Olympisch Zwemstadion (Amsterdam)

Het Havenstraatterrein is een terrein langs de Havenstraat in Amsterdam-Zuid, gelegen tussen het Haarlemmermeerstation en de Schinkel. Het terrein werd in 1915 aangelegd als emplacement voor de spoorlijn Amsterdam Haarlemmermeer – Aalsmeer. Het reizigersvervoer eindigde in 1950. Tot 1972 bleef het in gebruik bij de spoorwegen, vooral voor steenkoolvervoer. Daarna werd het een bedrijventerrein en vanaf 1975 werden de overgebleven sporen in gebruik genomen door de Electrische Museumtramlijn Amsterdam. In de jaren zestig waren er plannen voor aanleg van een autoweg in het verlengde van de Cornelis Krusemanstraat, met een brug over de Schinkel naar de Henk Sneevlietweg, om zo een verbinding vanuit Oud-Zuid naar de Ringweg A10 te vormen. Dit plan werd niet gerealiseerd. In 1987 werd een nieuw plan gelanceerd voor een tramverbinding over bovengenoemd tracé, waarbij tramlijn 16 vanaf de Cornelis Krusemanstraat met een brug over de Schinkel naar de Henk Sneevlietweg zou gaan om zo een rechtstreekse verbinding naar de nieuwbouwwijken Nieuw Sloten en De Aker te vormen. Aangezien Rijkswaterstaat hier geen extra brug over de Schinkel wenste werd later de bouw van een tunnel overwogen. Uiteindelijk kwam deze verbinding er niet en werden de bovengenoemde wijken in respectievelijk 1991 en 2001 verbonden door verlengingen van de bestaande tramlijnen 2 en 1. Na de bouw van het Olympisch Kwartier, gelegen ten zuiden van de Stadiongracht en het Havenstraatterrein, werden plannen gemaakt om ook hier woningen te bouwen. Door de bouwcrisis kwam het plan niet tot uitvoering, doch tien jaar later werd in 2017 de planvorming opnieuw gestart. In 2018 besloot de gemeente Amsterdam tot het bouwen van circa 500 woningen, waarvan een groot deel in het middenhuursegment, verdeeld over vier bouwblokken. Ook een plan voor een basisschool is opgenomen en is er ruimte voor bedrijven, maatschappelijke dienstverlening en horeca. Het plangebied wordt in het noorden begrensd door de tramremise Havenstraat, aan de oostzijde door de Amstelveenseweg, in het zuiden door de bebouwing aan de Karperweg en de Stadiongracht, en in het westen door het Park Schinkeleilanden. Voor de bouw van de woningen moeten de bestaande bedrijven verdwijnen en ook de Electrische Museumtramlijn Amsterdam, met de stallingen voor trams, moet plaatsmaken. De Museumtramlijn maakte bezwaar tegen de plannen omdat dit het voortbestaan onmogelijk zou maken. Op 27 maart 2019 heeft de Raad van State het bestemmingsplan voor de nieuw te bouwen woonwijk met 500 woningen op het Havenstraatterrein vernietigd. De gemeente had onvoldoende rekening gehouden met de belangen van de museumtramlijn. Op 3 december 2021 werd, na tien jaar plannen maken, een overeenkomst gesloten tussen de Museumtramlijn en de gemeente Amsterdam over de bouw van een nieuwe tramloods en een nieuw tramtracé met keerlus op het Havenstraatterrein. Volgens de plannen zou het project uitgevoerd worden tussen 2023 en 2026. In maart 2024 werd het 'Havenstraatterrein' met hekken afgesloten als bouwterrein. Vervolgens begon de sloop van de loodsen en de infrastructuur, waarna het terrein bouwrijp kan worden gemaakt. De tramloods bij de Karperweg krijgt nog enkele maanden respijt, totdat bij het Jollenpad een vervangende tijdelijke tramloods is gebouwd. De laatste tram met passagiers vertrok vanaf het Haarlemmermeerstation op zondag 29 oktober 2023, de laatste dag van het rijseizoen. Het vertrekpunt van de museumtramlijn zal de komende jaren worden verplaatst naar het Jollenpad.

