Raamgracht (Amsterdam)

Brug 226 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug ligt in de zuidelijke kade van de Raamgracht en voert over de Groenburgwal. Het vormt met brug 225 en brug 230 de drie bruggen in en over de Raamgracht. Er liggen maar twee bruggen over de Groenburgwal; deze in het noorden en Staalmeestersbrug (brug 2270 van de Staalstraat in het zuiden. De brug wordt omringd door gemeentelijke en rijksmonumenten. Men heeft vanaf de brug een goed uitzicht op (de toren van) de Zuiderkerk, een van de kunstenaars die hier midden 19e eeuw kwam tekenen dacht dat hij de Westerkerk in zijn vizier had. Er ligt hier al eeuwen een brug. Op de kaarten van Cornelis Anthonisz. uit 1538 en 1544 staat wel al het gebied "Die Raemen" (lakenramen) aangegeven, maar een brug ontbreekt. Die brug is wel te zien op de kaart van Pieter Bast uit 1599. De kaart van Balthasar Florisz. van Berckenrode uit 1625 laat een houten brug zien in de kade van de Verwers Graft over de Groene Burchwal. De moderne geschiedenis van de brug begint in het midden van de 19e eeuw. Een aantal kunstenaars legde hier toen een stenen welfburg vast, toen steevast een sluis genoemd; een daadwerkelijke sluis heeft hier nooit gelegen. Op de tekeningen en schilderijen is ook al te zien dat de boogconstructie afwijkt van de welfbruggen elders in de stad; ze lijkt te zijn afgeplat. Een veelvuldige klacht in de 19 eeuw over de Amsterdamse bruggen was dat de hellingen te steil waren voor met name paard en wagen of handkarren. Niet zelden hielden ze de vracht niet in toom en belandde de kar in een hoekpand. In 1893 schreef de gemeente een aanbesteding uit voor het vernieuwen van de brug. Toch raakte in 1937 een paard en wagencombinatie van Van Gend & Loos van de brug in de kelder van het hoekpand. In 1929 kwam er nog een nieuw rijdek. Die vreemde boog heeft de brug anno 2017 nog steeds. Zoutschade aan de vleugelmuren verraadt echter dat (een gedeelte van) de brug in de jaren zestig of zeventig nog is vernieuwd.

De Verversstraat is een straat in de binnenstad van Amsterdam. Het smalle straatje, weinig meer dan een steeg, loopt tussen de grachten Groenburgwal en Zwanenburgwal, in noordoostelijke richting van de Staalstraat naar de Raamgracht. Karakteristiek voor de Verversstraat is de luchtbrug die de gevelwanden aan noordelijke kant met elkaar verbindt. Halverwege de Verversstraat is een postzegelpleintje, het Bianca Castafioreplein, met een onderdoorgang naar de Zwanenburgwal. Het pleintje is circa 1990-1991 vernoemd naar de fictieve operazangeres Bianca Castafiore uit de Kuifje-stripboeken. De naam van de straat herinnert aan de textielindustrie die deze omgeving domineerde in de middeleeuwen, toen het nog buiten de stad lag. Hier lagen lakenweverijen, waar de wollen stof na het wassen, kaarden, spinnen, weven en verven, op houten raamwerken werd gespannen om op te rekken. Ook onder andere de Raamgracht herinnert nog aan deze textielindustrie. In de 17e eeuw verhuisden de lakenververs naar de Bloemgracht in de Jordaan. Rond het begin van de 17e eeuw werd de Amstel tussen Kloveniersburgwal en Groenburgwal aangeplempt; hiermee ontstond het gebied rond de Staalstraat en de Verversstraat. Op de hoek Staalstraat/Verversstraat werden opnames gemaakt voor de film The Diary of Anne Frank uit 1959. In de jaren 1970 werd een groot aantal gebouwen in en rond de Verversstraat gekraakt. In de jaren 1980 sloopte het Gemeentelijk Woningbedrijf Amsterdam enkele panden in de straat, die werden vervangen door nieuwbouw. Het merendeel van de woningen in de straat bestaat anno 2011 uit sociale woningbouw die wordt verhuurd door woningcorporatie Ymere.

