Gebouw Kosmos

Het Koningsplein is een plein in het centrum van Amsterdam, tussen de Herengracht bij de Leidsestraat en het Singel bij de Heiligeweg. De brug over het Singel, de brede Heiligewegssluis (brugnummer 2), maakt deel uit van het plein. Eigenlijk is het niet een echt plein, doch een verbreding van de straat in het verlengde van de Leidsestraat. De verbinding met de Leidsestraat wordt gevormd door brug 29, de Koningssluis. Aan het Koningsplein zijn allerlei winkels, waaronder tot mei 2015 de boekhandel Scheltema. De Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam, gelegen aan het Singel, kijkt uit op het Koningsplein. Aan de oostkant, aan het Singel, ligt de Bloemenmarkt. Het is een druk plein met veel verkeer, toeristen en winkelend publiek. Het Koningsplein ontstond toen in 1663 de Heiligewegburgwal, het water langs de Heiligeweg, drooggelegd werd. In de 17e eeuw noemde men het Singel tijdelijk Koningsgracht als eerbewijs aan Koning Hendrik IV van Frankrijk; destijds een belangrijk bondgenoot van de Republiek. Toen deze naam niet veel later weer in Singel werd veranderd, behield het Koningsplein zijn naam. Ten tijde van de Bataafse Republiek heette het plein Burgerplein. In Amsterdam zijn er voorts nog de Koningsstraat en Korte Koningsstraat in de Lastage, die, met (Korte) Keizerstraat, al in de 16e eeuw aangelegd werden. In Amsterdam-Zuid is er de Koningslaan, nabij de Koninginneweg, genoemd naar de 19e-eeuwse koningen uit het Huis van Oranje-Nassau. Een voorstel van Amsterdamse gemeenteraadsleden in het voorjaar van 2013 om het Singel (weer) Koningsgracht te noemen, kwam niet tot uitvoering. Alle gebouwen aan het plein, op Koningsplein 10 na, zijn gemeentelijk dan wel rijksmonument. Goed vertegenwoordigd is werk van architect A.Jacot met name door de panden Nieuw Engeland en het voormalige confectiemagazijn van P.M. Broekmans.

De Heiligewegsluis (brug nr. 2) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug zorgt voor de verbinding van de westelijke kade van de Singel naar de Heiligeweg.

Nieuw Engeland (ook wel New England Building) is een gebouw staande op de hoek van het Koningsplein 2-6 en Singel 468 in Amsterdam-Centrum.

Danscafé Havana, of kortweg Havana, was een café annex club die in 1989 geopend werd aan de Reguliersdwarsstraat 17-19 in de binnenstad van Amsterdam. De zaak werd in 2002 gesloten, maar in de jaren 2009 t/m 2011 meermalen voor korte tijd heropend.

De Heiligewegspoort is een voormalige stadspoort van Amsterdam, die deel uitmaakte van de vestingwerken van Amsterdam. De eerste Heiligewegspoort stond aan het einde van de huidige Heiligeweg. Na de eerste uitleg van Amsterdam werd de poort verplaatst naar het eind van de Heiligewegburgwal, na drooglegging tegenwoordig bekend als het Koningsplein. Aanvankelijk was deze poort in hout opgetrokken, maar in 1637 werd de poort versteend naar een ontwerp van Jacob van Campen. Door de vierde uitleg van Amsterdam kwam de poort binnen de stadsomwalling te liggen. In 1664 werd de functie van de poort overgenomen door de zuidelijker gelegen Leidsepoort en werd de Heiligewegspoort afgebroken.

Koningsplein 10 te Amsterdam is een gebouw aan het Koningsplein in Amsterdam-Centrum.

De Voetboogdoelen, naar de schutspatroon Joris ook wel Sint-Jorisdoelen genoemd, was een doelen in Amsterdam. In dit gebouw kwam de plaatselijke schutterij van voetboog- (kruisboog-)schutters bijeen. De Voetboogdoelen stond aan het Singel, vlak bij het Koningsplein, op de plek waar nu het moderne hoofdgebouw van de universiteitsbibliotheek staat. De huidige Voetboogstraat herinnert nog aan de doelen. De Voetboogdoelen was een van drie doelens in Amsterdam. De andere twee waren de Handboogdoelen aan Singel 421 en de Kloveniersdoelen in de Nieuwe Doelenstraat. De Amsterdamse schutterij verloor in het midden van de 17e eeuw haar praktische verdedigingsfunctie. Lidmaatschap van de schutterij werd vooral een erepositie met een sociale functie, voorbehouden aan de rijkste en machtigste burgers van Amsterdam, die in de doelen bijeenkwamen om gezellig te eten, drinken en roken. Overigens had zowat elke Nederlandse stad in de Gouden Eeuw een Sint-Jorisdoelen. De Voetboogdoelen werd vanaf 1674 verhuurd aan de West-Indische Compagnie (WIC) als hoofdkantoor van de nieuw gevormde, tweede WIC. Hierna werd het gebouw West-Indisch Binnenhuis of kortweg West-Indisch Huis genoemd. Vanaf 1683 tot 1795 werden de ruimten gebruikt door de Sociëteit van Suriname. In de Franse tijd werden de Voetboogdoelen als kazerne gebruikt, tot het gebouw in 1816 werd afgebroken om plaats te maken voor de rooms-katholieke Sint-Catharinakerk. In 1939 werd ook de Sint-Catharinakerk afgebroken en bleef het terrein leeg tot midden jaren zestig, toen er een nieuw hoofdgebouw voor de universiteitsbibliotheek werd neergezet, van de hand van architect J. Leupen. Dit moderne gebouw wordt vaak genoemd als een van de lelijkste van Amsterdam en een voorbeeld van "koffieautomatenarchitectuur".

