Nieuwe Diep (Amsterdam)

Angstig konijn , in de volksmond Angsthaas, is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. De kunstenaar zelf noemt het Anxiety rabbit. Het Appelsap Fresh Music Festival organiseerde tussen 2000 en 2019 jaarlijks een hiphopfestival in het Flevopark in Amsterdam-Oost. De organisatoren van dat festival vonden dat moderne kunst maar matig vertegenwoordigd was in de kunstvoorwerpen in de openbare ruimte in Amsterdam. Zij stelden een petitie op voor plaatsing van een modern kunstwerk; dat leverde meer dan 1500 positieve berichten op. Samen met het Mondriaan Fonds (bijdrage 35.000 euro) en sponsor WeTransfer werd geld bijeengebracht om kunstenaar Piet Parra een beeld te laten ontwerpen. Appelsap kende de kunstenaar uit de hiphopscene; hij ontwierp platenhoezen voor artiesten als Opgezwolle en maakte flyers voor Jimmy Woo. Piet Parra kwam met een reusachtig konijn, drie meter hoog en 400 kilo zwaar, dat angstig in elkaar gedoken zit. De schets van Parra liet nog opstaande konijnenoren zien; dat idee werd later door de kunstenaar losgelaten; ze werden tegen de schedel gemodelleerd. Parra handhaafde wel zijn signatuur in de spitse snoet van het konijn; die spitse kop is in meerdere van zijn kunstwerken terug te vinden. Het is het enige scherpe aan het beeld, voor het overige zijn alle vormen rond. De firma Blow Ups in Heijen ging aan de slag om dit "opgeblazen" konijn te fabriceren uit een staalconstructie, PUR-schuim en glasvezelversterkt polyester. De kunstenaar noemde het zelf een zelfportret, dan wel een portret van mensen die altijd klagen over festivals. Stadsdeel Oost gaf een tijdelijke vergunning af om het beeld te plaatsen, maar maakte een voorbehoud: er moest voldoende animo blijven voor dit werk. Het beeld werd op 11 augustus 2018 tijdens Festival Appelsap onthuld. Van 22 mei tot 3 augustus 2019 werd het beeld uitgeleend voor een tentoonstelling in Het HEM in Zaandam. Daarna kwam het terug en staat sindsdien in het Flevopark. Angstig konijn heeft in Anxiety een voorganger. Dat urethaanschuimen beeldje uit 2016 is echter slechts 56 bij 60 bij 56 centimeter groot, is hardroze in plaats van zwart, en heeft opstaande konijnenoren.

Flevopark 11 en 12, Amsterdam zijn een aantal gebouwtjes in het Flevopark, Amsterdam-Oost. In dat park staan zeven benummerde gebouwen, waaronder Flevopark 13, het gebouw van het voormalige gemaal. Daar waar van het gebouw nummer 13 vrijwel alles bekend is, geldt dat niet voor de drie houten huisjes, die onder nummer 11 en 12 door het leven gaan. De huisjes staan aan de steeds breder wordende ontwateringssloot van het gemaal richting het Nieuwe Diep. De huisjes zouden vanaf 1885 bestemd zijn geweest voor tuinders en/of vissers. Ze zijn gebouwd in een landelijke stijl met chaletachtige gevels. Stadsherstel verkreeg in 2007 de gebouwtjes en restaureerde ze in 2011 op. Zij zien de gebouwtjes in 2020 als onderdeel van het in 1880/1881 gebouwde complex rondom het gemaal van architecten J.C. de Leeuw en Willem Frederik Adolph Beijerinck. In juni 1992 werden ze tot gemeentelijk monument verklaard.

Het Flevopark ligt in Amsterdam-Oost en vormt de oostelijke begrenzing van de Indische Buurt.

Flevopark 13 te Amsterdam is een gebouw in het Flevopark, Amsterdam-Oost. Het is een van de zeven gebouwen in het park met een adres. Hier stond sinds ongeveer 1631 de Oetewalermolen, die als wind- en watermolen met een schepradmolen werkte. Deze molen werd rond 1880 mede door mankementen afgebroken en vervangen door een stoomgemaal onder de naam Overamstelschen Poldergemaal. Molen en gemaal ontwaterden richting het Nieuwe Diep. Ontwikkelingen op energie gingen snel want al in 1916 kreeg het een elektrische aandrijving. Het gebouw werd opgetrokken onder leiding van Willem Frederik Adolph Beijerinck, een waterstaatkundige die eerder als hoofdopzichter betrokken was geweest bij de bouw van Gemaal Cruquius aan de Haarlemmermeer. In 1944 werd er over de ontwateringssloot brug 342 neergelegd. In 1984 werd het gemaal buiten bedrijf gesteld; er kwam een elektrisch gemaaltje aan de Valentijnkade. In 1992 werd het gebouw tot gemeentelijk monument verklaard. Het stond een periode leeg en raakte vervallen. Het gebouw kwam in handen van Stadsherstel, dat het gebouw in 2009 liet restaureren en aanpassen aan een nieuwe bestemming. Daarbij kwam aan het licht dat de "nieuwbouw" is neergezet op de fundering van de oude molen, ook de maalgang en de schepradgang werden teruggevonden. Er werd een beperkte horecavergunning afgegeven voor het bestemmingsplan en er werd een distilleerderij en proeflokaal in gevestigd, daartoe mochten ook enkele fruitbomen op het terrein geplaatst worden.

