Karspeldreefbrug

Brug 1033 is een bouwkundig bouwwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is een van de vele kunstwerken die nodig waren om van de Karspeldreef een doorgaande hoofdverkeersroute dwars door Zuidoost heen te maken, waarbij ze oorspronkelijk geen gelijkvloerse kruisingen had. De dreef ligt dan ook grotendeels op een dijklichaam (op het oostelijk eind/begin na). Ze voert in de hoedanigheid van viaducten over allerlei voet- en fietspaden heen. Brug 1033 is in dat opzicht een uitzondering; ze voert de Karspeldreef over water (en naastliggend voetpad), een ringwater rond de K-buurt nabij Kortvoort. Aan de overzijde ligt het wijkje Gooise Kant waarna de Gooiseweg en het Nelson Mandelapark volgen. Brug 1033 ligt nog geen 150 meter ten westen van de Kelbergenbrug (brug 1032) en 325 meter ten oosten van brug 1034 om aan te geven, dat ze onderdeel waren van één planning. Deze planning werd alleen in de war gegooid door de later verlenging van Gooiseweg die de Karspeldreef tussen 1033 en 1034 kruist met Karspeldreefbrug (brug 1062). De brug werd in de jaren 1967-1968 gebouwd naar een ontwerp van Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken. Ze maakt deel uit van een serie bruggen die hij ontwierp voor Amsterdam-Zuidoost. Ze hebben een aantal herkenningspunten zoals de ronde stootranden, maar hier ook de brugpijlers in de vorm van een veelhoek. Ook het voor dit type brug/viaduct ontworpen elektriciteitskastje ontbreekt niet. Een bijzondere vorm heeft ook de brugpijler annex drager van lantaarn. Alle bruggen in de reeks 1030-1039 kregen in 2018 een naam, behalve deze en brug 1031 (Groesbeekdreef nabij Gooioord) die al gesloopt was.

Brug 1224 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brugnummers 1200-1299 in Amsterdam behoren veelal bij bruggen uit de jaren zeventig, die geplaatst werden tijdens de bouw van de wijk Bijlmermeer. Uitzondering daarop zijn de bruggen met nummers 1216 tot 1224. Zij liggen weliswaar in Amsterdam-Zuidoost, maar werden gebouwd tijdens de herinrichting van het Nelson Mandelapark, tot 2014 Bijlmerpark geheten. Francine Houben van Mecanoo richtte het park opnieuw in waarbij er in het zuidelijk deel (ten zuiden van Karspeldreef) grote vijvers werden gegraven, die afwatering behoefden. De afwatering gaat naar de K-buurt; ter plekke lag al een afwateringstocht die onder de Bullewijkpadbrug doorvoerde. Om de noord-zuidverbinding in het park te kunnen handhaven werd er over die afwateringstocht een bruggetje gelegd. De brug werd uitgevoerd in het ontwerp van eerder genoemde architect, waarbij de sierlijke linten een variant zijn op het handschrift van Houben.

De Bullewijkpadbrug (brug 1083) is een bouwkundig kunstwerk uit 1981 in Amsterdam-Zuid. Het is sinds de bouw van de Gaasperdammertunnel nog de enig bestaande brug in de serie 1080-1089. Het ontwerp voor de brug in de vorm van een viaduct kwam van Dirk Sterenberg werkend bij de Dienst der Publieke Werken. Hij moest een overspanning maken in de almaar langer wordende Gooiseweg richting de rijksweg 9. Dit keer was het traject tussen de Karspeldreef en Gaasperdammerweg aan de beurt. Sterenberg had het druk in Amsterdam-Zuidoost, er moesten in korte tijd veel brugachtige constructies ontworpen en gebouwd worden in verband met de gescheiden verkeersstromen als ook de waterhuishouding in deze polder. Sterenberg ontwierp ze dan ook als een soort serie. Ook deze kruising met het Bullewijkpad en parallel lopende afwateringstocht werd als zodanig uitgevoerd. Ze lijkt op andere viaducten in de Gooiseweg: een betonnen liggerbrug met brugpijlers in het midden waarop een breed juk, waarop weer de liggers rusten. Sterenberg, ook beeldhouwer/kunstenaar, lijkt zich bij dit viaduct uitgeleefd te hebben in de betonconstructie van pijlers en jukken. Op de betonnen fundering staan drie robuuste ronde betonnen kolommen, die naast elkaar staan. Deze drie pijlers dragen het juk, dat in de meeste gevallen bestaat uit een dwarsbalk, maar hier een heel vlak in beslag neemt. De vlakken aan beide zijden zijn in wisselend grof en glad beton uitgevoerd, zodat er enige tekening (tegelmotief) op het grote vlak is te zien. De uiteinden van het vlak zijn uitgevoerd als een modern abstract sculptuur, dat tevens zorg draagt voor de afvoer van regenwater. Dat regenwater wordt geleid naar twee hangende punten. Het juk draagt aan beide uiteinden van de overspanning een lantaarn. In april 1981 begonnen de heiwerkzaamheden. Het viaduct werd inclusief geluidsschermen opgeleverd. Het viaduct ging vanaf 1981 naamloos door het leven met het nummer 1083. Amsterdam vernoemde op 8 december 2017 (bijna) alle viaducten in de ringweg, om een betere plaatsaanduiding te krijgen. Op die datum werd de nieuwe naam opgenomen in de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG). Het bouwwerk werd daarbij vernoemd naar het onderliggende Bullewijkpad, dat op haar beurt is vernoemd naar de wijk waarin zij deels loopt en die is weer genoemd naar de Bullewijk, een riviertje. Amsterdam kent ook een Bullewijkbrug over hetzelfde pad, maar dan in de Huntumdreef, bijna 750 meter naar het westen.

