Oetewalerbrug

Het Rechthuis van de Watergraafsmeer staat aan de Middenweg, nabij de Ringdijk in Amsterdam-Oost. Het huis is gebouwd in 1777 ter vervanging van het oorspronkelijke gebouw uit de 17e eeuw. Tot 1 mei 1906 kwam het gemeentebestuur van de Watergraafsmeer hier bijeen en werd gehuurd van het hoogheemraadschap Watergraafsmeer. Het behield zijn oorspronkelijke functie totdat de gemeente Watergraafsmeer in 1921 door Amsterdam werd geannexeerd. Daarna deed het gebouw dienst als herberg, café-restaurant 't Rechthuis. In 1928 werd het gebouw verbouwd en ingericht als incassobank, sinds 1934 een filiaal van de Amsterdamsche Bank (tegenwoordig ABN AMRO). Deze functie behield het bijna zeven decennia. Daarna verhuisde de bank naar een pand er naast maar is in 2020 ook daar verdwenen. Na verbouwing opende in het pand op 1 augustus 2016 een restaurant. Tegenover dit gebouw hield Napoleon Bonaparte in 1811 zijn intocht in Amsterdam. De koepel van het Rechthuis staat afgebeeld op het schilderij 'De intocht van Napoleon in Amsterdam' in het Amsterdam Museum.

Het witte dijkhuis is een gebouw aan de Ringdijk, Amsterdam. Met de straatnaam Ringdijk wordt bedoeld een straat aan de voet van de dijk behorend bij de eeuwen oude Ringvaart Watergraafsmeer. De Watergraafsmeer was eeuwenlang agrarisch gebied met hier en daar woonkernen en bebouwing bestaande uit boerderijen en buitenplaatsen. In 1921 nam de gemeente Amsterdam de gemeente Watergraafsmeer over en werd het gebied omgebouwd van agrarisch gebied tot stedelijk gebied. In de gemeente Watergraafsmeer was ter plekke wel gebouwd, zoals de Vergulden Eenhoorn, maar van de dijk bleef men af. Ook toen Amsterdam hier ging bouwen werd de dijk vrijgehouden. Men bouwde aan de zuidkant van de straat huisje voor huisje, dan wel een klein blokje, maar ook Amsterdam bleef van het dijklichaam af. Slechts één gebouw werd in de dijk neergezet, Het witte dijkhuis, dat huisnummer 15a kreeg. Huisnummer 15 bevindt zich in de lintbebouwing langs de dijk. Huisnummer 15a is een daartegenover liggende dijkwoning, dus half gebouwd in de dijk. Het gebouw heeft diverse uiterlijkheden gehad. Het zou uit ongeveer 1859 stammen. Het werd gebouwd in twee bouwlagen met zolder onder een zadeldak. Het werd verbouwd, want als het gebouw in 1932 door Jacobus van Eck wordt vastgelegd is er sprake van een schilddak en zijn in de gevels bakstenen te zien. Rond 1949 wordt het terugverbouwd, waarbij er weer een zadeldak wordt geplaatst en de gevels worden bepleisterd. In de loop der jaren had het de functie van woonhuis, smederij en makelaarskantoor (rondom 1949). Op 4 maart 2014 werd het tot gemeentelijk monument verklaard.

Pier de Boerbrug (Brug 2359) is een vaste brug in Amsterdam-Oost. Deze houten voetgangersbrug werd aangelegd in 2007 over de Ringvaart van de Watergraafsmeer. De brug zorgt voor verbinding tussen het oude Amsterdam-Oost en het grondgebied van de voormalige gemeente Watergraafsmeer. Ten tijde dat de brug gebouwd werd was er van een dergelijke gemeente al jaren geen sprake meer, het werd in 1921 geannexeerd door Amsterdam. De brug zorgt ervoor dat voetgangers vanuit de Watergraafsmeer het toen net opgeleverde stadsdeelkantoor Oost konden bereiken vanaf de Linnaeusparkweg/Linnaeuskade. De alternatieve route tussen beide stadsdelen voerde over de Oetewalerbrug, een zeer drukke verkeersbrug. Bovendien moesten voetgangers dan eerst de wijk in voordat ze het aan het water staande stadsdeelkantoor konden bereiken, via de houten brug 2359 staat men direct bij de voordeur. In 2018 werden de stadsdelen opgeheven en werd het kantoor omgenoemd tot Stadsloket. De brug had tijdens de oplevering nog een enigszins bruine kleur, anno 2019 lijkt het hout onbewerkt. De welvende overspanning bestaat uit gelamineerd hout met daarover houten planken met een antisliplaag. De bovenlaag van de leuningen bestaat eveneens uit lagen hout. De leuningen zelf bestaan uit houten roosters met daarbinnen diagonale balken. De brug kent een betonnen paalfundering; aan de zijde van de Linnaeuskade wordt de brug extra ondersteund door een stalen brugpijler. Ten oosten van brug 2359 ligt de voet- en fietsbrug Evert van der Wallbrug.

