Nekum

Hoeve Nekum is een boerenhoeve in het Jekerdal bij de Nederlandse stad Maastricht. De vierkantshoeve met circa 60 hectare landerijen is gelegen in de buurtschap Nekum, tussen de bebouwde kom van de stad Maastricht en het Belgische dorpje Kanne. Sinds 1988 is het tevens een wijngoed. De wijngaarden zijn gelegen op de zuidelijke en zuidoostelijke hellingen van de Louwberg, naast de wijngaarden van de Apostelhoeve. Ten oosten van de hoeve staat de Nekummermolen en stroomt de Jeker. Het gebouw is sinds 1966 een rijksmonument.

De Nekummermolen is een voormalige watermolen in de buurtschap Nekum in het Jekerdal nabij de Nederlandse stad Maastricht. De molen is een rijksmonument. De molen had een waterrad van het type Sagebien met een middellijn van negen meter en een breedte van 2,5 meter.

Villa Canne is een monumentaal landhuis met een Engels landschapspark in de Nederlandse stad Maastricht. Het landgoed is gelegen aan de Mergelweg nr. 454 in de buurtschap Nekum in het Jekerdal. De villa kwam omstreeks 1850 tot stand en was meer dan een eeuw eigendom van de familie Regout.

De Groeve de Tombe of Groeve Duchateau is een voormalige Limburgse mergelgroeve in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. De groeve ligt in de oostelijke dalwand van het Jekerdal en op de westelijke helling van de Sint-Pietersberg en het Plateau van Caestert. Op ongeveer 300 meter ten noordoosten van de groeve liggen de Groeve de Schark en Neven Schark, op ongeveer 700 meter naar het noordoosten de Groeve van der Zwaan, op ongeveer 330 meter naar het zuidwesten ligt de Oude Marendalgroeve en op ongeveer 500 meter naar het zuidwesten lag de verdwenen Nieuwe Marendalgroeve. Op ongeveer 130 meter naar het oosten ligt de westelijke groevewand van de ENCI-groeve. Direct ten oosten van de groeve ligt op de Sint-Pietersberg de motte De Tombe. Ten zuiden van de groeve ligt het ENCI-bos.

De Sint-Servaasbron of St. Servatiusbron is een bron in de gemeente Maastricht in de Nederlandse provincie Limburg. De bron ligt ten zuiden van de wijk Biesland in het Jekerdal ten oosten van de Cannerweg.

De Apostelgroeve, Louberggroeve, Apostelhoevegroeve of Apostelhoevegrot is een voormalige Limburgse mergelgroeve in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. De groeve ligt in de westelijke dalwand van het Jekerdal en op de noordoostelijke helling van de Louwberg. De groeve ligt gedeeltelijk onder de Apostelhoeve. De ingang bevindt zich halverwege de helling aan de Dalingsweg, de verbindingsweg tussen deze hoeve en Hoeve Nekum. Op ongeveer 650 meter naar het noorden liggen de Groeve Theunissen I en Groeve Theunissen II en op ongeveer 500 meter naar het zuiden ligt de Fallenberggroeve.

De Tombe is een van oorsprong vroeg-middeleeuwse motte op de Sint-Pietersberg in het zuiden van de Nederlandse gemeente Maastricht. Het restant van de motte ligt langs de Van Schaikweg op de westflank van de Sint-Pietersberg aan de rand van het ENCI-bos. Ten westen van de motte ligt de Groeve de Tombe en ten zuiden van de motte ligt het ENCI-bos. Franse, Spaanse en Staatse legers hebben de motte in het verleden gebruikt om de stad Maastricht te bestoken. Door het gebruik van de versterking bij diverse belegeringen, werd de motte ook wel Spaanse Heuvel, Franse Fort, Franse Batterij of Napoleonsberg genoemd. Enkele andere namen zijn Oude Tombe, Ouden Borg, Ouborch, Altborch, Vetus Castrum en Brommelentom (= Bramentombe?). Deze namen worden genoemd in oude documenten, waarbij vooral naburige percelen worden aangeduid ("nabij de Ouborch"). Van oorsprong stond boven op de motte een donjon, die echter al in de 14e eeuw verlaten was. Fundamenten van deze vierkante toren zijn in 1920 blootgelegd. In de 17e eeuw had De Tombe het aanzicht van een schans. Van de bebouwing is anno 2016 niets meer te zien. Wel is er nog een restant van de gracht aanwezig. De top van de heuvel is verstoord door recente ingravingen. De kasteelberg heeft een doorsnede van 30 meter en een hoogte van 8 meter. Wat nog over is van de motte is volledig gerestaureerd door de huidige eigenaar, de vereniging Natuurmonumenten. De Tombe heeft vanwege de zeldzaamheid van het object en het cultuurhistorisch belang de status van rijksmonument.