In het Nelson Mandelapark in Amsterdam-Zuidoost staat een artistiek titelloos kunstwerk van Niels Keus. Keus ontwierp/ontwerpt abstracte beelden waarbij geometrische figuren de hoofdrol spelen. Kubussen, schijven en andere vormen raken of ontwijken elkaar. Het beeld uit de periode 1973-1975 bestaat uit een meters hoge en brede geschuurde stalen schijf die in het landschap staat. De schijf wordt van boven naar onder steeds dikker. De schijf wordt gedragen door een betonnen sokkel waarvoor een 30 cm brede uitsparing in de schijf is gemaakt. Deze uitsparing loopt exclusief sokkel door tot boven het middelpunt van het beeld. Keus' werk uit die jaren werd vaker gekenmerkt door figuren, waarvan een deeltje mist. Oorspronkelijk stond het vlak bij Constructie van Shlomo Koren. Bij de herinrichting van het Nelson Mandelapark in de jaren rond 2010 werden de beelden herplaatst. Het werk van Keus staat sindsdien op een groen plateau nabij een vijver. Door de vorm kreeg het in de volksmond bijnamen als zonneschijf, zonnevanger en Dubbeltje op zijn kant. In Alkmaar staat in het Rekerhoutpark een variant van dit beeld; het kreeg daar de naam Blauwe paddenstoel. Omdat de sokkel de gehele ruimte van de insnijding in beslag neemt, heeft het beeld de vorm van een paddenstoel.

Home sweet home is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het valt in de categorie toegepaste kunst. Het Bijlmerpark werd rond 1977 aangelegd en werd in de jaren 2009 opnieuw ingericht onder aanvoering van Francine Houben van Mecanoo. In zowel het zuidelijk als het noordelijk deel werd (opnieuw) een deel gereserveerd en ingericht als sportterrein. Deze sportterreinen moesten omheind worden om ze duidelijk van de rest van het recreatiepark te scheiden. Men vond daarbij dat gangbare hekwerk geen enkele bijdrage zouden leveren aan het opknappen van het park. Stalen staven of gaaswerk zouden een eentonig beeld opleveren, mede omdat de te omheinen terreinen een omtrek hebben van 1200 meter. Er werd voor gekozen een hekwerk te maken dat binding zou geven met de bewoners in de omgeving. In de omringende wijken wonen mensen met meer dan 80 verschillende culturele achtergronden. In het hekwerk zijn zoveel mogelijk van die achtergronden verwerkt. Het hekwerk heeft daarbij het uiterlijk meegekregen alsof het gekantklost (lace fence) is. Het ontwerp kwam van "DeMakersVan" (Joep en Jeroen Verhoeven en Judith de Grauw), die er de Toon van Tuyl Designprijs mee wonnen. In het hekwerk zijn wajangpoppen te ontwaren, maar ook bijv. een molen. Verhoeven verdiepte zich in textielpatronen van over de hele wereld. De items werden aangebracht door een speciale verhittingstechniek; staal wordt plooibaar bij verhitting, maar bij afkoeling is het weer stijf. Verhoeven vertelde in 2023 dat al bij de opening diverse buurtbewoners op zoek gingen naar patronen uit hun geboorteland.

