Buitenhaven (Schiedam)

De Plantage, een park in de Zuid-Hollandse plaats Schiedam, is gelegen tussen de Lange Nieuwstraat en de Tuinlaan. Het is aangelegd in 1767 door stadsarchitect Arij van Bol'es. Het gebied was destijds de groene zone aan de rand van Schiedam. In 1826 werd de Plantage opnieuw ingericht onder leiding van tuinarchitect Jan David Zocher. Omstreeks 1954 werd de Plantage heringericht door Jan Bijhouwer, die veel negentiende-eeuwse elementen verwijderde en desgevraagd een speelplek en een muziekpodium toevoegde. Bijhouwer werkte hierbij samen met het hoofd van de plantsoenendienst Schiedam, Jan Jacob Schipper. Van augustus 2011 tot april 2012 is het noordwestelijk deel van de Plantage opgeknapt. Door verwijderen van een doorsnijdende verbindingsweg is het bevrijdingsmonument van Jan van Luijn weer onderdeel van het park. Ook zijn een deel van de parkeerplaatsen en het uit de jaren 1950 daterende muziekpodium uit de Plantage verwijderd. Het park telt een groot aantal kunstuitingen.

Pakhuis De Nederlanden is een pakhuizencomplex dat onderdeel uitmaakt van het distilleerderij-handelsentrepot "De Nederlanden" in Schiedam. De pakhuizen werden gebouwd in 1851 in een utilitaire en eclectische stijl. De pakhuizen zijn opgetrokken op een U-vormige plattegrond, en bestaan uit een dubbele rij van vier pakhuizen van elk drie bouwlagen onder met pannen gedekte zadeldaken. Een smalle binnenstraat vormt de scheiding tussen de twee rijen. Aan de zijde van de Nieuwe Haven zijn de twee rijen pakhuizen met elkaar verbonden door een haaks gesitueerd pakhuis. Aan de zijde van de Lange Nieuwstraat bevindt zich een poortgebouw.

De Koemarkt is een belangrijk plein midden in het centrum van de Zuid-Hollandse stad Schiedam. Het plein bevindt zich ten zuidoosten van de binnenstad waar de Rotterdamsedijk vanuit het oosten, het Broersvest vanuit het noorden en de Lange Haven met Koemarktbrug vanuit het westen op uitkomen. De Koemarkt is de entree naar de binnenstad en vormt het ruimtelijke scharnierpunt van de stad tussen de oude binnenstad en Nieuw Mathenesse nabij de Schie. In vroeger tijd werd op het plein op marktdagen door de boeren het vee verhandeld met handjeklap waar de naam naar verwijst. Rond het plein bevindt zich voornamelijk lagere bebouwing en middelhoogbouw met winkels met aan de oostzijde een hoogbouwpand, genaamd Singelwijck. Dit rijksmonument van architect Heinrich Leppla heeft acht verdiepingen en werd gebouwd in 1933-1934. Sinds de jaren dertig werd het karakter sterk veranderd, de veehandel verdween en er kwam andere bedrijvigheid. Het plein met een rotonde voor het verkeer werd ook een doorgaande route voor het autoverkeer. Sinds de herinrichting na 1985 werd de Koemarkt vooral een winkel en uitgaansgebied en verdween de rotonde. Ook verschenen er losstaande winkelpaviljoens. Momenteel worden de mogelijkheden voor een nieuwe herontwikkeling van de Koemarkt en het voormalige VROM-terrein onderzocht. Sinds 2019 staat van oktober t/m december de oliebollenkraam van de Schiedamse oliebollenbakker Nico Sterrenberg op de Koemarkt, naast Bram Ladage. Voor 2019 stond deze kraam op de Nieuwe Haven ter hoogte van de Burgemeester Knappertlaan. In 2019, 2020 en 2021 werd Nico tijdens de Oliebollentest van Oliebollentestonline uitgeroepen tot beste oliebollenbakker van Nederland.

