Bijlmerweidemetrobrug

Brug 1081 was een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Van de meeste voormalige kunstwerken in deze wijk die in de loop van de jaren negentig van de 20e eeuw en jaren nul van de 21e eeuw zijn verdwenen, is dit een brug waarvan nog maar weinig over bekend is. De omschrijving die de gemeente hanteert stamt uit 1970 en geeft: "viaduct gesloopt: oostelijk toegangsviaduct garage C6 situatie met twee bushalten". In 1970 waren de namen van de dreven en paden nog grotendeels niet bekend, ook hadden de meeste flats nog geen naam. Wel bekend is dat C6 de aanduiding was voor wat later de parkeergarage van Gliphoeve zou worden. Die flat werd gebouwd naast de kruising van de Bijlmerdreef (de naam was toen wel al bekend) en Elsrijkdreef (die in 1971 haar naam kreeg). Op die Elsrijkdreef kwamen ter hoogte van de nog te bouwen flat Gliphoeve aan weerszijden van de dreef bushaltes te liggen.Om de voetgangers aan en af te kunnen voeren werden twee voetgangersbruggetjes gebouwd, vermoedelijk naar een ontwerp van architect Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken. De bruggetjes werden namelijk gekoppeld aan de relatief grote brug 1017 van die architect, die de kruising Bijlmerdreef en Elsrijkdreef droeg. Dit viaduct ging verloren in de vernieuwingsdrang die hier in de jaren negentig doorgevoerd werd. Het grote viaduct werd afgebroken en de halfhoog aangelegde dreven kwamen op maaiveldniveau te liggen. Dit betekende ook het eind van deze voetgangersbruggetjes.

Ganzenhoef is een station van de Amsterdamse metro, gelegen aan de Bijlmerdreef in het stadsdeel Amsterdam-Zuidoost. Het bovengrondse metrostation opende op 14 oktober 1977 en maakt deel uit van Gaasperplaslijn 53. Het station is verwerkt in de Bijlmerdreefmetrobrug (brug 1613). De naam Ganzenhoef verwijst, zoals de meeste oorspronkelijke straatnamen in de Bijlmermeer, naar een historische boerderij of buitenplaats in Nederland. In dit geval een boerderij aan De Vecht bij Maarsseveen (provincie Utrecht). Ten westen van station Ganzenhoef staat sinds 2002 het winkelcentrum Ganzenpoort met daarboven gelegen woningen, dat het oude onder brug 1017 in de dreven en onder de parkeergarages gelegen winkelcentrum Ganzenhoef verving. Oorspronkelijk was er toegang vanuit het winkelcentrum op maaiveldniveau en vanaf de halfhoog gelegen dreef welke na het verlagen van de dreef verviel. In 2004 werd het station vernieuwd in het kader van het project MetroMorfose. De oude betonnen constructie werd geheel gesloopt en vervangen door een hal en overkapping van glas en staal, ontworpen door Zwarts & Jansma architecten. Een bijzonderheid is de diagonale lift, die parallel aan de roltrappen verloopt. Ganzenhoef was het eerste Amsterdamse metrostation dat een dergelijke modernisering onderging; de grote kostenoverschrijding bij de vernieuwing van dit station leidde tot het stopzetten van het MetroMorfoseproject behalve de oostelijke hal van metrostation Reigersbos. De overige stations zullen volgens het veel soberdere project Renovatie Oostlijn (ROL) worden gerenoveerd. Op 21 maart 2019 vond er rond 4 uur 's morgens een plofkraak plaats op de geldautomaat in het metrostation. Dit had een ravage tot gevolg: de geldautomaat is volledig verbrijzeld, vele ramen zijn gesprongen en een groot deel van de nacht reed de metro niet, omdat men bang was dat de stabiliteit van de metrobaan aangetast was. Drie maanden later was het metrostation nog steeds niet hersteld, maar afgesloten met houten panelen. In de maanden die volgden vond er alsnog herstel plaats.

