Outersdorp

De Joodse Begraafplaats Zeeburg is de enige Joodse begraafplaats binnen (de bebouwde kom van) de gemeente Amsterdam. Het nog bestaande deel ligt in het Flevopark en is eigendom van de Nederlands-Israëlietische Hoofdsynagoge.

Brug 461 is een vaste brug in Amsterdam-Oost. De brug ligt in de Zeeburgerdijk, ongeveer 15 meter voor de kruising met de Flevoweg en Zuiderzeeweg. Hier lag tot eind jaren zestig het kruispunt van Zeeburgerdijk (vanuit het noordwesten), Kramatweg (vanuit het zuidwesten), Flevoweg (vanuit het zuiden) en de Zuiderzeeweg (vanuit het noordoosten). Het was tot aan de voltooiing van de Ringweg Amsterdam deel van de drukke verbinding tussen Amsterdam-Oost en Amsterdam-Noord via de Amsterdamsebrug en Schellingwouderbrug. Er lag destijds een circuit dat officieus met 'Flevocircuit' werd aangeduid. In 1970 werd begonnen met de bouw van het toen grootste bejaardentehuis van Amsterdam, het Flevohuis. Ongeveer gelijktijdig werd het kruispunt aangepast en werd er een scheiding doorgevoerd tussen langzaam (voetgangers / fietsers) en snel (gemotoriseerd) verkeer. De gehele omgeving ging op de schop. Het verkeer, inclusief de buslijnen, moest worden omgeleid. De oplevering in 1972 had tot gevolg dat zebrapaden ter plaatse werden verwijderd. Via een ingenieus viaductenstelsel konden fietsers en voetgangers komende vanuit Amsterdam-Noord de Indische Buurt intrekken zonder het drukke verkeerspunt te hoeven oversteken. De komst van de ringweg rondom Amsterdam in 1990 zorgde voor een afnemende verkeersstroom. De brug van de tekentafels van de Dienst der Publieke Werken kreeg het standaard witte beton en de blauwe balustrades mee. Rond 2000 kwamen er plannen om het gebied ten oosten van de brug Zeeburgerdijk-Oost te bebouwen tot uitvoer na diverse strubbelingen. Er werden daarbij veel graafwerkzaamheden verricht waarbij ook archeologische vondsten werden gedaan. Vermoedelijk ter voorkoming van wateroverlast door de dichte bebouwing (gebouwen en straten) werd er rond 2002 een vijver aangelegd, waarbij het eerder genoemde fietspad verdween. Er kwam een vijver (in de buurt bekend als 'Flevovijver') die onder het viaduct werd doorgetrokken; zo werd een viaduct een brug. Het aantal rijbanen werd teruggebracht van 2x2 naar 2x1, de middenberm bleef en er kwamen fietspaden op de brug.

Brug 212 is een vaste brug in Amsterdam-Oost. De brug uit 1937 is gelegen in het Flevopark en is alleen toegankelijke voor voetgangers, fietsers en nooddiensten. De brug ligt ten zuidoosten van de Titaantjesbrug in een doorgaande wandel/fietsroute door het park. De brug steunt op twee betonnen walkanten en bestaat volledig uit hout (overspanning, beplanking en balustrades). De oorspronkelijke brug uit 1937 is ontworpen door Piet Kramer en de Dienst der Publieke Werken. Kramer ontwierp dit bruggetje in combinatie met brug 196; de eerder genoemde Titaantjesbrug. In 1977 werd de brug geheel vernieuwd en is Kramers schepping verloren gegaan.

