Kantershof

Koornhorst is een gebouw en straat in Amsterdam-Zuidoost. De straat kreeg op 10 oktober 1973 haar naam, een vernoeming naar een boerderij in Bergh-Montferland. Het gebouw werd neergezet in een wijk die wel de K-Buurt wordt genoemd. Straten en gebouwen beginnen daar allemaal met een K. In die buurt stonden honingraatflats (bijvoorbeeld Kikkenstein), waarvan een aantal inmiddels gesloopt zijn, en torenflats (zoals Kempering). Op de plek van de gesloopte honingraatflats werd al vanaf de jaren negentig nieuwe laagbouw neergezet. Koornhorst valt noch in de ene noch de andere categorie en valt ook een beetje buiten de wijk, want ligt buiten de ringweg, waarvan hier de Karspeldreef en de 's-Gravendijkdreef (uit de G-Buurt) liggen. Die dreven sluiten in een rechte hoek op elkaar aan en aan de buitenrand werd dit gebouw neergezet. Architecten Simon van Woerden en Hendrik Jacobus Schneider ontwierpen voor die hoek een bejaardentehuis, dat het midden houdt tussen laag- en hoogbouw. Het was destijds het eerste bejaardentehuis in de volstromende Bijlmermeer. Een van de redenen van de bouw, was om meer nog zelfstandige ouderen naar Zuidoost te trekken, anderzijds was het voor de toekomst gebouwd om de gemengde bevolking van die wijk op later leeftijd op te kunnen vangen. Eigenaar en opdrachtgever was Woningcorporatie Rochdale, een van de grote bouwers in de wijk. Het gebouw heeft een H-constructie waarbij de woningen in de poten zijn gevestigd en het dienstencentrum in het middenstuk. In juli 1974 was het gebouw met 366 woningen, opgeleverd; in oktober 1974 werd het officieel geopend. De eerste heipaal was op 18 augustus 1972 de grond in gegaan. In tegenstelling tot de relatief snel veranderende buurt wijzigt er eigenlijk niets aan deze flat. Ook in 2024 zijn het seniorenwoningen. Verhuur vindt dan nog steeds plaats door Rochdale. Vanaf 2023 werd er gewerkt aan het verwijderen van asbest uit de ventilatiekanalen.

Brug 1173 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is een zogenaamde duikerbrug. Zij werd in 1968/1969 gelegd in een brede afwateringstocht tussen de K-Buurt met Kantershof en het park Bijlmerweide. Het park en het water zijn daar voor de helft om de buurt heen aangelegd. De brug verbindt de buurt en het park alleen voor voetgangers en fietsers. In het park en de woonwijken eromheen liggen meerdere van dit type duikers, die een identieke uitstraling hebben. Ze liggen op maaiveldniveau waardoor voetgangers en fietsers over een bult in het landschap moeten gaan. De duiker is circa 32 meter lang en 4 meter breed. De doorvaarthoogte is theoretisch: er is geen commerciële scheepvaart mogelijk in de gracht. Alle bouwonderdelen zijn in beton uitgevoerd, conform het ontwerp van de Dienst der Publieke Werken (specifieke ontwerper onbekend). Het Kraaiennestpad, een tweeënhalve kilometer lang voet- en fietspad tussen Bijlmerweide (oost) en Abcouderpad (west) voert over de duiker. Elders in de wijk Zuidoost zijn soortgelijke duikers geplaatst.

Brug 1172 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is een zogenaamde duikerbrug. Zij werd in 1968/1969 gelegd in een brede afwateringstocht tussen de K-Buurt met Kantershof en het park Bijlmerweide. Het park en het water zijn daar voor de helft om de buurt heen aangelegd. De brug verbindt de buurt (Kantershofpad) en het park alleen voor voetgangers en fietsers. In het park en de woonwijken eromheen liggen meerdere van dit type duikers, die een identieke uitstraling hebben. Ze liggen op maaiveldniveau waardoor voetgangers en fietsers over een bult in het landschap moeten gaan. De duiker is circa 32 meter lang en 4 meter breed. De doorvaarthoogte is theoretisch: er is geen commerciële scheepvaart mogelijk in de gracht. Alle bouwonderdelen zijn in beton uitgevoerd, conform het ontwerp van de Dienst der Publieke Werken (specifieke ontwerper onbekend). Het Kantershofpad, een kilometer lang voet- en fietspad tussen Bijlmerweide (oost) en de Krombeekstraat (west) voert over de duiker. Elders in de wijk Zuidoost zijn soortgelijke duikers geplaatst.

