Flevopark 13

De Oetewalermolen was een in 1631 gebouwde poldermolen die in de buurt van het plaatsje Oetewaal in de Overamstelsche Polder (ook wel Oetewalerpolder) het waterpeil beheerde. Na de drooglegging van de Watergraafsmeer in 1629 bleek dat de waterhuishouding in deze polder en de omringende venen wat minder goed beheersbaar was geworden. Daarom gaven de Staten van Holland in december 1631 toestemming aan de ingelanden van de banne Outerwael en Outersdorp om een stuk water te bedijken. Dit werd de Overamstelsche polder. In de polder werd een wetering gegraven, met aan het eind deze molen, die het overtollige water in het Nieuwe Diep loosde. In eerste instantie gebeurde dit met een scheprad, maar gezien de diepte van de polder liet dat qua efficiëntie te wensen over. In 1866 werd het scheprad vervangen door een vijzel. De wijzigingen werden vastgelegd in gedenkstenen, die bij de sloop van de molen gespaard bleven. De (houten) vijzel was geen lang leven beschoren; deze brak in 1879. Dit zorgde mede voor de afbraak van de molen. De molen werd in 1880 gesloopt en vervangen door een stoomgemaal dat gebouwd is op de fundamenten van de Oetewalermolen.

Flevopark 11 en 12, Amsterdam zijn een aantal gebouwtjes in het Flevopark, Amsterdam-Oost. In dat park staan zeven benummerde gebouwen, waaronder Flevopark 13, het gebouw van het voormalige gemaal. Daar waar van het gebouw nummer 13 vrijwel alles bekend is, geldt dat niet voor de drie houten huisjes, die onder nummer 11 en 12 door het leven gaan. De huisjes staan aan de steeds breder wordende ontwateringssloot van het gemaal richting het Nieuwe Diep. De huisjes zouden vanaf 1885 bestemd zijn geweest voor tuinders en/of vissers. Ze zijn gebouwd in een landelijke stijl met chaletachtige gevels. Stadsherstel verkreeg in 2007 de gebouwtjes en restaureerde ze in 2011 op. Zij zien de gebouwtjes in 2020 als onderdeel van het in 1880/1881 gebouwde complex rondom het gemaal van architecten J.C. de Leeuw en Willem Frederik Adolph Beijerinck. In juni 1992 werden ze tot gemeentelijk monument verklaard.

Het Flevopark ligt in Amsterdam-Oost en vormt de oostelijke begrenzing van de Indische Buurt.

Brug 212 is een vaste brug in Amsterdam-Oost. De brug uit 1937 is gelegen in het Flevopark en is alleen toegankelijke voor voetgangers, fietsers en nooddiensten. De brug ligt ten zuidoosten van de Titaantjesbrug in een doorgaande wandel/fietsroute door het park. De brug steunt op twee betonnen walkanten en bestaat volledig uit hout (overspanning, beplanking en balustrades). De oorspronkelijke brug uit 1937 is ontworpen door Piet Kramer en de Dienst der Publieke Werken. Kramer ontwierp dit bruggetje in combinatie met brug 196; de eerder genoemde Titaantjesbrug. In 1977 werd de brug geheel vernieuwd en is Kramers schepping verloren gegaan.

Angstig konijn , in de volksmond Angsthaas, is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. De kunstenaar zelf noemt het Anxiety rabbit. Het Appelsap Fresh Music Festival organiseerde tussen 2000 en 2019 jaarlijks een hiphopfestival in het Flevopark in Amsterdam-Oost. De organisatoren van dat festival vonden dat moderne kunst maar matig vertegenwoordigd was in de kunstvoorwerpen in de openbare ruimte in Amsterdam. Zij stelden een petitie op voor plaatsing van een modern kunstwerk; dat leverde meer dan 1500 positieve berichten op. Samen met het Mondriaan Fonds (bijdrage 35.000 euro) en sponsor WeTransfer werd geld bijeengebracht om kunstenaar Piet Parra een beeld te laten ontwerpen. Appelsap kende de kunstenaar uit de hiphopscene; hij ontwierp platenhoezen voor artiesten als Opgezwolle en maakte flyers voor Jimmy Woo. Piet Parra kwam met een reusachtig konijn, drie meter hoog en 400 kilo zwaar, dat angstig in elkaar gedoken zit. De schets van Parra liet nog opstaande konijnenoren zien; dat idee werd later door de kunstenaar losgelaten; ze werden tegen de schedel gemodelleerd. Parra handhaafde wel zijn signatuur in de spitse snoet van het konijn; die spitse kop is in meerdere van zijn kunstwerken terug te vinden. Het is het enige scherpe aan het beeld, voor het overige zijn alle vormen rond. De firma Blow Ups in Heijen ging aan de slag om dit "opgeblazen" konijn te fabriceren uit een staalconstructie, PUR-schuim en glasvezelversterkt polyester. De kunstenaar noemde het zelf een zelfportret, dan wel een portret van mensen die altijd klagen over festivals. Stadsdeel Oost gaf een tijdelijke vergunning af om het beeld te plaatsen, maar maakte een voorbehoud: er moest voldoende animo blijven voor dit werk. Het beeld werd op 11 augustus 2018 tijdens Festival Appelsap onthuld. Van 22 mei tot 3 augustus 2019 werd het beeld uitgeleend voor een tentoonstelling in Het HEM in Zaandam. Daarna kwam het terug en staat sindsdien in het Flevopark. Angstig konijn heeft in Anxiety een voorganger. Dat urethaanschuimen beeldje uit 2016 is echter slechts 56 bij 60 bij 56 centimeter groot, is hardroze in plaats van zwart, en heeft opstaande konijnenoren.