Man en schaap is een beeld in Amsterdam-Oost. Het staat in een vijver omringd door de Flevoparkweg, de Zeeburgerdijk en de Zuiderzeeweg. De basis voor het kunstwerk was Merijn Bolinks idee ooit eens een fontein te ontwerpen. Hij wilde dat laten figureren in een beeld van een man en een vrouw. Voor inspiratie toog hij naar een feestwinkel. Hij kwam met een masker van een mannenkop, dat aan Alfred Hitchcock deed denken, en een schapenkop. Bolink vond dat spannender, want hij werd al vaker geïnspireerd tussen de onmogelijkheid van werkelijk contact tussen mens en dier. Frappant is dat de twee hoofden elkaar aankijken en er eigenlijk geen communicatie over en weer (mogelijk) is. Uiteindelijk kwam de Hitchcock-figuur slechts ten dele in het kunstobject tevoorschijn; hij vond binnen zijn kennissenkring een markantere kop, bovendien hoorde die toe aan iemand met de achternaam Schaap (Otto Schaap, kunsthandelaar). Van beide objecten steken dus alleen de hoofden boven het water uit; van het basisidee van een fontein bleef alleen een waterstraal(tje) over van de man naar het schaap. In 2011 was het beeld de winnaar in de slechts een keer uitgereikte Amsterdamse Straatkunstprijs.

Brug 462 is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. Hoewel genummerd als brug is het een viaduct. Het viaduct is gelegen in de Flevoweg en overspant de Kramatweg, die hier een voet- en fietspad is. Het maakt deel uit van het kruispunt waar de Zeeburgerdijk (vanuit het noordwesten), Kramatweg (vanuit het zuidwesten), de Flevoweg (vanuit het zuiden) en Zuiderzeeweg (vanuit het noordoosten) samenkomen. Voor de voltooiing van de Rondweg Amsterdam maakte de doorgaande route Insulindeweg – Flevoweg – Zuiderzeeweg deel uit van de drukke verbinding tussen Amsterdam-Oost en Amsterdam-Noord via de Amsterdamsebrug en de Schellingwouderbrug. Deze ligt voor wat betreft voetgangers en fietsers in het verlengde van brug 459. Tot zomer 1970 lag hier een gelijkvloerse kruising, ook wel 'Flevocircuit' genoemd. In 1970 werd begonnen met de bouw van het toen grootste bejaardentehuis van Amsterdam, het Flevohuis. Ongeveer gelijktijdig werd het kruispunt aangepakt en werd er een scheiding doorgevoerd tussen langzaam (voetgangers en fietsers) en snel (gemotoriseerd) verkeer. De gehele omgeving ging op de schop. Verkeer inclusief buslijnen moest omgeleid worden. Oplevering in 1972 had tot gevolg dat zebrapaden ter plaatse over de Flevoweg verwijderd werden. De bewoners van de Indische Buurt konden nu via het viaductenstelsel de drukke oversteek mijden en via de onderdoorgangen naar het Flevopark komen. Het viaduct is ontworpen door de Dienst der Publieke Werken. Kenmerkend waren de destijds blauw gekleurde leuningen / balustraden met wit beton. Sinds 1980 rijdt er een tram over het viaduct, tegenwoordig tramlijn 3 en tramlijn 14. Ook buslijn 37 en buslijn N89 maken gebruik van het viaduct. Alle lijnen hebben haltes op het viaduct.

Flevopark 13 te Amsterdam is een gebouw in het Flevopark, Amsterdam-Oost. Het is een van de zeven gebouwen in het park met een adres. Hier stond sinds ongeveer 1631 de Oetewalermolen, die als wind- en watermolen met een schepradmolen werkte. Deze molen werd rond 1880 mede door mankementen afgebroken en vervangen door een stoomgemaal onder de naam Overamstelschen Poldergemaal. Molen en gemaal ontwaterden richting het Nieuwe Diep. Ontwikkelingen op energie gingen snel want al in 1916 kreeg het een elektrische aandrijving. Het gebouw werd opgetrokken onder leiding van Willem Frederik Adolph Beijerinck, een waterstaatkundige die eerder als hoofdopzichter betrokken was geweest bij de bouw van Gemaal Cruquius aan de Haarlemmermeer. In 1944 werd er over de ontwateringssloot brug 342 neergelegd. In 1984 werd het gemaal buiten bedrijf gesteld; er kwam een elektrisch gemaaltje aan de Valentijnkade. In 1992 werd het gebouw tot gemeentelijk monument verklaard. Het stond een periode leeg en raakte vervallen. Het gebouw kwam in handen van Stadsherstel, dat het gebouw in 2009 liet restaureren en aanpassen aan een nieuwe bestemming. Daarbij kwam aan het licht dat de "nieuwbouw" is neergezet op de fundering van de oude molen, ook de maalgang en de schepradgang werden teruggevonden. Er werd een beperkte horecavergunning afgegeven voor het bestemmingsplan en er werd een distilleerderij en proeflokaal in gevestigd, daartoe mochten ook enkele fruitbomen op het terrein geplaatst worden.

