De wiedster

Brug 730 tot 738 betreft een negental bruggen die in twee termijnen gebouwd zijn in Amsterdam Nieuw-West.

Lies Bakhuyzenlaan is een straat in Amsterdam Nieuw-West.

De Sloterkerk is een protestantse kerk in Sloten (Noord-Holland).

Sloten is een dorp in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het dorp lag tot 1921 in de zelfstandige gemeente Sloten, die toen door Amsterdam werd geannexeerd. Sloten ligt in het zuidwesten van de stad Amsterdam als onderdeel van het stadsdeel Nieuw-West.

De Sint-Pancratiuskerk is een rooms-katholieke kerk in het dorp Sloten. De eerste Sloterkerk wordt voor het eerst vermeld in een oorkonde van de bisschop Willem I (van Gelre) uit 1063. Mogelijk heeft deze kerk gestaan ter hoogte van de huidige Van Suchtelen van de Haarestraat in Osdorp (tussen het Osdorpplein en Hoekenes). Sinds omstreeks 1175 ligt het dorp op zijn huidige locatie. Daar is de tweede Sloterkerk gebouwd, die echter in 1573 door de Geuzen grotendeels werd verwoest tijdens het Beleg van Haarlem. De kerk van Sloten, gewijd aan Pancratius, was een dochterkerk van die van Velsen. Het dorp lag aan de 'Heilige Weg' van Haarlem naar het toenmalige pelgrimsoord Amsterdam, bekend van het Mirakel uit 1345. Waarschijnlijk mede daarom had Sloten een relatief grote kerk, vanwege de vele pelgrims die hier langs kwamen. De Sloterweg was tot het begin van de 16e eeuw de belangrijkste landverbinding tussen Amsterdam en de rest van Holland, totdat de landbrug naar Haarlem in 1508 door de golven werd weggeslagen. Daarna ging het meeste verkeer via Sloterdijk. De kerk te Sloten werd in de 17e eeuw als protestantse kerk herbouwd, dit werd de Sloterkerk. De rooms-katholieken waren verdreven uit de kerk van Sloten en moesten enige decennia lang gebruikmaken van boerenschuren die als schuilkerk dienstdeden. In 1650 werd als vervanging een kerk te Osdorp gebouwd. Deze katholieke kerk was ook weer gewijd aan de heilige Pancratius. De kerk werd vernieuwd in 1789. De toren is er in 1836 afgewaaid. Door de vervening van de omliggende polders werd de kerk als gevolg van verzakking bouwvallig en moest in 1901 worden afgebroken. Wel bleef de oude begraafplaats tot heden bewaard aan de Osdorperweg in Oud Osdorp. Ter vervanging werd in 1901 een nieuwe Sint-Pancratiuskerk aan de oostelijke rand van het dorp Sloten gebouwd. Dit is het nog bestaande kerkgebouw aan de Sloterweg. De parochie van Osdorp werd gesplitst: het deel ten zuiden van de Lutkemeerweg kwam bij Sloten, het deel ten noorden daarvan kwam bij Halfweg. De parochie van Sint Pancratius werd in 1893 opgericht. Deze parochie had behoefte aan een eigen kerk, waarbij gekozen moest worden tussen een locatie in Sloten en een plaats in Osdorp. De bouwpastoor J.A. Haverman was een groot voorstander van de huidige locatie en was ook degene die Jan Stuyt aantrok om het gebouw te ontwerpen. Stuyt was een leerling geweest bij A.C. Bleijs (Sint-Nicolaaskerk) en bij P.J.H. Cuypers. Voor Stuyt was dit zijn eerste kerk. In zijn ontwerp voor deze sobere neogotische driebeukige kerk is de invloed van Cuypers goed terug te vinden. De kerk te Sloten is het eerste door Jan Stuyt gebouwde kerkgebouw. Het is een kleine driebeukige basilicale kerk, gebouwd in een min of meer neogotische stijl. Deze stijl is vrij sober in vergelijking met de meer "traditionele" rijke neogotische stijl die nog steeds de norm was voor katholieke kerken in die tijd. De kerk heeft een korte vierkante toren en een ondiep rechthoekig koor. Nadat al eerder het interieur werd gerestaureerd werden in 2005 het dak en de torenspits onder handen genomen. Doordat deze restauratie niet goed is uitgevoerd, is de toren in 2013 weer opnieuw gerestaureerd. In december 2019 werd door het Bisdom Haarlem-Amsterdam besloten dat de kerk per 1 januari 2020 fuseert met ver­schil­lende parochies van het stadsdeel Nieuw-West tot één parochie: De Vier Evangelisten. De gerenoveerde Pauluskerk in Osdorp is aangewezen als hoofdkerk van de parochie. Sinds 2024 zijn er in de Sint-Pancratiuskerk geen reguliere vieringen meer, bijzondere vieringen zijn nog wel mogelijk.