De worstelaars is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. De plastiek is ontworpen door Hans IJdo. Hij schiep twee (zwevende) worstelaars in brons, die in een gevecht zijn verwikkeld. Een van de worstelaars ligt al op zijn rug, maar houdt de armen van de bovenliggende partij in bedwang. Volgens sommigen staat het voor het worstelen met het leven. Het verzoek tot het beeld kwam van de gemeente Amsterdam en was een vrije opdracht. De gemeente kocht het vervolgens in 1961 aan, waarna een voorstudie te zien was in het Stedelijk Museum Amsterdam in een tentoonstelling van kunstaankopen van dat jaar. In het voorjaar van 1963 werd een eerste afgietsel geplaatst in het Flevopark. Dat beeld staat op een hardstenen sokkel. Een tweede afgietsel uit rond 1966 werd tentoongesteld in Park Sonsbeek om daarna naar Utrechts Park Transwijk te verhuizen. Een vermoedelijk kleinere versie van het beeld was in 1962 te zien in Madurodam.

Outersdorp, ook wel Houtersdorp of Ottersdorp, was een buurtschap langs de Sint Anthonisdijk, de zeedijk aan het IJ die van de Amstelmonding naar Muiden liep, en lag ongeveer op de huidige plek van het Flevopark. De buurtschap werd al in een acte van Graaf Willem III in 1328 genoemd. Tot 1896 hoorde de buurtschap bij de gemeente Diemen maar werd dat jaar door Amsterdam geannexeerd. Voor de bouw van de Indische Buurt verdween de buurtschap. In 1578 kwam de buurtschap in het nieuws toen protestantse nieuwlichters, die niet in het toen nog rooms-katholieke Amsterdam mochten komen, aldaar een korte periode godsdienstige bijeenkomsten hielden. Sinds 1631 werd de waterstand van de polder rond Outersdorp gereguleerd door de Oetewaler watermolen. In het Flevopark is nog een restant van de polderweg van Outersdorp aan te treffen. Ook ligt er nog de Joodse begraafplaats aan de Zeeburgerdijk.

Titaantjesbrug is een vaste brug in Amsterdam-Oost. De brug, tot 2016 aangeduid met brug nr. 196, is alleen toegankelijk voor voetgangers en fietsers. Zij is gelegen naar de toegang vanuit het Javaplantsoen/de Javastraat naar het Flevopark. De naam verwijst naar Titaantjes, een novelle van Nescio. Op circa 500 meter naar het oosten "hangt" de Nesciobrug over het Amsterdam-Rijnkanaal. Het beeld De Titaantjes ligt/staat op behoorlijke afstand in het Oosterpark. Aan het eind/begin van de brug staat het "Hekkepoortje" als toegang/afsluiting tot/van het Flevopark. Dat hekkepoortje diende ooit als toegangspoort tot de stad Amsterdam. Het stond vanaf 1770 bij de Muiderpoort, vandaar dat het het jaartal 1770 voert, het Flevopark dateert uit de jaren twintig/dertig van de 20e eeuw.

De Joodse Begraafplaats Zeeburg is de enige Joodse begraafplaats binnen (de bebouwde kom van) de gemeente Amsterdam. Het nog bestaande deel ligt in het Flevopark en is eigendom van de Nederlands-Israëlietische Hoofdsynagoge.

