Brug 228

De Odebrug (Grafisch ODE-brug; ODE is afkorting van Oosterdokseiland), voluit geheten de Oosterdokseilandbrug, is een vaste brug in drie delen voor al het verkeer in het centrum van Amsterdam even ten oosten van de Kamperbrug en het Station Amsterdam Centraal. De bouw van de brug begon op 1 september 2009. Het is een prefab toogbrug waarin veel basalt is verwerkt. Het ontwerp kwam van architect Simon Wilkinson, die werd geconfronteerd met specifieke eisen. De brug moest geschikt zijn voor voetgangers, fietsers, auto-, bus- en vrachtverkeer. Bovendien moest onder de brug nog scheepvaart kunnen plaatsvinden van bijvoorbeeld rondvaartboten. Dat laatste had tot gevolg dat de doorvaartbreedte ruim moest zijn, aangezien de boten hier een draaipunt vanuit het Oosterdok hebben. Tot slot bevindt zich onder de brug een metrotunnel. De doorvaartbreedte zorgde ervoor dat er slechts een brugpijler kon worden gebruikt, hetgeen er indirect voor zorgde dat de overspanning bijna twee meter dik moest zijn. Die liggers werd gefabriceerd door Haitsma Beton en op hun plaats gehesen door Sarens. Daarbij waren er twee afmetingen liggers; die voor de noordelijke overspanning zijn 40 meter lang en wegen 120 ton; die voor de zuidelijk 45 meter lang en 130 ton zwaar. De brug is van prefab betonelementen, staal en aluminium. Opvallend aan de brug zijn de enigszins diagonaal staande lantaarns. De brug werd geopend op 23 juni 2011. De brug verbindt het Oosterdokseiland, waar de laatste jaren veel nieuwbouw is verrezen, met de Prins Hendrikkade. De brug kwam er ter vervanging van de Oosterdoksdam die al sinds de metrobouw eind jaren 70 deze verbinding bood maar inmiddels is afgegraven. De naam van de brug is: een verwijzing naar OosterDokEiland de dichtvorm Ode en een ode van Simon Carmiggelt aan de stad: "Amsterdam is een heerlijke stad om te verlaten en ààn te komen"; de tekst is aan beide zijden van de brug middels plaquettes terug te vinden.

De Oostertoegangsspoorbrug, beter bekend als de Oostelijke Onderdoorgang, is een spoorbrug aan de oostzijde van het Centraal Station in het centrum van Amsterdam. De brug voert over de Oostertoegang, het water dat de verbinding vormt tussen het Open Havenfront en het IJ. Er zijn wegen aan beide zijden van het water die uitkomen op De Ruijterkade. Aan de westelijke kant ligt het Stationsplein en aan de oostelijke kant het Oosterdokseiland. De brug bestaat uit vijf tweesporige bruggen naast elkaar waarvan een van beton. Deze combinatie van bruggen is bijzonder breed en over de bruggen lopen tien sporen van de Nederlandse Spoorwegen. Het eerste deel van de overbrugging werd in gebruik genomen in 1889 met de opening van het Centraal Station. De naam van de brug verwijst naar de ligging van de brug ten opzichte van het station. Kringtramlijn 22 reed tot 1944 met de klok mee onder het westelijk gedeelte van de brug. In 1950 werd opnieuw een kringlijn ingesteld nu echter als buslijn. Sinds 2005 rijdt tram 26 onder het westelijk gedeelte van de brug. Sinds eind 2009 rijden de bussen naar het busstation IJ-zijde onder het westelijke gedeelte van de brug en van het busstation onder het oostelijk gedeelte van de brug.

Oostertoegang is een kort kanaal (gracht) in Amsterdam-Centrum, tussen het IJ en de Geldersekade. De Oostertoegang verbindt, sinds de aanleg van het Stationseiland tussen 1870 en 1880, het IJ met de Geldersekade en met het Open Havenfront, het (van het IJ overgebleven) water tussen het Stationsplein en de Prins Hendrikkade. Evenzo is er aan de andere kant van het Stationseiland de Westertoegang. Tussen de Westertoegang, het IJ, de Oostertoegang en het Open Havenfront ligt het Stationseiland met het Amsterdamse Centraal Station. De oostelijke kade langs de Oostertoegang vormt de verbinding tussen de De Ruijterkade en Oosterdokskade en indirect via de Odebrug met de Prins Hendrikkade. De westelijke kade is bedoeld voor openbaar vervoer. Van 7 mei 1904 tot 4 augustus 1921 reed (onder andere) tramlijn 4 via de Westertoegang. Vanaf die datum tot 9 oktober 1944 reed tramlijn 22 als Kringlijn het rondje om het Centraal Station via de De Ruijterkade. De rails zijn nog decennialang blijven liggen. Sinds mei 2005 rijdt tramlijn 26 (de IJtram) door de Oostertoegang en verder over het Oostelijke gedeelte van de De Ruijterkade. De Oostertoegang heeft geen postcode omdat er niemand kan wonen/woont. In het verleden (jaren 70 en 80 van de 20e eeuw) maakte met name de westelijke kade onderdeel uit van het prostitutiegebied rondom het Centraal Station. Over de Oostertoegang ligt een complex aan bruggen, van noord naar zuid: Brug 2274, een gecombineerde voetgangers/fietsersbrug Brug 486, de brede verkeersbrug, die in de plaats kwam van de brug 276, een historische hefbrug, die het verkeer niet meer aan kon trambrug voor lijn 26; in eerste instantie een aparte brug, maar in de 21e eeuw geïntegreerd in brug 486 een complex spoorbruggen brug 228 tussen de Oosterdokskade en het Stationseiland.