De Oetewalermolen was een in 1631 gebouwde poldermolen die in de buurt van het plaatsje Oetewaal in de Overamstelsche Polder (ook wel Oetewalerpolder) het waterpeil beheerde. Na de drooglegging van de Watergraafsmeer in 1629 bleek dat de waterhuishouding in deze polder en de omringende venen wat minder goed beheersbaar was geworden. Daarom gaven de Staten van Holland in december 1631 toestemming aan de ingelanden van de banne Outerwael en Outersdorp om een stuk water te bedijken. Dit werd de Overamstelsche polder. In de polder werd een wetering gegraven, met aan het eind deze molen, die het overtollige water in het Nieuwe Diep loosde. In eerste instantie gebeurde dit met een scheprad, maar gezien de diepte van de polder liet dat qua efficiëntie te wensen over. In 1866 werd het scheprad vervangen door een vijzel. De wijzigingen werden vastgelegd in gedenkstenen, die bij de sloop van de molen gespaard bleven. De (houten) vijzel was geen lang leven beschoren; deze brak in 1879. Dit zorgde mede voor de afbraak van de molen. De molen werd in 1880 gesloopt en vervangen door een stoomgemaal dat gebouwd is op de fundamenten van de Oetewalermolen.

Titaantjesbrug is een vaste brug in Amsterdam-Oost. De brug, tot 2016 aangeduid met brug nr. 196, is alleen toegankelijk voor voetgangers en fietsers. Zij is gelegen naar de toegang vanuit het Javaplantsoen/de Javastraat naar het Flevopark. De naam verwijst naar Titaantjes, een novelle van Nescio. Op circa 500 meter naar het oosten "hangt" de Nesciobrug over het Amsterdam-Rijnkanaal. Het beeld De Titaantjes ligt/staat op behoorlijke afstand in het Oosterpark. Aan het eind/begin van de brug staat het "Hekkepoortje" als toegang/afsluiting tot/van het Flevopark. Dat hekkepoortje diende ooit als toegangspoort tot de stad Amsterdam. Het stond vanaf 1770 bij de Muiderpoort, vandaar dat het het jaartal 1770 voert, het Flevopark dateert uit de jaren twintig/dertig van de 20e eeuw.

Flevopark 11 en 12, Amsterdam zijn een aantal gebouwtjes in het Flevopark, Amsterdam-Oost. In dat park staan zeven benummerde gebouwen, waaronder Flevopark 13, het gebouw van het voormalige gemaal. Daar waar van het gebouw nummer 13 vrijwel alles bekend is, geldt dat niet voor de drie houten huisjes, die onder nummer 11 en 12 door het leven gaan. De huisjes staan aan de steeds breder wordende ontwateringssloot van het gemaal richting het Nieuwe Diep. De huisjes zouden vanaf 1885 bestemd zijn geweest voor tuinders en/of vissers. Ze zijn gebouwd in een landelijke stijl met chaletachtige gevels. Stadsherstel verkreeg in 2007 de gebouwtjes en restaureerde ze in 2011 op. Zij zien de gebouwtjes in 2020 als onderdeel van het in 1880/1881 gebouwde complex rondom het gemaal van architecten J.C. de Leeuw en Willem Frederik Adolph Beijerinck. In juni 1992 werden ze tot gemeentelijk monument verklaard.

