Hortustunnel

De M.S. Vaz Diasbrug (brug 238), is een basculebrug in Amsterdam-Centrum. De brug verbindt het Jonas Daniel Meijerplein met de Weesperstraat. Ze overspant de Nieuwe Herengracht. De geschiedenis van de brug vertoont gelijkenis met de L.H. Sarlouisbrug, Dr. Dünnerbrug en Dr. Meijer de Hondbrug in de Weesperstraat. De bruggen waren constant aan vernieuwingen en aanpassingen onderhevig als gevolg van de uitdijende stad en het daarmee gepaard gaande groeiende verkeersaanbod. Onder de aanloophelling van de brug bevindt zich ook een fietstunnel, zodat langzaam verkeer onder de Weesperstraat door kan.

Het Monument Vaz Dias is een kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Het kunstwerk van Herman van der Heide staat aan de Weesperstraat net ten zuiden van de M.S. Vaz Diasbrug waarvoor Van der Heide de leuningen en een naambord ontwierp. De naam verwijst naar Mozes Salomon Vaz Dias, oprichter van het Persbureau M.S. Vaz Dias. Het kunstwerk bestaat uit een diepzwarte kubusvormige constructie van open staalplaat die op een H-vormige staander rust, die weer op een betonnen sokkel steunt. Het beeld werd op 12 juni 1967 onthuld door de weduwe mr. Rosette Vaz Dias-Speijer. Het beeld was een schenking van de vereniging De Amsterdamse Pers, de buitenlands persvereniging, het Initiatiefcomité Amsterdam, de Nederlandse vereniging van persbureaus, de Portugees-Israëlitische gemeente en het seniorenconvent in de journalistiek. De gemeente Amsterdam moest wel 6.000 gulden aan plaatsingskosten reserveren. Het lag in eerste instantie in de bedoeling om het beeld op de brug te plaatsen, maar de trottoirs waren daarvoor te smal. Toen in 1972 aan de Weesperstraat nabij de Nieuwe Herengracht werkzaamheden werden verricht, werd het monument tijdelijk verplaatst naar de Floriade 1972. In maart 2018 werd het monument enkele maanden verwijderd om te worden gerestaureerd.

Het Holocaust Namenmonument is een herdenkingsmonument aan de Weesperstraat in Amsterdam, in de voormalige Jodenbuurt. Het ontwerp is gemaakt door Daniel Libeskind. Het monument bevat alle namen van de Nederlandse slachtoffers van de Shoa en van de Porajmos die geen graf hebben. Het monument werd op 19 september 2021 onthuld door koning Willem-Alexander en Jacques Grishaver, voorzitter van het Nederlands Auschwitz Comité.

Het Jonas Daniël Meijerplein, vaak afgekort tot J.D. Meijerplein, is een plein in Amsterdam. Aan de noordkant wordt het plein begrensd door het Mr. Visserplein en aan de zuidkant door de Nieuwe Herengracht, bij het Hortusplantsoen. De M.S. Vaz Diasbrug (brug 238) verbindt het plein met de Weesperstraat. Het plein ligt aan stadsroute S112. De zuidpunt van het plein is ingericht als speelplaats. Aan het plein, midden in de voormalige Joodse buurt, staat de Portugees-Israëlietische Synagoge (Snoge) uit 1675, ooit de grootste synagoge ter wereld. Ook staan hier vier voormalige synagoges van de Hoogduitse gemeente die sinds 1987 in gebruik zijn als het Joods Historisch Museum. De eerste grote Duitse razzia's onder de Joodse bevolking van Amsterdam vonden plaats op het Jonas Daniël Meijerplein. Op 22 en 23 februari 1941 werden op het plein 425 Joodse mannen samengedreven en weggevoerd naar de concentratiekampen Mauthausen en Buchenwald. Deze razzia's waren de aanzet tot de Februaristaking. In 1952 onthulde koningin Juliana het beeld De Dokwerker ter nagedachtenis aan de Februaristaking. Elk jaar, op 25 februari, vindt een herdenking van de Februaristaking plaats bij dit beeld. Het plein heette oorspronkelijk de 'Deventer Houtmarkt'. In de 19e eeuw werd de naam veranderd in Jonas Daniël Meijerplein, naar Jonas Daniël Meijer (1780-1834), de eerste Joodse advocaat in Nederland. Op 14 augustus 1942, tijdens de Duitse bezetting, werd de naam van het plein op last van burgemeester Voûte veranderd in "Houtmarkt", als onderdeel van een aantal hernoemingen van naar Joodse personen genoemde straten. In 1945, direct na de bevrijding, werd de naam weer terugveranderd in Jonas Daniël Meijerplein.

