Brug 1033

Kelbergenbrug (brug 1032) is een bouwkundig bouwwerk in Amsterdam-Zuidoost Deze vaste brug in de vorm van een viaduct werd in 1967-1968 gebouwd in de kilometerslange hoofdverkeersweg Karspeldreef. Vanwege de keus voor gescheiden verkeersstromen kruist ze het onderliggende eveneens kilometerslange voet- en fietspad Kelbergenpad ongelijkvloers. Het ontwerp voor deze brug is afkomstig van Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken. Hij ontwierp voor Amsterdam-Zuidoost talloze bruggen met allemaal hetzelfde ontwerp. Die serie is te herkennen aan de keerwanden, landhoofden, betegeling van het talud en het elektriciteitskastje. Ook de leuningen en de op de brug liggende betonblokken daarvoor zijn binnen de serie identiek. De 21 meter brede brug is inclusief fundering opgetrokken uit beton, waarbij voor de overspanning betonnen liggers zijn gebruikt. De brug ging jarenlang anoniem door het leven, maar kreeg in 2018 haar naam. In een gemeentebesluit werd een hele serie bruggen van een naam voorzien. Deze brug kreeg de naam Kelbergenbrug, een vernoeming naar de wijk Kelbergen ten zuiden van de brug gelegen en het Kelbergenpad. Het is een indirecte vernoeming naar Kelbergen, een herenhuis nabij het Gelderse Brummen. De brug lag er al een aantal jaren toen de wijk Kelbergen gebouwd werd.

Kortvoort is een buurt en straat in de Bijlmermeer in Amsterdam-Zuidoost. De buurt en straat werden op 20 januari 1971 bij een raadsbesluit vernoemd naar een buurtschap en huis onder Oss. Het deelwoord voort of voorde duidt op een oorspronkelijk doorwaadbare plaats. Het zuidelijke deel en de straat Kortvoort rondom kwamen gereed in de jaren zeventig en bevatte scholen en een bejaardentehuis, het Evean Henriëtte Roland Holsthuis. De wijk is gelegen ten oosten van de Gooiseweg, ten westen van de Groesbeekdreef, ten noorden van de Karspeldreef en ten zuiden van Gulden Kruis. In de jaren tachtig verscheen op het noordelijke braakliggende terrein een middelhoogbouwwijk maar ook laagbouw met voornamelijk sociale huurwoningen, stedebouwkundig oorspronkelijk geheel afwijkend van de rest van de wijk en net als het Kantershof en Geerdinkhof streng gescheiden van de hoogbouw. Het parkeren vindt plaats op straat. De straten hebben conform de uitgangspunten van het stedenbouwkundig plan van de Bijlmermeer alle een naam die begint met dezelfde letter, Kloekhorststraat, Kneppelstraat, Kolfschotenstraat, Kormelinkweg, Krimpertplein en Kuilsenhofweg. Kortvoort heeft een totale oppervlakte van 22 hectare met veel groen waarvan 1 hectare water is. De gemiddelde dichtheid van de adressen is 3687 per vierkante kilometer en er wonen 1600 huishoudens. Bus 47 verbindt de buurt met de Amsterdamse Poort en metrostation Ganzenhoef en heeft op de Groesbeekdreef de halte Kikkenstein bij de Jolicoeurbrug die door middel van trappen met het maaiveld verbonden is. Waar de rest van de Bijlmermeer aan het eind van de 20e en het begin van de 21e eeuw voor grote delen is vernieuwd bevindt deze wijk zich nog steeds in zijn oorspronkelijke vorm.