De Fallenberggroeve is een voormalige Limburgse mergelgroeve in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. De groeve ligt in de westelijke dalwand van het Jekerdal en op de oostelijke helling van de Cannerberg. De groeve ligt aan de noordrand van het Cannerbos aan de Zeenendaalweg. Op ongeveer 500 meter naar het noorden ligt de Apostelgroeve en op ongeveer 250 meter naar het zuiden ligt de ingang van de groeve Jezuïetenberg.

De Louwberg is een heuvel in het zuidwesten van de gemeente Maastricht. De Louwberg is het verlengde in noordoostelijke richting van de Cannerberg en de "overbuur" van de Sint-Pietersberg. De heuvel is gelegen ten noordwesten van het Jekerdal en ten zuidoosten van de woonwijken Wolder en Campagne, direct grenzend aan het droogdal van de Kleine en Lange Zouw. Het gebied was al in de Romeinse tijd in cultuur gebracht. Eind 19e eeuw werd hier restanten van de Romeinse villa Maastricht-Louwberg aangetroffen. Bijzonder zijn de wijngaarden van de Apostelhoeve en Hoeve Nekum.

De Romeinse villa Maastricht-Louwberg is een terrein met de archeologische resten van een Romeinse villa ten zuidwesten van de stad Maastricht in de Nederlandse provincie Limburg. De villa was waarschijnlijk van het type villa rustica en behoort tot de tientallen Romeinse villacomplexen die op de Zuid-Limburgse lössgronden (deels) zijn opgegraven.

De Apostelhoeve is een wijngoed in het zuiden van de Nederlandse stad Maastricht. De Apostelhoeve met bijbehorende wijngaarden ligt op de zuidoostelijke helling van de Louwberg, aan de westzijde van het Jekerdal, nabij de Belgische grens (Kanne). In het Jekerdal werden al in de middeleeuwen wijndruiven verbouwd, tot de "Kleine IJstijd" daar omstreeks 1600 een einde aan maakte. De wijngaarden bij de Apostelhoeve waren eeuwenlang eigendom van de Stichting Lambert van Middelhoven, die het in de vijftiende eeuw gestichte Twaalf Apostelenhofje in de Bogaardenstraat beheerde. Mogelijk dankt de Apostelhoeve zijn naam aan die verbintenis. De fruitteler Hugo Hulst besloot op de Apostelhoeve in 1970 weer een wijngaard aan te leggen. De eerste oogst leverde 1400 flessen wijn op. Na de topzomer van 2018 verwachtte wijnbouwer Mathieu Hulst voor het eerst meer dan 100.000 flessen te kunnen produceren. Anno 2021 werd een oppervlakte van ruim 14 hectare voor wijnbouw gebruikt. In 2022 stopte het bedrijf met de teelt van andere vruchten en werden uitsluitend nog druiven verbouwd. De oppervlakte nam daardoor toe naar ongeveer 20 hectare. Vanaf 2025 zal de wijnproductie naar verwachting meer dan 200.000 flessen bedragen. Op de bodem, die bestaat uit kiezel en mergel met daaroverheen een laag löss, worden de volgende druivenrassen geteeld: riesling, auxerrois, rivaner, pinot gris en, sinds 2020, Viognier. Daarvan worden uitsluitend witte wijnen gemaakt, die een frisse, mineralige smaak hebben en qua stijl en productie verwant zijn met wijnen uit de Elzas. Onder de hoeve ligt de niet meer in gebruik zijnde Apostelgroeve, een voormalige mergelgroeve.

De Groeve de Schark of Groeve de Grote Schark is een voormalige Limburgse mergelgroeve in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. De groeve ligt in de oostelijke dalwand van het Jekerdal en op de noordwestelijke helling van de Sint-Pietersberg en het Plateau van Caestert. Direct noordelijk naast de groeve-ingang bevindt zich de ingang van de groeve Neven Schark. Op ongeveer 400 meter ten noordoosten ligt de Groeve van der Zwaan en op ongeveer 300 meter ten zuidwesten ligt de Groeve de Tombe. Op ongeveer 125 meter ten zuidoosten van de groeve-ingang ligt de noordwestelijke groeve-wand van de ENCI-groeve. Jaarlijks wordt er in december een traditionele kerstviering in de groeve gehouden om de soldaten te gedenken die in december 1944 dat ook deden.