Haarlemmerweg (Amsterdam)

De watertoren staat op het vroegere waterleidingterrein aan de Haarlemmerweg in Amsterdam-West. Sinds hier een nieuwbouwbuurt (Waterwijk) is gebouwd staat de toren op een plein aan de Waterkeringweg. Het is de eerste stalen watertoren van Nederland. De toren heeft een hoogte van 37,00 meter. Vlak bij deze watertoren staat het Windketelgebouw. Dit gebouw diende om de lucht uit de waterleiding te laten. Het achthoekige windketelgebouw opende in 2003 als eenkamerhotel de Windketel.

De Maggifabriek was een fabriek van Maggi's Producten Maatschappij NV die 60 jaar gevestigd was aan de Haarlemmerweg 317-321 ter hoogte van de Van Slingelandtstraat in Amsterdam-West. Tegenwoordig is het originele kantoorgebouw uit 1921, fabriek, magazijn, kantoren en twee bovenwoningen, een rijksmonument. De sterke Maggigeur die bij de productie door de fabriek werd verspreid was decennia lang in de wijde omgeving te ruiken.

Het Gedenkteken Gerard Reve is een gedenkteken in Amsterdam-West. Het driedelig artistiek kunstwerk (2006) ter herinnering aan Gerard Reve is van Margriet Kemper. Voor het Waterspiegelplein kwam zij met een vrij onopvallend monument, dat geheel opgaat in haar omgeving. Het eerste deel bestaat uit een houten zitbank, die uitzicht biedt op het oosten. Men wordt er uitgenodigd om literatuur te lezen of om voor zich uit te staren. Dit kan overdag en ’s nachts; de nabij staande lantaarnpaal geeft 's nachts een gelig licht. Kijkend vanaf de zitbank is het eerste dat zichtbaar is dan ook die lantaarnpaal, die zwart is, daar waar andere in de stad voornamelijk grijs zijn De gangbare lichtbron bevat in tegenstelling tot de “normale lantaarnpalen” in Amsterdam drie luikjes die de kijker al dan niet open kan klappen. De drie luikjes geven toegang tot: boven: tekst uit Nader tot U midden: foto van Gerard Reve gemaakt door Rineke Dijkstra onder: foto van het geboortehuis van Gerard Reve: Van Hallstraat 25 hij woonde er op de tweede verdieping. Als men vanuit de bank verder kijkt, kan het oog een klinkerpad volgen dat van de zitbank reikt tot het voet- en fietspad van de Van Hallstraat. Het pad vormt een lang gerekte punt met afwijkende kleurstelling, die rechtstreeks wijst naar genoemd pand. Nader tot U vormde de inspiratiebron voor dit kunstwerk; in het boek is een passage gewijd aan het begin van de mens. De foto werd juist op het eind van zijn leven gemaakt op verzoek van Reves vriend Joop Schafthuizen. Het gedenkteken was niet geheel onomstreden. Er werd geopperd dat een accent wijzend op de homoseksualiteit van de schrijver ontbrak; daartegenin werd gesteld dat Reve slechts één jaar aan de Van Hallstraat woonde en er toen nog geen sprake was van zijn homoseksualteit. Het Amsterdamse Fonds voor de Kunst weigerde een bijdrage, omdat in hun ogen het kunstwerk te weinig opviel. Ze hadden veel liever een nationaal monument voor Gerard Reve gezien, wat weer tegen de borst stuitte van het Stadsdeel. De onthulling vond plaats op 14 december 2006 (Gerard Reve werd op 14 december 1923 geboren) door Schafthuizen.

Brug 2355 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-West, wijk Westergasfabriek. De brug werd aangelegd tijdens de herbestemming van de terreinen van de voormalige Westergasfabriek langs de Haarlemmertrekvaart. Die terreinen werden van 1997 tot 2003 gesaneerd en opnieuw ingericht onder leiding van Karthyn Gustafson en Francine Houben van Mecanoo. Er moesten tal van nieuwe waterwegen en overspanningen aangelegd worden. In dat kader werd ook brug 2355 gebouwd. Ze verzorgt de verbinding tussen het Brettenpad, een doorlopende voet- en fietsverbinding tussen Westerpark en Halfweg, het Overbrakerpad en de terreinen rondom de Gosschalklaan. De brug is dan ook alleen toegankelijk voor voetgangers en fietsers. De geknikte brug ligt tussen betonnen landhoofden; de overspanning wordt verzorgd door stalen balken waarop houten planken zijn gelegd. De balustraden/leuningen zijn van metaal. Holle ruimten onder de brug zijn opgevuld met houtblokjes. Onder de brug stroomt een niet bevaarbaar dichtgegroeid kunstmatig aangelegd beekje.

