Huygenshuis

Het Departement van Justitie (ook Justitiegebouw) is een voormalig gebouw van het ministerie van Justitie aan het Plein 2a in Den Haag. Vanaf 1815 was Justitie gevestigd in het 17e-eeuwse huis van Brunswijk aan de Lange Poten, en vanaf 1862 ook in het naastliggende Huygenshuis. Beide werden voor het nieuwe ministeriegebouw in 1876 gesloopt, waarbij enkele interieurdelen hergebruikt zijn. Het gebouw werd tussen 1876 en 1883 in neorenaissancestijl gebouwd door architect Cornelis Peters die toen net benoemd was tot Rijksbouwkundige voor de Gebouwen van Financiën. Het gebouw is aan de binnenkant en de buitenkant rijk gedecoreerd met werken van beeldhouwers Bart van Hove en Emil Bourgonjon. Het gebouw heeft een kelderverdieping, parterre en twee verdiepingen en is samengesteld uit vier vleugels om een binnenplaats. De noordelijke en zuidelijke vleugel zetten zich in westelijke richting voort en omsluiten daar een tweede binnenplaats. Het gebouw kreeg naast kantoorruimten ook verschillende vergaderzalen voor de ministerraad en de Hoge Raad van Adel en een bibliotheek met glas-in-looddak. In de gevel van het Departement van Justitie bevinden zich zes medaillons met portretten van Nederlandse rechtsgeleerden, te weten: Philippus van Leyden (ca. 1320 — 1382), rechtsgeleerde; Elbertus Leoninus (1519/20 — 1598), rechtsgeleerde; Hugo de Groot (1583 — 1645), Nederlands rechtsgeleerde; Cornelis van Bijnkershoek (1673 — 1743), advocaat, president van de Hoge Raad; Joan Melchior Kemper (1776 — 1824), staatsrechtgeleerde en staatsman; Johan Rudolph Thorbecke (1798 — 1872), liberaal staatsman, voorzitter van de Grondwetscommissie van 1848. Het gebouw heeft de status rijksmonument en is onder nummer 17881 ingeschreven in het monumentenregister. Tegenwoordig is het gebouw onderdeel van het gebouwencomplex van de Tweede Kamer. Diverse fracties hebben hier hun werk- en vergaderkamers. De voormalige bibliotheek van het gebouw is tegenwoordig bekend als de Handelingenkamer.

De Lange Poten in Den Haag is de straat tussen het Spui en het Plein. De straat vormt een deel van de verbindingsweg tussen het Haagse stadscentrum en het Centraal Station. Die weg bestaat verder uit de Korte Poten (tussen Plein en Herengracht) en de Herengracht. Ze is thans vooral bekend als publieksentree voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal en Nieuwspoort en heeft een rijke winkelhistorie.

Het Logement van Rotterdam is een voormalig logement van Rotterdam aan het Plein 4 in Den Haag. Het werd tussen 1739 en 1746 gebouwd en huisvest sinds 1820 achtereenvolgens het Departement van Oorlog, later het ministerie van Defensie. Rotterdam had vroeg in de 17de eeuw een paar kamers aan de oostkant van het Spui. In 1650 kocht Rotterdam een pand aan het Plein, waar Amsterdam al ruim dertig jaar lang het Logement van Amsterdam had. De eerste jaren verhuurden zij het, onder andere aan de griffier van de Staten-Generaal Nicolaas Ruysch. In 1655 besloot Rotterdam het pand als logement te gebruiken. Het huis had goudleren behang. Bovenaan de gevel staat sinds 1678 het wapen van Rotterdam. Achter het pand was een diepe tuin die uitkwam op de Kalvermarkt. Aan die kant was ook een koetshuis en een paardenstal. In 1728 werden wat belendende panden bijgekocht. Toen het Logement van Amsterdam een grootse verbouwing begon om enkele gebouwen samen te voegen, keurde Rotterdam in 1739 ook goed een nieuw groot pand te bouwen onder architectuur van Adriaan de Moens. De gevel is vijf ramen breed en heeft een iets verhoogde begane grondverdieping. Het souterrain heeft ramen. Er kwam ook nog een groot gebouw in de tuin. In 1746 was het pand klaar. Op 23 september werd het feestelijk geopend. Vanaf 1820 werd het department van Oorlog in pand ondergebracht. Tegenwoordig vormt Plein 4, samen met omliggende gebouwen het grotere Plein-Kalvermarkt Complex van het ministerie van Defensie. Het complex verbindt Plein 4 met de defensiegebouwen aan de Kalvermarkt.