Brug 1175 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Op de scheidslijn tussen de woonwijk Kantershof en het park de Bijlmerweide is een water aangelegd voor de waterhuishouding van wijk en park. Tegelijkertijd waren er talloze verbindingen nodig tussen wijk en park. Men koos de watergang grotendeels te laten doorstromen middels duikers waarover dat voet- en fietspaden werden gelegd. Die zogenaamde duikerbruggen hebben alle hetzelfde uiterlijk (bijvoorbeeld brug brug 1176), behalve brug 1175. Dit is een smalle betonnen voetbrug, die ook de vernieuwingsslag 2015 binnen de parkbruggen alhier overleefde. Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken kwam met een vijftien meter langen overspanning van vijf betonnen liggers waarbij de landhoofden ook nog eens aan beide zijden vier meter in de oevers zijn verankerd. De brug is tweeënhalve meter breed, waarvan aan beide zijden 50 cm werd ingeruimd voor balustraden en leuningen. De brug behoort tot een serie varianten die Sterenberg voor Amsterdam-Zuidoost ontwierp. De serie is te herkennen aan de kijkgaten in de borstweringen; die gaten hebben een vorm van een zandloper (twee aangesloten trechters). Ook is er overeenkomst tussen leuningen, balustraden en het nummerplaatje (zie bijvoorbeeld brug 1130).

Brug 1176 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is een zogenaamde duikerbrug. Zij werd in 1968/1969 gelegd in een brede afwateringstocht tussen de K-Buurt met Kantershof en het park Bijlmerweide. Het park en het water zijn ter plaatse voor driekwart ingesloten door de buurt eromheen. Er liggen in dit water meerdere vrijwel identieke duikers (brug 1171, brug 1172, brug 1173, brug 1175 en brug 1176), die keurig op een rijtje liggen. De brug verzorgt via het Geerdinkhofpad de buurt en park alleen voor voetgangers en fietsers. De bruggen hebben een identieke uitstraling. Ze liggen op maaiveldniveau waardoor voetgangers en fietsers over een bult in het landschap moeten gaan. De duiker is circa 32 meter lang en 4 meter breed.; doorvaarthoogte is theoretisch, er is geen commerciële scheepvaart mogelijk in de gracht. Alle bouwonderdelen zijn in beton uitgevoerd, conform het ontwerp van de Dienst der Publieke Werken (specifieke ontwerper onbekend). Elders in de wijk Zuidoost zijn soortgelijke duikers geplaatst (zie bijvoorbeeld brug 1126).

Brug 1180 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is gelegen in een voetpad in het park Bijlmerweide en overspant een ringwater om een eiland. In datzelfde voetpad ligt enkele meters verder brug 1157. De eerste brug die hier werd neergelegd dateerde uit 1969. Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken ontwierp een 14 meter lange houten voetbrug die wordt gedragen door twee series betonnen brugpijlers verbonden met jukken. Het park droeg toen nog de naam Gaasppark. Liggers, leuningen en balustraden werden gevormd door dikke houten balken, een bouwwijze die Sterenberg gebruikte voor een veelvoud aan parkbruggen. In 2015 waren die bruggen in de Bijlmerweide vermolmd, verweerd en versleten, bovendien moesten ze ook de karretjes van de gemeentereiniging en –hersteldiensten (maximaal 5 ton) kunnen gaan dragen en daar waren ze niet op gebouwd. Stadsdeel Zuidoost gaf opdracht aan ipv Delft twaalf verschillende bruggen te ontwerpen (meerdere bruggen hebben hetzelfde ontwerp), die toch een eenheid zouden vormen in het park. Er kwam het waterbouwkundig aannemingsbedrijf Jos Scholman aan te pas de bruggen in te passen. Ipv Delft ontwierp een soort standaardmodel dat steeds indien nodig aangepast kon worden. Om de eenheid te bewaren zijn al die bruggen voorzien van cortenstalen randliggers (de buitenste liggers) en dito balusters. Opvallend is dat de balustraden met houten leuningen enigszins naar buiten wijken. Omdat de brug gedragen wordt door pijlers is een welving achterwege gelaten, verdere uiterlijkheden deelt ze met bruggen 1181-1190. Vermoedelijk werd gebruik gemaakt van de “oude” paalfundering.