De Reinwardt Academie is een Nederlandse instelling voor hoger beroepsonderwijs, waar een opleiding op het gebied van cultureel erfgoed gegeven wordt. De school biedt twee opleidingen: Bachelor Cultureel erfgoed (voorheen Museologie) en master Applied Museum and Heritage Studies (voorheen Master of Museology, Engelstalig). De school, die vernoemd is naar de botanicus Caspar Georg Carl Reinwardt, is onderdeel van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (AHK). Het is de enige AHK-opleiding die geen toelatingstest kent. Studenten komen uit vrijwel geheel West-Europa. In 1976 begon de Reinwardt Academie haar bestaan op initiatief van de gemeente Leiden in een voormalige basisschool aan de Van den Brandelerkade in de Burgemeesters- en Professorenwijk in die stad. Vanaf begin jaren tachtig was de opleiding gevestigd in het Pesthuis in Leiden. In 1987 behoorde zij tot de hbo-instellingen die fuseerden tot de AHK en in 1992 verhuisde zij naar de Dapperstraat in Amsterdam. De Reinwardt Academie is vanaf het studiejaar 2015-2016 gevestigd aan het Hortusplantsoen in Amsterdam.

De Weesperflat aan de Weesperstraat in Amsterdam is een groot gebouw voor studentenhuisvesting dat eigendom is van woningcorporatie De Key. Het woongebouw is gelegen vlak bij het Waterlooplein, de Hortus Botanicus Amsterdam en het H'ART Museum (de vroegere Hermitage).

Armonia (Harmoniafontein) is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Deze relatief kleine fontein met drinkwater werd ontworpen door Inti Hernandez (1976), van oorsprong Cubaans, maar sinds 2005 wonend en werkend vanuit Amsterdam. Het bronzen fonteintje staat opgesteld op het terrein Nieuwe Herengracht 16 (Corvershof) in bezit van de diaconie van de Protestantse Gemeente. De waterspuwer op een plateau staat in een patroon van enerzijds concentrische cirkels. Deze cirkels worden teruggevonden in de cirkels van stenen op de grond De straatstenen en –keien zijn daarbij afkomstig uit het naastgelegen gebouw en afkomstig uit het voormalige waterreservoir. Tegen de concentrische cirkels in zijn er bogen van baksteen te zien, die als golven tegen de cirkels aanbotsen; het weergeven van contact. De letters van Armora zijn terug te vinden in de afvoerputjes van de waterschaal, maar ook in het keienpatroon. De kunstenaar zag in dit project de gelegenheid mensen uit diverse richtingen, zowel letterlijk als figuurlijk, elkaar te ontmoeten en het gesprek aan te gaan om tot harmonie te komen. De ringen werden door Hernandez aangeduid als waterrimpelingen en/of energiebanen. Hernandez is gespecialiseerd in ontmoetingsplaatsen, dong al mee naar herinrichting onder CU2030 van het Vredenburgplein in Utrecht, maar dat werd gegund aan Jennifer Tee.

De werken van barmhartigheid is een beeldengroep in Amsterdam-Centrum. Kunstenares Tineke Smith ontwierp voor de diaconie van de Protestantse Gemeente in Amsterdam aan de Nieuwe Herengracht 16 (Corvershof) een beeldengroep, waarbij ze teruggreep op Mattheüs 25. De zeven voorwaarden voor een menselijk bestaan, die de diaconie probeerde te hanteren, werden door Smith weergegeven in kunstobjecten gemaakt van stalen damwanden (weergave hardheid van het bestaan), glas en gietrubber (barmhartigheid). De zeven werken: de hongerigen te eten geven de dorstigen te drinken geven de vreemdelingen huisvesten de naakten kleden de gevangenen bezoeken omzien naar de zieken en de doden begraven. Smith maakte vanaf 1998 diverse weergaven van De werken van barmhartigheid (Acts of mercy). Voordat de groep werd opgesteld op het open binnenterrein van de diaconie, maakte ze een kleine tournee door Nederland.

