place

Peperbrug

Brug in Amsterdam-CentrumRijksmonument in Amsterdam-Centrum
Peperbrug from Rapenwal 2016 09 12
Peperbrug from Rapenwal 2016 09 12

De Peperbrug (brug 281) is een ophaalbrug in Amsterdam-Centrum. De brug verbindt de Peperstraat met de Nieuwe Uilenburgerstraat. Ze overspant daarbij de Rapenburgwal, die alleen aan de zuidwest kant van de brug een kade heeft, de Oostersekade. De brug, zelf vanaf 2002 een rijksmonument, wordt omringd door een aantal gemeentelijke en rijksmonumenten, zonder dat zich daar bekende gebouwen onder bevinden. Er ligt hier al eeuwen een brug. Pieter Bast tekende op zijn kaart uit 1599 hier al een dubbele ophaalbrug in tussen Rapenbrug en Uilenburg. Op de tekening van Balthasar Florisz. van Berckenrode is die constructie scherper ingetekend. De moderne geschiedenis van de brug begint rond 1860. Op de plaats van de dan houten ophaalburg werd er een ijzeren ophaalbrug neergelegd, waarvan het ontwerp afkomstig was van de voorloper van de Dienst der Publieke Werken en wel van stadsarchitect Bastiaan de Greef. Die brug hield het uit tot 1929, maar was toen aan vervanging toe. De ijzeren ophaalbruggen waren onder het bewind van Wichert Arend de Graaf steeds maar gemoderniseerd, maar het basisprincipe bleef daarbij ongewijzigd, vandaar haar 19e-eeuwse uiterlijk. In zes maanden tijd was de brug klaar. Ook de invoer van elektrisch bedienbare bruggen deed haar invloed gelden. Die brug ligt er nog steeds ongewijzigd bij, alleen het wegdek is regelmatig vernieuwd (gegevens 2017). Het monumentenregister omschreef de brug in 2017 als volgt: Een ophaalbrug met in wezen drie doorvaarten waarvan de zuidelijkste is afgetimmerd. Ze is gelegen tussen uitgebouwde landhoofden van baksteen afgewerkt met natuursteen. Verdere karakteristieken zijn het houten brugdek, een hameipoort van geklonken ijzer en een balans met vakwerk. De uit 1929 stammende brughekken zijn nog aanwezig. De balustrades zijn van smeedijzer.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Peperbrug (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Peperbrug
Peperstraat, Amsterdam Centrum

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: PeperbrugLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.371516666667 ° E 4.9073972222222 °
placeToon op kaart

Adres

Peperstraat
1011 TL Amsterdam, Centrum
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Peperbrug from Rapenwal 2016 09 12
Peperbrug from Rapenwal 2016 09 12
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Brug 280
Brug 280

Brug 280 of Montelbaanbrug is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug is gelegen in de noordwestelijke kade van de Oudeschans, die in het noorden overigens Kalkmarkt heet. Ze overspant de Waalseilandsgracht. Op een enkel gebouw na zijn alle gebouwen hier uitgeroepen tot gemeentelijk dan wel rijksmonument. Het opvallendste gebouw in de laatste groep is de Montelbaanstoren, naamgever van de brug. Er ligt hier al eeuwen een brug. Joan Blaeu tekende hier al een brug vlak naast de Monkelbaens Toor; het is dan 1649. Een kaart eerder (1625) van Balthasar Florisz. van Berckenrode liet hier nog een afgepaalde haven zijn, de Oude Wael, de Montelbaenstooren stond er toen wel al. Een herdruk uit 1657 laat wel een brug zien. Gerrit de Broen noemt de brug op zijn kaart van 1717 Toren Brug. De moderne geschiedenis van de brug begint in 1856. De voorloper van de Dienst der Publieke Werken liet hier toen een houten ophaalbrug vervangen door een ijzeren ophaalbrug. Deze eerste ijzeren ophaalbrug kwam uit de pen van stadsarchitect Bastiaan de Greef. Zijn stijl is onder meer herkenbaar in de dopjes op de pijlers. Deze brug hield het langer dan 50 jaar vol, maar was toen aan vervanging toe. De Greefs assistent Willem Springer, die de dopjes overnam, ontwierp daartoe een ijzeren liggerbrug. Dit soort type brug was goedkoper te bouwen en in het onderhoud; bovendien voeren er te weinig hoge schepen alhier; de brug moest per jaar circa 20 geopend worden. Er is daarna nog aan de brug gewerkt, totdat ze in 2000 geheel uit elkaar werd gehaald. Men probeerde daarbij de brug weer volgens het origineel uit 1909 terug op de bouwen. De brug heeft dan in wezen vijf doorvaarten, waarvan de buitenste twee tot opslag dienen en zijn afgetimmerd. De brugpijlers zijn grotendeels van baksteen, afgetopt met natuurstenen versieringen. Tussen de pijlers zijn de buitenste liggers zichtbaar waarop een steenachtige afsluitlaag ligt. De balustrades bestaan uit siersmeedwerk met vakwerk en kruisverbanden dat refereert aan de 19e eeuw. Tot april 2016 werd de brug officieus aangeduid als Montelbaansbrug. In die maand schrapte de gemeente alle officieuze vernoemingen voor bruggen. Sindsdien dient de brug officieel aangeduid te worden met haar nummer.

Marken (Amsterdam)
Marken (Amsterdam)

Marken is een voormalig eiland in Amsterdam, dat in de zestiende eeuw werd aangelegd. Het wordt ook Valkenburg genoemd. Het is met Uilenburg en Rapenburg een van de in het IJ aangeplempte eilanden die omstreeks 1600 binnen de stad kwamen. Sinds de herinrichting in verband met de aanleg van de IJ-tunnel is het geen eiland meer. Het eiland wordt begrensd door de Rapenburgwal, de Uilenburgergracht, het Markenplein en de Rapenburgerstraat. Tot de demping in 1968 liep de Markengracht van noord naar zuid tussen Marken en Rapenburg. Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte Marken deel uit van de Amsterdamse Jodenbuurt.Er bestonden veel vieze donkere gangetjes en steegjes, zo was er ter hoogte van de Valkenburgerstraat 195 de Roode Leeuwengang, daar woonden ruim 300 Joden verdeeld over 39 1-kamerwoningen in mensonterende omstandigheden en slechte hygiëne. Er was geen stromend water en riolering, men moest zijn emmer legen in de boldootwagen. De oude bebouwing aan de oostzijde van de toentertijd smalle Valkenburgerstraat is in de jaren dertig geheel gesloopt om plaats te maken voor een brede verkeersweg, nieuwe woningen en een badhuis. Omdat vanaf 1968 de Valkenburgerstraat een drukke verbinding ging vormen tussen de Weesperstraat en de toen geopende IJtunnel, moest de nieuwbouw uit de jaren dertig in de jaren zestig opnieuw tegen de vlakte. Tijdens de bouw van de Stopera was langs de Valkenburgerstraat en op het terrein van de gedempte Markengracht van 1977 tot 1988 de rommelmarkt Waterlooplein '77 gevestigd. Tegenwoordig vindt men hier de parkeergarage, het gelijknamige appartementencomplex Markenhoven en de Nederlandse Filmacademie aan het nieuwe Markenplein, dat voor de naoorlogse sanering lag tussen Rapenburgerstraat, Muiderstraat en Jodenbreestraat.