Prinses Irenebuurt

De Parnassusweg is een straat in het Amsterdamse stadsdeel Zuid. De straat is in 1929 vernoemd naar het Griekse gebergte Parnassus. De weg begint bij het Olympiaplein en liep aanvankelijk tot aan de Stadionkade. In de jaren vijftig werd de weg verlengd richting Buitenveldert en liep tot de ringweg van Amsterdam, de A10. Vanaf de onderdoorgang van de Ringweg-Zuid heette het verlengde Buitenveldertselaan. In verband met de ontwikkeling van de Zuidas werd de weg in 2015 verlengd tot aan de De Boelelaan en begint de Buitenveldertselaan ten zuiden van de De Boelelaan.

Brug 858 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuid, buurt Zuidas Noord. Zij verzorgt samen met brug 857 en brug 859 de gescheiden verkeersstromen rond de kruising tussen Strawinskylaan/pad en Parnassusweg. De Strawinskylaan voor gemotoriseerd verkeer ligt op een dijklichaam; het bijbehorende voet- en fietspad Strawinskypad op maaiveldniveau. Om de kruising voor gemotoriseerd verkeer mogelijk te maken werd de Parnassusweg voorzien van een heuvel, waaruit twee openingen werden uitgespaard voor bruggen 858 en 859. Die openingen worden aan alle kanten gerealiseerd door keerwanden in de vorm van damwanden, die ook de grond in de heuvel in bedwang houden. Brug 858 zorgt als tunnel voor de verbinding voor voetgangers en fietsers tussen de genoemde wegen. Aansluitend aan de brug is er een trap naar een bushalte, gelegen net ten noorden van de tunnel/het viaduct. Het ontwerp kwam van Dirk Sterenberg, dan werkend bij de Dienst der Publieke Werken, die destijds verantwoordelijk was voor alle bruggen en viaducten rondom de Strawinskylaan. Hij zou meer dan 170 bruggen in Amsterdam neerleggen. Deze stamt net als de gehele kruising uit 1972/1973. De drie bruggen vertonen qua vormgeving en kleur grote gelijkenis.

Brug 857 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuid, buurt Zuidas Noord.

Parnassusweg 220 is een gebouw aan de Parnassusweg in Amsterdam-Zuid (buurt Zuidas Noord). Het gebouw grenst verder aan de Fred. Roeskestraat en Ringweg Amsterdam (Ringweg-Zuid). Het originele gebouw (later aangeduid met de letter E) bood onderdak aan het Amsterdamse kantongerecht en werd begin jaren zeventig neergezet naar een ontwerp van Ben Loerakker van Architectengroep Verster, Dijkstra en Loerakker (VDL). Het gebouw werd al gepland in 1970 bij de aanleg van de Strawinskylaan, maar de voorbereidende werkzaamheden tot bouw begonnen pas in de zomer van 1972. De aanneemsom bedroeg circa 10 miljoen gulden. Het is een van de eerste grote kantoorkolossen aan wat later de Zuidas zou worden. Dit kantoor was wat dat betreft haar tijd ver vooruit, want het werd opgeleverd in 1975. Het grotendeels symmetrische gebouw heeft zeven verdiepingen. Het herbergt kantoren en een viertal grote zittingszalen. Het gebouw is grotendeels opgetrokken uit beton. De dragende constructie is in het gebouw onbedekt gelaten en de originele bekisting is hier en daar in reliëf zichtbaar. Minister Dries van Agt opende het gebouw op 23 juni 1975. Het bood toen alleen onderdak aan het Amsterdamse kantongerecht, dat vertrok al in mei 1975 uit het gebouw aan het Kleine-Gartmanplantsoen uit 1890, en de Raad voor de Kinderbescherming. Vanwege de onbedekte betonconstructie werd het gebouw bij oplevering ook wel gekscherend betongerecht genoemd. In de loop der jaren vonden er steeds uitbreidingen plaats, maar het gebouw bleef te klein. De rechtbank moest voor ruimte uitwijken naar het poortgebouw over de Parnassusweg en een pand aan de Prinses Irenestraat. Vanaf 1987 kreeg het gebouw gezelschap van de Arrondissementsrechtbank Amsterdam, ook naar een ontwerp van Loerakker. Dit gebouw werd rond 1990 opgeleverd. Het had een gevel van witte keramische tegels. Ook dat gebouw werd ondanks dat het tijdens de bouw steeds aangepast werd, al tijdens die bouw te klein bevonden. In de jaren nul van de 21e eeuw werd gekeken of deze "nieuwbouw" aangepast kon worden aan de nieuwe wensen, maar dat bleek niet mogelijk; het gebouw werd na 2015 afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouw. In 2021 werd de nieuwbouw opgeleverd aan de Parnassusweg 280, ontworpen door KAAN Architecten. Toegang tot het gebouw en de parkeergarage verkreeg men via brug 857, maar deze is vanwege nieuwbouw, ten zuiden van het "oude" gebouw, afgesloten. Na ingebruikname van de nieuwbouw van de rechtbank in 2021 is het gebouw uit 1975 vrijgekomen. De nieuwe bestemming wordt een nieuw museum met hedendaagse kunst.