Brug 1174 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Deze vaste brug is gelegd in het Gaasppark (op tekentafel), dat de naam Bijlmerweide kreeg. Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken ontwierp voor dat park talloze voetbruggen die voornamelijk bestonden uit hout, slechts enkelen kregen betonnen brugpijlers. Echter enkele bruggen werden geheel van beton opgeleverd. Brug 1174 kreeg een gelijk ontwerp met brug 1130 en brug 1175. De gelijkenis is doorgevoerd in leuningen, balustraden, balusters en nummerplaatje en ook in de kijkgaten in de borstweringen. De meeste bruggen in het park zijn typische parkbruggetjes, maar brug 1774 is een uitzondering. Zij werd als verkeersbrug neergelegd over de inlaat van Gemaal Bijlmer Zandpad; haar ontleent het gemaal aan het Weesper Zandpad, waarop later de Provinciale weg 236 werd gelegd. Dat was een van de eerste gebouwtjes die in Zuidoost werden opgeleverd; het moest de wijk droog houden met een waterafvoer richting Weespertrekvaart. Burgemeester Arnold d'Ailly kwam in 1966 naar de zandvlakte die het toen was om de eerste paal voor dat gemaal te slaan. De stevige paalfundering hield de brug op haar plaats (lees hoogte) terwijl de grond van het park inklonk; regelmatig moet daarom het talud vernieuwd worden, zodat voet- en fietspad op de brug blijven aansluiten. Daar waar de brugpijlers van andere bruggen in het park qua onderlinge afstand keurig verdeeld staan, zijn de twee stel brugpijlers hier in het midden van de watergang gesitueerd. Brug 1174 is dertig meter lang, aangevuld met borstweringen van vier meter lengte aan beide uiteinden. Twee maal tien liggers zorgen ervoor dat de brug circa vijf meter breed is.

Wolken is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het werk van Raymond Perridon (Den Bosch, 1943) bestaat uit een drietal palen waarop een aantal tweedimensionale wolken elkaar kruisen. Het geheel staat op een betonnen fundering in een vijver, in het park Bijlmerweide, nabij de laagbouwwijk Kantershof. Een fontein maakte deel uit van de installatie, maar de kosten van de werking daarvan waren te hoog. Perridon was ten tijde van plaatsing betrokken bij de BBK (Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaars) die zich bemoeiden met het aankoopbeleid op kunstgebied van de gemeente Amsterdam. Perridon is voornamelijk bekend van schilderijen.

Brug 1170 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost.

Brug 1157 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is gelegen in een voetpad in het park Bijlmerweide en overspant een ringwater om een eiland. In datzelfde voetpad ligt enkele meters verder brug 1180, vandaar de aanduiding maximale totaalmassa 5 ton (2x). De eerste brug die hier werd neergelegd dateerde uit 1969. Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken ontwierp een 14 meter lange houten voetbrug die wordt gedragen door twee series betonnen brugpijlers verbonden met jukken. Het park droeg toen nog de naam Gaasppark. Liggers, leuningen en balustraden werden gevormd door dikke houten balken, een bouwwijze die Sterenberg gebruikte voor een veelvoud aan parkbruggen. In 2015 waren die bruggen in de Bijlmerweide vermolmd, verweerd en versleten, bovendien moesten ze ook de karretjes van de gemeentereiniging en –hersteldiensten (maximaal 5 ton) kunnen gaan dragen en daar waren ze niet op gebouwd. Stadsdeel Zuidoost gaf opdracht aan ipv Delft twaalf verschillende bruggen te ontwerpen (meerdere bruggen hebben hetzelfde ontwerp), die toch een eenheid zouden vormen in het park. Er kwam het waterbouwkundig aannemingsbedrijf Jos Scholman aan te pas de bruggen in te passen. Ipv Delft ontwierp een soort standaardmodel dat steeds indien nodig aangepast kon worden. Om de eenheid te bewaren zijn al die bruggen voorzien van cortenstalen randliggers (de buitenste liggers) en dito balusters. Opvallend is dat de balustraden met houten leuningen enigszins naar buiten wijken. Omdat de brug gedragen wordt door pijlers is een welving achterwege gelaten, verdere uiterlijkheden deelt ze met bruggen 1181-1190. Vermoedelijk werd gebruik gemaakt van de “oude” paalfundering.

