Gabriël Metsustraat 2-6

Gabriël Metsustraat 8 te Amsterdam is een gebouw aan de Gabriël Metsustraat in het Museumkwartier in Amsterdam Oud-Zuid. De straat werd vanaf 1899 langzaam volgebouwd, maar was eerst nog bekend als de verbinding tussen de "Van Baerlestraat en de Ruysdaelkade". Rond 1907 werd er aan die straat gebouwd aan de Nieuwe Huishoudschool ontworpen door Willem Leliman. De school en internaat was een afsplitsing van de Amsterdamse Huishoudschool aan het Zandpad, dat in de ogen van enkele onderwijzeressen, met name Martine Wittop Koning, ouderwets begon te raken. De afsplitsing vestigde zich eerst in Jan Luijkenstraat 92, maar kon zichzelf een nieuw gebouw veroorloven. Leliman kwam met een gebouw ontworpen in een stijl die een kruising tussen rationalistische stijl en Arts & crafts. Leliman liet een zichtbare scheiding zien tussen de onderwijsfunctie (benedenetages) en woongedeelten (bovenetages). De tekst "De Nieuw School" is ook in de 21e eeuw nog hoog in de gevel leesbaar. De ouders hadden er vertrouwen in want ongeveer 200 meisjes volgden de vernieuwingsgezinde onderwijzeressen naar de nieuwe school. Een van de vernieuwingen die werden doorgevoerd betrof het onderwijs op voedingsgebied. Nadat eerst een huisarts uit de buurt de meisjes er onderwijs in gaf, was het rond 1935 de beurt aan Martine Wittop Koning. Ook daarvoor was de populariteit hoog, blijkend uit het toevoegen van Gabriël Metsustraat 10 aan het gebouw in 1930/1931. Er zou nog lange tijd een school in het gebouw gevestigd zijn. Zo was vanaf 1995 de Opleiding Restauratoren in het pand gevestigd. Op 10 augustus 2009 werd het gebouw tot gemeentelijk monument verklaard. In 2015 stond het leeg, maar er werd onderzoek gedaan of het gebouw betrokken kon worden door de bibliotheek en het documentatiecentrum van het Van Gogh Museum. Die had, behalve voor de functie museum, allerlei ruimten in de stad in gebruik en dat werkte niet prettig. Voordat het Van Gogh Museum er gebruik van kon maken, moest er uitgebreid verbouwd en gerenoveerd en moest het gebouw voldoen aan de hoogste BREEAM-eisen. In 2016 trok zij het gebouw in. Bijzonder is dat de architect en de plaatsvervangend hoofdonderwijzers Maria Emalia Bosch dusdanig contact hadden voor de bouw, dat zij in 1908 trouwden. Zijn schoonvader was toen al overleden, voor diens weduwe ontwierp Leliman Krugerlaan 26 in Baarn ook wel Villa Eureka genaamd en ook een gemeentelijk monument.

Het Zigeunermonument Hel en vuur op het Amsterdamse Museumplein is een bronzen beeld van een man, vrouw en twee kinderen die vluchten voor een oplaaiend vuur. Het beeld staat op een gemetselde sokkel en is 3,50 m hoog. De maker is beeldhouwster Heleen Levano (Utrecht, 1941). De tekst op de sokkel is ontleend aan een dodengebed van zigeuners: Putrav lesko drom angle leste te na inkrav les mai but palpale mura brigasa (Stel hun weg in het nieuwe leven voor hen open en verlos hen van de banden van het verdriet). Op de andere zijde van de sokkel staat de volgende tekst: Zigeunermonument ter nagedachtenis aan de miljoenen omgekomen zigeuners in de Tweede Wereldoorlog. Aangeboden aan de stad Amsterdam door de Stichting ROM - 1 augustus 1978. Het beeld is een geschenk van Heleen Levano aan de Stichting ROM (vroegere belangenorganisatie voor zigeuners). Deze heeft het vervolgens aan de gemeente Amsterdam geschonken. Het monument is op 25 november 1978 onthuld door zigeunerkoning Koko Petalo. Het was het eerste monument ter wereld voor zigeuners. Heleen Levano zegt over het ontwerp: Aan Koka Patalo heb ik gevraagd wat voor zigeuners het symbool voor gevaar is. "Vuur," zei hij. Dus heb ik in het monument het vuur uitgebeeld waar ze doorheen zijn gegaan. Ik heb het gemaakt omdat het het enige antwoord is dat je kunt geven. Ik vind het iets verschrikkelijks, hoe een groep mensen heen en weer wordt gestuurd. Een heleboel mensen schijnen niet te weten of te willen weten dat er zoveel zigeuners zijn vermoord. Het is de manier om de aandacht te vestigen op een vergeten groep. Sinti en Roma houden jaarlijks op 1 augustus een herdenkingsbijeenkomst bij het monument. In de nacht van 31 juli op 1 augustus 1944 zijn 5000 Roma en Sinti (mannen, vrouwen en kinderen) in Auschwitz vergast.

