Honthorststraat

Jan Luijkenstraat is een straat in het Museumkwartier in Amsterdam-Zuid.

Vossiusstraat 21-32 te Amsterdam is een bouwblok gelegen aan de Vossiustraat te Amsterdam-Zuid. De Vossiusstraat, per raadsbesluit van 19 november 1879 vernoemd naar Gerardus Vossius, was in eerste instantie maar een kort straatje. Ze werd aangelegd in een strook ten zuiden van het latere Vondelpark. Ze liep vanaf de Stadhouderskade eigenlijk maar tot huisnummer 21. Ze werd vergezeld door het noordelijker gelegen Schapenburgerpad dat veel verder doorliep. In het begin van de 20e eeuw was enige grond alhier in handen van de "Algemene Maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente". Nadat die verzekeringsmaatschappij tot overeenstemming was gekomen met de gemeente Amsterdam over het doortrekken van de straat en overdracht van het beheer, kon er vanaf het Schapenburgerpad gebouwd worden aan twaalf herenhuizen langs de Vossiustraat. Overigens moest de Maatschappij het doortrekken van de straat zelf bekostigen. Het ontwerp van dit blok is weliswaar van één hand, maar de architect is vooralsnog onbekend. Men vermoedt enerzijds de heer J. Draijer, die echter voornamelijk als makelaar bekend stond. Rond 1900 was er nauwelijks scheiding tussen beroepen pandeigenaar, makelaar en architect. Een andere naam die wel genoemd wordt in Schermhaven, maar deze naam komt binnen de gemeente Amsterdam niet voor. Het blok van twaalf herenhuizen in traditionele opzet bevat bij de portieken enig beeldhouwwerk in de vorm van eekhoorns, bloemen of het “beeldmerk” van de maatschappij. Overigens is de verlenging van die Vossiusstraat niet alleen aan de bebouwing te zien (de huizen zijn dieper ten opzicht van de nummers 20 en lager), de straat gaat ter hoogte van huisnummers 20 en 21 naar een hoger straatpeil. Op 26 juni 2012 werd het bouwblok tot gemeentelijk monument verklaard.

De Crystal houses (Kristalhuizen) zijn een aantal vernieuwde winkelpanden in de P.C. Hooftstraat in Amsterdam-Zuid. Aan het eind van de 19e eeuw verrezen hier panden in voornamelijk de eclectische bouwstijl, die in al haar versies toch min of meer één geheel vormden. De huisnummers 94 en 96 waren twee vrijwel identieke woon-/winkelhuizen met een witte bepleistering, gebouwd in circa 1890, architect H. Pleiter. De nieuwe eigenaar van de gebouwen begin 21e eeuw zag mogelijkheden tot verruiming van het gebruik van de panden. Hij wilde de gebouwen een moderner aanzien geven. Vanaf 2008 werden ontwerpen gemaakt waarbij in eerste instantie de gebouwen een voorgevel zouden krijgen van glasstenen. Bovendien zouden de gebouwen flink hoger worden. Daarop kwam bezwaar van de welstandscommissie, die het ontwerp wat al te “wild” vond voor deze buurt. Daarop werd het ontwerp aangepast. De voorgevel zou van op de eerste woonetage een overgang laten zien van glassteen naar baksteen. Daaronder is dus een geheel glasstenen gevel ontstaan. Daarboven werd een 19e-eeuwse bakstenen etage geprojecteerd met houten vensters en idem dakplint. Het pand werd afgebouwd met een dak met pannen. De glazen stenen geven het pand een enigszins groen uiterlijk. Het gebouw werd tijdens dit traject gedurende 2014 en 2015 geheel afgebroken, er werd een kelder gestort en een stalen constructie neergezet. Bij oplevering was er nog maar sprake van één huisnummer, zonder toegang naar de bovenwoningen. Het gebouw werd wel wat hoger, maar past nog in het straatbeeld. Een jaar na de oplevering begon de voorgevel barsten te vertonen en men vreesde het ergste. Na studie bleek het te gaan om barsten in de polymeerlijm. Het glas bleek bij wisseling koud/warm meer uit te zetten en te krimpen dan was voorzien. De op scheuren lijkende gevolgen werden beschouwd als onderdeel van de nieuwe experimentele architectuur. De stenen kwamen uit Venetië. Het modehuis Chanel vestigde zich in april 2016 tijdelijk in het gebouw, de firmanaam is in de glasgevel verwerkt. In 2018 vertrok Chanel naar een ander gebouw in de P.C. Hooftstraat en moest de voorgevel aangepast worden. In april 2019 opende Hermès na een uitvoerige verbouwing van meer dan een jaar een nieuw filiaal in het pand. In 2016 kreeg het de Glas Award toebedeeld, samen met Museum Voorlinden.