De Dokwerker is een beeld en monument op het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam ter nagedachtenis aan de Februaristaking van 1941. Het standbeeld is in opdracht van het Amsterdamse gemeentebestuur ontworpen en gemaakt door de beeldhouwer Mari Andriessen. De Haarlemse timmerman/aannemer Willem Termetz, die Andriessen al voor de oorlog kende, heeft in 1951 voor het beeld geposeerd. Het vermoeden is dat ze ook samen in het verzet zaten. De zware bouw van Termetz' lichaam had de uitstraling die Mari Andriessen zocht. Willem Termetz stond niet te trappelen om als beeld te worden vereeuwigd, omdat hij de Februaristaking iets heiligs vond en hij niet overtuigd was van de noodzaak dat er een beeld van moest worden gemaakt. Uiteindelijk heeft Godfried Bomans hem overgehaald wel te poseren. De definitieve versie zou na verschillende ontwerpen in een gipsmodel medio 1951 klaar moeten zijn. Het werd een jaar later. Het beeld van de dokwerker is in 1952 bij bronsgieterij Binder in Haarlem gegoten. Door foto's werd het beeld in de pers bekend. Op 28 maart 1952 schreef het Haarlems Dagblad: "Mari Andriessen heeft ter symbolisering van de staking een gewone dokwerker genomen en geenszins een geïdealiseerde arbeider." De toenmalige koningin Juliana onthulde het beeld op 19 december 1952. Sindsdien is het op 25 februari de centrale plek voor de jaarlijkse herdenking van de Februaristaking. Het monument is ook een aantal keren het begin- of eindpunt geweest van demonstraties tegen racisme. De Dokwerker stond niet altijd op de plek waar hij nu staat. In het begin stond het beeld met de blik gericht op het Waterlooplein. In 1970 is het ten behoeve van werkzaamheden aan de metro en de Stopera verplaatst in de richting van de synagoge.

De Speelplaats Jonas Daniël Meijerplein is een openbare speelplaats op het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam-Centrum.

De Nieuwe Herengracht is een gracht in het centrum van Amsterdam. De gracht ligt in het verlengde van de Herengracht tussen Amstel en de Scharrebiersluis bij het Entrepotdok, in de Plantage in het oostelijk deel van de grachtengordel.

De L.H. Sarlouisbrug (brug 240) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De verkeersbrug is gelegen in de Weesperstraat en overspant de Nieuwe Keizersgracht. De brug heeft een geschiedenis vergelijkbaar met de Dr. Dünnerbrug en Dr. Meijer de Hondbrug, al zal deze iets ouder zijn, vanwege de ontwikkeling van de stad vanuit het centrum. Oudere versies van de bruggen werden in beeld vastgelegd door de schilder Jan Bulthuis (eind 18e eeuw) en de fotograaf Jacob Olie. De bruggen moesten enkele keren vervangen of vernieuwd worden in verband met de ombouw van de Weesperstraat tot radiaalweg van Amsterdam. Piet Kramer ontwierp de versie van 1925. Daarvan is een gedeelte verloren gegaan door verdere verbredingen en de aanleg van de Oostlijn van de Amsterdamse metro, waarvoor de brug gedeeltelijk gesloopt werd. De bakstenen walkanten, geïnspireerd door de Amsterdamse School, en de brugpijlers zijn de enige zaken die nog aan Kramer doen denken. Naast de brug ligt het rijksmonument Occo's Hofje (Huis van Barmhartigheid), de brug en het tehuis zijn in 1789 in een prent vastgelegd door Jan Bulthuis. De brug kreeg, net als de Dr. Dünnerbrug en Dr. Meijer de Hondbrug een vernoeming naar een Joods geestelijke, in dit geval Lodewijk Hartog Sarlouis (1884-1942), een opperrabbijn, omgebracht in het concentratiekamp Auschwitz. De vernoeming is opmerkelijk omdat de heer Sarlouis zelf in 1938 aanwezig was geweest bij de opening van een vorige versie van brug 238, sinds 1964 M.S. Vaz Diasbrug genaamd, 100 meter noordelijker.