De lange glijbaan ook wel De grote glijbaan was een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het werd in 1976 geplaatst in een van de taluds van het toen nog niet geopende Metrostation Ganzenhoef en was ontworpen door Karin Daan. Het was haar eerste gemeentelijke opdracht. Bij de aanleg van de Amsterdamse metro (Oostlijn) werd geld vrijgemaakt voor een modern kunstwerk per metrostation, voor deze plek circa 100.000 gulden. De lange glijbaan was het alternatief voor een eerder samen ontworpen gigantisch ganzenei, aldus Daan in 2022. Meerdere generaties groeiden op met dit werk binnen toegepaste kunst in Amsterdam-Zuidoost. Op het talud van een metroviaduct werden een aantal bielsen geplaatst, waarop weer twee lange glijbanen werden gemonteerd. De glijgleuven waren haast een voortzetting van de bovenliggende metrorails. Daan haalde inspiratie uit haar eigen jeugd in Deventer, ze speelde dikwijls onder de spoorbrug over de IJssel. Bijkomend voordeel van deze plaats was dat de glijbanen ook bij slecht weer gebruikt konden worden; ze lagen direct onder een viaduct. Het kunstwerk verdween rond 2002-2003 toen het metrostation rigoureus gerenoveerd werd en er een grootscheepse sanering van de wijk Bijlmermeer plaatsvond. Niemand wist wat ze met de glijbanen moesten aanvangen. De dwarsbalken bleven als ongebruikt relekwie achter. Het ontbreken van de glijbanen werd steeds meer een aandachtspunt, totdat een lid van stadsdeelcommissie het idee opperde het kunstwerk terug te halen of te kijken of het hersteld kon worden. Dat eventuele terugplaatsen heeft meer voeten in aarde dan het plaatsen destijds. Een dergelijk kunstwerk moet in 2022 aan allerlei voorschirften voldoen, vastgelegd in het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS) (voorschriften veiligheid en beheer), die binnen de gehele Europese Unie geldt. In 2018 waren er pogingen ondernomen het “beeld” terug te krijgen, ze liepen op niets uit. Al was een weergave van kunstenaar Floor Wesseling enige tijd deel van de tentoonstelling Ode aan de Bijlmer. Ook in 2022 kwam het verzoek tot herstel terug. Daarna kregen de plannen vastere vorm. De gemeente ging op zoek naar een nieuwe plek (of de originele) en keek hoe het kunstwerk met de benodigde veiligheidsmaatregelen kon worden gerealiseerd. Desgevraagd leverde de kunstenaar over haar mogelijke medewerking, dat zij het alleen ziet zitten, als er rekening wordt gehouden met de originele opzet, naar beneden glijden over een "dubbelrails" glijbaan onder de metro.

Erectus is een beeldengroep staande in Amsterdam-Zuidoost, Het is een schepping van Erwin de Vries uit 1977, dat sinds 1978 staat op het binnenterrein van wat toen flat Gliphoeve heette. Die flat werd in 1984 vanwege de negatieve bekendheid omgedoopt tot Geldershoofd en Gravestein. Erectus bestaat uit drie grillig gevormde pylonen of zoals de Rijksakademie op de kaart het in 2020 omschreef: Drie pylonen met grillige vormen aan de oppervlakte. Het heeft daarbij qua titel en uitvoering veel weg van een verticale variant op Erotica. Net als dat grillige beeld is, is Erectus van aluminium. Het beeld is gesigneerd Erwin 1977 en verspreid over de beelden zijn cijfers te lezen.

Geldershoofd en Gravestein, voorheen Gliphoeve II en I, respectievelijk, zijn twee flatgebouwen in Amsterdam-Zuidoost. Gliphoeve was bij een raadsbesluit van 25 juni 1969 vernoemd naar een buitenplaats en boerderij in De Glip. Gravestein is vernoemd naar een Surinaamse plantage en Geldershoofd naar de voormalige buitenplaats Gelders Hoofd bij Brummen in Gelderland.

Eerbetoon Gliphoeve is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost aan de kopgevel van de flat Gravestein.

Brug 1054 was een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost.

Gouden Leeuw is een straat en een appartementencomplex in Amsterdam-Zuidoost. De straat, het gebouw en de omgeving werden in 2021 benoemd tot gemeentelijk monument (onder nummer 200956). Het complex heeft een soortgelijk gebouw in Groenhoven.