Kramatwegbrug (brug 459) is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. Alhoewel genummerd als brug is het een viaduct. Het viaduct is gelegen in de Kramatweg, dat hier een voet- en fietspad is. Ook het voet- en fietspad dat zij overspant heet de Kramatweg. Het maakt deel uit van het kruispunt waar de Zeeburgerdijk (vanuit west), Kramatweg (vanuit west), de Flevoweg (vanuit zuid) en Zuiderzeeweg samenkomen. Voor de voltooiing van de Rondweg Amsterdam maakte de doorgaande route Insulindeweg-Flevoweg-Zuiderzeeweg deel uit van de drukke verbinding tussen Amsterdam-Oost en Amsterdam-Noord via de Amsterdamsebrug en de Schellingwouderbrug. Tot zomer 1970 lag hier een gelijkvloerse kruising, ook wel Flevocircuit genoemd. In 1970 werd begonnen met de bouw van het toen grootste bejaardentehuis van Amsterdam, het Flevohuis. Ongeveer gelijktijdig werd het kruispunt aangepakt en werd er een scheiding doorgevoerd tussen langzaam (voetgangers/fietsers) en snel (gemotoriseerd) verkeer. Kortom de gehele omgeving ging op de schop. Verkeer inclusief buslijnen moest omgeleid worden. Pas in 1980 kwam er dit losliggende viaduct, dat aansluit op brug 462Vanaf dan konden de bewoners van de Indische buurt via het viaductenstelsel de drukke oversteken mijden en via de onderdoorgangen naar het Flevopark komen. Het viaduct is ontworpen door de architect Dirk Sterenberg werkend voor/bij de Dienst der Publieke Werken, terug te vinden in de destijds blauw gekleurde leuningen/balustraden tegenover wit beton. De brug ging vanaf oplevering naamloos door het leven. In maart 2019 kreeg deze brug alsnog een vernoeming naar de weg die in de buurt ligt; de Kramatwegbrug.

Het Flevopark ligt in Amsterdam-Oost en vormt de oostelijke begrenzing van de Indische Buurt.

Brug 472 is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. Hoewel genummerd als brug is er sprake van een viaduct / tunnel. Het kunstwerk is gelegen in de Flevoweg. Deze weg werd rond 1958/1959 aangelegd als verbinding tussen de Insulindeweg en de Zuiderzeeweg om zo een verbinding te vormen tussen Amsterdam-Oost en Amsterdam-Noord. Deze weg zou voor langere tijd de hoofdverbinding vormen tussen deze twee delen van de stad, totdat de IJ-tunnel in 1968 werd opgeleverd en in 1990 de Zeeburgertunnel. In verband met de te verwachten verkeersdrukte werd een gedeelte van de Flevoweg al verhoogd aangelegd, in ieder geval het zuidelijk gedeelte, de aansluiting met de Insulindeweg. Deze doorgaande weg maakte hier een bocht van 90 graden naar het noorden en kruiste daarbij de toegang vanuit de Javastraat / Javaplantsoen naar het Flevopark. Het was al de tijd van de splitsing tussen langzaam (voetgangers en fietsers) en snel (gemotoriseerd) verkeer. Er werd besloten die toegang ongelijkvloers aan te leggen. De bouw van het viaduct / de tunnel begon in juli 1959. De weg zou pas later opgeleverd worden. Er kwam een wit betonnen viaduct / tunnel met blauwe balustrades, de architectonische handtekening destijds van de Dienst der Publieke Werken. De voetgangers kregen bij die toegang naar het park wel een cultuurshock; de ingang van het Flevopark wordt al veel langere tijd gevormd door de zogenaamde Hekkepoort uit 1770, een gemeentelijk monument. Sinds 1980 rijdt er een tram over het viaduct, tegenwoordig tramlijn 3 en tramlijn 14. Ook buslijn 37 en buslijn N89 maken gebruik van het viaduct. In 2014 werd het viaduct opgefleurd door twee muurschilderingen van de plaatselijk kunstenaar Domingos Martins. Hij beschilderde de twee tunnelwanden met vogels van diverse pluimage, wellicht een verwijzing naar het Amazonegebied, Brazilië, het geboorteland van de kunstenaar.