De Peter van Anrooystraat is een straat in Amsterdam-Zuid.

Love or generosity (Nederlands: Liefde of edelmoedigheid) is een kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het is een vijf meter hoog beeld (een schoen is mansgroot!) van de Frans/Amerikaans kunstenares Nicole Eisenman, dat op 27 november 2020 werd geplaatst. Het beeld maakt deel uit van de nieuwbouw voor de Rechtbank Amsterdam aan de Parnassusweg. Deze nieuwbouw kreeg een plein voor de deur, waarop het beeld werd geplaatst. Het beeld bestaat uit een grote figuur met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken die een aantal attributen in zijn rechterhand heeft: een uil (staande voor wijsheid) een pijl (staande voor volharding en focus) een eikel (staande voor bescherming tegen het kwaad). Door de enorme figuur gebogen neer te zetten kreeg het iets teders. Het beeld is desalniettemin van brons met een ruw patina. De broek is dan weer van roestvast staal, schoenen van marmercomposiet. Het beeld werd gefinancierd uit de zogenaamde percentageregeling beeldende kunst bij rijksgebouwen, de gemeente Amsterdam en het Amsterdamse Fonds voor de Kunst.

De Johannes Worpstraat is een straat in Amsterdam-Zuid. De straat in de Prinses Irenestraat kreeg per raadsbesluit van 1 februari 1956 zijn naam, een vernoeming naar organist Johannes Worp. Meerdere straten in de buurt zijn vernoemd naar musici, zo begint de straat bij de Dina Appeldoornstraat, vernoemd naar zangeres Dina Appeldoorn en eindigt bij de Dirk Schäferstraat, vernoemd naar pianist Dirk Schäfer. De straat heeft alleen oneven huisnummers verdeeld over twee flatgebouwtjes. De woningen 1 tot en met 27 en 29 tot en met 55 vormen twee blokken binnen de totaal vier Warnersblokken, opgefleurd met gekleurde panelen van Joseph Ongenae. Deze flats staan met hun achtergevel aan de Dirk Schäferstraat en zijn rijksmonument. De bewoners van deze huizen keken twaalf jaar uit op een veldje met daarachter het Spinoza Lyceum, maar kregen in 1969 een schepping van Piet Zanstra aan de straat met huisnummer 2, waar Winterthur Verzekeringen en later Blom & van der Aa in trok (gebouw Point 7). Het gebouw kreeg weer later haar ingang aan de Peter van Anrooystraat, ook al vernoemd naar een musicus (Peter van Anrooy).