Bianca Castafioreplein is de officieuze benaming voor een pleintje tussen de Verversstraat en de kade van de Zwanenburgwal in Amsterdam-Centrum. De naam is niet officieel, alhoewel er wel een straatnaambordje is geplaatst. Dat bordje is echter rood, terwijl de officiële kleur blauw is. Naamgever van het plein is de stripfiguur Bianca Castafiore uit de reeks De avonturen van Kuifje; die figuur is fictief, zo ook de naam van het pleintje. De open ruimte ontstond toen door stadsvernieuwing niet aaneensluitende nieuwbouw werd geplaatst tussen de genoemde straten. Het is als het ware loze ruimte. De westzijde van het Castafioreplein sluit aan op de Verversstraat, dat geheel voetgangersgebied is; ze is daarvan gescheiden door een kniehoog muurtje. Vanaf de Zwanenburgwal is het plein alleen voor voetgangers te bereiken via een poort in de bebouwing rond huisnummer 152. Omdat de naam officieus is, kent het plein geen huisnummers. Blikvanger op het plein is een knalgele glijbaan (gegevens 2020) in de vorm van een vriendelijke draak, op wiens kop een vogel zit.

Brug 225 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum.

De Zuidertoren is de toren van de Zuiderkerk in Amsterdam.

De Zuiderkerk is de eerste voor de protestantse eredienst ontworpen kerk in Amsterdam. De kerk is gebouwd nabij de Sint Antoniesbreestraat in de Lastage, een buurt die eind 16e eeuw bij de stad werd gevoegd. Tegenwoordig is dit de Nieuwmarktbuurt. De kerk staat aan de Zandstraat no. 17.

Amsterdam Centrum is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Dit stadsdeel werd ingesteld in 2002. Daarvoor ressorteerde het gebied rechtstreeks onder de Centrale Stad. Het stadsdeel telt 87.310 inwoners per 1 januari 2020 en heeft een oppervlakte van 8,04 km² (waarvan 0,22 km² water). Het stadsdeel wordt bestuurd als bestuurscommissiegebied. Het centrum is een beschermd stadsgezicht.

De Groenburgwal is een Amsterdamse gracht die de Raamgracht verbindt met de Amstel. De Groenburgwal ligt evenwijdig aan de Kloveniersburgwal en de Zwanenburgwal, in de schaduw van de toren van de Zuiderkerk Het gebied tussen de Kloveniersburgwal en de Zwanenburgwal was tot laat in de 16e eeuw nog "het terrein buiten de veste bij de Amstel". In 1593 werd het gebied bij de stad gevoegd. Hier lagen lakenweverijen, waar de wol werd gewassen, gekaard en gesponnen, om er een lakense stof van te kunnen weven, die na het vollen en verven op houten raamwerken (de zogenaamde lakenramen) werd gespannen om te drogen en op te rekken. De namen van de nabijgelegen Raamgracht, de in 1537 gegraven Raamsloot bij het Rusland, en de Verversstraat (1593) herinneren aan die activiteiten. In het begin van de 17e eeuw werd de Amstel tussen Kloveniersburgwal en Groenburgwal en wat later het 's Gravelandse Veer, tussen Groenburgwal en Blauwbrug, aangeplempt. Rond die tijd ontstond ook de naam Groenburgwal; hier waren speciaal de groenververijen gevestigd.

De Zwanenburgwal is een gracht met bijbehorende kades in het centrum van Amsterdam. Gracht en kades zijn vernoemd naar een familie Swanenburg(h) (destijds een veel voorkomende naam), die in een huis op een hoek van de gracht heeft gewoond.