Kolkswaterkering (brug 301) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De drukke verkeersbrug is gelegen in de Prins Hendrikkade en overspant de monding van de Oudezijds Kolk in het Oosterdok. Rondom de brug staat een aantal rijksmonumenten, waarvan de Schreierstoren het bekendst is. De brug wordt op afbeeldingen soms verward met de Hoofdbrug, dit komt omdat als men vanuit het noorden kijkt de ingang ten oosten van de Schreierstoren ligt, terwijl de Oudezijds Kolk juist ten westen van de toren begint. De Kolkswaterkering en de Hoofdbrug liggen parallel aan elkaar, die laatste overspant de Geldersekade. De door Cornelis Anthonisz. geschilderde plattegrond van Amsterdam uit 1538 laat al wel de Oudezijds Kolk zien te noorden van de Zeedijk, een brug of sluis is nog niet ingetekend (de sluis ligt dan ter hoogte van de Zeedijk). Zijn plattegrond uit circa 1557 laat er een ophaalbrug zien, op de kop van het Kamperhoofd, ook wel Schreiershoek. Op de militaire kaart van Jacob van Deventer uit 1560 is ook een oeververbinding te zien. Pieter Bast tekende in 1599 ook een brug, al staat de Scheierstoren dan nog in het water van het IJ (de brug ligt dan dus nog zuidelijk van de toren). Een kaart verder in de geschiedenis van Amsterdam uit 1625 van de hand van Balthasar Florisz. van Berckenrode liet opnieuw een brug zien, maar dan ook al met een gedeelte daarvan noordelijk van de toren in een doorgaande kade (Oude Teer Tuynen) met ook de Hoofdbrug. In 1710 tekende Pieter Schenk een prent met opnieuw beide bruggen. De moderne geschiedenis begint midden 19e eeuw als Julien Damoy bij een foto voor een ansichtkaart met de Schreierstoren (La tour des pleureurs) ook twee houten ophaalbruggen fotografeert, de Kolkswatering en de Hoofdbrug. Ten tijde van 1891 is van houten ophaalbruggen geen sprake meer; er is een vaste brug te zien met torentjes met daarop lantaarns op de in het IJ uitstulpende landhoofden (Foto Gustaaf Oosterhuis; de Hoofdbrug kreeg hetzelfde uiterlijk). De ophaalbruggen verdwenen hier, omdat er een verbreding moest komen van de Prins Hendrikkade. Het toenemende landverkeer, waaronder ook eerste de paardentram en later de elektrische tram maakte verbreding noodzakelijk. In de loop van de 20e eeuw moest ze ook keer op keer verbreed en verstevigd (bijvoorbeeld in 1962 en 1980) worden, de gemeente Amsterdam had de Prins Hendrikkade aangewezen als hoofdverkeersroute naar de IJtunnel. In 2018 loopt er dan ook een vierbaansweg uitlopend tot vijfbaansweg over de brug met aan de zuidkant nog voet- en fietspaden, aan de noordzijde ligt nog een wandelkade. De bekendste kunstenaar die de brug heeft vastgelegd is zonder meer Jacob Maris. Hij schilderde ook weer beide bruggen rond 1875; beide bruggen werden rond 1876 vervangen door een liggerbrug.

De Hoofdbrug (brug 299) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum De brug is gelegen in de Prins Hendrikkade en overspant het water van de Geldersekade. De brug ligt aan de oostkant van de Schreierstoren. De eerste brug die hier lag kwam in 1682 toen burgemeesters Joan Munter en Johannes Hudde in één keer drie bruggen lieten bouwen, de anderen waren de Kraansluis en Kikkerbilssluis. Amsterdam was weer toe aan stadsuitbreiding en moest een verbinding over de Geldersekade hebben. Een gedenksteen omtrent de eerstesteenlegging op 10 juni door twee neven van de heren Lukas Trip en Willem Gerret Dedel herinnert daaraan. Vanaf dan wordt de brug verscheidene malen vervangen en verstevigd en verbreed tot wat zij nu is. Een eerste naam voor deze brug verwijst naar haar functie: Gelderse Kaai’s waterkering. Haar huidige naam dank ze net als de nauwelijks een kilometer verder liggende Kamperbrug (brug 285) aan het Bolwerk Kamperhoofd.