Brug 1017 was een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Ze maakte vanaf 1966 deel uit van de infrastructuur van deze toen nog toekomstige woonwijk. In de woonwijk werd een systeem van gescheiden verkeersstromen geïntegreerd. Snelverkeer werd afgewikkeld via dreven op een dijklichaam, langzaam verkeer werd afgewikkeld op straten en paden op maaiveld niveau. Om dit te kunnen realiseren was een groot pakket aan bruggen en viaducten nodig. Deze werden voor het merendeel ontworpen door architect Dirk Sterenberg voor of in samenwerking met de Dienst der Publieke Werken. Sterenberg ontwierp daarbij viaducten en bruggen in allerlei maten. Een van de grootste viaducten was deze brug 1017 die zorgde voor de T-kruising van de Bijlmerdreef en Elsrijkdreef, dat op een verhoogd niveau lag. In de periode 1966-1970 lag het viaduct er wat verlaten bij in een grote zandvlakte. De kruising was dan alleen een hoek in de Bijlmerdreef; vanaf 1970 werd die dreef verder getrokken naar het oosten. De viaducten van Sterenberg zijn te herkennen aan de afgeronde randplaten, de standaard leuningen, de betegeling van de taluds en betonblokken op het wegdek. Dit viaduct 1017 met een lengte van 460 meter strekte zich uit vanaf de kruising Bijlmerdreef en Groesbeekdreef dat (nog) op een heuvel lag tot de bebouwing van Grubbehoeve ten zuiden van de Bijlmerdreef. Ze had een zijtak van ongeveer zestig meter in de Elsrijkdreef. Onder deze viaducten en aangelegen parkeergarages lag het door Evert Jelle Jelles ontworpen winkelcentrum Ganzenhoef met maar liefst 28 ingangen dat in 1975 werd geopend. Bij nieuw inzicht in de jaren negentig zag de Gemeente Amsterdam liever dat het oostelijke stuk van de Bijlmerdreef vanaf de Gooiseweg geen weg voor snelverkeer meer bleef, maar een brede stadsstraat met middenberm. Het dijklichaam werd afgegraven en de kruising Bijlmerdreef en Elsrijkdreef kwam daar ook op maaiveldniveau te liggen. Een aantal hoogbouwflats maakten plaats voor laagbouw woningen. Het viaduct werd dus overbodig en verdween net als brug 1015 en brug 1016. Elders in het stadsdeel zijn de bruggen van Sterenberg behouden gebleven, bijvoorbeeld de wel veel kleinere Putterbrug (brug 1014), die circa een kilometer naar het westen in hetzelfde ontwerp in dezelfde dreef ligt. Met brug 1017 verdwenen ook parallelviaducten brug 1054, brug 1079 en brug 1080 maar ook het verloederde winkelcentrum Ganzenhoef uit het straatbeeld. In de nieuwbouw verscheen winkelcentrum Ganzenpoort. In het noordwestelijk kwadrant van de kruising staan de flats Geldershoofd en Gravestein, voorheen het beruchte Gliphoeve. De kinderboerderij met die naam staat er ook nog steeds. De kruising werd een rotonde en daarmee filegevoelig in tegenstelling tot de verhoogde dreef.

Bruggen 1090 en 1092 zijn een bouwkundig kunstwerken in Amsterdam-Zuidoost.

Het Annie Romeinplein is een plein in Amsterdam-Zuidoost. Het plein kreeg op 13 mei 1997 haar naam; per raadsbesluit van Stadsdeel Zuidoost werd het vernoemd naar schrijfster Annie Romein-Verschoor. Het plein ligt ingeklemd tussen de flats Geldershoofd en Gravestein aan de noordkant en de Bijlmerdreef een zuidkant. Oorspronkelijk bevond zich hier sinds 1975 het winkelcentrum Ganzenhoef dat conform de voor de Bijlmermeer toen geldende stedebouwkundige inzichten, gelegen was in de ruimten onder de verhoogd liggende Bijlmerdreef en Elsrijkdreef maar ook onder de parkeergarages van Gliphoeve, Gerenstein, Groeneveen en Gooioord. De architect van het winkelcentrum en multifunctionele subcentrum was Evert Jelle Jelles. Na nog geen 21 jaar werd het verloederde winkelcentrum gesloopt in het kader van de vernieuwing van de Bijlmermeer Het plein ontstond na een grootscheepse sanering van het gebied en ligt iets westelijker dan het oude winkelcentrum en het winkelcentrum kreeg de naam Ganzenpoort. Hierbij werd het dijklichaam en de viaducten waarop de Bijlmerdreef en Elsrijkdreef hier lagen werd afgegraven en parkeergarages werden afgebroken. Ook een stukje bij de flats behorend groen werd opgeofferd om tot een overzichtelijk plein te komen. Het Nellesteinpad doorkruist het plein noord naar zuid; het Ganzenhoefpad van west naar oost. Aan het plein staan gebouwen genummerd 4 tot en met 55, maar de nummers 37 tot en met 40 ontbreken. Het betreft hier gebouwen neergezet tijdens de wederopbouw na de sanering begin 21e eeuw, circa 2002-2005. Ze staan rondom het plein met straten voor bestemmingsverkeer. De flats aan de noordzijde zijn de gerenoveerde flats die in de jaren slechts één naam hadden: Gliphoeve. Het middendeel van het plein biedt ruimte aan een markt die elke zaterdag wordt gehouden. Voor wat kunst in de openbare ruimte is het werk Handle with care op de zijgevel van Geldershoofd niet te missen. Openbaar vervoer is te vinden op de Bijlmerdreef, Elsrijkdreef en het metrostation Ganzenhoef.

Egeldonk is een (voormalig) flatgebouw in Amsterdam-Zuidoost. De naam is ontleend aan een boerderij in Zundert (Noord-Brabant).