Het gebouw van de HAV Bank aan de Gerrit Verboonstraat in Schiedam werd in 1933-1935 in opdracht van de Hollandse Algemeene Verzekeringsbank ontworpen door architect Willem Marinus Dudok. Deze bank was in 1903 opgericht. Het gebouw van de HAV Bank is ontworpen in een zakelijk expressionistische stijl. In 1953 werd het gebouw in dezelfde stijl uitgebreid, eveneens naar een ontwerp van Dudok. In 1970 ging de verzekeringsportefeuille van de HAV Bank over naar de N.V. Verzekering Maatschappij Holland, die in 1985 haar naam wijzigde in AMEV Schadeverzekering. In 1996-1997 werd het gebouw van de HAV Bank verbouwd tot appartementencomplex.

De Koemarktbrug is een basculebrug in het centrum van Schiedam over de Lange Haven tussen de Koemarkt en de Gerrit Verboonstraat. In 2005 werd de bestaande brug uit 1926 vervangen. Tijdens de renovatie werd een tijdelijke brug geplaatst.

De Passage in Schiedam is een overdekte winkelgalerij tussen de Broersvest en het Broersveld. De Passage, een ontwerp van architect Pieter Sanders, werd op 29 juli 1932 in gebruik genomen. In de Passage was een bioscoop annex theater, dat heeft bestaan tot 1994. Het Passage Theater werd in 1998 vervangen door het Theater aan de Schie. Het Pronkstuk van het Passage Theater was een heel groot Standaart Theaterorgel. Organist Joop Walvis had een vast engagement en speelde voor, tussen en na de filmvoorstelling. Vaak gaf hij concerten die ook door radio Hilversum werden uitgezonden. Ook Cor Steijn heeft op dit orgel gespeeld. Dit orgel staat nu in het Theater aan de Schie. Als een van de eersten opende de bekende persfotograaf Adriaan Maltha op Passage nummer 12 zijn fotozaak. Een andere Schiedammer die zich in de Passage vestigde, was de kunstschilder Theo (Doop) Wiegman. Hij was befaamd om zijn schilderijen van de rivier de Maas met schepen. Oorspronkelijk had Antonio Belfi zijn ijssalon La Venezia niet op de hoek van de Passage, maar midden in de Passage. Na Antonio nam zijn zoon Rico Belfi de ijssalon over en vervolgens de derde generatie. Sinds half januari 2010 is La Venezia gesloten en in juni 2010 heropend op het Rubensplein in Schiedam-West. Op de oude plaats werd weer een ijssalon gevestigd die alweer gesloten is. De oorspronkelijke Passage was 37 meter lang en 7 meter breed. De Passage was voorzien van een dubbele glazen kap, waarbij de onderste kap met opaline glas was uitgevoerd. Het daglicht kwam hierdoor enigszins diffuus door. Ook in de vloer waren glazen tegels aanwezig waardoor licht uit de kelderruimtes werd doorgelaten. Aan de westkant van de Passage was een trap naar het lager gelegen Broersveld, waar echter weinig winkels te vinden waren. In 1995 is de Passage aan de kant van het Broersveld uitgebreid met de Nieuwe Passage, een in twee lagen overdekt winkelcentrum in Schiedam dat werd geopend in 1995. De oorspronkelijke gevel aan de Broersvest bestaat nog en ook is de oude passage in oude luister hersteld. Het winkelcentrum heet Passage Schiedam en heeft een oppervlakte van 15.000 m².

De Broersvest is winkelstraat in het centrum van de Nederlandse stad Schiedam. De straat is een belangrijke verkeersroute en verbindt de Koemarkt met de Proveniersbrug. Op de Broersvest liggen twee tramhaltes van de Rotterdamse tramlijnen 21 en 24.

Het Heilig Hartbeeld is een standbeeld in de Nederlandse stad Schiedam, in de provincie Zuid-Holland.

