Kamperbrug

Kolkswaterkering (brug 301) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De drukke verkeersbrug is gelegen in de Prins Hendrikkade en overspant de monding van de Oudezijds Kolk in het Oosterdok. Rondom de brug staat een aantal rijksmonumenten, waarvan de Schreierstoren het bekendst is. De brug wordt op afbeeldingen soms verward met de Hoofdbrug, dit komt omdat als men vanuit het noorden kijkt de ingang ten oosten van de Schreierstoren ligt, terwijl de Oudezijds Kolk juist ten westen van de toren begint. De Kolkswaterkering en de Hoofdbrug liggen parallel aan elkaar, die laatste overspant de Geldersekade. De door Cornelis Anthonisz. geschilderde plattegrond van Amsterdam uit 1538 laat al wel de Oudezijds Kolk zien te noorden van de Zeedijk, een brug of sluis is nog niet ingetekend (de sluis ligt dan ter hoogte van de Zeedijk). Zijn plattegrond uit circa 1557 laat er een ophaalbrug zien, op de kop van het Kamperhoofd, ook wel Schreiershoek. Op de militaire kaart van Jacob van Deventer uit 1560 is ook een oeververbinding te zien. Pieter Bast tekende in 1599 ook een brug, al staat de Scheierstoren dan nog in het water van het IJ (de brug ligt dan dus nog zuidelijk van de toren). Een kaart verder in de geschiedenis van Amsterdam uit 1625 van de hand van Balthasar Florisz. van Berckenrode liet opnieuw een brug zien, maar dan ook al met een gedeelte daarvan noordelijk van de toren in een doorgaande kade (Oude Teer Tuynen) met ook de Hoofdbrug. In 1710 tekende Pieter Schenk een prent met opnieuw beide bruggen. De moderne geschiedenis begint midden 19e eeuw als Julien Damoy bij een foto voor een ansichtkaart met de Schreierstoren (La tour des pleureurs) ook twee houten ophaalbruggen fotografeert, de Kolkswatering en de Hoofdbrug. Ten tijde van 1891 is van houten ophaalbruggen geen sprake meer; er is een vaste brug te zien met torentjes met daarop lantaarns op de in het IJ uitstulpende landhoofden (Foto Gustaaf Oosterhuis; de Hoofdbrug kreeg hetzelfde uiterlijk). De ophaalbruggen verdwenen hier, omdat er een verbreding moest komen van de Prins Hendrikkade. Het toenemende landverkeer, waaronder ook eerste de paardentram en later de elektrische tram maakte verbreding noodzakelijk. In de loop van de 20e eeuw moest ze ook keer op keer verbreed en verstevigd (bijvoorbeeld in 1962 en 1980) worden, de gemeente Amsterdam had de Prins Hendrikkade aangewezen als hoofdverkeersroute naar de IJtunnel. In 2018 loopt er dan ook een vierbaansweg uitlopend tot vijfbaansweg over de brug met aan de zuidkant nog voet- en fietspaden, aan de noordzijde ligt nog een wandelkade. De bekendste kunstenaar die de brug heeft vastgelegd is zonder meer Jacob Maris. Hij schilderde ook weer beide bruggen rond 1875; beide bruggen werden rond 1876 vervangen door een liggerbrug.

De Hoofdbrug (brug 299) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum De brug is gelegen in de Prins Hendrikkade en overspant het water van de Geldersekade. De brug ligt aan de oostkant van de Schreierstoren. De eerste brug die hier lag kwam in 1682 toen burgemeesters Joan Munter en Johannes Hudde in één keer drie bruggen lieten bouwen, de anderen waren de Kraansluis en Kikkerbilssluis. Amsterdam was weer toe aan stadsuitbreiding en moest een verbinding over de Geldersekade hebben. Een gedenksteen omtrent de eerstesteenlegging op 10 juni door twee neven van de heren Lukas Trip en Willem Gerret Dedel herinnert daaraan. Vanaf dan wordt de brug verscheidene malen vervangen en verstevigd en verbreed tot wat zij nu is. Een eerste naam voor deze brug verwijst naar haar functie: Gelderse Kaai’s waterkering. Haar huidige naam dank ze net als de nauwelijks een kilometer verder liggende Kamperbrug (brug 285) aan het Bolwerk Kamperhoofd.