Brug 1861 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam Nieuw-West. De brug stamt uit 1994/1995 en legt een verbinding tussen de buurten Nieuw- en Oud-Sloten. Van 1991-1994 was het voor de trampassagiers van het nabij gelegen eindpunt van tram 2 niet mogelijk zonder grote omweg in Oud Sloten te komen. Oud-Sloten is daarbij de dorpskern van wat tot 1921 de gemeente Sloten was. Nieuw-Sloten werd in die tijd uit de grond gestampt. Het gebied was eeuwenlang agrarisch gebied, ook toen het onder de gemeente Sloten viel. Als een spaghettisliert liep de Sloterweg door het gebied met aan beide zijden lintbebouwing. Langs de Sloterweg waren het kleine perceeltjes met minimale bebouwing. In het gebied dat Nieuw-Sloten zou worden waren het veelal grotere percelen met kassenbouw bediend vanuit de woningen en bedrijven aan de Sloterweg. De terreinen werden opgekocht en/of onteigend om het klaar te maken voor woningbouw. Er werd gegraven en gestort. Om een waterscheiding in stand te houden of tot stand te brengen kwam aan de noordzijde van de Sloterweg een waterscheiding. Het werd een doorlopende dijk met pad met de naam Peilscheidingskade. Het voet- en fietspad loopt van het Christoffel Plantijnpad/Jan Moretuspad naar het westen tot aan Ditlaar, dat als een onvoltooide ringweg om dorp oostelijk Sloten loopt. Om op die Peilscheidingskade te komen is het altijd noodzakelijk over een brug te gaan. Om vanaf Ditlaar op dat pad en in de straat/buurt Kortrijk te komen werd de betonnen brug 1861 neergelegd in wat geldt als het zuidwestelijk kwadrant van Nieuw-Sloten. De brug ligt in parallellogramvorm scheef over het water hetgeen geen problemen oplevert bij een vaste brug. Wat opvalt aan de brug zijn de spits toelopende balustraden. Er werd gekozen voor borstweringen aan de oostzijde, aan de westzijde ontbreken die. Vanuit die borstwering vertrekken drie ronde metalen balken, die de functie van leuning en balustrade hebben. De twee onderste daarvan lopen taps toe, ze beginnen aan weerszijden van de borstwering en eindigen tegen elkaar. De bovenste is aan de buitenzijde van de borstwering gemonteerd. Door deze constructie ontstond dicht bij de borstwering een zitje. De borstwering is opgetrokken in licht gekleurde bakstenen binnen een betonnen omlijsting. Aan beide zijden van de brug bevinden zich afwateringsroosters die moeten voorkomen dat water tussen brug en land grond wegspoelt. Dit voorkomt echter niet dat er regelmatig onderhoud aan de brug verricht moet worden. Aan beide zijden klinkt en zakt de grond in, terwijl de brug op de betonnen paalfundering op hetzelfde niveau blijft liggen. Ook het wegdek is aan erosie onderhevig. Het ontwerp van deze brug kwam van architect Gunnar Daan onder de aantekening "voetbrug met bankjes". De brug heeft een broertje, brug 1862 aan de andere zijde van Kortrijk.

Brug 2388 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam Nieuw-West. In 1993 werd gebouwd aan een buurtje in de zuidwest punt van Nieuw-Sloten. Het was eeuwenlang agrarisch of tuinbouwgebied in de 19e eeuw behorend tot de gemeente Sloten. In 1921 werd die gemeente opgeslokt door Gemeente Amsterdam, maar tuinbouw in kassen zou nog tot in de jaren tachtig plaatsvinden. In 1993 kwam hier een haakvormige straat te liggen genaamd Kortrijk, naar de Belgische plaats Kortrijk. Het werd een waterrijk wijkje dat voor 75 % wordt omringd door de water, terwijl ook midden in de wijk sloten liggen. Er kwamen eengezinswoningen ontworpen door architect Gunnar Daan, die het omschreef als waterwoonwijkje. Om toegang te verkrijgen tot de buurt werden drie bruggen aangelegd. Brug 1861 en Brug 1862 zijn uitsluitend voor voetgangers en fietsers, brug 2388 voor overige verkeer. Dit houdt in dat gemotoriseerd verkeer alleen door middel van deze brug het wijkje in of uit kan. Vandaar dat bij de brug een verkeersbord staat voor het aangeven van doodlopende weg. Bijzonder aan de brug is dat zij slechts aan één kant een leuning heeft, terwijl er aan twee kanten water ligt. Ten tijde van de bouw van de wijk was er sprake van een verbindingsdam, brugnummer 2388 wijst op latere ombouw naar een brug.

