Oudeschans 3

De Rapenburgwal is een gracht in de Nederlandse stad Amsterdam. De gracht behoort tot de Lastage in het oostelijke gedeelte van het stadsdeel Centrum. De gracht verbindt de Oudeschans met de Uilenburgergracht. In het verlengde van de gracht ligt in westelijke richting de Waalseilandsgracht, in oostelijke richting ligt het gedempte Nieuwegrachtje. Aan de zuidzijde van de gracht ligt de Oostersekade direct aan het water. Aan de noordzijde van de gracht ligt de zuidelijke bebouwing van de straat Rapenburg. Over de gracht ligt de in 1929 gebouwde Peperbrug. Deze brug verbindt de Nieuwe Uilenburgerstraat op Uilenburg met de Peperstraat op het schiereiland Rapenburg.

Oudeschans 17A-23B te Amsterdam is een bouwwerk aan de Oudeschans in Amsterdam-Centrum.

Brug 280 of Montelbaanbrug is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug is gelegen in de noordwestelijke kade van de Oudeschans, die in het noorden overigens Kalkmarkt heet. Ze overspant de Waalseilandsgracht. Op een enkel gebouw na zijn alle gebouwen hier uitgeroepen tot gemeentelijk dan wel rijksmonument. Het opvallendste gebouw in de laatste groep is de Montelbaanstoren, naamgever van de brug. Er ligt hier al eeuwen een brug. Joan Blaeu tekende hier al een brug vlak naast de Monkelbaens Toor; het is dan 1649. Een kaart eerder (1625) van Balthasar Florisz. van Berckenrode liet hier nog een afgepaalde haven zijn, de Oude Wael, de Montelbaenstooren stond er toen wel al. Een herdruk uit 1657 laat wel een brug zien. Gerrit de Broen noemt de brug op zijn kaart van 1717 Toren Brug. De moderne geschiedenis van de brug begint in 1856. De voorloper van de Dienst der Publieke Werken liet hier toen een houten ophaalbrug vervangen door een ijzeren ophaalbrug. Deze eerste ijzeren ophaalbrug kwam uit de pen van stadsarchitect Bastiaan de Greef. Zijn stijl is onder meer herkenbaar in de dopjes op de pijlers. Deze brug hield het langer dan 50 jaar vol, maar was toen aan vervanging toe. De Greefs assistent Willem Springer, die de dopjes overnam, ontwierp daartoe een ijzeren liggerbrug. Dit soort type brug was goedkoper te bouwen en in het onderhoud; bovendien voeren er te weinig hoge schepen alhier; de brug moest per jaar circa 20 geopend worden. Er is daarna nog aan de brug gewerkt, totdat ze in 2000 geheel uit elkaar werd gehaald. Men probeerde daarbij de brug weer volgens het origineel uit 1909 terug op de bouwen. De brug heeft dan in wezen vijf doorvaarten, waarvan de buitenste twee tot opslag dienen en zijn afgetimmerd. De brugpijlers zijn grotendeels van baksteen, afgetopt met natuurstenen versieringen. Tussen de pijlers zijn de buitenste liggers zichtbaar waarop een steenachtige afsluitlaag ligt. De balustrades bestaan uit siersmeedwerk met vakwerk en kruisverbanden dat refereert aan de 19e eeuw. Tot april 2016 werd de brug officieus aangeduid als Montelbaansbrug. In die maand schrapte de gemeente alle officieuze vernoemingen voor bruggen. Sindsdien dient de brug officieel aangeduid te worden met haar nummer.

De Montelbaanstoren is een Amsterdamse toren uit 1516 aan de Oudeschans 2. De naam is ontstaan doordat de Hertog van Alva (Alba) bij deze toren een kasteel wilde bouwen, en dit kasteel de naam Monte Albano wilde geven. De toren ging toen Monte-Albaens-tooren heten, dat in de volksmond verbasterde tot Montelbaanstoren. De toren heeft als bijnaam Malle Jaap, omdat de klokken van de toren ooit op onregelmatige tijden spontaan begonnen te spelen.