De Waterwijk (officiële naam: Ecowijk) is een woonwijk in het Amsterdamse stadsdeel West op het voormalige terrein van de Gemeentewaterleidingen (GWL). De wijk wordt Waterwijk genoemd omdat alle straten 'water' in hun naam hebben. Andere namen voor de wijk zijn GWL-terrein en Milieuwijk.

De Waterleliegracht is een gracht met bijbehorende kades in Amsterdam-West.

De Arendbrug (brug 1973) is een vaste brug in Amsterdam-West. De brug vormt de verbinding tussen de Haarlemmerweg en de Polonceaukade, hier beide de kades van de Haarlemmertrekvaart, die ze overspant. De brug ligt ongeveer in het verlengde van de Van Hallstraat. Ten noorden van de brug liggen de voormalige gashouders van de Westergasfabriek. In de jaren rond de eeuwwisseling 2000 werd het terrein van die fabriek hier herontwikkeld, er vond uitgebreide renovatie van de gebouwen van Isaac Gosschalk plaats en het terrein werd opnieuw ingericht. De brug werd noodzakelijk in verband met de te verwachten groei aan verkeer ter plaatse. Al jarenlang verzorgde Westergasbrug (brug 193) de toegang van het terrein. Die brug werd bij de herontwikkeling te smal bevonden, maar kon niet aangepast worden vanwege haar status als rijksmonument. De brug vormde een gevaar voor met name voetgangers en fietsers. De moderne brug, in uiterlijk een asymmetrische boogbrug, staat alleen voetgangers en fietsers toe. Het frame is van metaal, het wegdek bestaat uit houten planken met daarop een deklaag. Dat bleek een niet zo’n goede keuze, want in 2015 en 2017 moesten juist die delen van de brug vernieuwd worden. In 2017 bleek daarbij nog eens dat de positie van de brug gevaar opleverde als men de Staatsliedenbuurt in wilde lopen en fietsen; de nabijgelegen oversteekplaats bleek onveilig. De brug levert (onbedoeld) geluid op als men haar betreedt of verlaat; zij is daarom op zaterdag- en zondagnacht voor enkele uren gesloten. De brug ging een aantal jaren anoniem door het leven, alleen aangeduid met haar nummer 1973. In 2016 kon de burgerij voorstellen indienen tot naamgeving van die anonieme bruggen. De gemeente keurde in december 2016 de inzending voor een vernoeming naar de locomotief De Arend goed. Die locomotief trok de eerste trein van Nederland voort tussen Amsterdam en Haarlem vanaf 25 september 1839. De brug had al eerder de officieuze naam Gashoudersbrug meegekregen.

NO is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-West. Het kunstwerk werd geplaatst tijdens de bebouwing van de wijk Waterwijk op de plek van de verhuisde Gemeentewaterleidingen. Bij de inrichting (en verder bestaan) werd veel vergaderd om de wijk ingericht te krijgen naar de wensen van bewoners. Zij wensten een ecologisch verantwoorde inrichting, maar dat kon niet altijd. Kunstenaar Paul Vendel legde die organisatie vast in zijn kunstwerk NO. Het kunstwerk is zowel in- als uitpandig aangebracht in en aan een poortgebouw aan het Waterspiegelplein. Op het oog ziet het eruit als een koperen waterleidingnetwerk, deels uitpandig uitgebracht. Het leidingennet heeft een lengte van 1500 meter en wordt door de kunstenaar "spreekbuizen" en "een uit de hand gelopen communicatienetwerk" genoemd. Ze vormt de verbinding tussen een 34-tal hoofden van polyester (eveneens binnen en buiten). Anderen zien er in dat de hoofden in leven worden gehouden door de leidingen en weer anderen zien een overeenkomst met Stikstofmonoxide (chemische formulier NO), dat relatief eenvoudig omgezet kan worden in Distikstofmonoxide of te wel lachgas. Het kunstwerk kwam er in opdracht van de gemeente Amsterdam en Amsterdams Fonds voor de Kunsten. Het kunstwerk is rond 2018 gerestaureerd; het hing deels los.

