place

Oudezijds Kolk

Gracht in AmsterdamStraat in Amsterdam-Centrum
Amsterdam canal
Amsterdam canal

De Oudezijds Kolk is een smal grachtje in de binnenstad van Amsterdam. Het loopt via de Zeedijk naar het Open Havenfront vanuit het verlengde van de Oudezijds Achterburgwal. Evenals de Geldersekade grenst het in het noorden aan de Prins Hendrikkade. Via de Kolksluis (brug 302), gebouwd begin 15e eeuw, diende het als afwateringsgracht(je) naar toen het IJ, nu dus het Open Havenfront. Slechts één kade is begaanbaar, maar alleen voor voetgangers. De gracht heeft via de Kolkswaterkering (brug 301) een verbinding met het Open Havenfront. De Oudezijds Kolk, vaak afgekort tot: OZ Kolk, noemt men van oudsher "Het Kolkje".

Fragment uit het Wikipedia-artikel Oudezijds Kolk (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Oudezijds Kolk
M6 Toll, Lichfield

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Oudezijds KolkLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.376169444444 ° E 4.9014138888889 °
placeToon op kaart

Adres

M6 Toll
WS8 6LT Lichfield
England, United Kingdom
mapOpenen op Google Maps

Amsterdam canal
Amsterdam canal
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Kolksluis (Amsterdam)
Kolksluis (Amsterdam)

De Kolksluis is een vaste brug (brug 302) en sluis (sluis 108) in Amsterdam-Centrum. De brug is gelegen in de Zeedijk en overspant de Oudezijds Kolk in hartje Amsterdam. De brug ligt in het Wallengebied. De brug wordt daarbij omringd door rijksmonumenten aan zowel dijk als kolk. De brug staat op menig foto, want de kolk met haar smalle doorkijk is een toeristische attractie. Als men de foto naar het noorden neemt is de grootste blikvanger de achtergevel van de Basiliek van de Heilige Nicolaas, naar het zuiden het eerder genoemde wallengebied. Er ligt hier al eeuwen een brug/sluis. Op een plattegrond uit 1613 van Christoffel van Hartogwal, waarop hij een reconstructie de situatie in 1220 weergaf, is een oeververbinding te zien. De Oudezijds Achterburgwal vormt dan de oostelijke buitenzijde van de stad met op de kop de Sint Olofspoort (ten zuidwesten van huidige brug/sluis). Direct aan de overzijde van de gracht zijn de contouren zichtbaar van de Zeedijk, zoals die ook in de 21e eeuw terug te vinden is op kaarten (een slurf tussen Prins Hendrikkade en Nieuwmarkt). Ander onderzoek gaf aan dat de kolksluis deel uitmaakte van een nieuwe stadsuitbreiding naar het oosten van rond 1425 met aanpassing in 1431, waarbij de Sint Olofpoort haar functie in wezen verloor. Op de geschilderde plattegrond van Cornelis Anthonisz. uit 1538 is aan het eind van de Oudezijds Kolk (hij schilderde de stad gezien vanuit het noorden) een overkluisde brug/sluis te zien. Hendrik Tavenier tekende rond 1784 de situatie in 1525 met ook een overkluisde sluis. De overkluizing is dan al weg, want Caspar Philips, bekend van zijn grachtenboek, tekende rond 1775 al een “kale brug”. Rond 1864 kwam fotograaf Gaston Braun langs en die vond er een sluiscomplex met brug. Hij fotografeerde vanuit het noorden met een zicht op de kolk. Niet veel later werd er vanuit het zuiden gefotografeerd door Andries Jager. het laat in wezen al de huidige situatie zien. Na die foto zijn de sluis en brug nog enkele keren vernieuwd al was ze niet meer belang voor de scheepvaart. Er zijn aanpassingen bekend uit 1922 (renovatie sluis), 1939 (verhoging deuren) en 1986 (renovatie kade). De brug kreeg in 1968 een nieuw brugdek, waarbij delen van de oude brug hergebruikt werden.

Vredenburgerbrug
Vredenburgerbrug

De Vredenburgerbrug (brug nr. 209) is een voetgangersbrug in Amsterdam-Centrum. Ze overspant de Oudezijds Achterburgwal in het Wallengebied en is daarmee de noordelijkste brug over die gracht voordat die samenstroomt met de Oudezijds Voorburgwal tot Oudezijds Kolk. De brug verbindt de Vredenburgersteeg met de Spooksteeg. De brug is net als de steeg vernoemd naar Vredenburgh. De brug ligt een beetje verscholen en is in de 21e eeuw alleen overdag toegankelijk. Opvallend is dat de OZ Achterburg aan de oostzijde zowel ten noorden als ten zuiden van de brug geen kades heeft, ook aan de westzijde ligt er ten noorden van de brug geen kade. Aan de andere kant van de Vredenburgersteeg ligt de veel langere en bredere Armbrug. Er ligt hier al eeuwen een bruggetje. Op de geschilderde plattegrond van Cornelis Anthonisz. uit 1538 is niet goed te zien of er een brug ligt, maar op zijn vernieuwde plattegrond van 1544 ligt er wel een bruggetje. Ook de plattegrond van Balthasar Florisz. van Berckenrode uit 1625 laat een brug zien, al heette de Vredenburgersteeg en Spooksteeg toen nog Sout Steech naar een zoutkoperij. Een oude bijnaam van de brug was dan ook Zoutkopersbrug. In 1893 moesten de stenen landhoofden van deze houten vaste brug vernieuwd worden. Wellicht werd toen tegelijkertijd of vlak daarna ook de overspanning vernieuwd. Op foto’s etc. is in 1888 nog een houten overspanning te zien, in 1905 is de overspanning van ijzer met de typisch Amsterdamse plaatconstructie.