De Oetewalermolen was een in 1631 gebouwde poldermolen die in de buurt van het plaatsje Oetewaal in de Overamstelsche Polder (ook wel Oetewalerpolder) het waterpeil beheerde. Na de drooglegging van de Watergraafsmeer in 1629 bleek dat de waterhuishouding in deze polder en de omringende venen wat minder goed beheersbaar was geworden. Daarom gaven de Staten van Holland in december 1631 toestemming aan de ingelanden van de banne Outerwael en Outersdorp om een stuk water te bedijken. Dit werd de Overamstelsche polder. In de polder werd een wetering gegraven, met aan het eind deze molen, die het overtollige water in het Nieuwe Diep loosde. In eerste instantie gebeurde dit met een scheprad, maar gezien de diepte van de polder liet dat qua efficiëntie te wensen over. In 1866 werd het scheprad vervangen door een vijzel. De wijzigingen werden vastgelegd in gedenkstenen, die bij de sloop van de molen gespaard bleven. De (houten) vijzel was geen lang leven beschoren; deze brak in 1879. Dit zorgde mede voor de afbraak van de molen. De molen werd in 1880 gesloopt en vervangen door een stoomgemaal dat gebouwd is op de fundamenten van de Oetewalermolen.

De Henrietta Leavittbrug is een vaste brug in Amsterdam, Watergraafsmeer. De brug, voorheen bekend als de anonieme brug nummer 195 overspant de Ringvaart van de Watergraafsmeer ter hoogte van de scheidslijn van het tennispark van Tie-Breakers en het Flevopark, gelegen op de westoevers van het Nieuwe Diep. Ten noorden van de ringvaart ligt de Valentijnkade, ten zuiden uitsluitend een fietspad langs de ringvaart. In 1923/1924 werd hier al een houten brug neergelegd voor voetgangers en fietsers naar het toen net aangelegde sportterrein. De brug werd ontworpen door de Dienst der Publieke Werken, waarbij Piet Kramer het ontwerp zou hebben verzorgd. Aan de brug hing(-en) de kabel(s) van het GEB.De brug werd in 1973/1974 vernieuwd. De brug kreeg een op een vermoedelijke houten paalfundering een betonnen draagconstructie (landhoofden en brugpijlers).De overspanning is van houten balken met planken. Het rijdek is gesplitst in voet- en fietspad. Onder de brug kan alleen pleziervaart per kano of roeiboten plaatsvinden. De brug werd in 2016 vernoemd naar de Amerikaanse astronoom Henrietta Leavitt. De gemeente had in dat jaar een prijsvraag uitgeschreven voor naamgeving van anonieme bruggen, met de voorwaarde dat de tenaamstelling iets te maken had met de buurt waarin de brug ligt. In dit geval is dat het Amsterdam Science Park, dat ter plaatse ten zuiden van de Ringvaart gesitueerd is.

Outersdorp, ook wel Houtersdorp of Ottersdorp, was een buurtschap langs de Sint Anthonisdijk, de zeedijk aan het IJ die van de Amstelmonding naar Muiden liep, en lag ongeveer op de huidige plek van het Flevopark. De buurtschap werd al in een acte van Graaf Willem III in 1328 genoemd. Tot 1896 hoorde de buurtschap bij de gemeente Diemen maar werd dat jaar door Amsterdam geannexeerd. Voor de bouw van de Indische Buurt verdween de buurtschap. In 1578 kwam de buurtschap in het nieuws toen protestantse nieuwlichters, die niet in het toen nog rooms-katholieke Amsterdam mochten komen, aldaar een korte periode godsdienstige bijeenkomsten hielden. Sinds 1631 werd de waterstand van de polder rond Outersdorp gereguleerd door de Oetewaler watermolen. In het Flevopark is nog een restant van de polderweg van Outersdorp aan te treffen. Ook ligt er nog de Joodse begraafplaats aan de Zeeburgerdijk.

Het Noodziekenhuis Zeeburg was een tijdelijk Amsterdams ziekenhuis. Het was in een aantal barakken gevestigd aan de Zeeburgerdijk in Amsterdam-Oost, ten noorden van het Flevopark en het viaduct van de Zuiderzeeweg naar de Amsterdamsebrug. Het ziekenhuis bestond uit een aantal genummerde paviljoens. Het noodziekenhuis werd in 1975 vervangen door het gemeentelijke Slotervaartziekenhuis samen met enkele andere verouderde ziekenhuizen in Amsterdam zoals het Weesperpleinziekenhuis, het Binnengasthuis (niet-academisch deel) en de Pieter van Foreestkliniek.