Het Nieuwe Diep is een meer in Amsterdam-Oost, tussen het IJ en de Watergraafsmeer. Door het Amsterdam-Rijnkanaal, wordt het meer in twee stukken gedeeld: het westelijke Benedendiep ligt tegen het Flevopark aan, het oostelijke Bovendiep ligt tegen de Diemerzeedijk aan.

Brug 472 is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. Hoewel genummerd als brug is er sprake van een viaduct / tunnel. Het kunstwerk is gelegen in de Flevoweg. Deze weg werd rond 1958/1959 aangelegd als verbinding tussen de Insulindeweg en de Zuiderzeeweg om zo een verbinding te vormen tussen Amsterdam-Oost en Amsterdam-Noord. Deze weg zou voor langere tijd de hoofdverbinding vormen tussen deze twee delen van de stad, totdat de IJ-tunnel in 1968 werd opgeleverd en in 1990 de Zeeburgertunnel. In verband met de te verwachten verkeersdrukte werd een gedeelte van de Flevoweg al verhoogd aangelegd, in ieder geval het zuidelijk gedeelte, de aansluiting met de Insulindeweg. Deze doorgaande weg maakte hier een bocht van 90 graden naar het noorden en kruiste daarbij de toegang vanuit de Javastraat / Javaplantsoen naar het Flevopark. Het was al de tijd van de splitsing tussen langzaam (voetgangers en fietsers) en snel (gemotoriseerd) verkeer. Er werd besloten die toegang ongelijkvloers aan te leggen. De bouw van het viaduct / de tunnel begon in juli 1959. De weg zou pas later opgeleverd worden. Er kwam een wit betonnen viaduct / tunnel met blauwe balustrades, de architectonische handtekening destijds van de Dienst der Publieke Werken. De voetgangers kregen bij die toegang naar het park wel een cultuurshock; de ingang van het Flevopark wordt al veel langere tijd gevormd door de zogenaamde Hekkepoort uit 1770, een gemeentelijk monument. Sinds 1980 rijdt er een tram over het viaduct, tegenwoordig tramlijn 3 en tramlijn 14. Ook buslijn 37 en buslijn N89 maken gebruik van het viaduct. In 2014 werd het viaduct opgefleurd door twee muurschilderingen van de plaatselijk kunstenaar Domingos Martins. Hij beschilderde de twee tunnelwanden met vogels van diverse pluimage, wellicht een verwijzing naar het Amazonegebied, Brazilië, het geboorteland van de kunstenaar.

Brug 462 is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. Hoewel genummerd als brug is het een viaduct. Het viaduct is gelegen in de Flevoweg en overspant de Kramatweg, die hier een voet- en fietspad is. Het maakt deel uit van het kruispunt waar de Zeeburgerdijk (vanuit het noordwesten), Kramatweg (vanuit het zuidwesten), de Flevoweg (vanuit het zuiden) en Zuiderzeeweg (vanuit het noordoosten) samenkomen. Voor de voltooiing van de Rondweg Amsterdam maakte de doorgaande route Insulindeweg – Flevoweg – Zuiderzeeweg deel uit van de drukke verbinding tussen Amsterdam-Oost en Amsterdam-Noord via de Amsterdamsebrug en de Schellingwouderbrug. Deze ligt voor wat betreft voetgangers en fietsers in het verlengde van brug 459. Tot zomer 1970 lag hier een gelijkvloerse kruising, ook wel 'Flevocircuit' genoemd. In 1970 werd begonnen met de bouw van het toen grootste bejaardentehuis van Amsterdam, het Flevohuis. Ongeveer gelijktijdig werd het kruispunt aangepakt en werd er een scheiding doorgevoerd tussen langzaam (voetgangers en fietsers) en snel (gemotoriseerd) verkeer. De gehele omgeving ging op de schop. Verkeer inclusief buslijnen moest omgeleid worden. Oplevering in 1972 had tot gevolg dat zebrapaden ter plaatse over de Flevoweg verwijderd werden. De bewoners van de Indische Buurt konden nu via het viaductenstelsel de drukke oversteek mijden en via de onderdoorgangen naar het Flevopark komen. Het viaduct is ontworpen door de Dienst der Publieke Werken. Kenmerkend waren de destijds blauw gekleurde leuningen / balustraden met wit beton. Sinds 1980 rijdt er een tram over het viaduct, tegenwoordig tramlijn 3 en tramlijn 14. Ook buslijn 37 en buslijn N89 maken gebruik van het viaduct. Alle lijnen hebben haltes op het viaduct.