De Basiliek van de H. Liduina en Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans is een neogotische rooms-katholieke kerk in Schiedam, gebouwd in de periode 1878-1881. De kerk is lokaal bekend onder de namen Singelkerk en St. Liduinabasiliek. Het is een ontwerp van Evert Margry, een leerling van P.J.H. Cuypers. De kerk is gewijd aan de Heilige Liduina van Schiedam

Huis te Riviere (ook wel genoemd Huis Mathenesse of Slot Mathenesse) is het oudste bekende rechthoekige kasteel in het graafschap Holland. Het kasteel is gebouwd door Aleid van Holland in 1262 en stond in Schiedam (Zuid-Holland); restanten zijn te vinden aan de Broersvest in Schiedam. De naam "Huis Mathenesse" verwijst naar de naam van de ambachtsheerlijkheid, Mathenesse, die Aleid van Holland in 1260 van Dirk van Bokel kocht. Restanten van de donjon, die deel uitmaakte van dit kasteel, zijn te zien in het centrum van Schiedam naast het Schiedamse stadskantoor aan de Broersvest. De ruïne is niet te bezichtigen, maar kan vanaf de openbare weg bekeken worden. Naast de ruïne is in 1997 een kunstwerk met de beeltenis van Aleid van Holland geplaatst ('Vrouwe Aleida'). Het kasteel werd gesticht door gravin Aleid van Holland, dochter van Floris IV en zuster van Graaf Willem II die sneuvelde op 28 januari 1256 te Hoogwoud. Gravin Aleida huwde met Jan van Avesnes. Zij bouwde als tol voor de Maas een donjon. Deze werd verder uitgebouwd met een ringmuur en een licht schuin overhoekse toren. Van deze toren naar de donjon liep een, mogelijk overdekte, loopbrug. De donjon maakt aan de voet een enigszins verzakte indruk. Tijdens de bouw ging de donjon verzakken door een kreekje dat daar onder de grond liep. De bodem, weliswaar verland doch drassig door de veenachtige grondstructuur, kon de zware fundering niet dragen. De toren werd deels afgebroken en herbouwd. Na de verwoesting door de legers van Willem Nagel in 1426 werd het kasteel in een meer bewoonbare staat hersteld. De voorburcht vertoonde overeenkomsten met de voorburcht van de Doornenburg te Bemmel in de Betuwe. Na het herstel werd er een hof geplaatst. De toegang tussen hoofdburcht en hof werd gevormd door een loopbrug zoals landmeter Potter weergaf in een kaart die behoorde bij het Heilige Geestgasthuis. Deze kaart bevindt zich nu in het gemeentearchief van Schiedam. Jarenlang heeft de ruïne vrij gestaan in het centrum van de stad. Na archeologische opgravingen door het BOOR werd het stadskantoor uitgebreid op het terrein naast de ruïne. Het stadskantoor benadert de ruïne aan twee kanten tot slechts enkele meters.

De Sint-Liduinakerk was een rooms-katholieke parochiekerk aan de Nieuwe Haven in de Nederlandse stad Schiedam. De kerk heette oorspronkelijk O.L.V. Visitatiekerk, maar is beter bekend als de Frankelandsekerk, vanwege haar ligging in de wijk Frankeland. De kerk werd in 1859 in gebruik genomen. Oorspronkelijk was de kerk gewijd aan O.L.V. Visitatie, maar omdat zich hier de relieken van de in 1890 heilig verklaarde Liduina van Schiedam bevonden, en deze kerk zodoende het centrum werd van haar verering, werd de kerk in 1931 omgedoopt tot Sint Liduinakerk. In 1969 werd de parochie opgeheven en de kerk gesloopt. De relieken van Liduina en daarmee haar verering verhuisden naar de Singelkerk.

Gezicht Schiedam is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in Schiedam in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 28 januari 1986. Het gebied werd op 27 mei 2005 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 71,3 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.