De vrijheid van de gedachte is een beeld van kunstenaar Hildo Krop.

Het Oranje-Vrijstaatplein is een plein in de buurt Oostpoort in de wijk Dapperbuurt in Amsterdam Oud-Oost. Het is voetgangersgebied.

Willem Beukelsstraat 32-38 te Amsterdam betreft een viertal percelen aan de Willem Beukelsstraat, Amsterdam-Oost. Aan de Willem Beukelsstraat werd al gebouwd in de tijd dat ze nog toebehoorde aan de gemeente Watergraafsmeer, maar vanaf 1907 heette de straat nog (M.A) De Ruyterstraat. In 1921 annexeerde de Gemeente Amsterdam (de) Watergraafsmeer; ze had dringend gebied nodig voor het onderbrengen van haar inwoners terwijl Watergraafsmeer tot dan toe voornamelijk agrarische gebied was. Een gevolg was dat de straat een andere naam moest krijgen, Amsterdam had al een De Ruyterkade (eigen straat) en Admiraal de Ruyterweg (annexatie Sloten; de straat werd hernoemd naar Willem Beukelszoon in een buurt met meerdere straten vernoemd uitvinders of wetenschapper, zoals Simon Stevin en Cornelis Drebbel. In de periode voor de overname werd er wel gebouwd, meest huis voor huis. In 1914 liet hier bouwkundige Sippe Visser (Wonseradeel, 30 maart 1877-Amsterdam, 9 april 1966) een blokje woningen neerzetten. Hijzelf was destijds de opdrachtgever; in die tijd werden de functies van grondkoper, grond exploitant, architect, bouwer en makelaar regelmatig gecombineerd in een doorlopende cyclus binnen de bouw. Visser zette hier bij een enigszins teruggetrokken rooilijn vier percelen neer, die op het eerste oog een wat rommelige indruk maken; in de loop der jaren is er aan gesleuteld. Echter nadere beschouwing laat zien dat de gebouwen twee aan twee gespiegeld zijn, elk rond een centrale toegang met toegangstrap. Alle gebouwen bestaan uit vier bouwlagen (souterrain met drie etages) onder een grotendeels plat dak. Achter de gevel bevinden zich acht maisonettes. De toegangen vallen daarbij op omdat daar constructies zijn neergezet in natuursteen, terwijl de rest op vensterdorpels na uit baksteen is opgetrokken. Overigens sluiten de trappen met bak- en natuurstenen leuningen wel aan op de rooilijn. De zuidelijke combinatie (huisnummers 36-38) heeft als jaarsteen 1913 in een medaillon/cartouche; de noordelijke (32-34) draagt Anno 1914 in een soort band. Het complex werd op 8 oktober 2013 tot gemeentelijk monument verklaard. Zuidelijk van dit complexje staat een groot bouwblok; de MULO van de latere Willem van Outshoornschool aanbesteed in 1911, dus net voor bovenstaand blokje. De drie percelen ten noorden van het complex zijn ook ontworpen door Visser. De rest van de straat werd pas in de overdrachtsperiode volgebouwd.

Oost is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Dit stadsdeel werd ingesteld in 2010 en is een samenvoeging van de vroegere stadsdelen Oost-Watergraafsmeer en Zeeburg. Het stadsdeel wordt bestuurd als bestuurscommissiegebied. Op het Oosterspoorplein in de vork van Station Amsterdam Muiderpoort staat het kunstwerk The flowers van Karel Appel.

De Elgar Vosbrug (brug 2296) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Oost. De brug werd aangelegd in verband met de renovatie van Park Frankendael. Dat had in de loop der jaren een achterstand in onderhoud opgelopen en werd onder leiding van architectenbureau Sant en Co van Edwin Santhagens gereed gemaakt voor de moderne tijd. Daartoe werd het padenstelsel aangepast en de waterhuishouding verbeterd. Het park dat bijna geheel omsloten is door een ringgracht/sloot had behoefte aan een aantal bruggen. Brug 2296 werd in die periode aangelegd. De brug, naar ontwerp van Edwin Santhagens, is gebouwd op een betonen paalfundering met daarop betonnen jukken. Over de jukken lopen houten balken die het houten dek dragen. De leuningen worden gevormd door rechtopstaande houten balken waartussen een metalen leuning en staalkabels. Het hout is grotendeels blank gehouden. De brug geeft een in- en uitgang van het park aan de Kamerlingh Onneslaan. De brug ging vanaf oplevering naamloos door het leven. Amsterdammers kunnen sinds 2016 verzoeken indien om bruggen een naam te geven zodat zij opgenomen kunnen worden in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen. Vanuit de stichting Vrienden van Frankendael werd een verzoek ingediend om een van de bruggen te vernoemen naar Elgar Vos (1948-2011) een buurtbewoner die zich heeft ingespannen bij de herinrichting van genoemd park. Het verzoek werd in 2017 door de gemeenteraad ingewilligd, al was nog niet duidelijk welke brug zijn naam zou gaan dragen. In de groenstrook langs de Middenweg aan de parkzijde is op een van de zwerfstenen een plaquette aangebracht met het gedicht Frankendael van Elgar Vos.