Brug 212 is een vaste brug in Amsterdam-Oost. De brug uit 1937 is gelegen in het Flevopark en is alleen toegankelijke voor voetgangers, fietsers en nooddiensten. De brug ligt ten zuidoosten van de Titaantjesbrug in een doorgaande wandel/fietsroute door het park. De brug steunt op twee betonnen walkanten en bestaat volledig uit hout (overspanning, beplanking en balustrades). De oorspronkelijke brug uit 1937 is ontworpen door Piet Kramer en de Dienst der Publieke Werken. Kramer ontwierp dit bruggetje in combinatie met brug 196; de eerder genoemde Titaantjesbrug. In 1977 werd de brug geheel vernieuwd en is Kramers schepping verloren gegaan.

Herberg Zeeburg is een voormalige herberg in Amsterdam-Oost. De herberg werd in 1675 gebouwd op destijds nog Diemens grondgebied nabij Fort Zeeburg. Bij de herberg konden schepen aanleggen aan de zogenaamde "Mosselsteiger". Er ontstond een levendige handel in vee, dat er werd ontscheept en soms vetgemest, en in vis. De herberg bezat stallen, schuren, een hooiberg en later een aanlegplaats voor de havenstoomvaartdienst. Het huidige aanzien kreeg de herberg in 1766. In de tweede helft van de 19e eeuw werd er een zestal badhuisjes geplaatst maar dat bleek geen succes. Daarnaast vonden er ook paardenrenwedstrijden plaats. In 1887 verdween de veehandel naar de toen nieuwe Veemarkt. In 1896 kwam de herberg door annexatie van het grondgebied van Diemen, voor de bouw van de Indische buurt, op Amsterdams grondgebied te liggen. Tot 1915 bleef het gebouw als herberg in gebruik. Daarna werd het gebouw onderdeel van het Gemeentelijk Quarantaine Station, later genaamd Quarantaine Inrichting Zeeburg, samen met een villa en een tiental barakken. In de villa zetelde de directie en in de herberg bevond zich het kantoor. In de jaren dertig kwam het complex, en dus ook de herberg, leeg te staan. In de barakken werden toen vluchtelingen opgevangen. Na 1945 werd in het complex het Noodziekenhuis Zeeburg gevestigd; de herberg werd het kantoor. In 1975 werd het noodziekenhuis door de komst van het Slotervaartziekenhuis overbodig en verdwenen de barakken. De vroegere herberg bleef echter gespaard als rijksmonument en bestaat nog steeds. De buitenzijde verkeert nog min of meer in oorspronkelijke staat, maar in het pand zijn na renovatie woningen gevestigd, waarmee de indeling volledig veranderde. Het is het oudste gebouw van de Indische Buurt.

De worstelaars is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. De plastiek is ontworpen door Hans IJdo. Hij schiep twee (zwevende) worstelaars in brons, die in een gevecht zijn verwikkeld. Een van de worstelaars ligt al op zijn rug, maar houdt de armen van de bovenliggende partij in bedwang. Volgens sommigen staat het voor het worstelen met het leven. Het verzoek tot het beeld kwam van de gemeente Amsterdam en was een vrije opdracht. De gemeente kocht het vervolgens in 1961 aan, waarna een voorstudie te zien was in het Stedelijk Museum Amsterdam in een tentoonstelling van kunstaankopen van dat jaar. In het voorjaar van 1963 werd een eerste afgietsel geplaatst in het Flevopark. Dat beeld staat op een hardstenen sokkel. Een tweede afgietsel uit rond 1966 werd tentoongesteld in Park Sonsbeek om daarna naar Utrechts Park Transwijk te verhuizen. Een vermoedelijk kleinere versie van het beeld was in 1962 te zien in Madurodam.

Het Gemaal Zeeburg is een gemaal dat water uit het Lozingskanaal, deel van de stadsboezem in Amsterdam, omhoog pompt naar een Voorboezem, vanwaar het naar het IJmeer wordt gespuid, via een onderleider, de zogenaamde Syphonsluis, onder het Amsterdam-Rijnkanaal door. Het Gemaal Zeeburg ligt naast de Zeeburgerdijk in Amsterdam-Oost. Het is gebouwd om de grachten door te spoelen. Doorspoelen was vroeger nodig om het water schoon te houden. Dit gebeurde tot 2010 een paar keer per week; sindsdien wordt alleen gepompt als het grachtenwater te hoog staat of als het te weinig zuurstof bevat. In perioden van droogte kan via dit gemaal water worden ingelaten vanuit het IJmeer.