Het Haarlemmermeerstation, tot 1933 Station Willemspark geheten, werd gebouwd in 1915, met als architect H. van Emmerik, maar naar oorspronkelijk ontwerp van Karel de Bazel. Het station staat aan de Amstelveenseweg, hoek Havenstraat. Tot de komst van het busstation van Maarse & Kroon, dat de trein verving, lag er voor het station een klein plantsoen. Het station is een kopstation. De voorgevel is symmetrisch. Links van het hoofdgebouw is een aanbouw met de vroegere tweedeklas wachtkamer / stationsrestauratie (thans café). De stijl doet in veel opzichten denken aan het voormalige station Leiden Heerensingel. De architect van Leiden Heerensingel (Karel de Bazel) heeft dan ook aan het ontwerp van dit station meegewerkt. De rechter zijgevel is op bepaalde delen zelfs identiek met de linker zijgevel van het gebouw in Leiden, al dan niet in spiegelbeeld. De naar voren staande delen van de voorgevel, links en rechts van de ingang, zijn bijna identiek aan het rechterdeel van Leiden. Boven de ingangspartij is een gebogen luifel aangebracht. Daarboven is een halfrond venster. De achtergevel laat de indeling van de bouwlagen goed zien: het zeer hoge dak herbergt twee woonlagen; daarin bevinden zich twee woningen. Het gebouw werd in de jaren 1990 door de Nederlandse Spoorwegen overgedragen aan het Stadsdeel Zuid en heeft inmiddels een opknapbeurt ondergaan. De stationshal is in gebruik bij de museumtramlijn, het linkerdeel is een café en werd in het seizoen 2012/'13 ook gebruikt voor het opnemen van televisieprogramma's waaronder het mediaprogramma De Kunst van het Maken van de VARA. Achter het station is een terras.

De Duiventil is een bouwwerk in Amsterdam, oorspronkelijk in 1954/'55 opgebouwd op het Stationsplein, later verplaatst naar de Havenstraat in Amsterdam-Zuid. Duiventil is oorspronkelijk de bijnaam, later algemeen bekende aanduiding geworden, van een tweetal hooggelegen bouwwerken die vroeger in Amsterdam-Centrum stonden maar, na verlies van hun oorspronkelijke functie, in Amsterdam-Zuid herplaatst zijn. De bijnaam Duiventil voor beide "huisjes" is ontstaan door de gelijkenis met een (traditionele) duiventil. Dit artikel gaat over de Duiventil van het Stationsplein, herplaatst naar de Havenstraat. Dit bouwsel was iets groter dan het eerdere, heeft een plat dak en ziet er moderner uit. Het stond op het Stationsplein bij het Amsterdamse Centraal Station en kwam in 1955 in gebruik ter vervanging van het oude wisselwachtershuisje van het vervoerbedrijf GVB. Het ontwerp daarvoor kwam van Dick Slebos, architect bij de Dienst der Publieke Werken. Slebos was in Amsterdam de opvolger van Piet Kramer. Dit "huisje" met veel glas stond op een betonnen poot en vanuit het huisje was er door het vele glas rondom zicht op het Stationsplein met het tram- en busverkeer. Ook dit huisje was vanaf het plein toegankelijk met een stenen trap naar boven. Vanuit dit huisje werden door de verkeersleiding de wissels bediend en werd door een chef het tramverkeer geregeld en gecoördineerd en werden aan de trambestuurders aanwijzingen gegeven (bijvoorbeeld als er vertrokken moest worden). Als een spoor bezet bleef stuurde de chef de volgende trams naar een ander spoor. Na de komst van de mobilofoon in de trams in de jaren zeventig werd de verkeersleiding ter plekke overbodig maar het huisje werd nog wel gebruikt, bijvoorbeeld voor het omroepen van informatie aan de passagiers op het plein in geval van calamiteiten. In 1980 moest het huisje verdwijnen in verband met de sloop van het oude ronde VVV-gebouwtje op het plein, de aanleg van een toegang tot de metro en de herbouw van het Noord-Zuid Hollandsch Koffiehuis. Het huisje werd opgeslagen en werd later evenals het huisje van het Muntplein herplaatst bij de Museumtramlijn, deze bij het Haarlemmermeerstation waar het wordt gebruikt door de verkeersleiding van de Museumtramlijn.