Zuidoost United is een amateurvoetbalvereniging uit Amsterdam, Noord-Holland, Nederland.

Brug 1223 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brugnummers 1200-1299 in Amsterdam behoren veelal bij bruggen uit de jaren zeventig, die geplaatst werden tijdens de bouw van de wijk Bijlmermeer. Uitzondering daarop zijn de bruggen met nummers 1216 tot 1224. Zij liggen weliswaar in Amsterdam-Zuidoost, maar werden gebouwd tijdens de herinrichting van het Nelson Mandelapark, tot 2014 Bijlmerpark geheten. Francine Houben van Mecanoo richtte het park opnieuw in waarbij er in het zuidelijk deel (ten zuiden van Karspeldreef) een grote vijver werd gegraven (en een andere gedempt). Die vijver wordt door midden gesneden door brug 1223. Deze brug wijkt af van de andere bruggen uit die serie. Bruggen in het park, inclusief de in 2021 gebouwde Reigersbospadbrug, hebben leuningen/balustrades met sierlijke linten. Brug 1223 heeft het uiterlijk van een havensteiger, dus zonder leuningen en balustrades. Bijzonder aan de brug is dat ze zich aan beide uiteinden splitst in twee af- en toevoeren. Ten zuidoosten van de brug staat de Vlinderheuvel.

De Madibabrug (brug 1035) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is gelegen in de Karspeldreef en voert over het Reigersbospad. De Karspeldreef op dijklichaam doorsnijdt het Nelson Mandelapark van oost naar west en is alleen toegankelijk voor snelverkeer. Het Reigersbospad voor voetgangers en fietsers doorsnijdt het park juist van noord naar zuid en ligt op maaiveldniveau. Tijdens de aanleg van het park onder de naam Bijlmerpark hanteerde de gemeente Amsterdam een strikte scheiding in verkeersstromen. Het ontwerp voor deze brug uit 1968 was van Dirk Sterenberg voor de Dienst der Publieke Werken. Sterenbergs handtekening was terug te vinden in onder meer de randplaten, brugleuningen en het schakelkastje, die hij in Amsterdam-Zuidoost veelvuldig toepaste. Het viaduct werd niet meteen als zodanig in gebruik genomen. Het zuidelijke deel van het park, werd later ingericht dan het noordelijk deel. Wie in 1972 van noord naar zuid onder het viaduct trok eindigde in een modderpoel. In 2010 kreeg het park een flinke opknapbeurt onder toeziend oog van Francine Houben van Mecanoo. Daarbij werd ook het viaduct onder handen genomen. Van de brug bleef alleen het casco in gebruikt Er kwamen nieuwe randplaten en leuningen en de schuin afgestoken landhoofden kregen rechte wanden, waarachter het schakelkastje verdween. Die rechte wanden werden voorzien van lintmotieven die aansluiten bij de toegangspoorten van het park, alsmede andere bruggen. Het is niet bekend wie verantwoordelijk is voor deze motieven. De brug ging vanaf oplevering naamloos door het leven. In 2018 kreeg ze haar naam waarbij Madiba de bijnaam was van Nelson Mandela. De Nelson Mandelabrug (brug 1034) ligt 100 meter oostelijker in dezelfde dreef.

In het Nelson Mandelapark ligt ten zuiden van de Karspeldreef een titelloos artistiek kunstwerk. Het is een grof kunstwerk uit 1977 van Kor Heemsbergen (1936-2005), die behalve kunstenaar ook landschapsvormgever was. Het werk kreeg in de volksmond de namen Omegaberg en De hunebed. Het bestaat namelijk uit een zestal keurig gerangschikte Omega-tekens van cortenstaalplaat. Deze staalplaten liggen echter voor en tegen een heuvel van rotsen van Belgisch blauw hardsteen, die juist willekeurig gestapeld lijken. Van Heemsbergen is bekend, dat hij gebruik maakte van tegenstellingen in materiaal en uiterlijk daarvan. Het kunstwerk werd geplaatst in het kader van de halfprocentsregeling bij de inrichting van wat toen nog het Bijlmerpark heette (de naamswijziging vond plaats in 2014). Het lag enkele jaren in een soort wildernis, omdat het zuidelijk deel van het park later werd ingericht dan het noordelijk deel. Het beeld onderging juist wat Heemsbergen voor ogen stond; het werd beïnvloed door natuurkrachten. Zo verzakte het Bijlmerpark en werd het beeld uiteengedrukt door opgroeiende bomen, die ook deel uitmaakten van de inrichting van het park. Tijdens de grote herinrichting van het park in de jaren 2009-2011 onder leiding van Mecanoo werden de bomen verwijderd en kreeg het een prominente plaats op een heuveltje. Het beeld werd daarbij enkele meters naar het oosten verplaatst. Bij plaatsing in 1977 is overeengekomen dat het beeld net als vier andere beelden, permanent thuishoren in het park. Bij verplaatsing moet toestemming gevraagd worden bij de kunstenaars of erfgenamen.

