Spaarnwouderstraat

De Kortebrug is een brug in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De brug overspant de Burgwal in de Burgwalbuurt in de Oude Stad. De brug ligt in de Spaarnwouderstraat, die aanvankelijk de Achterstraat heette, vlak naast de Vissersbocht. De eerste vermelding van de brug dateert uit 1515. De naam heeft de brug waarschijnlijk te danken aan haar korte lengte. De Wildemansbrug gelegen over de Bakenessergracht werd ook wel de Kortebrug of Korte Steenbrugge genoemd. De nabijheid van het Korte Spaarne bij deze brug heeft de naam waarschijnlijk doen behouden. Begin 19e eeuw was de Kortebrug nog een ophaalbrug, eind 19e eeuw moet deze zijn vervangen door een vaste brug.

In het centrum van Haarlem stond tot 1688 de bierbrouwerij De Olyphant, van deze brouwerij resteert nu alleen het gebouwencomplex. De twee panden aan het Spaarne zijn op 27 november 1969 ingeschreven als rijksmonument. De panden hebben gelijke trapgevels.

De Wildemansbrug is een vaste brug in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De brug overspant de Bakenessergracht en is gelegen in de buurt de Bakenes in de wijk Oude Stad. De brug ligt in de kade van de rivier het Spaarne. Bij de brug loopt de straat het Donkere Spaarne over in de straat het Spaarne. De brug is de meest zuidelijke overspanning van de drie overspanningen van de Bakenessergracht. De twee andere overspanningen zijn van zuid naar noord: de Begijnebrug en de Korte Jansbrug. Net ten zuidwesten van de brug land de Gravestenenbrug die het Spaarne overspant aan. De eerste vermelding van de brug dateert uit de Thesauriers 1532-‘33 toen er gesproken werd over de Cortte brugge aen de Wildeman. De naam Wildemansbrug werd voor het eerst vermeld in de Verponding van 1650. De brug is vernoemd naar het voormalige woonhuis De Wildeman op de hoek Bakenessergracht en Donkere Spaarne. Het huidige pand, een rijksmonument dateert uit begin 19e eeuw. Op een prent van omstreeks 1750 is de brug te zien in de vorm van een ophaalbrug. Later is deze uitgevoerd als een vaste brug. De Wildemansbrug is omstreeks 1962, net zoals de andere bruggen over de gracht in de jaren 60 in zijn geheel vervangen. De plaatbrug is bij deze renovatie vervangen door een historiserende boogbrug.

De Gravestenenbrug is een ophaalbrug, bestemd voor voetgangers in het centrum van de Noord-Hollandse stad Haarlem. De recentste brug stamt uit 1950 en diende als vervanging van de brug die hier op dezelfde plaats al zo'n 600, en misschien zelfs al wel 800 jaar lag. De brug verbindt de oever van het Korte Spaarne over het Binnen Spaarne met die van de Bakenessergracht. De brug is vernoemd naar de gravensteen, een burcht die voordat Haarlem in 1245 stadsrechten verkreeg werd gebouwd in opdracht van de graven van Holland.De Gravensteen werd onder andere gebruikt voor het heffen van tol op schepen en het verdedigen van de plaats tegen aanvallen van buitenaf. Vanaf eind 2023 werd de gehele brug gerestaureerd. Ook krijgt de brug, in navolging van de Schalkwijkerbrug zijn oorspronkelijke kleuren terug, namelijk wit en rood.

De Bakenesserkerk is een kerk in het centrum van Haarlem, gelegen in de buurt Bakenes. Opvallend is de witte toren, die vrijwel gelijk is aan de toren van de Grote of Sint-Bavokerk op de Grote Markt te Haarlem.

De Hagebrug is een brug in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De brug overspant de Burgwal in de Burgwalbuurt in het centrum van de stad. De brug verbindt de Hagestraat met de Raamsteeg. In het verlengde van de brug ligt over het Spaarne de Melkbrug en over de Herensingel de Herensingelbrug. De brug is net zoals de Hagestraat vernoemd naar het Middelnederlands woord haag, dat tuin of bosje betekent. In vergelijking tot het Nederlands waarin het heg of heining betekent. De Hagestraat liep dan ook achter vele tuinen om. De eerste vermelding van de Hagebrug stamt uit 1536. Begin 20e eeuw betrof de Hagebrug nog een ophaalbrug. In 1965 is deze versleten brug vervangen door een vaste brug.

De Burgwal, soms ook wel Burgwalgracht genoemd, is een straat met een gracht in het centrum van de Noord-Hollandse stad Haarlem. De straat ligt in de Oude Stad in de gelijknamige buurt Burgwal. De Burgwal snijdt de buitenbocht van het Spaarne af en loopt vanaf ter hoogte van de Vissersbocht naar Spaarne ter hoogte van de Langebrug. De gracht wordt overspannen door drie bruggen, te weten de Kortebrug, de Hagebrug en de Antoniebrug. Het laatste gedeelte van de Burgwal heet na de Antoniebrug Lieve Vrouwe Gracht.