De Havenstraat is een straat in de Schinkelbuurt, Amsterdam-Zuid.

Het Olympisch Kwartier is een nieuwbouwwijk direct naast het Olympisch Stadion in Amsterdam. De wijk ligt in de Stadionbuurt in het stadsdeel Zuid. Met in totaal 969 nieuwe woningen was het tijdens de bouw het de grootste nieuwbouwlocatie binnen de Ring A10. Na een prijsvraag in 2001 kregen de nieuwe straten in de wijk namen van Griekse godinnen: Laan der Hesperiden (genoemd naar de Hesperiden), Eosstraat (genoemd naar Eos), Afroditekade (genoemd naar Afrodite), Hestiastraat (genoemd naar Hestia), Rheastraat (genoemd naar Rhea) en Artemisstraat (genoemd naar Artemis).

Remise Karperweg was een remise en een tramhalte voor de museumtram van de Electrische Museumtramlijn Amsterdam. De remise was gelegen aan de Karperweg die ligt tussen het Olympisch Stadion en het Station Amsterdam Haarlemmermeer (eindstation van de museumtram). Er was een spooraansluiting met het achterterrein van remise Havenstraat. Oorspronkelijk was de remise een bedrijfsloods. Om de trams van het destijds nieuwe museum te kunnen stallen, werd in 1974-1975 de loods omgebouwd tot een remise. De remise werd in de loop van 2024 afgebroken in verband met de ontwikkeling van het zogenaamde Havenstraatterrein van rafelrand, tot woongebied. Dat had tevens tot gevolg dat de trams deze remise niet meer per spoor konden bereiken; ze kregen een tijdelijke loods aan het Jollenpad. In de ontwikkeling van genoemd terrein is een nieuwe remise gepland geïntegreerd in de bebouwing.

Remise Weesperzijde (ook bekend als Remise Schulpbrug) was een remise met stalgebouw voor de paarden voor de paardentramlijn van de Amsterdamsche Omnibus Maatschappij (AOM) van de Weesperzijde naar het centrum. Het gebouw werd in 1892 in gebruik genomen en was voorzien van een voorgevel aan de Weesperzijde nabij de Schollenbrug. In 1900 werd de AOM overgenomen door de gemeente wegens naasting. In 1904, na de elektrificatie van de paardentram als onderdeel van tramlijn 5, werd het pand overbodig en in 1906 afgestoten.

Het Huis van Bewaring II bij de Amstelveenseweg (Havenstraat 6) in Amsterdam-Zuid was een strafgevangenis uit 1890. Bij de bouw lag de gevangenis buiten de stad in de hier nog landelijke gemeente Nieuwer-Amstel. Omstreeks 1910 kwam het binnen de stedelijke omgeving te liggen. Het complex werd in 1940 (vóór de Duitse inval) omgedoopt tot een Huis van Bewaring. Dit gebeurde omdat het Huis van Bewaring I (Weteringschans) bij het Kleine-Gartmanplantsoen al jaren met een tekort aan capaciteit kampte. Er kwam ook een derde plek: het Huis van Bewaring III in het Lloyd Hotel.

Amsterdam-Zuid is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Dit stadsdeel werd ingesteld in 2010 en is een samenvoeging van de vroegere stadsdelen Oud-Zuid en Zuideramstel.