Vondelpark 1 is een gebouw in Amsterdam-Zuid, Oud-Zuid. Het gebouwtje is een van de acht gebouwen in het Vondelpark, dat ook daadwerkelijk een adres heeft in dat park. Het betreft de voormalige opzichterwoning die stamt uit rond 1867. Het werd gebouwd in opdracht van de "Vereeniging tot aanleg van een rij- en wandelpark te Amsterdam". De architect Jan David Zocher is zeer vermoedelijk de ontwerper. Het gebouw is opgetrokken uit baksteen, maar geheel voorzien van een pleisterlaag. Het wordt ingedeeld bij de bouwstijl neoclassicisme. Het heeft een landelijke uitstraling. Het is gebouwd op een bijna vierkante plattegrond en heeft twee verdiepingen (begane grond en een etage). Het is opgezet in twee traveeen met een klein en laag enigszins teruggetrokken ingangsgedeelte en een groot en hoog hoofddeel. Het kleine travee staat deels onder het dak van het grote gebouw en heeft een rechthoekige toegangsdeur met een hoekig bovenlicht. Onder het (af-)dak is houtbeschot aangebracht met zaagtandmotief aan de onderzijde dat doorloopt tot onder het bovenlicht. Het grote gebouw heeft ramen met een flauwe kromming in de bovenzijde met daarboven een raam met romaanse boog en versiering. Het eerder genoemde zaagtandmotief is in het uitkragende dak terug te vinden, maar in veel kleinere uitvoering; er ontstaat zo een chaletachtig uiterlijk. Het gebouw heeft uitvouwen in de vorm van erkers (noordzijde) en serres (westzijde). De achterzijde aan de Vossiusstraat zier er ongeveer hetzelfde uit, maar heeft geen erker. In 1996 werd het als rijksmonument opgenomen in het Monumentenregister als onderdeel van het totale rijksmonument dat het Vondelpark al was. Het gebouw kreeg de benoeming dankzij de architectuurhistorische waarde en een architectonisch en functioneel onderdeel van het Vondelpark.

De Stedemaagd is een standbeeld in de Nederlandse hoofdstad Amsterdam. Het staat in de ingang van het Vondelpark aan de Stadhouderskade. Het standbeeld staat op de middelste pijler. Vanaf 1883 stond hier een beeld gemaakt door de beeldhouwer Friedrich Schierholz (1840-1894) op de middelste pijler van de toegang in een hekwerk van Alexander Linnemann uit dezelfde tijd. Het werd gemaakt in opdracht van het parkbestuur om het park meer aanzien te geven ten tijde van de Internationale Koloniale en Uitvoerhandel Tentoonstelling in 1883. De Stedemaagd is een verpersoonlijking van de stad Amsterdam. Zij zit op een zetel, in haar linkerhand houdt zij een schild vast met het wapen van Amsterdam, en met haar rechterhand nodigt zij wandelaars uit het park te betreden. Op 6 oktober 1953 werd het Vondelpark overgedragen aan de gemeente Amsterdam. De Vereniging tot aanleg van een rij- en wandelpark te Amsterdam schonk toen ook de Stedemaagd aan de gemeente. Op 12 november 2009 is het beeld weggehaald; het was vervallen en beschadigd. Het werd op 11 juni 2010 vervangen door een kopie door restauratieatelier Ton Mooy uit Amersfoort. De kopie is gehouwen uit de sterkere Bentheimer zandsteen en moet daarom de eeuwen kunnen trotseren. Het originele beeld uit 1883 is na een grondige opknapbeurt op 18 juni 2014 op een sokkel geplaatst aan de Koenenkade, onder de nieuwe naam Stedenmaagd Amsterdamse Bos.