De Herensingel, vroeger Bullensingel is een gracht en straat in de Nederlandse stad Haarlem. De gracht loopt van de Amsterdamse Poort in zuidwestelijke richting naar het Spaarne, waar hij wordt overspannen door de Schalkwijkerbrug. Al op de kaart van Jacob van Deventer uit de zestiende eeuw is dit water te zien als zuidoostelijke grens van de stadsbebouwing, en dat zou tot ver in de 19e eeuw zo blijven. Alleen de straat aan de zuidoostkant van de gracht heet de Herensingel, de weg aan de overkant heet de Lange Herenvest. De laatste paar meters richting de Amsterdamse Poort zijn gedempt, daar heet de straat Gedempte Herensingel.

Haarlem () is een stad en gemeente in Nederland en de hoofdstad van de provincie Noord-Holland. De stad ligt aan de rivier het Spaarne en in de regio Zuid-Kennemerland. Haarlem behoort tot de middelgrote steden in de Randstad. Tot de gemeente Haarlem behoren de stad Haarlem en het westelijke deel van het dorp Spaarndam. Haarlem telt 167.763 inwoners en is daarmee na Amsterdam de grootste stad van Noord-Holland en de twaalfde gemeente van Nederland. De grootstedelijke agglomeratie Haarlem (Haarlem, Heemstede, Bloemendaal en Zandvoort) telt ongeveer 235.000 inwoners, en het stadsgewest Haarlem (Zuid-Kennemerland en IJmond) ruim 385.000 inwoners. Haarlem wordt voor het eerst genoemd in een document uit de 10e eeuw. In 1245 kreeg het stadsrechten van Willem II van Holland. Aan het eind van de middeleeuwen was Haarlem een van de belangrijkste steden van Holland geworden. In de Vroegmoderne Tijd ontwikkelde de stad zich op industrieel gebied als textielstad en op cultureel gebied als schildersstad.

Teylers Hofje is een van de twintig hofjes die Haarlem kent. Het Teylers Hofje is te vinden aan de Koudenhorn 64a, aan het Spaarne aan de rand het centrum van Haarlem. De achteringang (niet open voor publiek) is gelegen aan de Teylershofjestraat. Het Teylers Hofje is van 1787 en is gesticht uit de nalatenschap van Pieter Teyler van der Hulst net als het op steenworp afstand gelegen Teylers Museum aan het Spaarne. Naast het museum ligt het Teylers Fundatiehuis in de Damstraat 21. Pieter Teyler van der Hulst vestigde al een hofje in 1752, na de dood van zijn vrouw. Hij vestigde dit hofje op het terrein van het huidige Vrouwe- en Antonie Gasthuys. In zijn testament bepaalde hij dat er een nieuw hofje gebouwd moest worden aan het Spaarne. In 1787 werd het Teylershofje verplaatst naar de Koudenhorn. Pieter Teyler bestemde zijn hof voor eerzame dames van boven de 70. Thans wonen er ook alleen vrouwen, maar die zijn algemeen wel wat jonger. Het hofje telt 24 huisjes gelegen rond een binnentuin. Deze huisjes hebben de status rijksmonument en zijn ingeschreven onder nummer 19507 in het monumentenregister. In het hoofd- of voorgebouw is een beheerderswoning en een regentenkamer te vinden. Op de binnenplaats bevindt zich een hardstenen pomp. Het ontwerp is van architect Leendert Viervant die ook het ontwerp van de Ovale Zaal in het Teylers Museum heeft gemaakt. Het hofje heeft aan de kant van de Koudenhorn een neoclassicistische façade, de entree wordt geflankeerd door dorische zuilen. Eind 2020 is het Teylers Hofje aangekocht door Vereniging Hendrick de Keyser met steun van de BankGiro Loterij. Het hofje is overdag vrij toegankelijk, alleen niet op zondag.

De Houtmarkt, vroeger ook Stroomarkt of Langedijk genoemd, is een straat in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De straat loopt langs de rivier het Spaarne vanaf de Dijkstraat tot aan de Vissersbocht. Het ligt in het stadsdeel Centrum, in de wijk Oude Stad en in de buurt de Burgwal. De straat is vernoemd naar de markt die hier plaatsvond en waar hout werd verhandeld. Tot 1804 verbond de Sint Nicolaasbrug de Houtmarkt met het Donkere Spaarne aan de overkant van het Spaarne.

Teylers Museum is een museum voor wetenschap en kunst in de Nederlandse stad Haarlem. Het werd in 1784 gesticht als boek en konstzael – een openbare gelegenheid voor kunst en wetenschap. Zowel het gebouw als het museuminterieur hebben de status van rijksmonument. Het museum heeft de oudste Nederlandse museumzaal waarvan het interieur nagenoeg in originele staat behouden is.