De Karspeldreefbrug (brug 1062) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Dit viaduct is gelegen op de ongelijkvloerse kruising tussen de Karspeldreef en de Gooiseweg. De Karspeldreef lag er al een aantal jaren, wanneer de Gooiseweg steeds verder door Zuidoost wordt doorgetrokken. In 1982 moet een oplossing gevonden worden voor deze kruising. Dreven in de wijk liggen meest op een dijklichaam, maar de Gooiseweg ook. Er werd tijdens aanleg van de dreef al rekening mee gehouden; ze werd zo aangelegd dat ze op de plek waar de toekomstige kruising werd geprojecteerd op maaiveldniveau werd gelegd. Architect Dirk Sterenberg ontwierp de brug al in 1979 en moest dat ontwerp later (1981) aanvullen met geluidsschermen. Zijn handtekening is terug te vinden in de randplaten en balustraden, die hij ook elders in de stad meenam in ontwerpen en hier geel (elders blauw) zijn geschilderd. Een ander herkenningspunt zijn de jukken die rusten op de zeer robuuste brugpijlers; met de uitstekende uiteinden van die jukken schiep Sterenberg plaatsen voor lantaarns. De dragende constructie is van beton. De brug ging vanaf 1982 naamloos door het leven. In december 2017 besloot de gemeente Amsterdam in één keer de verkeersbruggen in grote wegen te vernoemen naar onderliggende paden en wegen. De brug werd dus vernoemd naar de Karspeldreef, in 1968 vernoemd naar Weesperkarspel en/of algemeen karspel, een klein kerkdorp. Het schept geen duidelijkheid waar de brug daadwerkelijk ligt. Over en onder de lange Karspeldreef liggen vijftien bruggen.

De Bullewijkpadbrug (brug 1083) is een bouwkundig kunstwerk uit 1981 in Amsterdam-Zuid. Het is sinds de bouw van de Gaasperdammertunnel nog de enig bestaande brug in de serie 1080-1089. Het ontwerp voor de brug in de vorm van een viaduct kwam van Dirk Sterenberg werkend bij de Dienst der Publieke Werken. Hij moest een overspanning maken in de almaar langer wordende Gooiseweg richting de rijksweg 9. Dit keer was het traject tussen de Karspeldreef en Gaasperdammerweg aan de beurt. Sterenberg had het druk in Amsterdam-Zuidoost, er moesten in korte tijd veel brugachtige constructies ontworpen en gebouwd worden in verband met de gescheiden verkeersstromen als ook de waterhuishouding in deze polder. Sterenberg ontwierp ze dan ook als een soort serie. Ook deze kruising met het Bullewijkpad en parallel lopende afwateringstocht werd als zodanig uitgevoerd. Ze lijkt op andere viaducten in de Gooiseweg: een betonnen liggerbrug met brugpijlers in het midden waarop een breed juk, waarop weer de liggers rusten. Sterenberg, ook beeldhouwer/kunstenaar, lijkt zich bij dit viaduct uitgeleefd te hebben in de betonconstructie van pijlers en jukken. Op de betonnen fundering staan drie robuuste ronde betonnen kolommen, die naast elkaar staan. Deze drie pijlers dragen het juk, dat in de meeste gevallen bestaat uit een dwarsbalk, maar hier een heel vlak in beslag neemt. De vlakken aan beide zijden zijn in wisselend grof en glad beton uitgevoerd, zodat er enige tekening (tegelmotief) op het grote vlak is te zien. De uiteinden van het vlak zijn uitgevoerd als een modern abstract sculptuur, dat tevens zorg draagt voor de afvoer van regenwater. Dat regenwater wordt geleid naar twee hangende punten. Het juk draagt aan beide uiteinden van de overspanning een lantaarn. In april 1981 begonnen de heiwerkzaamheden. Het viaduct werd inclusief geluidsschermen opgeleverd. Het viaduct ging vanaf 1981 naamloos door het leven met het nummer 1083. Amsterdam vernoemde op 8 december 2017 (bijna) alle viaducten in de ringweg, om een betere plaatsaanduiding te krijgen. Op die datum werd de nieuwe naam opgenomen in de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG). Het bouwwerk werd daarbij vernoemd naar het onderliggende Bullewijkpad, dat op haar beurt is vernoemd naar de wijk waarin zij deels loopt en die is weer genoemd naar de Bullewijk, een riviertje. Amsterdam kent ook een Bullewijkbrug over hetzelfde pad, maar dan in de Huntumdreef, bijna 750 meter naar het westen.

