Nieuwe Plantage (Delft)

Gezicht Delft - Nieuwe Plantage is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in de wijk Nieuwe Plantage van Delft in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 27 juni 2005. Het gebied werd op 2 februari 2011 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 10,7 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

De Annastraat is een straat in het centrum van de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De straat loopt vanaf de Kolk, Geerweg en de Voorstraat naar de Wateringsevest. Zijstraten van de Annastraat zijn de Buitenboorgerd, Koningsplein (deze kruist de Annastraat) en de Annageer. De Annastraat is ca. 180 meter lang. Aan deze eeuwenoude straat bevinden zich een aantal gemeentelijke monumenten (op nummer 2, 29, 31, 31A en 47).

De Sint-Annatoren was een waltoren in de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De toren is vernoemd naar de heilige Anna, de moeder van Maria. Het gebouw maakte deel uit van de vesting om de binnenstad van Delft heen om scheepsverkeer over de Schie in de gaten te houden. De toren bleef samen met de Sint-Huybrechtstoren en Sint-Claratoren nog even in gebruik, toen in 1773 veel andere torens van Delft werden gesloopt, wegens hun slechte bouwkundige staat. De Staten van Holland huurden de drie torens voor opslag van brandkogels en vuurpijlen voor militaire doeleinden. Wegens verval werd de toren uiteindelijk toch gesloopt in 1829.

Villa Vrijenban is een rijksmonument aan de Nieuwe Plantage 58 in de plaats Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het voormalige raadhuis van de gemeente Vrijenban uit 1878 staat aan het begin van de oprit van de Reineveldbrug over de Schie richting de Brasserskade. Het is gebouwd naar een ontwerp van Bastiaan Schelling. Het gebouw was zowel raadhuis als burgemeesterswoning van de gemeente Vrijenban. In 1921 ging de gemeente Vrijenban grotendeels op in de gemeente Delft. Sindsdien diende het gebouw als ambtswoning van de Delftse burgemeesters. In 1965 werd de villa te groot geacht voor de burgemeester en werd een nieuwe ambtswoning aangeschaft aan de Prins Bernhardlaan. In 1965 werd het verkocht aan de Gist- en Spiritusfabriek, die er een nieuw kantoor wilde bouwen, maar geen toestemming kreeg van de gemeente. Enkele jaren later verwierf een projectontwikkelaar het pand met het doel er een appartementencomplex neer te zetten, maar deze kreeg ook geen sloopvergunning. Het gebouw kwam leeg te staan en raakte steeds meer in verval. Uiteindelijk kocht de gemeente het pand terug en verkocht het daarna voor één gulden aan een aannemer, met als voorwaarde dat deze het pand zou opknappen. Het interieur werd volledig vervangen en geschikt gemaakt als kantoorruimte, en de buitenkant werd tot in details hersteld. Sinds 2011 is het pand in gebruik geweest als bedrijfspand van enkele ICT-bedrijven en vanaf 2022 zetelt er een investeringsbedrijf. Op de toren wappert tegenwoordig een vlag met het wapen van de voormalige gemeente Vrijenban. Een deel ervan, het blauwe kruis, het wapen van de heerlijkheid Vrijenban, is ook te zien op het schild dat één van de leeuwen bij de toren vasthoudt. De andere leeuw toont het wapen van Zuid-Holland. Links naast het gebouw, waar sinds 1931 de brughelling is, was tussen 1887 en 1907 een remise van de HTM-stoomtram. De oude lage krappe Reineveldbrug was verderop gelegen. Daar gingen tot 1931 ook alle trams over, op enkelspoor. Sinds 1866 reed hier de paardentram. Een stukje boven de voordeur staat "legi sacrum", wat "aan de wet gewijd" betekent, een herinnering aan de tijd dat het gebouw nog een raadhuis was.

Vrijenban is een voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Tot 1795 was Vrijenban een ambachtsheerlijkheid, van 1795 tot 1798 een municipaliteit, en van 1798 tot 1811 een gemeente. In 1812 werd de gemeente opgeheven en toegevoegd aan de gemeente Delft. Zij werd op 1 april 1817 heropgericht. Bij een herindeling in 1826 werd al het grondgebied van de gemeente Hof van Delft ten oosten van de Schie en van Delft toegevoegd aan Vrijenban. In 1833 werd de gemeente Biesland toegevoegd, en in 1855 de gemeenten Abtsregt en Ackersdijk en Vrouwenregt. De gemeente Vrijenban is op 1 januari 1921 opgeheven en grotendeels bij de gemeente Delft gevoegd; enkele kleinere gedeelten werden toegevoegd aan de gemeente Pijnacker. Het voormalige raadhuis van de gemeente Vrijenban staat aan het begin van de oprit van de Reineveldbrug over de Schie richting de Brasserskade. Het gebouw is nu in gebruik als kantoor.