De Theo Boschbrug (brug 230) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. Hij is genoemd naar de Amsterdamse architect Theo Bosch (1940-1994). De brug is gelegen in de westelijke kade van de Zwanenburgwal en voert over de Raamgracht. Alhoewel de brug in het oude centrum van de stad ligt zijn er nauwelijks gemeentelijke of rijksmonumenten rondom de brug te vinden; Als gevolg van de sloop van alle bebouwing ten behoeve van de aanleg van de metrobuis van de Oostlijn van de Amsterdamse metro heeft hier op grote schaal nieuwbouw plaatsgevonden aan het einde van de 20e eeuw met als meest opvallende gebouw de Stopera uit 1986 aan de overzijde van de Zwanenburgwal en het door Theo Bosch ontworpen Pentagon uit 1983 aan de noordzijde van de brug. De brug geeft wel een inkijk in de markt van het Waterlooplein, eveneens aan de overkant van de Zwanenburgwal; een rechtstreekse verbinding is er niet. Er ligt hier al eeuwen een brug. Pieter Bast tekende hier een brug in op zijn plattegrond van 1599 (er waren hier toen nog lege plekken in de bebouwing) en in 1625 deed ook Balthasar Florisz. van Berckenrode dat. Volgens de kaart lag de brug toen in de kade van de Verwers Graft (de Verweryen, thans Zwanenburgwal) over de Verwers Graft (thans Raamgracht), die hier een haakse bocht maakte nabij de Moddermeule Steech. De moderne geschiedenis van de brug begint toen de tekenaar, graveur Elias Spanier (1821-1863) hier de situatie vastlegde. Er lag toen al een liggerbrug. Sindsdien is er weinig veranderd voor wat betreft de brug. Rond 1960 is zij nog vernieuwd voor het destijds relatief schamele bedrag van 24.000 gulden. De vernieuwing maakte deel uit van een pakket aan 43 brugvernieuwingen voor een totaalbedrag van 18 miljoen gulden. De brug is gezien de hoeveelheid zoutschade in de jaren tachtig vermoedelijk opnieuw aangepakt, nadat het Pentagon was opgeleverd. De brug had als officieuze benaming de Moddermolenbrug, naar de nabij gelegen Moddermolensteeg, die recht voor de brug lag. In april 2016 schrapte de gemeente Amsterdam alle officieuze benamingen van bruggen. Een voorstel uit begin 2017 deze brug te vernoemen naar architect Theo Bosch (1940-1994) werd in december 2017 goedgekeurd en deze naam wordt opgenomen in de Basisadministratie Basisregistraties Adressen en Gebouwen.

De Kloveniersburgwal is een Amsterdamse gracht, tussen de Nieuwmarkt en de Amstel, ten oosten van de Dam in Amsterdam-Centrum

. De stal int Nuland is een herplaatste gevelsteen aan het Zuiderkerkhof, Zandstraat in Amsterdam-Centrum. De tekst is een samentrekking van De stal in het nieuwe land en laat een stal zien in wat toen nog agrarisch gebied was. Deze gevelsteen is afkomstig uit het gebouw Zandstraat 38, zelf nieuwbouw uit 1932/33, dat in 1968 tegen de vlakte ging voor de metrobouw. Er werd vervolgens gesteggeld om de herplaatsing maar de VVAG (Vereniging voor Amsterdamse Gevelstenen) zorgde er uiteindelijk in 2001 voor dat het herplaatst werd op een hoekpand van de Zandstraat aan het plein, ongeveer twintig meter van haar plaats in 1933. Als gevolg van het Van Houtensysteem werden bij sloop begin 20e eeuw historische geveldelen elders in de stad herbruikt; in dit geval kwam de halsgevel van 38 in een gebouw aan Reguliersgracht 16. De gevelsteen bleef haar adres echter trouw. De steen is middel een tekening in de 19e eeuw vastgelegd door tekenaar Johan George Lodewijk Rieke. De steen kwam voor in het boekwerk Noord-Hollandsche oudheden met omschrijvingen van Gerrit van Arkel en Adriaan Willem Weissman uit 1900; zij schatten de maaktijd in als 1740. Het object werd ook omschreven in de Voorlopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst (versie 4.2) uit 1933. Het gebouw Zandstraat 38 stond op de nominatie een monument te worden, maar werd vlak na of voor publicatie van de lijst dus afgebroken.