Brug 1224 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brugnummers 1200-1299 in Amsterdam behoren veelal bij bruggen uit de jaren zeventig, die geplaatst werden tijdens de bouw van de wijk Bijlmermeer. Uitzondering daarop zijn de bruggen met nummers 1216 tot 1224. Zij liggen weliswaar in Amsterdam-Zuidoost, maar werden gebouwd tijdens de herinrichting van het Nelson Mandelapark, tot 2014 Bijlmerpark geheten. Francine Houben van Mecanoo richtte het park opnieuw in waarbij er in het zuidelijk deel (ten zuiden van Karspeldreef) grote vijvers werden gegraven, die afwatering behoefden. De afwatering gaat naar de K-buurt; ter plekke lag al een afwateringstocht die onder de Bullewijkpadbrug doorvoerde. Om de noord-zuidverbinding in het park te kunnen handhaven werd er over die afwateringstocht een bruggetje gelegd. De brug werd uitgevoerd in het ontwerp van eerder genoemde architect, waarbij de sierlijke linten een variant zijn op het handschrift van Houben.

Kelbergen is een buurt of subwijk maar ook een straat in de Bijlmermeer in Amsterdam-Zuidoost. De naam werd op 20 januari 1971 bij een raadsbesluit gegeven en vernoemd naar een herenhuis in Brummen in Gelderland.

Het Krimpertplein is een plein in Amsterdam-Zuidoost. Het plein kreeg haar naam per raadsbesluit van 19 oktober 1983. Ze werd daarbij vernoemd naar de boerderij Krimpert op landgoed Verwolde nabij het Gelderse Laren. Het autovrije plein is daarbij een open ruimte die door midden gesneden wordt door het Kelbergenpad, een kilometerslang voet- en fietspad dat door Amsterdam-Zuidoost voert. Aan de westzijde is het plein geheel betegeld tot aan de bebouwing met de even huisnummers 2 tot en met 60. Het plein kent aan deze zijde nog een meterslange uitloper in de vorm van een voetpad onder de bebouwing door. Aan de oostkant bevindt zich de grootste open ruimte met wat plantsoentjes tot ook hier de bebouwing begint met alleen huisnummer 5 (het enige oneven huisnummer). Alle bebouwing dateert uit de periode dat het plein werd aangelegd in de wijk Bijlmer Oost tussen 1983 en 1986. Het plein kent een curieus artistiek kunstwerk in de vorm van Now speak! van Amalia Pica. Het beeld verscheen op het plein na een nieuwe indeling van het plein (2019).

Now speak! is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het beeld in de vorm van een betonnen lessenaar is van kunstenares Amalia Pica, Argentijnse van geboorte, maar woonachtig in Londen (en Amsterdam). Het was een uitnodiging aan de plaatselijke bevolking zich over alles en nog wat uit te spreken. Ze liet zich daarbij inspireren door Michelangelo Buonarroti na het gereedkomen van beeld Mozes: "Laat je horen, spreek je publiekelijk uit!" De lessenaar stond langs het Gulden Kruispad. Oorspronkelijk stond er dan ook een betonnen microfoon op de lessenaar; die verdween al snel. De lessenaar werd in 2009 deel van de tentoonstelling "Straat van Sculpturen", een kunstroute door Amsterdam-Zuidoost. Toen die tentoonstelling afgebroken werd, had niemand interesse is het betonnen kunstwerk. Ondertussen maakte de kunstenaar wel een replica voor het Museum of Fine Arts in Boston, Verenigde Staten. Het deed daar dienst als toegepaste kunst want er wordt regelmatig gebruik van gemaakt, zoals de ingebruikname op 20 januari 2014 toen onder andere door burgemeester Marty Walsh. Andere sprekers mochten alleen spreken indien ze een onderwerp aansneden dat voor een andere bevolkingsgroep dan de eigen groep van belang was (geweest). Now speak! in Zuidoost leidde ondertussen langs een olifantenpad een zieltogend bestaan, onderhoud werd er niet gepleegd. Niemand wilde het hebben. In de tweede helft van de jaren tien van de 21e eeuw, bleek echter dat ook niemand het kwijt wilde. Het beeld werd alsnog opgeknapt en geplaatst op het Krimpertplein, iets zuidelijker van waar het eerst stond. Vanaf dan maakt het deel uit van de "Kunstroute Amsterdam Zuidoost". Het wordt daarbij ook wel gebruikt door multicultureel centrum Ala Kondre (alle landen). Ander werk van Amalia Pica in Amsterdam is te vinden in metrostation De Pijp.