De Vredesraket (ook Vredesbeeld 21 november 1981) was een sculptuur van de Joegoslavische kunstenaar Slavomir Miletić, dat van 1981 tot 1995 op het Museumplein in Amsterdam heeft gestaan.

Gabriël Metsustraat 16 te Amsterdam is een gebouw aan de Gabriël Metsustraat, Museumkwartier, Amsterdam Oud-Zuid. Die straat, die haar naam in 1899 ontving, werd in het daaropvolgend decennium bebouwd met eigenlijk een pand-voor-pandsysteem. Voor huisnummer 16 werd naar ontwerp van architect Hendrik Petrus Berlage een kunstnijverheidsschool neergezet met als officiële titel Dagteeken- en Kunstambachtsschool voor Meisjes met onder andere een opleiding tot tekenlerares, maar ook leerden ze boekbinden, houtsnijden en textielbewerking. Berlage ontwierp het gebouw in de rationalistische stijl. De aanbesteding vond plaats in het voorjaar van 1908. Het gebouw werd laat september 1908 in gebruik genomen. In de loop der jaren werd er flink verbouwd om het aan te passen aan steeds wisselend gebruik, maar de voorgevel bleef vrijwel onaangetast. In 1967 kwam het gebouw leeg te staan toen de toenmalige onderwijsinstelling opging in de Gerrit Rietveld Academie en zich vestigde aan de Fred. Roeskestraat in Buitenveldert/Zuidas. Na een aantal jaren onderdak te hebben geboden aan diverse instellingen, zoals in 1973 was er het Centraal Laboratorium voor Onderzoek van voorwerpen van Kunst en Wetenschap gevestigd. Het gebouw werd in 2016 aangekocht door het Koninklijk Concertgebouworkest, koop was alleen mogelijk vanwege de culturele instelling die het bleef huisvesten. Hun gebouw was te klein geworden voor alle taken en onderdelen waren al over de stad verspreid. Opnieuw werd er intern flink verbouwd zodat het genoemd orkest er in 2019 ruimtes in gebruik kon nemen met oefenruimtes, ensembleruimten, kantoren en ontvangstruimte. Het gebouw kreeg toen een uitbouw aan de achterzijde met opnieuw studio’s en ruimten voor fysiotherapie. Het gebouw kreeg toen ook een nieuwe naam: KCO House. De naam van de school was in een tegeltableau boven in de gevel te lezen, maar werd in de loop der jaren verwijderd dan wel onleesbaar gemaakt. Toen het orkest haar intrek in het gebouw nam, kwam er een nieuw tegeltableau, toen 25 meter breed en 0,51 meter hoog. Stadsdichter K. Schippers kwam met de tekst:Let·op·wat·iedereen·kan·horen·en·pas·dan·komt·het·hier·toevallig·tevoorschijn·een·nieuwe·klank. Dat werd in de kleuren Berlagegroen en goud door Koninklijke Tichelaar Makkum op 96 tegels gezet in de huisstijl van het orkest, dat uit de koker van graficus René Knip komt. Overigens zou er in het gebouw ook een tegeltableau geplaatst zijn met daarop alle namen van concertgebouwleden tot 2019. Verderop in de straat was op Gabriël Metsustraat 8 ongeveer gelijktijdig een huishoudschool neergezet. Op huisnummer 18-20 kwam ook nog een school. Berlage had voor de straat ook een theater ontworpen; het zogenaamde Museum-theater; het is er nooit gekomen.

De Gabriël Metsustraat is een straat in de Johannes Vermeerbuurt in het Museumkwartier in Amsterdam Oud-Zuid.

Parkeergarage Museumplein is een ondergronds bouwwerk uit 1999 aan de Van Baerlestraat onder het Museumplein in Amsterdam. Het bevat een parkeergarage voor personenauto's, een voor touringcars, een supermarkt en een museumdepot.

Het Gedenkteken Joodse Musici is een monument geplaatst in het Koninklijk Concertgebouw in Amsterdam. Het bevindt zich op de eerste verdieping achter Grote Zaal), achter het orgel en nabij een portretbuste van Gustav Mahler. Binnenhuisarchitect Evelyne Merkx en graficus René Knip maakten het monument, beiden waren toen al jaren betrokken bij verbouwingen en (her)inrichtingen in het Concertgebouw. Zo werd onder leiding van Merkx zes jaar gewerkt aan de verplaatsing van de hoofdingang naar de oorspronkelijke ingang aan de Van Baerlestraat. Zij maakten het gedenkteken ter nagedachtenis van zeventien Joodse musici die in de Tweede Wereldoorlog op last van de Duitse bezetter plots vanwege de arisering (geen joodse musici meer in het orkest) werden ontslagen.