Gebouw Batavia is een gebouw aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam. Het gebouw is een rijksmonument.

De Schreierstoren aan de Geldersekade op de Prins Hendrikkade 94 in Amsterdam is een verdedigingstoren die vroeger deel uitmaakte van de stadsmuur van Amsterdam. De toren werd gebouwd rond 1487 op de hoek van het IJ en de oostkant van de stad, en is de enige bewaard gebleven verdedigingstoren van Amsterdam.

Ship Chandlers Warehouse is de oudste winkel in Amsterdam en ligt aan de Geldersekade nummer 8, vlak bij de Schreierstoren. Ship Chandlers Warehouse is het enige pand in Amsterdam dat nog op alle verdiepingen de originele glas-in-loodramen uit de 17de eeuw heeft. In 1775 werd de trapgevel vervangen en boven de deur een rococo ornament aangebracht met een tabakspot en enkele tabaksbladen. In 1973 zijn de houten funderingspalen vervangen door 22 betonnen palen.

De Kamperdam was een tijdelijke dam in het centrum van Amsterdam. De dam werd na 1975 aangeplempt in het water van het Open Havenfront aan het oostelijk deel van het Stationsplein ten westen van de Kamperbrug. De dam was noodzakelijk om ruimte vrij te maken voor de aanleg van het eindstation van de Oostlijn. Ook het Noord-Zuid-Hollands Koffiehuis moest hiervoor tijdelijk verdwijnen evenals de rondvaartboten. Op de dam werd een tijdelijk busstation ingericht voor de GVB-buslijnen die van het werkterrein moesten verdwijnen. Na de opening van de metro in 1980 werd de dam afgegraven en keerde het water in het Open Havenfront terug evenals het Koffiehuis. In verband met werkzaamheden aan de Noord/Zuidlijn verscheen in 2008 over een deel van de voormalige dam een tijdelijke busbrug voor de GVB buslijnen naar Noord. Eind 2014 werd de tijdelijke brug buiten gebruik gesteld na de verhuizing van de buslijnen naar het busstation IJzijde. De dam was, evenals de Kampenbrug, vernoemd naar het voormalige Bolwerk Kamperhoofd.

Brug 228 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. Ze is gelegen over de Oostertoegang en vormt de verbinding tussen het Stationsplein gelegen voor het Centraal Station Amsterdam en de Oosterdokskade. De brug is van recente datum, terwijl ze toch een laag brugnummer kreeg; ze lag er in de jaren 1940-1941 niet. Een brug hier werd noodzakelijk vanwege de steeds te verplaatsen verkeersstromen rondom het genoemde spoorstation, zoals bouw van de IJtunnel en de aanleg van de Amsterdamse metrolijn. Eindjaren zestig beginjaren zeventig werd hier een recht-toe-recht-aan betonnen brug neergelegd met een betonnen paalfundering, passend bij de nieuwe zuidelijke spoorbrug/viaduct, onderdeel van de vijf spoorbruggen hier (het viaduct is inmiddels al weer gesloopt). Die brug verdween in de periode 2000-2009 om plaats te maken voor de pontons waar vanaf de bouw van de Odebrug plaatsvond. Voor voetgangers en fietsers werd een metalen noodbrug geplaatst, die circa 10 meter noordelijker kwam te liggen. Toen de werkzaamheden daarvoor beëindigd waren (2011) was er tijd en plaats om hier een nieuwe brug aan te leggen, ook alleen voor voetgangers en fietsers. Op de brug is een fietsenstalling gebouwd. De brug kenmerkt zich door balustrades waarvan de buitenzijde (grove stenen) aan de nabijgelegen walkanten doen denken. Ook onderscheidt de brug zich van de omgeving door de mintgroene kleur van de overspanning en de binnenzijden van die balustrades. Of dit een verwijzing is naar het ongeveer gelijktijdig opgeleverde Mint-Hotel (later van Doubletree) is onbekend.