Zuidoost is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Als formeel stadsdeel Zuidoost met een eigen volksvertegenwoordiging (eerst een deelraad, sinds 2018 een stadsdeeladviescommissie) werd het ingesteld in 1987. De oudste en bekendste wijk in het stadsdeel is de Bijlmermeer, kortweg de Bijlmer. Die naam wordt ook vaak voor het hele stadsdeel gebruikt. Amsterdam-Zuidoost heeft een oppervlakte van 22,08 km² en telde 89.841 inwoners op 1 januari 2020. Het grenst niet aan de rest van de stad Amsterdam, maar wordt hiervan gescheiden door de gemeenten Ouder-Amstel (in het bijzonder het dorp Duivendrecht en Amsterdam-Duivendrecht) en Diemen. Oorspronkelijk maakte het gebied deel uit van de landbouwgemeente Weesperkarspel. Toen in de jaren zestig werd besloten hier een nieuwe stad te bouwen, werd Weesperkarspel door de gemeente Amsterdam bijgestaan. Vervolgens werd het gebied op 1 augustus 1966 door Amsterdam geannexeerd. Voorafgaand aan de annexatie was afgesproken dat na 12 jaar (in 1978) dit gebied zou worden samengevoegd met de gemeente Ouder-Amstel. Die wees dat af, en zodoende bleef het bij de gemeente Amsterdam horen. Het is daarmee het enige stadsdeel dat geen grenzen deelt met de rest van de stad Amsterdam, maar sinds 2022 wel met de gemeente Amsterdam sinds Weesp en Driemond een stadsgebied in Amsterdam vormen. Vanwege die gescheiden ligging was Amsterdam-Zuidoost decennialang ook een aparte plaatsnaam. Per 10 januari 2014 is de naam in formele adressenbestanden en op de plaatsnaamborden gewijzigd in Amsterdam, net als de rest van de stad. In maart 2007 werd de Bijlmermeer aangewezen als een vogelaarwijk, dat wil zeggen een probleemwijk die extra aandacht en geld zou ontvangen van de rijksoverheid. Dit had met name betrekking op de Bijlmermeer-Oost, wijk E, G en K.

De Groesbeekdreefbrug (brug 1028) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost.