De kroonlantaarn en ritterlantaarn zijn twee gevelstenen in Amsterdam-Centrum, op een transformatorhuis aan de Nieuwe Uilenburgerstraat 29a. Gevelstenen werden in Amsterdam aangebracht om in tijden van straten zonder huisnummers een plek beter dan gemiddeld aan te duiden. Soms verwees de gevelsteen naar naam of beroep van de bewoner dan wel uitbater van het gebouw.

De Peperbrug (brug 281) is een ophaalbrug in Amsterdam-Centrum. De brug verbindt de Peperstraat met de Nieuwe Uilenburgerstraat. Ze overspant daarbij de Rapenburgwal, die alleen aan de zuidwest kant van de brug een kade heeft, de Oostersekade. De brug, zelf vanaf 2002 een rijksmonument, wordt omringd door een aantal gemeentelijke en rijksmonumenten, zonder dat zich daar bekende gebouwen onder bevinden. Er ligt hier al eeuwen een brug. Pieter Bast tekende op zijn kaart uit 1599 hier al een dubbele ophaalbrug in tussen Rapenbrug en Uilenburg. Op de tekening van Balthasar Florisz. van Berckenrode is die constructie scherper ingetekend. De moderne geschiedenis van de brug begint rond 1860. Op de plaats van de dan houten ophaalburg werd er een ijzeren ophaalbrug neergelegd, waarvan het ontwerp afkomstig was van de voorloper van de Dienst der Publieke Werken en wel van stadsarchitect Bastiaan de Greef. Die brug hield het uit tot 1929, maar was toen aan vervanging toe. De ijzeren ophaalbruggen waren onder het bewind van Wichert Arend de Graaf steeds maar gemoderniseerd, maar het basisprincipe bleef daarbij ongewijzigd, vandaar haar 19e-eeuwse uiterlijk. In zes maanden tijd was de brug klaar. Ook de invoer van elektrisch bedienbare bruggen deed haar invloed gelden. Die brug ligt er nog steeds ongewijzigd bij, alleen het wegdek is regelmatig vernieuwd (gegevens 2017). Het monumentenregister omschreef de brug in 2017 als volgt: Een ophaalbrug met in wezen drie doorvaarten waarvan de zuidelijkste is afgetimmerd. Ze is gelegen tussen uitgebouwde landhoofden van baksteen afgewerkt met natuursteen. Verdere karakteristieken zijn het houten brugdek, een hameipoort van geklonken ijzer en een balans met vakwerk. De uit 1929 stammende brughekken zijn nog aanwezig. De balustrades zijn van smeedijzer.

Nieuwe Uilenburgerstraat 59-achter te Amsterdam is een relatief klein gebouwtje op het terrein van Nieuwe Uilenburgerstraat 57-59 te Amsterdam-Centrum, beide zijn gemeentelijk monument.

Nieuwe Uilenburgerstraat 1 te Amsterdam is een tweedelig gebouw aan de Nieuwe Uilenburgerstraat, Amsterdam-Centrum. De straat op Uilenburg is al eeuwenoud, zo ook nog enkele gebouwen. Alhoewel de straat in de eerste helft van de 20e eeuw een grote sanering doormaakte, ontkwam een aantal gebouwen aan het begin van de oneven zijde van de straat aan de slopershamer. Het betroffen dan ook geen woningen, maar pakhuizen. Zo staat er al eeuwenlang een pakhuis op huisnummer één, eigenlijk aansluitend aan de Peperbrug.

Nieuwe Uilenburgerstraat 57-59 te Amsterdam is een gebouw aan de Nieuwe Uilenburgerstraat op Uilenburg, Amsterdam-Centrum.