Het Koninklijk Concertgebouw, geopend op 11 april 1888, is een gebouw met diverse concertzalen, gelegen aan de Van Baerlestraat tegenover het Museumplein in Amsterdam. Het is de thuisbasis van het Koninklijk Concertgebouworkest. Het Concertgebouw heeft vier concertzalen: de Grote Zaal, de Kleine Zaal, de Koorzaal en de Spiegelzaal. Sinds een grote renovatie en verbouwing in 1988 is de hoofdentree niet langer aan de Van Baerlestraat, maar aan het Concertgebouwplein nr. 2. Tijdens de viering in 2013 van het 125-jarig bestaan kreeg het Concertgebouw het predicaat Koninklijk. Sindsdien is de officiële naam Het Koninklijk Concertgebouw.

Het concertorgel van het Koninklijk Concertgebouw in Amsterdam bevindt zich in de concertzaal, bekend als de Grote Zaal. Als titulair organist is Leo van Doeselaar aangesteld. Het orgel werd gebouwd in 1891 door Michaël Maarschalkerweerd. De orgelkas werd ontworpen door A.L. van Gendt, de architect van het gehele Concertgebouw. De bekroning van de middentoren is identiek aan de muziekkiosk die in de beginjaren in de tuin van het gebouw stond. In de jaren vijftig van de twintigste eeuw beviel de klank van het orgel niet meer. Daarom werd vanaf 1954 een verbouwing uitgevoerd door orgelbouwer Sanders uit Utrecht, die in 1961 werd afgerond door Ernst Leeflang uit Apeldoorn. Deze verbouwing was door geldgebrek matig uitgevoerd. Al gauw traden er mankementen op en vanaf 1983 was het orgel totaal onbespeelbaar. In 1992 werd het orgel gerestaureerd door Flentrop Orgelbouw. Om het krachtiger te maken is het daarbij uitgebreid van 46 naar 59 registers. Het orgel beschikt over drie klavieren en een vrij pedaal. De dispositie is als volgt:

Het Concertgebouwplein is een plein in Amsterdam-Zuid. Het ligt ten zuiden van het Koninklijk Concertgebouw. Het heette van 1893 tot 1988 het J.W. Brouwersplein, naar pastoor en schrijver Jan Willem Brouwers (1831-1893) en werd hernoemd naar aanleiding van het 100-jarig bestaan van het Concertgebouw. Vanuit het (zuid)westen komt de De Lairessestraat uit op het plein. Het plein wordt gekruist door de Van Baerlestraat. Tegenover het plein komt de Gabriël Metsustraat op deze kruising uit, en ten noorden van deze straat ligt het Museumplein. Op het Concertgebouwplein hebben de buslijnen 347, 357 en 397 een halte.

De vredesdemonstratie van 21 november 1981 was een demonstratie tegen de plaatsing van NAVO-kruisraketten met een atoomtaak in Nederland. De betoging werd georganiseerd door het Interkerkelijk Vredesberaad, en viel binnen het kader van een bredere antikernwapenbeweging die in de jaren 80 van de twintigste eeuw in meerdere West-Europese landen bestond. De demonstratie bestond uit een mars door de binnenstad van Amsterdam met aansluitend een manifestatie met sprekers op het Museumplein. De demonstratie trok uiteindelijk meer dan 400.000 deelnemers. Het logo van de demonstratie, een afbeelding van politiek tekenaar Opland van een vrouwtje dat een atoomraket wegschopt, werd symbool voor alle opvolgende demonstraties en een volkspetitionnement die op de demonstratie volgden.

Brasserie Keyzer, voor intimi "Keyzer" en voorheen "Bodega Keyzer", is een van de oude grand-cafés van Amsterdam, daterend van begin 1900. Het café-restaurant is gevestigd aan de Van Baerlestraat 96, naast het Concertgebouw en wordt voor en na afloop van concerten gefrequenteerd door musici en publiek. Vanaf juli 2002 is het pand grondig gerestaureerd door horecatycoon Sjoerd Kooistra, die er van werd beschuldigd de verbouwing aan te grijpen om ouder, dus duurder, personeel op die manier goedkoop te lozen. In september 2004 werd de bodega heropend voor publiek na de nodige schermutselingen tussen Kooistra en stadsdeel Zuid. In april meldde RTL Z dat Kooistra Keyzer had verkocht aan een onbekend gebleven partij. De verkoop ging blijkbaar niet door, want in december van dat jaar verkocht Kooistra de bodega aan de HME Groep en topkok Ron Blaauw. De bodega heeft een van de oudste leestafels van Amsterdam, waar intellectuelen, musici en andere artiesten zich graag lieten en laten zien. Zoals nog op de ramen geschilderd staat, is de Sole Meunière, de door het molenaarsmeel gehaalde en in boter gebakken zeetong, dé specialiteit van de keuken.