place

Nieuwe Uilenburgerstraat 59-achter

Gemeentelijk monument in Amsterdam
2023 Nieuwe Uilenburgerstraat 59 Achter, Asd (1)
2023 Nieuwe Uilenburgerstraat 59 Achter, Asd (1)

Nieuwe Uilenburgerstraat 59-achter te Amsterdam is een relatief klein gebouwtje op het terrein van Nieuwe Uilenburgerstraat 57-59 te Amsterdam-Centrum, beide zijn gemeentelijk monument.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Nieuwe Uilenburgerstraat 59-achter (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Nieuwe Uilenburgerstraat 59-achter
Nieuwe Uilenburgerstraat, Amsterdam Centrum

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Nieuwe Uilenburgerstraat 59-achterLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.370477777778 ° E 4.9059694444444 °
placeToon op kaart

Adres

Nieuwe Uilenburgerstraat
1011 LT Amsterdam, Centrum
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

2023 Nieuwe Uilenburgerstraat 59 Achter, Asd (1)
2023 Nieuwe Uilenburgerstraat 59 Achter, Asd (1)
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Gedenksteen restauratieatelier Uilenburg
Gedenksteen restauratieatelier Uilenburg

De Gedenksteen restauratieatelier Uilenburg is een gedenktekentje aangebracht in Nieuwe Uilenburgerstraat in Amsterdam-Centrum. Het terrein van de Uilenburger Synagoge wordt door een muur afgescheiden van de overige bebouwing aan de Nieuwe Uilenburgerstraat. In die bakstenen muur zijn twee gevelstenen te vinden. Een daarvan is al eeuwenoud, draagt het wapen van Amsterdam en is afkomstig uit de gerenoveerde Haarlemmersluis. De andere is van veel recentere datum: 1974. Het terrein van de synagoge was namelijk na de Tweede Wereldoorlog een aantal jaren in gebruik als opslag-, werk- en restauratieplaats van de "Gemeentelijk Bureau Monumentenzorg" in Amsterdam. In de werkplaats leerden ambachtslui beschadigde oude tot zeer oude gevelonderdelen te restaureren, denk bijvoorbeeld aan klauwhamers, gevelstenen etc. Dat gebeurde eerst in allerlei kunstenaarsateliers, maar daar konden de kunstenaars niet gezamenlijk vakkennis opdoen. Kunstenaar Hans 't Mannetje kwam daarop met het idee, dat centraal te regelen en zodoende kwam er in 1969 een centrale opslag- en werkplaats. Bijkomend voordeel was dat er ook op verzoek nieuwe gevelstenen konden worden ontworpen en gemaakt in de oude traditie. Het atelier kreeg enigszins naam in de herstelwerkzaamheden. Het was echter van korte duur want de gemeente Amsterdam liet de aandacht al snel weer verslappen. Het bestuur maakte er in 1974 een eind aan. Hans 't Mannetje zette vervolgens het atelier zelf voort (Stichting Restauratieatelier Uilenburg), daarin gesteund door het Nederlands Instituut voor Nijverheid en Techniek (NINT; het latere NEMO Science Museum) en van het Nederlands Openluchtmuseum, onderdeel Ambachten en Bedrijven. Tegen de verwachting in groeide de interesse weer, in 1980 had ’t Mannetje twintig man personeel. De faam van het atelier bereikte ook het buitenland, zo werd het ingeschakeld bij restauratiewerken aan de Al-Aqsamoskee in Jeruzalem. Toch zou het atelier in 1986 opgeheven worden. De oorzaken werden gevonden in een tweestrijd binnen monumentenbeheer; de ene kant wilde de oude situatie herstellen, de andere kant wilde zich daar juist van losmaken en niet terug naar oud vakmanschap. Een andere reden was (de nadering) van de economische recessie van de jaren tachtig. Hetzelfde lot hing boven de gemeentelijke monumentenzorg. Het atelier zag opdrachten en inkomsten afnemen en sloot in 1986 haar deuren. 't Mannetje vertrok zelfs uit de stad. Het gedenkteken komt in de vorm van een fors uitgevallen plaquette in de muur, geplaatst boven de aparte ingangsdeur tot het terrein. 't Mannetje zette er de volgende tekst op en noemde het een zerk: 1974Zeshonderd negenennegentigjaar bestaat de staddie d’ambachtsman vervaardigd hadNog één jaar en hij is klaardie’t vak nog willen leren kunnenbeter ommekerendie komt met werk-gaat onderdeze zerk Het 1974 is in Hebreeuwse typografie geplaatst. Verderop in de straat zijn nog twee gevelstenen van Hans 't Mannetje te vinden, de Kroonlantaarn en Ritterlantaarn.

Marken (Amsterdam)
Marken (Amsterdam)

Marken is een voormalig eiland in Amsterdam, dat in de zestiende eeuw werd aangelegd. Het wordt ook Valkenburg genoemd. Het is met Uilenburg en Rapenburg een van de in het IJ aangeplempte eilanden die omstreeks 1600 binnen de stad kwamen. Sinds de herinrichting in verband met de aanleg van de IJ-tunnel is het geen eiland meer. Het eiland wordt begrensd door de Rapenburgwal, de Uilenburgergracht, het Markenplein en de Rapenburgerstraat. Tot de demping in 1968 liep de Markengracht van noord naar zuid tussen Marken en Rapenburg. Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte Marken deel uit van de Amsterdamse Jodenbuurt.Er bestonden veel vieze donkere gangetjes en steegjes, zo was er ter hoogte van de Valkenburgerstraat 195 de Roode Leeuwengang, daar woonden ruim 300 Joden verdeeld over 39 1-kamerwoningen in mensonterende omstandigheden en slechte hygiëne. Er was geen stromend water en riolering, men moest zijn emmer legen in de boldootwagen. De oude bebouwing aan de oostzijde van de toentertijd smalle Valkenburgerstraat is in de jaren dertig geheel gesloopt om plaats te maken voor een brede verkeersweg, nieuwe woningen en een badhuis. Omdat vanaf 1968 de Valkenburgerstraat een drukke verbinding ging vormen tussen de Weesperstraat en de toen geopende IJtunnel, moest de nieuwbouw uit de jaren dertig in de jaren zestig opnieuw tegen de vlakte. Tijdens de bouw van de Stopera was langs de Valkenburgerstraat en op het terrein van de gedempte Markengracht van 1977 tot 1988 de rommelmarkt Waterlooplein '77 gevestigd. Tegenwoordig vindt men hier de parkeergarage, het gelijknamige appartementencomplex Markenhoven en de Nederlandse Filmacademie aan het nieuwe Markenplein, dat voor de naoorlogse sanering lag tussen Rapenburgerstraat, Muiderstraat en Jodenbreestraat.