De Warnersblokken zijn vier in 1957 gebouwde woonblokken aan de Dirk Schäferstraat in Amsterdam-Zuid. De blokken, vernoemd naar hun architect Allert Warners (1914–1981, zoon van F.A. Warners), maakten deel uit van het uitbreidingsplan Zuider Amstelkanaal I. Er zijn zoals vermeld vier blokken: Johannes Worpstraat 1-27, met achtergevel aan de Dirk Schäferstraat Johannes Worpstraat 29-55, met achtergevel aan de Dirk Schäferstraat Dirk Schäferstraat 1-27, met achtergevel aan de Fred. Roeskestraat Dirk Schäferstraat 29-55, met achtergevel aan de Fred. Roeskestraat. De kenmerkende gekleurde gevelplaten zijn ontworpen door kunstenaar Joseph Ongenae, geïnspireerd door het werk van Le Corbusier en Rietveld. Bij een renovatie zijn de platen vervangen door folie in dezelfde kleuren, maar met een andere intensiteit en rangschikking. Nadat de blokken in de top 100 Nederlandse monumenten 1940-1958 waren opgenomen, kregen ze op 31 mei 2010 de status rijksmonument.

2Amsterdam is een gebouwencomplex aan de Eduard van Beinumstraat in Amsterdam-Zuid. De twee gebouwen, voorheen aangeduid als De Tweeling of The Twins werden gebouwd op het terrein van een voormalig hoofdkantoor van de Nederlandse Middenstandsbank. Architect W.Th. Ellerman ontwierp voor deze plek, die tussen de Strawinskylaan en de Rijksweg 10 ligt, twee bijna identieke kantoortorens tussen het World Trade Center Amsterdam en kantoorcomplex Atrium. Het was een toevoeging aan het financieel centrum aan wat later de Zuidas zal worden genoemd. Vanaf 1989 werd er nog tegen de zin van de plaatselijke schoonheidscommissie gebouwd en in 1992 werden de gebouwen geopend. De torens van 68 en 76 meter hoog (respectievelijk 17 en 20 verdiepingen) kregen destijds de naam De Stibbe Torens mee, vernoemd naar de eerste gebruiker van de torens, advocatenkantoor Stibbe, die vanaf 1992 in beide torens gevestigd was. AkzoNobel (vanaf 2007) en andere firma’s traden op den duur op als medegebruiker van een van de torens. De torens vielen bij oplevering op vanwege hun witte kleur. Bovendien volgden ze een trend die begin 21e eeuw heerst in de Europese architectuur, namelijk dat ze de indruk wekken uit het lood te staan. De gevels die naar elkaar kijken leken daarbij een soort schild te hebben. Zowel Stibbe als AkzoNobel verlieten de torens om zich te vestigen aan de Beethovenstraat/Beethovenplein. Dat maakte de torens vrij voor een aanzienlijke verbouwing, waarbij de gelijkenis tussen de gebouwen zal verdwijnen. De westelijke toren wordt verhoogd en zal gaan dienen tot hotel. De oostelijke toren krijgt een geheel nieuw uiterlijk en behoudt haar kantoorfunctie, maar dan niet voor een gebruiker, maar voor meerdere. De plinten van beide gebouwen zullen zoveel mogelijk hetzelfde uitgevoerd worden, net als de glasgevels, zodat er toch enigszins sprake is van een ensemble. De verbouw vindt plaats onder begeleiding van KCAP-architecten en begon in najaar 2018. De verbouw zal 2,5 jaar in beslag nemen mede door de realisatie van ondergrondse parkeergarages. Er wordt daarbij gestreefd de gebouwen uiteindelijk te laten voldoen aan BREEAM Excellent.