Boom Hella S. Haasse is een paardenkastanjeboom in het Vondelpark, Amsterdam-Zuid; het deel dat de Slurf wordt genoemd. Een vijftienjarige paardenkastanjeboom werd op 21 maart 2008 geplant door wethouder Paul van Grieken ter ere van de negentigste verjaardag van de schrijfster Hella Haasse op 2 februari 2008. Deze jonge kastanje kwam te staan op de plaats waar een oude kastanje tijdens een storm in 2007 omgewaaid was. De Boom Hella S. Haasse staat in een rotstuin direct achter het toegangshek Vondelpark (Stadhouderskade). Omdat het die dag sneeuwde zag de schrijfster deze hommage aan vanuit haar appartement in gebouw Byzantium dat uitziet op die toegang. Ongeveer een jaar eerder werd ze geëerd met een vernoeming naar haar van planetoïde 10250 (Hellahaasse). Het Vondelpark kent nog een benoemde boom: een iep ter ere van Hans Houtman nabij de ingang P.C. Hooftstraat. Hans Houtman was oprichter van de vereniging Vrienden van het Vondelpark (overleden Amsterdam 7 juli 2012). Een aantal seringen werd benoemd in het gedicht "Ik heb in 't Vondelpark een klein prieeltje gehuurd" van Annie M.G. Schmidt.

Het Toegangshek Vondelpark (Stadhouderskade) is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het Vondelpark had aan de Stadhouderskade een relatief eenvoudige afsluitbare terreinafscheiding waarachter de opzichterwoning lag. In verband met de nadering van de Internationale Koloniale en Uitvoerhandel Tentoonstelling te houden in Amsterdam werd een nieuw hekwerk verlangd. De Duitse architect Alexander Linnemann kwam met een hekwerk in neorenaissancestijl, dat werd geplaatst over de volle breedte van het Vondelpark aan de Stadhouderskade. Het betreft een smeedijzeren hekwerk op een hardstenen plint en hangend aan hardstenen pijlers. De ingang zelf bestaat uit vier poorten (origineel twee voor voetgangers aan de zijkant en twee centraal voor rijtuigen) af te sluiten het hekken waarop bloemmotieven zijn te vinden. Centraal in de toegang staat de sokkel van en waarop de Stedemaagd (tot 2010 het origineel van Friedrich Schierholz, daarna een kopie). Boven de toegangen voor voetgangers zijn siersmeedijzeren bogen geplaatst in dezelfde motieven als de toegangshekken. Die toegangshekken vermelden in vergulde opdruk VONDEL PARK in onjuist spatiegebruik. Het totale hekwerk werd in 1996 tot rijksmonument verklaard vanwege de typologische waarde en als onderdeel van de historische bebouwing van het Vondelpark.

De Stadhouderskade is een straat in Amsterdam-West (nummers 1 tot 23) en Amsterdam-Zuid, op de west- en zuidoever van de Singelgracht van de Overtoom tot aan de Amstel. De straat maakt deel uit van een reeks van drie straten die de buitenring om de Singelgracht vormen. De buitenring (de stadsroute 100) wordt van noord naar zuid gevormd door de Nassaukade tot aan de kruising met de Overtoom; de Stadhouderskade en vanaf de Torontobrug, de Mauritskade.

De Van de Veldestraat is een relatief korte straat in het Museumkwartier Amsterdam-Zuid. De straat werd op 10 juni 1880 per raadsbesluit vernoemd naar de broers en schilders Adriaen van de Velde (bekend van landschappen) en Willem van de Velde de Jonge (zeegezichten). De gehele straat is voetgangersgebied.