De Schreierstoren aan de Geldersekade op de Prins Hendrikkade 94 in Amsterdam is een verdedigingstoren die vroeger deel uitmaakte van de stadsmuur van Amsterdam. De toren werd gebouwd rond 1487 op de hoek van het IJ en de oostkant van de stad, en is de enige bewaard gebleven verdedigingstoren van Amsterdam.

De Kamperbrug (brug nr. 285) is een plaatbrug in het centrum van Amsterdam en voert over het Open Havenfront daar waar dit overgaat in het Oosterdok. De brug verbindt de Prins Hendrikkade met het Stationsplein. De eerste brug werd geopend in 1876 en was een basculebrug. In 1904 werd deze vernieuwd en vervangen door een ijzeren ophaalbrug en was een van de eerste bruggen van dit type in Amsterdam. De brug was voorzien van vrijstaande hamei's waartussen de gekoppelde balans draaide. In 1957 werd de brug vernieuwd. In 1963 werd de brug weer vervangen nu echter door een vaste brug waarbij de landhoofden zijn afgewerkt met natuursteen. De vervanging door een vaste brug was mogelijk omdat de brug niet in een doorgaande scheepvaartroute ligt, behalve rondvaartboten en kleine scheepvaart. De laatste jaren moest de brug vrijwel alleen nog tijdens de intocht van Sinterklaas worden geopend. In verband met de aanleg van de oostlijn van de Amsterdamse metro in de tweede helft van de jaren zeventig kwam ten westen van de brug de Kamperdam en voerde de brug tijdelijk niet over water. De Kamperdam werd na voltooiing van het metrostation na 1980 afgegraven en het water keerde terug. Sinds 2009 ligt even ten oosten van de brug de Odebrug waarmee de brug werd ontlast. Over de brug rijden drie tramlijnen van het GVB en de bussen naar het busstation IJzijde. Vanaf beide kanten van de brug is er een toegang tot het metrostation Centraal. Tot 2015 hadden alle nachtbuslijnen van het GVB op de brug hun standplaats. Onder de brug vaart een groot aantal rondvaartboten maar ook de watertaxi. De brug is vernoemd naar het voormalige Bolwerk Kamperhoofd. Onofficieel wordt de brug ook wel het Kamperhoofd genoemd.

Ship Chandlers Warehouse is de oudste winkel in Amsterdam en ligt aan de Geldersekade nummer 8, vlak bij de Schreierstoren. Ship Chandlers Warehouse is het enige pand in Amsterdam dat nog op alle verdiepingen de originele glas-in-loodramen uit de 17de eeuw heeft. In 1775 werd de trapgevel vervangen en boven de deur een rococo ornament aangebracht met een tabakspot en enkele tabaksbladen. In 1973 zijn de houten funderingspalen vervangen door 22 betonnen palen.

Gebouw Batavia is een gebouw aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam. Het gebouw is een rijksmonument.

Brug 486 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Het leven van brug 486 begint rond 1972. De gemeente Amsterdam leidt oost-west autoverkeer dan steeds meer ten noorden van het Station Amsterdam Centraal. De opening van de IJtunnel zorgde voor aanzuiging van verkeer en de hefbrug geadministreerd onder brug 276 van Cornelis Biemond en Piet Kramer kan dat niet meer aan. Direct ten zuiden van die hefbrug werd een betonnen vaste brug gelegd. In eerste instantie ging het verkeer nog over de hefbrug en voetgangers en fietsers over de nieuwe brug. Al snel werd dat omgedraaid. De liggers van de brug worden gedragen door betonnen brugpijlers die 17 meter uit elkaar staan. Tijdens de bouw worden restanten gevonden van de fundering van de draaibrug, de eerste brug die hier lag. Met de komst van het busstation aan de noordzijde van het spoorstation en de komst van de De IJtram, moesten er aanpassingen aan de brug verricht worden. De brug ligt dan zo laag over het water, dat er meer sprake is van een duiker dan van een brug. De hefbrug werd in 2001 verwijderd, maar scheiding tussen snel en langzaam verkeer zorgde ervoor dat in de periode 2004/2005 een nieuwe voet- en fietsbrug werd geïnstalleerd: brug 2274 op de plaats van de hefbrug.

De Oosterdoksdam was een dam in het centrum van Amsterdam.