De Kantoorgracht is een gracht en straatnaam in het noordelijke deel van de binnenstad van Delft. De gracht is in het westen langs de Geerweg (vroeger werd dit de Nobelstraatsgracht genoemd) verbonden met de noordelijke Kolk van Delft. In het oosten staat de gracht in verbinding met het Rijn-Schiekanaal. In het verlengde van de gracht, aan de oostzijde van het kanaal, bevindt zich de Tweemolentjesvaart (of Nootdorpervaart) richting Nootdorp. Aan de gracht bevond zich het oudemannenhuis voor oude mannen, wezen en broeders.

De Kolk in de stad Delft in de Nederlandse provincie Zuid-Holland is de (voormalige) schutkolk aan de noord- of zuidkant van de Oude Delft.

De Reineveldbrug, in de volksmond ook wel de Trambrug genoemd, is een brug in de Nederlandse stad Delft, provincie Zuid-Holland. Het is een basculebrug voor de wegverbinding voor het verkeer tussen enerzijds woonwijk Ypenburg en de afslag Delft-Noord (A13) en anderzijds het centrum van Delft. Tevens maken de tramlijnen 1 en 19 gebruik van de brug. De Reineveldbrug ligt over het Rijn-Schiekanaal. De doorvaartwijdte van het vaste gedeelte en van het beweegbare deel bedragen 10 m. De doorvaarthoogte is in gesloten toestand 4,25 m. De huidige Reineveldbrug is in 1931 gebouwd naar een ontwerp van architect Kramers, en werd in 2001 gerenoveerd. De basculebrug is in 2004 volledig vervangen. Het brugwachtershuisje is een gemeentelijk monument. De brug is een vast onderdeel in de route van koninklijke bijzettingen. De vorige Reineveldbrug was een lage en smalle draaibrug uit 1891 en lag ongeveer 200 meter westelijker dan de huidige ligging, in het verlengde van de Delftweg. Hij was zo smal dat er maar één paardentram, koets of auto tegelijk overheen kon. De paardentram kwam in 1866, de stoomtram in 1887, en in 1923 de elektrische tram. Toen de nieuwe brug gereed was ging de tram voortaan daarover heen rijden. Waar sindsdien de helling naar de nieuwe brug is, stond de remise van de stoomtram. Die was echter in 1907 al gesloten.

Het Hofje van Pauw is een van de vier overgebleven hofjes in de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Vroeger waren er zeven hofjes. Het Hofje werd in 1707 gebouwd ingevolge de bepaling in het testament van Elisabeth Pauw, de dochter van de Delftse burgemeester Jacob Pauw, die een jaar eerder overleed. Ze was weduwe van Johan van der Dussen en daarna van (neef) Dirck van der Dussen, beiden ook burgemeester. Het hofje was bedoeld voor arme of behoeftige personen of families. Het hofje bestaat uit acht huisjes, vier op een rij aan de oostzijde en vier op een rij aan de westzijde met een plein ertussen.

De Lutherse Kerk, voor de Reformatie Sint-Joriskapel geheten, is een kerk aan het Noordeinde in de plaats Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het gebouw was de oorspronkelijke kapel van het Sint-Jorisgasthuis en werd in de tweede helft van de 15e eeuw gebouwd. Een eerdere kerk op die locatie zou volgens oorkonden al in 1407 zijn opgericht. De kerk heeft een tijd (ca. 1600 - 1677) dienstgedaan als dolhuis. In de periode van het einde van de 16e eeuw tot 1764 deed de ruimte dienst als stadsartilleriemagazijn. In 1768 werd het verbouwd tot lutherse kerk en voorzien van een nieuwe voorgevel. Deze was ontworpen door stadsarchitect Nicolaas Terburgh die ook het Meisjeshuis ontwierp. De Lutherse Kerk is de enige Delftse kerk met een houten kap van voor de grote stadsbrand van 1536 die een groot deel van de stad verwoestte.

De Huetbank is een zitbank en gedenkteken in Delft uit 1901, ter herinnering aan professor Adrien Huet (Amsterdam, 1836 – Delft, 1899).

De Voorstraat is een straat in het centrum van de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De straat loopt vanaf de Kolk, Geerweg en de Annastraat naar de Hyppolytusbuurt. De Voorstraat loopt parallel aan de gracht Nieuwe Delft. Zijstraten van de Voorstraat zijn de Oude Kerkstraat, Drie Akkerstraat, Baljuwsteeg, Visstraat, Hoefijzersteeg en de Molenstraat. De Voorstraat is ca. 310 meter lang. Aan deze eeuwenoude straat bevinden zich tal van monumenten.