Het 's-Gravenhekje is een grachtje in het centrum van Amsterdam. De gracht is gelegen in het verlengde van de Oudeschans. Het ‘s-Gravenhekje ligt recht tegenover de Kalkmarkt aan dezelfde gracht gezien vanaf de Prins Hendrikkade aan weerszijden van de voormalige Kikkerbilsluis. De naam van de straat kwam al aan het einde van de achttiende eeuw voor en verwijst naar een vroegere opslagplaats van hout. Blijkens een keur uit 1663 mocht deze houtplaats alleen worden afgesloten met een hek. Verondersteld wordt dat een houtkoper met de naam de Graaf de eigenaar was en een hek had geplaatst, de Graaf's hek. Later verbasterde dit tot 's-Gravenhek en tegen het einde van de 18e eeuw 's-Gravenhekje.

De Uilenburgergracht is een gracht in de Nederlandse stad Amsterdam. De gracht behoort tot de Lastage in het oostelijke gedeelte van het stadsdeel Centrum. De gracht verbindt de Rapenburgwal met de Houtkopersburgwal. Er liggen geen bruggen over de gracht. Aan de westzijde van de gracht ligt het eiland Uilenburg. De achterzijde van de bebouwing van de Nieuwe Uilenburgerstraat ligt direct aan het water. Aan de oostzijde lag tot de demping van de Markengracht het eiland Marken. Sinds de demping van de gracht staat dit voormalige eiland bekend als Valkenburg. Aan de oostzijde van de gracht bevindt zich, eveneens direct aan het water, de achterkant van de bebouwing van de iets oostelijker gelegen Valkenburgerstraat. Ter hoogte van Nieuwe Uilenburgerstraat 173 ligt de achtergevel van het rijksmonumentale fabriekscomplex van Diamantslijperij Boas.

De Oudeschans of Oude Schans, oorspronkelijk Nieuwe Gracht, is een brede gracht in het oostelijk deel van de binnenstad van Amsterdam. De gracht loopt in het verlengde van de Zwanenburgwal via de Sint Antoniessluishoogwaterkering en Sint Anthoniesluis (tussen Sint Antoniesbreestraat en Jodenbreestraat) naar het Oosterdok, dat met het IJ verbonden is. Aan de gracht, die men soms de Montelbaansgracht noemt, staat de 16e-eeuwse Montelbaanstoren. De gracht vormt de westelijke oever van het stadseiland Uilenburg op de grens van de Lastagebuurt. De kades ter weerszijden van de gracht heten Oudeschans, met uitzondering van het deel tussen de Waalseilandgracht en het Oosterdok, bij de Prins Hendrikkade. Daar heet de noordoostelijke kade de Kalkmarkt en de tegenoverliggende kade het 's-Gravenhekje. Naast huisnummer 10 bevindt zich een "gang" naar een achterliggend terrein, waarop de Speeltuin De Waag is gevestigd; kunstenaar Su Tomesen ontwierp daarvoor de toegangspoort. De Rechtboomssloot en de Waalseilandgracht monden uit in de Oudeschans. De oneven zijde van de Oudeschans ligt op het eiland Uilenburg, dat slechts bereikbaar is via drie bruggen: Vanuit de richting Nieuwmarkt via de Keizersbrug (brug nr. 286) bij de Korte Koningsstraat. Vanuit de richting Jodenbreestraat via Steenvoetsluis (brug 291) bij de Nieuwe Uilenburgerstraat/Houtkopersburgwal, Vanuit de richting Prins Hendrikkade /Rapenburg via de Peperbrug (brug 281) bij de Nieuwe Uilenburgerstraat/Peperstraat. De Montelbaansbrug (brug nr. 280) ligt in het verlengde van de even zijde van de Oudeschans over de Waalseilandsgracht bij de Oude Waal en de Binnenkant. De Kikkerbilssluis (brug nr. 279) overspant het water van de Oudeschans bij de Prins Hendrikkade.