Brug 1853 is een artistiek kunstwerk in Amsterdam Nieuw-West. In een eeuwenlang als agrarisch gebied gebruikt terrein werd in de jaren negentig de wijk Nieuw Sloten volgebouwd door de gemeente Amsterdam. Alhoewel de inrichting compleet wijzigde, moesten er voldoende afwateringskanalen overblijven of opnieuw gegraven worden, waaronder een ringsloot. In de noordwestelijke hoek van de wijk werd een verbinding gemaakt naar de Vrije Geer. Die verbinding werd geschikt gemaakt voor alleen voetgangers en fietsers, passend in het stelsel van gescheiden verkeersstromen dat her en der in de wijk is toegepast. De hoofdverkeersroute voor de gehele wijk is de Laan van Vlaanderen. De brug zorgt voor een directe verbinding tussen dorpskern Sloten en het eindpunt van Tram 2 op het Oudenaardeplantsoen. Brug 1853 ligt over een deel van de ringsloot, hier Kerkersloot genoemd. Het zorgt voor verbinding in voet- en fietspad Antwerpenbaan. De brug maakt deel uit van een serie bruggen rondom de wijk, die een gemeenschappelijk ontwerp heeft. De standaardkleuren van bruggen in Amsterdam Nieuw-West zijn hier toegepast, blauw en wit. De bruggen uit de serie hebben een (witte) poort aan de zijde van de woonwijk. Deze poort geeft toegang tot de overspanning, die het uiterlijk heeft van een tuibrug maar met ongelijke ophanging. Omdat de Kerkersloot vrij breed is, moest deze brug voorzien worden van een (niet centraal geplaatste) brugpijler. De overspanning wordt begrensd door blauwe leuningen annex balustraden. In die balustraden zijn zeshoeken uitgespaard. De brug komt uit circa 1994 en is ontworpen door Moshé Zwarts van ZJA (Zwarts & Jansma). Ze omschreven de bruggen als “stalen hijskranen die op poten in het water staan”. Zij gaven aan dat het ontwerp van de brug gebaseerd is op de indeling van de terreinen. De zware betonnen poort staat in het stedelijk gebied, het andere uiteinde is geheel open gelaten erop wijzend dat hier landelijk (plat) gebied ligt.

De Vrije Geer is sinds 1954 de naam van een weg in Amsterdam ten noorden van het dorp Sloten. De naam is ontleend aan een driehoekig stuk land (een geer) rond Sloten waarvan de inwoners vrijgesteld waren van het betalen van bepaalde belastingen aan de graven van Holland. De Vrije Geer strekte zich uit van de zuidpunt van de Slootermeer (Sloterdijkermeerpolder) tot aan de Haarlemmermeer en het grondgebied van Rijk of Rietwijk. Na de bebouwing van een groot deel van de vroegere Sloterpolder met de Westelijke Tuinsteden in de jaren vijftig-zestig van de 20e eeuw bleef ten noorden van het oude dorp Sloten nog een klein deel van het veenweidegebied met het middeleeuwse slotenpatroon bewaard. Toen de gemeente Amsterdam, aansluitend aan de bouw van de wijk Nieuw Sloten, ook dit laatste stukje opengebleven land bij het oude dorp Sloten wilde bebouwen kwamen de bewoners in opstand. Op 17 mei 1995 werd een referendum georganiseerd onder de naam 'Red het Weilandje van Sloten'. Een meerderheid van de Amsterdammers stemde voor behoud en de bebouwingsplannen verdwenen van tafel. Vervolgens werd het terrein ingericht als Natuurpark Vrije Geer, dat in 2003 officieel werd geopend. Het wordt onderhouden door vrijwilligers uit het dorp Sloten.

Het Natuurpark Vrije Geer is een klein groengebied nabij het dorp Sloten met een oppervlakte van ruim 4 hectare. Het is gelegen tussen de Plesmanlaan, de wijk Nieuw Sloten en het dorp Sloten. Het is een laatste overblijfsel van het veenweidegebied dat zich vroeger uitstrekte tussen Amsterdam en Sloten.

De Sloterbrug (brug 9P) is een ophaalbrug binnen de gemeente Haarlemmermeer. De brug behoort toe aan de gemeente Haarlemmermeer maar staat in Amsterdam bekend als "brug 9P", de P staat hier voor "niet in beheer bij Amsterdam". Officieel heeft de brug geen naam.

Brugknuffel is een plastiek van Herman van der Heide. Het betonnen kunstwerk uit 1962 maakt deel uit van de zuidelijke leuning/balustrade van de Sloterbrug tussen Amsterdam en Badhoevedorp over de ringvaart van de Haarlemmermeer. De brug is gelegen binnen de Gemeente Haarlemmermeer. Opvallend daarbij is dat Herman van der Heide destijds veelvuldig samenwerkte met architect Dirk Sterenberg, die werkzaam was voor de Publieke Werken Amsterdam, zie bijvoorbeeld de Hortusbrug. Het kunstwerk overleefde in tegenstelling tot het brugwachtershuisje van de Sloterbrug in de jaren negentig een brugaanvaring. Het kunstwerk ontleent zijn naam 'BRUGKNUFFEL' aan een inzending van Dick van Rooijen uit Badhoevedorp bij een in 1991 door de Dorpsraad Badhoevedorp en Dorpsraad Sloten georganiseerde prijsvraag waarbij gevraagd werd een naam te verzinnen voor het beeld. Het kunstwerk lijkt volgens de prijsvraagwinnaar op twee personen, één uit Sloten en één uit Badhoevedorp die elkaar op de brug ontmoeten en daar elkaar even knuffelen. Een alternatieve titel is Zwaan.