De Kraansluis (brug 300) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug is gelegen in de Prins Hendrikkade en voert over de monding van de Waalseilandgracht naar het Open Havenfront. De brug ligt in genoemde kade in het verlengde van brug 301 (Kolkwaterkering) en brug 299 (Hoofdbrug). In de aanloop naar de brug en aan de kade van de Waalseilandgracht, Kromme Waal staat het vol met rijksmonumenten. Aan de oostkant van de brug staat maar een gebouw en rijksmonument; het Scheepvaarthuis. Tot de jaren 30 van de 17e eeuw lag hier water. Het was een binnenhaven met palen, ook wel Oude Waal genoemd. Een deel van die binnenhaven werd rond 1634 aangeplempt, het noordelijke deel bleef water. Al snel verrezen er gebouwen op het Waalseiland waardoor ook een brug noodzakelijk werd. Deze brug werd loodrecht over de ontstane gracht gelegd, zoals te zien is op een tekening van Balthasar Florisz. van Berckenrode uit 1657. Op de plattegrond van Frederik de Wit uit 1688 is een houten brug ingetekend, ook al is te zien, dat de doorvaart onder de brug maar een fractie is van de breedte van de gracht. Onder de brug lag dan voorts een sluis. Die brug en sluis, ook wel bekend als Kraanswaterkering, werd in 1681 aanbesteed door burgemeester Hudde, net als de eerder genoemde bruggen 299 en 301, om het getijdegevoelige water van het IJ buiten de stad te houden. In de wand van de brug is nog een plaquette te vinden met daarop de tekst: "De eerste steen van deze brug legt Josephus Huydecoper en Jonas Witsen J.S., soon en neef van de heeren, Johan huydecoper Heer van Maerseveen etc. en Nicolaes Witsen, Burgemeester in ’t Yaar 1682 den XVII maart". Op de kaart van Gerrit de Broen uit 1737 is die brug nog steeds zichtbaar en werd al aangeduid als Kraans Sluis tussen Camper Hooft en Nieuwe Waals Eylandt (later Buitenkant). Ook de naamgever van de brug De Groote Kraan, die van 1643 tot 1841 masten op schepen zette en steenblokken en geschut laadde en loste, is ingetekend. De brug ligt dan over de Waals Graft. In 1775 moeten de sluisdeuren nog vervangen worden. Vlak daarvoor tekende Hendrik Tavenier het complex in 1766. De moderne geschiedenis van de brug begint in 1872. De sluis heeft door de komst van de Oranjesluizen haar functie als sluis verloren en de dan aanwezige houten brug moet vervangen worden. Een beweegbare brug is dan ook zinloos geworden, er vindt hier geen grote scheepvaart meer plaats; bovendien is een vaste brug goedkoper (geen bediening etc.) en kwam de tram eraan. Er kwam een vaste brug, waarover sinds 1879 de paardentram naar de monding van de Schippersgracht voerde. In 1893/1894 werd de brug verstevigd en ook verbreed en opnieuw in 1903/1904, want de elektrische tram kwam er aan. In dit geval was het de beurt aan tramlijn 13 en later tramlijn 19; zij zouden tot 1938 dienst doen. Willem Witsen legde die brug vast in het voorjaar van 1913. Doordat het plan "Voorlopig schema van verkeersverbeteringen in de binnenstad" (1931) de Prins Hendrikkade als hoofdroute aanwees, kwam er steeds meer verkeer, waarop alle bruggen op die route aangepast moesten worden aan de toenemende vraag. De Kraansluis ontsprong de dans, toch was zij in verband met de tram al tot 14 meter breed. Aanpassing werd pas noodzakelijk nadat de plannen voor de IJtunnel definitieve vorm kregen en de toegangswegen daarnaartoe verbreed moesten worden. Er kwam een nieuwe brug van meer dan 40 meter breed, die deels geplaatst werd ten noorden van de oude brug. Daarbij werd de bocht afgestoken. Die brug ligt dan ook danig in de weg, als Amsterdam begint aan de bouw van de metro. Om caissons te bouwen en te plaatsen werd de Waalseilandgracht hier ter plaatse gedempt voor caissonbouw op zand. Ook de brug kwam “droog te staan” en werd gedeeltelijk gesloopt. Die werkzaamheden eindigden in april 1987 en toen werd de brug in oude glorie hersteld. In 2018 ligt er een relatief brede brug, die over een smal water voert. Van noord naar zuid ligt er een breed wandelpad langs de kade, een vrije busbaan, een vluchtheuvel, twee rijstroken de stad in, opnieuw een vluchtstrook dan wel verdrijvingsvak, twee rijstroken de stad uit, een twee-richtingenfietspad en een wandelpad. Onder het wegdek liggen opslagruimten.