De Lucky Luyk of Lucky Luijk was de naam van een kraakpand aan de Jan Luijkenstraat 3 in het Museumkwartier in Amsterdam. Het is een jugendstilpand en Rijksmonument dat in 1908-1909 gebouwd is naar een ontwerp van de architecten J.P.F. van Rossem en W.J. Vuyk, bekend als architecten van het Koninklijk Theater Carré. Het pand is bekend geworden door de Amsterdamse krakersrellen in 1982.

Het Moco Museum (Modern Contemporary Museum) is een particulier museum gevestigd aan het Museumplein te Amsterdam en Barcelona, Spanje. Het is een instituut dat zich toelegt op het exposeren van moderne en hedendaagse kunst. Het museum wil moderne en hedendaagse kunst toegankelijk maken voor een breed en jong publiek. Moco Museum is gevestigd in de historische Villa Alsberg, een herenhuis ontworpen in 1904 door Eduard Cuypers, de neef van architect Pierre Cuypers. Het herenhuis was een van de eerste particuliere woningen aan het Museumplein, en er woonden vroeger pastoren en priesters. Het Moco Museum opende zijn deuren in april 2016. Moco Museum in El Born, Barcelona is gevestigd in het historische Palacio Cervelló-Giudice, voorheen de privéwoning van de adellijke familie Cervelló tot de 18e eeuw. Het gebouw bevat delen van een eerdere constructie uit de 15e eeuw, zoals blijkt uit de binnenplaats, de gewelfde trap met zuilen, kapitelen en renaissance-achtige lijstwerk. Verder toont Palacio Cervelló een indrukwekkende ingang in gotische gevel.

Het Byzantium is een complex dat staat aan de Stadhouderskade in Amsterdam-West. Het gebouw staande in het Museumkwartier wordt ingesloten door het Vondelpark, de Stadhouderskade en de Tesselschadestraat. Het complex was tijdens de oplevering een van de grootste gebouwen in de stad, zeker in de buurt waar het werd gebouwd. Het was tevens de afsluiting van de vernieuwing van dit deel van de Stadhouderskade, er was na 1991 geen “oudbouw” meer in de lage huisnummers te vinden. Rem Koolhaas was de architect namens het Office for Metropolitan Architecture (OMA) die het ontwerp maakte en hij liet de verdere uitvoering aan collegae Kees Christiaanse en Ron Steiner. Zij wonnen daarmee een soort wedstrijd waarbij ook Cees Dam en Alexander Bodon aan meededen (1988). Het complex omvat woningen, kantoren, bedrijfsruimte en een ondergrondse parkeergarage. In de bouw werden allerlei uiterlijke kenmerken meegegeven. In het complex zit een blauwachtig hoog flatgebouw en kantoor, een goudkleurige schuin aflopende ingang van de parkeergarage en een winkelcentrum. Het gedeelte aan de Tesselschadestraat is laagbouw. Er zou nog een uitwendige lift geplaatst worden, deze kwam er uiteindelijk niet. Overblijfsel van dit onderdeel is het half zwevende ronde penthouse dat uitsteekt uit de gevel als een gezwel. Tegenstanders vonden het gebouw monstrueus, zeker gezien vanuit het Vondelpark. Een feestelijke opening werd achterwege gelaten, want er werd gevreesd voor krakersrellen. Bij de nieuwbouwplannen voor dit terrein was eerder gedacht aan sociale woningbouw. De flats met een koopprijs van 350.000 tot 1.200.000 gulden voldeden daaraan niet. Men zag het gebouw vooral als plaats voor de oude gegoede burger. De populariteit van de koopflats overtrof de stoutste verwachtingen. De prijzen waren na twee jaar verdubbeld. De makelaar Geytenbeek, toch al niet geliefd binnen de krakerswereld, vond de discussie niet erg. Hij vond het belangrijker dat erover gepraat werd, dan hoe er over gesproken werd. Zelfs een satirisch spotje van Keek op de Week op 17 maart 1991 kon hem niet deren.