De Handboogdoelen, ook wel Garnalendoelen, Grote Doelen of St. Sebastiaansdoelen genoemd, is een vroeg-16e-eeuws gebouw aan het Singel in Amsterdam, nabij het Koningsplein, waar de plaatselijke schutterij van boogschutters bijeenkwam. Het huidige gebouw aan Singel 421 is voornamelijk 18e-eeuws en maakt deel uit van het hoofdcomplex van de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam. De Handboogstraat, die achter het gebouw loopt, herinnert nog aan de doelen. De Handboogdoelen was een van drie doelens in Amsterdam. De andere twee – nu verdwenen – waren de Voetboogdoelen aan Singel 425 en de Kloveniersdoelen in de Nieuwe Doelenstraat. De schutters van de Handboogdoelen schoten met een handboog, terwijl de schutters van de Voetboogdoelen met kruisbogen bewapend waren. Feitelijk verloor de Amsterdamse schutterij in het midden van de 17e eeuw haar praktische verdedigingsfunctie. Lidmaatschap van de schutterij werd vooral een erepositie met een sociale functie, voorbehouden aan de rijkste en machtigste burgers van Amsterdam, die in de doelen bijeenkwamen om gezellig te eten, drinken en roken. Het gebouw werd rond 1509 in gebruik genomen als de Handboogdoelen, naar de schutspatroon Sebastiaan ook wel St. Sebastiaansdoelen genaamd. De schietbaan waar de boogschutters konden oefenen lag in de richting van de Kalverstraat. Een nog bestaand poortje uit ca. 1650, nu aan de Handboogstraat, verschafte toegang tot de terreinen achter het gebouw. Op het poortje met Dorische zuilen zijn verschillende voorwerpen afgebeeld die naar het schuttersgilde verwijzen. De compagnieën en bestuurders van de handboogschutterij werden herhaaldelijk vereeuwigd op schuttersstukken die in de Handboogdoelen gehangen werden. Zo schilderde Jan Tengnagel in 1613 een compagnie van 17 schutters onder bevel van kapitein Geurt van Beuningen; het schilderij bevindt zich nu in het Rijksmuseum. Bartholomeus van der Helst schilderde rond 1653 de "overlieden" (bestuursleden) van de schutterij; een kopie van dit schilderij hangt nu in het Louvre. Jan Weenix schilderde een behangsel met een jachttafereel voor op de muur. Rembrandt schetste de gevel van de Handboogdoelen.

De Universiteitsbibliotheek van Amsterdam (UB) is de hoofdvestiging van de Bibliotheek UvA/HvA, een dienst die de bibliotheekvoorziening voor zowel de Hogeschool van Amsterdam als de Universiteit van Amsterdam verzorgt. Het complex bevindt zich aan het Singel, vlak bij de Heiligeweg en het Koningsplein. Op 500 meter afstand van de UB Singel bevindt zich het Allard Pierson Museum (AP), het museum en het kennisinstituut voor de erfgoedcollecties van de UvA. Het Allard Pierson is onderdeel van de Bibliotheek UvA/HvA. Naast de semipermanente tentoonstelling Van Nijl tot Amstel over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis zijn er tijdelijke tentoonstellingen te zien. In het AP zijn ook werkgroepenruimtes te vinden en in de Onderzoekzaal kan iedereen op afspraak de collecties raadplegen. Verder over de stad verspreid zijn er nog 14 locaties van de Bibliotheek UvA/HvA, waaronder het IWO-boekendepot op het Amsterdam UMC-terrein in Amsterdam Zuidoost, waar ruim 90 kilometer aan boeken en andere materialen staan.

Het DOK (De Odeon Kelder, ook afgekort tot D.O.K.) was een homodiscotheek die van 1952 t/m 1989 gevestigd was in de kelder van Odeon aan het Singel in Amsterdam. Het DOK was de eerste en jarenlang de grootste homodisco in het naoorlogse Europa, trok al vanaf de jaren vijftig talrijke buitenlandse bezoekers en droeg daarmee bij aan de positie van Amsterdam als homohoofdstad.

Scheltema (geregistreerd als Scheltema B.V.) is een van de grootste boekhandels in Nederland en is gevestigd aan het Rokin in Amsterdam. De boekhandel werd op 6 juni 1853 opgericht door de heer Jacobus Hendrik Scheltema. De boekhandel groeide in de daaropvolgende jaren uit tot een van de grootste boekhandels van Nederland en bleef tot 1970 zelfstandig. Daarna werd de winkel onderdeel van Kluwer (1970), Boekhandelsgroep Nederland (BGN) (1991) en Polare (2012). Sinds 17 maart 2014 is Scheltema overgenomen door Novamedia en is sindsdien weer een zelfstandige boekhandel. In 2024 werd Athenaeum Boekhandel eigenaar van Scheltema. De winkel was tot mei 2015 gevestigd aan het Koningsplein. Op 14 mei 2015 opende Scheltema zijn deuren op het Rokin nummer 9. De nieuwe winkel aan het Rokin heeft een oppervlakte van 3200 vierkante meter verspreid over vijf verdiepingen. Boekhandel Scheltema heeft nieuwe, tweedehands boeken en ramsj in het assortiment. Sinds 1 januari 2020 is Pied à Terre reisboekhandel gevestigd in Scheltema. Pied à Terre is specialist in reisboeken en kaarten op het gebied van wandelen, fietsen, klimmen en wandkaarten.

Het Leesmuseum voor Vrouwen (niet te verwarren met het Haagse Damesleesmuseum) te Amsterdam was een vroege openbare bibliotheek waar vrouwen konden lezen. Het werd in 1877 opgericht en in 1966 opgeheven.