Dick Schmüllbrug (brug 415) is een vaste brug in Amsterdam-Zuid. De verkeersbrug, waarover ook bus 15 van het GVB rijdt, is gelegen in de Parnassusweg en overspant het Zuider Amstelkanaal. In het noorden loopt de Stadionkade langs de brug en in het zuiden de Locatellikade en Henri Viottakade. De brug werd in de Amsterdamse Schoolstijl ontworpen door de architect Piet Kramer in samenwerking met de Dienst der Publieke Werken. De plannen voor de brug dateren uit 1931, toen er een budget werd vrijgemaakt van 1.150.000 gulden voor acht bruggen. De bouw, ter vervanging van een 18 ton zware ijzeren noodbrug, begon echter pas in juli 1940, na een aanbesteding voor circa 115 m³ graniet in 1939 en voor de gehele brug in april 1940. De brug was in juli 1941 toegankelijk voor voetgangers en fietser en werd begin 1942 na de plaatsing van de laatste afsluitstenen geopend. Bij de opening van de brug was het gebied ten zuiden hiervan nog een niemandsland waar evenementen konden worden gehouden. Pas in de jaren vijftig verscheen hier de eerste bebouwing en werd ook de Parnassusweg verder doorgetrokken naar het zuiden. De vaste brug heeft een zitbank en werd met twee beeldhouwwerken van Hildo Krop gedecoreerd, getiteld Ode aan Berlage en Muze. Oorspronkelijk was de brug voorzien van een urinoir, maar dit werd afgesloten. Aan weerszijden van de brug aan de zijde van de Stadionkade staan twee uitspanningshuisjes in dezelfde bouwstijl waarin een snackbar en een broodjeszaak gevestigd zijn. Bij opening van de brug was in een van de huisjes een rijwielzaak gevestigd. Ten zuiden van de brug bevinden zich twee andere beelden van Hildo Krop. Tot 2016 stond de brug officieus te boek als de 'Parnassusbrug', net als de straat vernoemd naar het Griekse gebergte Parnassus, verblijfplaats van Apollo en de muzen. In juli 2016 wilde de gemeente af van officieuze benamingen en liet de bevolking kiezen tussen de officieuze naam officieel maken, een verzoek tot nieuwe vernoeming insturen dan wel de brug anoniem door het leven te laten gaan. Er werd toen voor de laatste optie gekozen. In juli 2022 werd de brug per raadsbesluit vernoemd naar de Amsterdamse volley- en basketbalpromotor Dick Schmüll. In oktober vond de fysieke vernoeming plaats tijdens het Wereldkampioenschap volleybal vrouwen 2022 tijdens de wedstrijd Nederland-Italië.

Prinses Marijkestraat is een straat in Amsterdam-Zuid, Prinses Irenebuurt.

Parnassusweg 280 is een gebouw in Amsterdam-Zuid. De Rechtbank Amsterdam groeide in haar kantoren aan de Parnassusweg, Amsterdam (complex Parnas) uit haar jasje. Bovendien kende een enkel gebouw een indeling die niet meer paste bij de dan gevoerde rechtspraak. Rond 2010 viel dan ook het besluit een deel van de oudbouw af te breken en te vervangen door nieuw gebouw, maar er moest daardoor met de diensten geschoven worden naar andere gebouwen in de buurt. De keus voor nieuwbouw werd in april 2016 gemaakt en viel uit ten faveure van het ontwerp van KAAN Architecten. Het gebouw kent ten opzichte van andere kantoren aan een relatief lage opbouw; ze is “slechts” tien etages hoog. Het vloeroppervlak van 47.250 m2 (met nog eens 9.000 m2 aan parkeerplaats) wordt in beslag genomen door zittingszalen, verhoorkamers, cellen en kantoren. Het gebouw moet volgens KAAN zowel standvastigheid als openheid uitdrukken; dat laatste met name door de glaspartijen op de begane grond. Daar waar de lagere verdiepingen voornamelijk van beton zijn, werd vanaf de vijfde etage voornamelijk staal toegepast, hetgeen een lichtere constructie heeft. Bovendien kon daarmee sneller gebouwd worden. Het gebouw werd 1 maart 2021 geopend. De eerste zittingen vonden op 3 mei 2021 plaats. In november 2020 werd het beeld Love or generosity van Nicole Eisenman op de open ruimte voor het gebouw geplaatst.