De Oudezijds Kolk is een smal grachtje in de binnenstad van Amsterdam. Het loopt via de Zeedijk naar het Open Havenfront vanuit het verlengde van de Oudezijds Achterburgwal. Evenals de Geldersekade grenst het in het noorden aan de Prins Hendrikkade. Via de Kolksluis (brug 302), gebouwd begin 15e eeuw, diende het als afwateringsgracht(je) naar toen het IJ, nu dus het Open Havenfront. Slechts één kade is begaanbaar, maar alleen voor voetgangers. De gracht heeft via de Kolkswaterkering (brug 301) een verbinding met het Open Havenfront. De Oudezijds Kolk, vaak afgekort tot: OZ Kolk, noemt men van oudsher "Het Kolkje".

De Basiliek van de H. Nicolaas (Sint-Nicolaaskerk) is een rooms-katholieke kerk in de binnenstad van Amsterdam. De kerk, officieel de H. Nicolaas binnen de Veste geheten, is gebouwd in de periode 1884-1887 naar een ontwerp van de architect Adrianus Bleijs (1842-1912). De Sint-Nicolaasbasiliek is de derde kerk in Amsterdam die is gewijd aan Nicolaas van Myra. De eerste, de huidige Oude Kerk, is tijdens de Alteratie in 1578 meegegaan met de reformatie. De tweede was een rooms-katholieke schuilkerk aan de Oudezijds Voorburgwal, die nu vooral bekend is onder de naam 'Ons' Lieve Heer op Solder'. De basiliek ligt schuin tegenover het Centraal Station aan de Prins Hendrikkade, en loopt door tot en grenst aan het water van de Oudezijds Kolk. De basiliek maakt deel uit van de binnenstadsparochie van de Heilige Nicolaas. Aan de Sint-Nicolaaskerk is door de Romeinse Congregatie voor de Goddelijke Eredienst per 8 december 2012 de eretitel van basiliek (basilica minor) toegekend.

Het Alliantiewapen Oranje-Nassau en Waldeck-Pyrmont is een reliëf in Amsterdam-Centrum. Het is een van de vele beeldhouwwerken die de gevels van het Station Amsterdam Centraal sieren. Het werd al aangebracht tijdens de bouw; het stamt uit de periode 1881 tot 1889 toen aan het station gebouwd werd. Dit alliantiewapen in reliëfvorm geeft de echtelijke verbinding weer tussen Willem III der Nederlanden en Emma zu Waldeck und Pyrmont, koning en koningin tijdens de bouw van het spoorstation. Er zijn twee wapenschilden te zien, gepresenteerd door een tweetal leeuwen. Het linker wapenschild van Willen III toont opnieuw een leeuw (symbool van Oranje-Nassau; het rechter van Emma een achtpuntige ster (Waldeck-Pyrmont). In de banderol leest men de wapenspreuk Je maintiendrai. Het geheel wordt omkaderd door twee zuilen die het fronton ondersteunen. In die zuilen zijn een atlant (links, staand voor gezag) en een kariatide (rechts, staand voor zachtmoedigheid) uitgebeiteld. Frans Vermeylen (1857-1922) uit Leuven ontwierp de alliant en kariatide naar een voorbeeld van architect Pierre Cuypers. Vermeylen werkte voor een aantal beelden hier samen met uitvoerend beeldhouwer Martin van Langendonck. Het werk kwam in opdracht van Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen, die tevens aan Vermeylen de opdracht gaf voor het ontwerp van een koninklijk wapen. Beide wapens sieren de koninklijke wachtkamer; het alliantiewapen is gepositioneerd boven de voormalige ingang van paarden en koets. Het alliantiewapen wordt sinds jaar en dag beschermd door middel van een vogelnet.

De Poëziecartouches zijn twee artistieke kunstwerken in Amsterdam-Centrum.

Vijf stadia van een reis is een driedelig reliëf in Amsterdam-Centrum.