Het Olympiahuisje (het huisje aan Stadionplein nr. 18), ook wel Portiershuisje, of Noordelijke Dienstwoning genoemd, is een voormalige portierswoning op het terrein in Amsterdam, waarop de Olympische Spelen van 1928 plaatsvonden. Tijdens deze spelen deed het dienst als postkantoor. Net als het Olympisch Stadion is het ontworpen door architect Jan Wils. Het Olympiahuisje staat aan het Stadionplein, te Amsterdam Oud-Zuid. Tegelijk met het Olympisch Stadion zelf werd het Olympiahuisje erkend als rijksmonument. Ondanks deze status werd het huisje in de jaren 2000 en 2001 bedreigd door sloopplannen. In verband met nieuwbouw van woningen in de omgeving werd het huisje in 2003 enige meters verplaatst. Het huisje is tegenwoordig te huur voor bijeenkomsten en buurt- en bedrijfsfeestjes. Helemaal aan de zuidzijde van het Olympisch terrein, aan de Stadiongracht, staat, als pendant van het Portiershuisje, een tweede portierswoning, die tegenwoordig in gebruik is als woonhuis.

De Sint-Agneskerk in Amsterdam is een katholieke parochiekerk, gelegen op de hoek van Amstelveenseweg 163 en Cornelis Krusemanstraat, aan het Haarlemmermeercircuit en aan de rand van de Willemsparkbuurt. De kerk, die gewijd is aan de martelares Sint Agnes, werd tussen 1919 en 1932 gebouwd naar een ontwerp van architect Jan Stuyt en is in 1996 aangewezen als Rijksmonument. De Agnes was de eerste kerk in Amsterdam met een vrijstaande klokkentoren. De Sint Agneskerk wordt sinds 2006 bediend door de Priesterbroederschap van Sint-Pieter (FSSP)

De Remise Havenstraat is een remise gebouwd door de Gemeentetram Amsterdam. Het complex, waarvan het eerste gedeelte in 1914 in gebruik werd genomen, is gelegen aan de Havenstraat, tussen het Haarlemmermeerstation en de Schinkel ten zuiden van de Vlietstraat. In de loop der jaren is het complex sterk uitgebreid, zowel met overdekte stallingsruimte als met een tweetal openluchtstallingen. De eerste overdekte uitbreiding kwam in 1932 in gebruik, ter vervanging van de stalling in de Remise Tollensstraat, die toen geheel tot werkplaats werd ingericht. Door ruimtegebrek door de komst van de lijnen 17 en 27 in 1962, waarvoor het noodzakelijk was de lijnen 10 en 24 tijdelijk te verhuizen naar de Remise Lekstraat, werd besloten tot uitbreiding van de remise. Uit kostenoverweging werd besloten tot een openluchtstalling die in gebruik werd genomen in 1963 en een uitgang heeft aan de Vlietstraat. Hiervoor moest eerst het stuk water tussen de remise en de Vlietstraat worden gedempt. In deze remise werd in de jaren zestig vooral het afgeschreven vooroorlogse materieel opgesteld, dat alleen in de spitsuren dienstdeed, en in weer en wind stond opgesteld. De tweede openluchtstalling werd in gebruik genomen in 1975 op het achterterrein langs de Schinkel, waar voorheen de basiswerkplaats rail was gevestigd. Deze verhuisde begin jaren zeventig naar de Joan Muyskenweg. Het is nu de grootste remise van het Amsterdamse trambedrijf. In tegenstelling tot de remise Lekstraat is het geen eenrichting-remise behalve voor de trams die via het zijterrein Vlietstraat uitrukken. Bij de remise bevindt zich de aansluiting van de Electrische Museumtramlijn Amsterdam op het GVB-netwerk. Een deel van het onderhoud van de museumtrams vond ook plaats in de remise Havenstraat. De trams van de lijnen 1, 2, 5, 7, 13, 17 en 27 zijn in de remise ondergebracht. In het verleden hebben voor kortere tijd ook andere lijnen, behalve de lijnen 8, 9, 20, 21, 22, 25, 26 en S, vanuit de remise gereden. Remise Lekstraat wordt nu alleen nog gebruikt als stalling waarbij in de remise Havenstraat het dagelijks onderhoud van alle trams plaatsvindt waardoor er dagelijks overbrengingsritten noodzakelijk zijn. Per 12 juli 2010 zijn beide remises organisatorisch samen gevoegd. Plannen voor overkapping van de remise, omdat het verblijf in de openlucht voor sommige series vooral in de winter veel problemen geeft, zijn nooit uitgevoerd maar nog steeds in studie.