Brug 1025 was een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Ze maakte vanaf 1966 deel uit van de infrastructuur van deze toen nog toekomstige woonwijk. Het viaduct stond er jarenlang redelijk ongebruikt bij. In de woonwijk werd een systeem van gescheiden verkeersstromen geïntegreerd. Snelverkeer werd afgewikkeld via dreven op een dijklichaam, langzaam verkeer werd afgewikkeld op straten en paden op maaiveld niveau. Om dit te kunnen realiseren was een groot pakket aan bruggen en viaducten nodig. Deze werden voor het merendeel ontworpen door architect Dirk Sterenberg voor of in samenwerking met de Dienst der Publieke Werken. Sterenberg ontwierp daarbij viaducten en bruggen in allerlei maten. Brug 1025 werd nog getekend als viaduct in de Bijlmermeer, de straatnamen waren nog allemaal niet bekend. Vaak werd gerefereerd aan de Bijlmerdreef, die ter plaatse (pas) in 1971 de naam 's-Gravendijkdreef kreeg. Brug 1025 is het meest zuidelijk kunstwerk in de ’s-Gravendijkdreef, dat jarenlang de scheidslijn vormde tussen twee soorten bebouwing; de honingraatflats aan de westkant en laagbouw aan de oostkant. Het voet- en fietspad dat onder het viaduct liep leidde echter tot de flats van Koornhorst, een soort tussenoplossing. Wel meerdere verdiepingen, maar niet zoveel als Koningshoef de honingraatflat aan de overzijde. Koornhorst was voorbestemd tot zelfstandige bejaardenflat met centraal gebouwd dienstencentrum en werd ingebouwd in de wijk en straat Kantershof.. De viaducten van Sterenberg zijn te herkennen aan de afgeronde randplaten, de standaard leuningen, de betegeling van de taluds en betonblokken op het wegdek, zo ook hier. In vergelijking met de meer dan 70 meter lange brug 1022 is brug 1025 net als brug 1023 met circa zeventien meter overspanning veel kleiner. Bij nieuw inzicht in de jaren negentig zag de Gemeente Amsterdam liever dat het oostelijke stuk van de Bijlmerdreef vanaf de Gooiseweg geen weg voor snelverkeer meer bleef, maar een brede stadsstraat met middenberm. Al rond de eeuwwisseling werd er gebouwd aan een nieuwe laagbouwwijk waarbij de straten vernoemd werden naar palmsoorten, bij de bouw daarvan verdween een deel van apart gelegen voet- en fietspaden. Alles kwam op maaiveldniveau te liggen, zo ook deze. Even ten zuiden van de plaats waar brug 1025 stond gaat de 's Gravendijkdreef na een rechte hoek over in de Karspeldreef, die grotendeels op een dijklichaam ligt, maar het oostelijke deel werd afgegraven om het op de andere dreef te laten aansluiten. De Bijlmer- , 's Gravendijk- en Karspeldreef vormen sinds de bouw van de wijk een U-vorm in de wijk.

Brug 1171 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Op de scheidslijn tussen de woonwijk Kantershof en het park de Bijlmerweide is een water aangelegd voor de waterhuishouding van wijk en park. Tegelijkertijd waren er talloze verbindingen nodig tussen wijk en park. Men koos de watergang grotendeels te laten doorstromen middels duikers waarover dat voet- en fietspaden werden gelegd. Die zogenaamde duikerbruggen hebben alle hetzelfde uiterlijk (bijvoorbeeld brug brug 1176), behalve brug 1171. Dit is een smalle betonnen voetbrug, die ook de vernieuwingsslag 2015 binnen de parkbruggen alhier overleefde. Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken kwam met een vijftien meter lange overspanning (dertien meter boven water) van tien betonnen liggers waarbij de landhoofden ook nog eens aan beide zijden vier meter in de oevers zijn verankerd. De brug is vijf meter breed, waarvan aan beide zijden 50 cm werd ingeruimd voor balustraden en leuningen. De brug behoort tot een serie varianten die Sterenberg voor Amsterdam-Zuidoost ontwierp. De serie is te herkennen aan de kijkgaten in de borstweringen; die gaten hebben een vorm van een zandloper (twee aangesloten trechters). Ook is er overeenkomst tussen leuningen, balustraden en het nummerplaatje (zie bijvoorbeeld brug 1130).