De Kolfschotenburg (brug 1396) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Bij de inrichting van de wijk Bijlmermeer werd voor de infrastructuur een soort ringweg aangelegd, die gevormd zou worden door de Bijlmerdreef, 's-Gravendijkdreef, Karspeldreef en Groesbeekdreef. Zij omsloten een buurt met voornamelijk honingraatflats. Men koos voor gescheiden verkeersstromen met snelverkeer op dijklichamen en langzaam verkeer op maaiveldniveau. Die infrastructuur leverde vanwege deze keus een grote vraag naar kunstwerken, want voetgangers en fietsers moesten wel in en uit die buurt kunnen komen. Architect Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken ontwierp midden jaren zestig tal van “grote bruggen” (in de dreven) en maaiveldbruggen (voet- en fietspaden). Die Groesbeekdreef vormde jarenlang een barrière tussen de wijk met hoogbouwflats (G-Buurt) en braak liggend land. Beginjaren tachtig waren de ideeën voor nog meer hoogbouwflats van tafel. Zo werd de K-Buurt waarin het Krimpertplein ingericht met laagbouw. Die K-Buurt moest vervolgens een verbinding krijgen met die Groesbeekdreef, maar dat was zo eenvoudig niet. Er moesten op een klein oppervlak zoveel mogelijk woningen worden gebouwd (een deel van de Groesbeekdreef werd opgeofferd aan boxen) en er moesten op- en afritten ingepland worden, terwijl ook het voet- en fietsverkeer langs die dreef doorgang moest houden. Dit leidde tot wat bekend werd als een heuvelbrug. Vanuit de K-Buurt stijgt een helling op zand tot het niveau van de dreef om vervolgens een kleine overspanning te krijgen die daadwerkelijk aansluit op de dreef. Ook deze twee op- en afritten (samen met Kloekhorstbrug, brug 1397) zijn ook ontworpen door Dirk Sterenberg, maar dan als zelfstandig architect te Hoorn (Noord-Holland) in 1981, nog wel werkend voor de Publieke Werken. Ze kregen een heel ander uiterlijk dan de in de jaren zestig ontworpen bruggen, maar Sterenbergs handtekening is nog wel terug te vinden in de borstwering. De naam kreeg de brug in 2018 toen in deze wijk talloze kunstwerken een naam kregen, als ze maar in snelwegen lagen. De brug werd vernoemd naar de Kolfschotenstraat, die in het verlengde van de brug ligt. Deze straat is op zich vernoemd naar een landgoed met huis te Scherpenzeel, dat toen het landhuis nog een pachter met de naam Kolfschoten had viel onder de provincie Utrecht, maar vanaf 1814 ligt het in de provincie Gelderland De brug ligt over de Koppenburglaan, een soort ventweg op maaiveldniveau langs de Groesbeekdreef op dijklichaam.

Brug 1027 was een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Ze maakte vanaf 1966 deel uit van de infrastructuur van deze toen nog toekomstige woonwijk. Het viaduct stond er jarenlang redelijk ongebruikt bij. In de woonwijk werd een systeem van gescheiden verkeersstromen geïntegreerd. Snelverkeer werd afgewikkeld via dreven op een dijklichaam, langzaam verkeer werd afgewikkeld op straten en paden op maaiveld niveau. Om dit te kunnen realiseren was een groot pakket aan bruggen en viaducten nodig. Deze werden voor het merendeel ontworpen door architect Dirk Sterenberg voor of in samenwerking met de Dienst der Publieke Werken. Sterenberg ontwierp daarbij viaducten en bruggen in allerlei maten. Brug 1027 werd nog getekend als viaduct in de Bijlmermeer, de straatnamen waren nog allemaal niet bekend. Brug 1027 werd gebouwd in wat uiteindelijk de Groesbeekdreef werd, een verbindingsweg tussen de Bijlmerdreef en Karspeldreef. Samen met de 's-Gravendijkdreef vormt het een rechthoek in de G- en K-buurt. Brug 1027 kwam daarbij over een voet- en fietspad te liggen tussen de honingraatflat Kikkenstein en de laagbouw van Kortvoort. De viaducten van Sterenberg zijn te herkennen aan de afgeronde randplaten, de standaard leuningen, de betegeling van de taluds en betonblokken op het wegdek, zo ook hier. Zelfs de lengte van de brug (17 meter) is “standaard” voor de wijk voor overspanningen in dreven over paden. Bij nieuw inzicht vanaf de jaren negentig zag de Gemeente Amsterdam dat delen van genoemde rechthoek liever geen weg voor snelverkeer meer bleef, maar een brede stadsstraat. Dit had tot gevolg dat dit stuk Groesbeekdreef (tot en met de Karspeldreef) rond 2002 werd afgegraven en op maaiveldniveau kwam te liggen met een soort ventweg in de hoedanigheid van Krommehoekstraat. Met het afgraven werd brug 1027 gesloopt.