd het ontwerp '5'45 van Bart Hoogstraten (1893-1956) en Jan Lucas (1917-2005) gekozen. Het monument, uitgevoerd in Belgisch en Duits natuursteen, is uitgevoerd door beeldhouwster Marian Gobius (1910-1994). Het beeld, een zittende vrouwenfiguur, heeft in haar rechterhand een helm als teken van het verleden en het verzet. In haar linkerhand houdt ze de fakkel als symbool van de vrijheid. Het oprichtende kind staat symbool voor de toekomst. Op een lager deel van het monument staan de namen van Rijswijkse oorlogsslachtoffers, omgekomen in Nederland, het geallieerde leger en in het verzet. Op 4 mei 1949 werd het monument onthuld door mr. L.A. Kesper, commissaris van de Koningin in Zuid Holland. Later zijn twee plaquettes toegevoegd met de namen van Rijswijkse Joodse gevallenen en omgekomen slachtoffers in Nederlands-Indië. Een model van het monument uitgevoerd in terracotta bevindt zich in Museum Rijswijk. Ieder jaar vindt bij dit monument op 4 mei de jaarlijkse herdenking plaats.

De Naald van Rijswijk is een obelisk die ter herinnering aan de vrede van Rijswijk (september 1697) is opgericht in Rijswijk (Zuid-Holland) op de plaats waar vroeger het stadhouderlijk paleis Huis ter Nieuburch heeft gestaan. In dit gebouw vond de ondertekening van het vredesverdrag plaats. De gedenknaald werd naar ontwerp van stadhouderlijk architect Philip Willem Schonck gebouwd in de periode 1792-1794 uit materiaal van het Huis ter Nieuburch, dat toen werd afgebroken. In het Monumentenregister is de naald ingeschreven onder nummer 20086 met de naam "Ter Nieuwburg". De gedenknaald was tot 15 januari 2016 eigendom van de Staat (in portefeuille van de Rijksgebouwendienst); dit monument is op 15 januari 2016 overgedragen aan Monumentenbezit. Het Rijswijkse Bos, waar de naald zich bevindt, is nog steeds eigendom van de Staat (Staatsbosbeheer).

Huis ter Nieuburch was een paleis dat in de Nederlandse plaats Rijswijk (Zuid-Holland) heeft gestaan. Het werd ook wel Hof te Rijswijk, Huis te Rijswijk of Huis ter Nieuwburg genoemd.

Het voormalig gemeentehuis van de Nederlandse gemeente Rijswijk aan de Generaal Spoorlaan (in de volksmond aangeduid als het oude stadhuis) en sinds 2019 Huis van de Stad is gebouwd in de periode 1964-1967 naar een ontwerp van de Eindhovense architect J.C. van Buijtenen uit 1953-55. In deze periode was Rijswijk een van de snelst groeiende gemeenten van Nederland en het oude gemeentehuis aan Laan Hofrust voldeed niet meer. De toenmalig burgemeester Archibald Bogaardt had goede contacten met voormalig gemeentesecretaris van Rijswijk en later minister Binnenlandse zaken Henk Beernink, de ontwikkelaar Reinder Zwolsman van het bedrijf EMS en Pietro Ursone van de Hollandse Beton Groep, en was nauw betrokken bij de bouw. In het gemeentehuis zijn waardevolle bouwmaterialen verwerkt. Zo zijn op aandringen van Bogaardt de oorspronkelijk in crèmekleurige baksteen ontworpen gevels van het gebouw volledig met natuursteen bekleed (onder meer iragna, soladino, lido, arabescato, serpentino en travertijn). Het gebouw werd opgeleverd en betrokken in 1967. Het gebouw meet 64 bij 32 meter en is 17,75 meter hoog. De klokkentoren met 47 klokken is 63,5 meter hoog. Ook de vijver met fontein was in het bouwplan betrokken. De totale bouwkosten bedroegen 14 miljoen gulden. In de periode 1992-1994 vond in opdracht van de gemeente een renovatie aan de buitenkant van de zuid- en westgevels plaats, omdat door weersinvloeden en door verregaande carbonatatie van de betonconstructies de verankering van de natuurstenen gevelplaten vervangen diende te worden. Tijdens de inspectie kwamen er bouwfouten aan het licht, die tevens hersteld werden en werd de klokkentoren gerestaureerd. Voor deze renovatie waren al enkele gevelplaten reeds losgelaten, waardoor een gevaarlijke situatie ontstond.

Den Burch of Den Burgh is waarschijnlijk een van de oudste burchten van de Nederlandse plaats Rijswijk (provincie Zuid-Holland). Den Burch was tevens de naam van een woning of hofstede die tegen de burcht was aangebouwd. De oudste vermelding van Den Burch is van 1307. Simon Simonsz van der Burch erfde 15 morgen land, dat zijn vader in onderpand had gegeven aan Dirk, heer van Wassenaar. Wanneer het kasteel er gebouwd werd, is niet duidelijk. In 1484 verkocht Jan van der Burch het slot aan Pieter Suys, die was getrouwd met Johanna van den Burch. In 1522 ging het door vererving over op Cornelis Suys, Heer van Rijswijk. Een kaart uit 1580 van Jan Potter toont een drie verdiepingen hoge bakstenen donjon, omgeven door een gracht, van het type dat aan het eind van de 13e of het begin van de 14e eeuw gebruikelijk was. Het kasteel stond op de westelijke rand van een motte, de motte is nog steeds zichtbaar. Buiten de gracht stonden twee aparte gebouwen en hooibergen. De familie Van der Duijn erfde Den Burch in 1624. Er zijn geen gegevens over het uiterlijk van Den Burch in deze periode, totdat Nicolaes van der Duijn het in 1694 verkocht aan Jacob van Leeuwen. Het wordt dan omschreven als een hofstede met boerderij van 40 ha. Op een kaart van Nicolaus Cruquius uit 1712 bestond de bebouwing uit een hofstede met een symmetrisch aangelegde tuin. Een prent uit 1729 toont eveneens een hofstede, "het overblijfsel van het huis Den Burch" genaamd. Pieter Loquet van der Burgh voegde in 1763 een deel van het belendende Gruisbeek bij Den Burch. Toen in 1788 de Rotterdamse wijnhandelaar Petrus Mattheus van der Kun het goed kocht, werd het omschreven als kapitaal herenhuis. Kaarten uit die tijd tonen een U-vormig gebouw. In de tussentijd moet het dus opnieuw gebouwd zijn. Tuinarchitect Zocher Sr. legde voor 1800 een Engelse landschapstuin aan. Den Burch ging door het huwelijk van Emilie van der Kun in 1834 over naar het geslacht Von Fisenne. Het gebouw werd in 1894 ingrijpend veranderd. De omvang van het bezit wordt vanaf de helft van de 19e eeuw stapsgewijs verkleind. De familie Von Fisennes heeft Den Burch tot aan de Tweede Wereldoorlog in bezit gehad, waarna het door de Duitsers werd geconfisqueerd. In 1951 verkocht de voorlaatste eigenaar het goed aan de paters Salesianen van Don Bosco, die het gebruiken als jongerencentrum. Het is nu een gebouw met meerdere functies.

De Rijswijkseweg in Den Haag vormt samen met zijn verlengde, de Haagweg in Rijswijk, de verbinding tussen de Hoornbrug en het Rijswijkseplein. Vanouds was dit een belangrijke toegangsweg tot Den Haag vanuit Utrecht en Rotterdam. Dit is pas veranderd met de ingebruikname van de Utrechtsebaan. De Rijswijkseweg ligt in de wijk Laakkwartier in het stadsdeel Laak