De Maria Sibylla Merianbrug (brug 2297) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Oost. De brug werd aangelegd in verband met de renovatie van Park Frankendael. Dat had in de loop der jaren een achterstand in onderhoud opgelopen en werd onder leiding van architectenbureau Sant en Co van Edwin Santhagens gereed gemaakt voor de moderne tijd. Daartoe werd het padenstelsel aangepast en de waterhuishouding verbeterd. Het park dat bijna geheel omsloten is door een ringgracht/sloot had behoefte aan een aantal bruggen. Brug 2297 werd in die periode aangelegd naar wat voorheen het terrein was van de Stadskwekerij, dat in dezelfde tijd geïntegreerd werd in het park. De brug, ontworpen door Edwin Santhagens, is gebouwd op een betonen paalfundering met daarop houten jukken. Over de jukken lopen houten balken die het houten dek dragen. De leuningen worden gevormd door rechtopstaande houten balken waartussen een metalen leuning en staalkabels. Het hout is grotendeels blank gehouden. De brug geeft een in- en uitgang van het park aan de Middenweg. De brug ging vanaf oplevering naamloos door het leven. Amsterdammers kunnen sinds 2016 verzoeken indien om bruggen een naam te geven zodat zij opgenomen kunnen worden in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen. Er werd een verzoek ingediend om een van de bruggen te vernoemen naar kunstenares en entomologe Maria Sibylla Merian. Het verzoek werd in april 2020 door de gemeenteraad ingewilligd.

Gatekeepers is een beeldengroep in Amsterdam-Oost. De twee beelden zijn afkomstig uit het atelier van kunstenares Monika Dahlberg die van recyclebaar materiaal beelden maakt. Volgens Het Parool zijn haar beelden al over de gehele wereld aangetroffen. Desalniettemin gaan er ook regelmatig Gatekeepers verloren. Vanwege het hergebruikte materiaal schat niet iedereen in dat het kunst betreft. In 2022 werd een stel poortwachters geplaatst aan de Oranje-Vrijstaatkade in Amsterdam-Oost. Het gebied is dan (nog) bezig met een transformatie van een industrieterrein (Gasfabriek Oost) naar een wijk richting wonen, dienstverlening en winkels. Inspiratie haalt Dahlberg uit Afrikaanse kunst, die mede door mensenrechtenactivist Klaas de Jonge tot haar kwam Dahlberg laat bij de poortwachters de zwarte wereld verdwijnen door de beelden wit te schilderen. Bovendien krijgen de beelden Mickey Mouseoren als protest van de disneysering van het wereldbeeld (beschrijving van inheemse kunst met een Europese en Amerikaanse blik). Ze gaf het stel in Amsterdam namen mee, de vrouwelijk Uhuru wijst op vrijheid, de manlijke Matumini op hoop. Matumini had in eerste instantie nog een speertje in zijn hand, maar dat haalde de kunstenares later weg. Ze werden geplaatst in het kader van Constant 101, waarbij musea en culturele instellingen stil stonden bij Constant Nieuwenhuijs. De kunstenaar voelde zich deels met hem verwant (spelende mens) waarbij het volgens Edo Dijksterhuis van de kunstredactie van Het Parool gaat om het verleggen van de aandacht van de individuele kunstenaar naar de collectieve creatie Tegelijkertijd vond Dahlberg het achterliggende verhaal van Nieuwenhuijs (Manifest, 1948) niet om door te komen. De poortwachters kijken uit op diverse onderdelen van U bevindt zich hier, betonnen kubussen van Martijn Sandberg. Ze staan voor Framer Framed, de opdrachtgever. Financiële bijdragen kwamen van Stadsdeel Oost en Amsterdamse Fonds voor de Kunsten. Het tweetal werd op 22 september 2022 door wethouder Touria Meliani onthuld.

Oostpoort is een wijk in Amsterdam-Oost, langs de grens van Oost en de Watergraafsmeer. De naam werd vastgesteld in december 2008 door het toenmalig stadsdeel Oost-Watergraafsmeer. Tot dan was dit gebied bekend onder de naam Polderweggebied.

De Oranje-Vrijstaatkade is een straat in Amsterdam-Oost.