Brug 463 is een vaste brug in Amsterdam-West. De brug overspant de Haarlemmervaart aan de oostkant van de Schutsluis Haarlemmervaart en ligt (bijna) in het verlengde van de Van Slingelandtstraat. De brug werd gebouwd rond 1892, niet als verkeersbrug, maar als spoorbrug voor goederenverkeer naar de Asch- en vuilnisbelt. De spoorlijn is al eerder op kaarten van Amsterdam terug te vinden, maar dan vaak op kaarten waarop een planning wordt weergegeven. Deze sloot in het noorden aan op de spoorlijn Amsterdam – Haarlem. Op de plaats van de vuilnisbelt verrees in 1934 de Centrale Markthallen (sinds de jaren negentig Food Center Amsterdam) en vertakte de spoorlijn in drieën. Het westelijke en middelste spoor kregen nogmaals twee takjes voor van de aanvoer en afvoer van handelswaar. Rond het midden van de jaren vijftig werd ten westen van het spoor de Van Slingelandtstraat aangelegd. Het spoor lag tot 1985 aan beide kanten naast de weg, vandaar dat de brug net niet perfect aansluit op de straat. In 1985 werd de spoorlijn naar Haarlem verlegd naar het noorden en werd de aftakking opgebroken. De spoorbrug werd in het begin van de jaren negentig verbouwd tot verkeersbrug, toen het terrein van de Westergasfabriek een herbestemming kreeg: van daadwerkelijke gasfabriek tot cultuurcentrum. De brug stond plaatselijk bekend als de ‘Van Slingelandtbrug’, een indirecte vernoeming naar Simon van Slingelandt, totdat in april 2016 de gemeente Amsterdam alle officieuze benamingen heroverwoog. De officieuze tenaamstelling verviel en Amsterdammers konden vanaf toen ook verzoeken indienen voor alternatieve tenaamstellingen, die wanneer goedgekeurd opgenomen zouden worden in de Basisregistraties Adressen en Gebouwen.

Brug 2354 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-West, wijk Westergasfabriek. De brug werd aangelegd tijdens de herbestemming van de terreinen van de voormalige Westergasfabriek langs de Haarlemmertrekvaart. Die terreinen werden van 1997 tot 2003 gesaneerd en opnieuw ingericht onder leiding van Karthyn Gustafson en Francine Houben van Mecanoo. Er moesten tal van nieuwe waterwegen en overspanningen aangelegd worden. In dat kader werd ook brug 2354 gebouwd. Ze verzorgt de verbinding tussen het Brettenpad, een doorlopende voet- en fietsverbinding tussen Westerpark en Halfweg en het Cultuurpark dat op de terreinen verrees en hier het uiteinde vormt van de Gosschalklaan. De brug is dan ook alleen toegankelijk voor voetgangers en fietsers. De brug ligt als een boogsegment tussen betonnen landhoofden; de overspanning wordt verzorgd door stalen balken waarop houten planken zijn gelegd. De balustraden/leuningen zijn van metaal. Holle ruimten onder de brug zijn opgevuld met houtblokjes. Onder de brug stroomt een niet bevaarbaar dichtgegroeid kunstmatig aangelegd beekje.

Paard en tafel is een tweedelig artistiek kunstwerk in de Waterwijk in Amsterdam-West. De kunstenaar Mathieu Nab maakte rond 1996 bij de inrichting van die wijk een drietal werken. Een paard, een veulen en een tafel werden daar in een plantsoen geplaatst langs de Waterrijkweg en Waterloop, voet- annex fietspaden die de buurt doorsnijden. De drie beelden nodigden uit om erop te klimmen, vandaar dat het paard werd voorzien van een handgreep, dat opklimmen en vasthouden eenvoudiger maakt. Paard en veulen waren van hout; de tafel dat er als een soort aambeeld bij staat is van steen. In 2017 werd een poging gedaan de beeldengroep te restaureren. Paard en tafel overleefden die restauratie; het veulen was dermate verrot dat herplaatsing niet meer mogelijk was. Plaatsing had letterlijk wat voeten in aarde. Een dieplader met kraan moest eraan te pas komen om ze op de juiste plaats en vloerhoogte te krijgen. Om te voorkomen dat de dieplader weg zou zakken in de zachte bodem onder de straatklinkers moesten rijplaten gelegd worden.

Op het terrein van de voormalige Westergasfabriek in Amsterdam-West staat een titelloos artistiek kunstwerk van Herman Makkink. In de volksmond wordt het Bolbewoners genoemd. Het werk uit 2003/2004 kwam na een vrije opdracht van Kathryn Gustafson van Mecanoo, die (dat) verantwoordelijk was voor de herinrichting van de fabrieksterreinen. Makkink kwam met een door midden gesneden stenen bol (weergave van een halve Aarde) met daarop twee mensachtige figuren (kruising tussen mens en dier). Die figuren bevinden zich volgens de kunstenaar op het hellend vlak van het leven en kunnen daar alleen aan ontsnappen door vooruit te kijken. Opvallend is dat de armen gedurende hun lengte overgaan in benen. De twee figuren steunen dan ook op vier voeten. De halve bol bestaat uit gemetseld baksteen; de overtollige specie is niet weggehaald en steekt ongewoon uit en er is geen voegwerk toegepast. De bol is van steen rond een kern van beton; de afdekking door een koperplaat, de beelden zijn van brons.