Brug 1177 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost.

Kortvoort is een buurt en straat in de Bijlmermeer in Amsterdam-Zuidoost. De buurt en straat werden op 20 januari 1971 bij een raadsbesluit vernoemd naar een buurtschap en huis onder Oss. Het deelwoord voort of voorde duidt op een oorspronkelijk doorwaadbare plaats. Het zuidelijke deel en de straat Kortvoort rondom kwamen gereed in de jaren zeventig en bevatte scholen en een bejaardentehuis, het Evean Henriëtte Roland Holsthuis. De wijk is gelegen ten oosten van de Gooiseweg, ten westen van de Groesbeekdreef, ten noorden van de Karspeldreef en ten zuiden van Gulden Kruis. In de jaren tachtig verscheen op het noordelijke braakliggende terrein een middelhoogbouwwijk maar ook laagbouw met voornamelijk sociale huurwoningen, stedebouwkundig oorspronkelijk geheel afwijkend van de rest van de wijk en net als het Kantershof en Geerdinkhof streng gescheiden van de hoogbouw. Het parkeren vindt plaats op straat. De straten hebben conform de uitgangspunten van het stedenbouwkundig plan van de Bijlmermeer alle een naam die begint met dezelfde letter, Kloekhorststraat, Kneppelstraat, Kolfschotenstraat, Kormelinkweg, Krimpertplein en Kuilsenhofweg. Kortvoort heeft een totale oppervlakte van 22 hectare met veel groen waarvan 1 hectare water is. De gemiddelde dichtheid van de adressen is 3687 per vierkante kilometer en er wonen 1600 huishoudens. Bus 47 verbindt de buurt met de Amsterdamse Poort en metrostation Ganzenhoef en heeft op de Groesbeekdreef de halte Kikkenstein bij de Jolicoeurbrug die door middel van trappen met het maaiveld verbonden is. Waar de rest van de Bijlmermeer aan het eind van de 20e en het begin van de 21e eeuw voor grote delen is vernieuwd bevindt deze wijk zich nog steeds in zijn oorspronkelijke vorm.

Kelbergenbrug (brug 1032) is een bouwkundig bouwwerk in Amsterdam-Zuidoost Deze vaste brug in de vorm van een viaduct werd in 1967-1968 gebouwd in de kilometerslange hoofdverkeersweg Karspeldreef. Vanwege de keus voor gescheiden verkeersstromen kruist ze het onderliggende eveneens kilometerslange voet- en fietspad Kelbergenpad ongelijkvloers. Het ontwerp voor deze brug is afkomstig van Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken. Hij ontwierp voor Amsterdam-Zuidoost talloze bruggen met allemaal hetzelfde ontwerp. Die serie is te herkennen aan de keerwanden, landhoofden, betegeling van het talud en het elektriciteitskastje. Ook de leuningen en de op de brug liggende betonblokken daarvoor zijn binnen de serie identiek. De 21 meter brede brug is inclusief fundering opgetrokken uit beton, waarbij voor de overspanning betonnen liggers zijn gebruikt. De brug ging jarenlang anoniem door het leven, maar kreeg in 2018 haar naam. In een gemeentebesluit werd een hele serie bruggen van een naam voorzien. Deze brug kreeg de naam Kelbergenbrug, een vernoeming naar de wijk Kelbergen ten zuiden van de brug gelegen en het Kelbergenpad. Het is een indirecte vernoeming naar Kelbergen, een herenhuis nabij het Gelderse Brummen. De brug lag er al een aantal jaren toen de wijk Kelbergen gebouwd werd.