De Statenpassage is de centrale hal van de uitbreiding van de Tweede Kamer in Den Haag. De Statenpassage is dikwijls het decor voor interviews met Kamerleden, petitie-aanbiedingen en tentoonstellingen. De passage tussen Plein en Hofplaats is 100 meter lang en 24 meter hoog met een glazen dak – met licht dat symbool staat voor de openheid van de democratie. De vloer is gemaakt van twee verschillende kleuren marmer die abstract eb en vloed weergeven. Het is ontworpen door architect Pi de Bruijn, die ook de overige moderne aanbouw van de Kamer heeft ontworpen. De Bruijn had oorspronkelijk een vrije doorgang door de passage in gedachten, maar dit idee werd om veiligheidsredenen losgelaten.

De beeldengalerij was een beeldengroep in de Statenpassage van de Tweede Kamer, geplaatst in 2000 en verwijderd in 2018. De beeldengroep bestaat uit achttien borststukken van wit marmer in bruikleen uit verschillende Nederlandse musea.

Het gebouw van de Hoge Raad aan het Plein in Den Haag was van 1860 tot 1988 de huisvesting van de Hoge Raad der Nederlanden. Het heeft daarna plaatsgemaakt voor de uitbreiding van de Tweede Kamer. Vanaf 1838 was de Hoge Raad gevestigd aan het Binnenhof. Het nieuwe gebouw werd gebouwd naast het Ministerie van Koloniën in de tuin van het voormalige Huygenshuis, dat in 1876 werd gesloopt om plaats te maken voor het Departement van Justitie. Het was ontworpen door rijksbouwmeester W.N. Rose. Door zijn aanzicht van pilaren met ronde bogen kreeg het de bijnaam het hondenhok.

Het Plein is een vierhoekig plein in het centrum van Den Haag, dat in 1632 werd aangelegd en moest lijken op het Place Royale (tegenwoordig Place des Vosges) in Parijs. Wegens de nabijheid van het Binnenhof en de daargelegen vergaderplaatsen van regering en parlement wordt het Plein vaak gebruikt als plaats voor politieke protestdemonstraties en manifestaties.

De Tweede Kamer der Staten-Generaal, kortweg Tweede Kamer, vormt samen met de Eerste Kamer de Nederlandse Staten-Generaal, het hoogste staatsrechtelijke orgaan van volksvertegenwoordiging in het Koninkrijk. Belangrijkste bevoegdheden zijn de zeggenschap over voorstellen van wetgeving die voor het hele Koninkrijk (Rijkswet) of voor Nederland gaat gelden, daaronder de begrotingshoofdstukken waarin de voorgenomen staatsuitgaven worden vastgelegd, en controle van de regering. Leden van de Tweede Kamer worden uiterlijk eens in de vier jaar gekozen door de kiesgerechtigde Nederlandse bevolking. De Tweede Kamer telt sinds 1956 150 zetels en de eerste zitting was op 21 september 1815. De basisregels zijn vastgelegd in de Grondwet. De Tweede Kamer kan wetsvoorstellen van de regering goed- of afkeuren, wijzigen en aanvullen en elk afzonderlijk lid kan zelf wetsvoorstellen ontwerpen en indienen, recht van initiatief genoemd. Een minister heeft geen juridische middelen om de Tweede Kamer te dwingen een wetsvoorstel in behandeling te nemen. Tevens controleert de Tweede Kamer het regeringsbeleid. Ministers en staatssecretarissen kunnen ter verantwoording worden geroepen en moeten de Kamer alle relevante informatie geven waar om wordt gevraagd. In de Tweede Kamer kunnen regeringscoalities worden gevormd, groepen (fracties) van Kamerleden die onderling afspreken een kabinet onder bepaalde voorwaarden hun vertrouwen te zullen geven, vaak in combinatie met het leveren van bewindslieden. Een minister of kabinet blijft niet aan zonder het vertrouwen te genieten van een meerderheid in de Tweede Kamer, maar dit is geen vastgelegde regelgeving; in de jaren zestig van de negentiende eeuw heeft zich dit proces ontwikkeld.

Het gebouw van het Ministerie van Koloniën aan het Plein in Den Haag is ontworpen door rijksbouwmeester Willem Rose en gebouwd tussen 1859 en 1861. Het pand maakt nu deel uit van het complex van de Tweede Kamer. Het is het eerste als ministerie gebouwde gebouw in Nederland.

Nieuwspoort is een internationaal perscentrum en sociëteit in Den Haag. Het is gevestigd te Den Haag en wordt beheerd door de Stichting Internationaal Perscentrum Nieuwspoort. De doelgroep wordt gevormd door buitenlandse correspondenten, journalisten, politici, voorlichters en public relations-functionarissen. Nieuwspoort is op 5 maart 1962 opgericht als ontmoetingsplaats voor informatie-uitwisseling en nieuwsverwerking. De sociëteit telt ruim 2300 leden, die 'poorters' worden genoemd. Men kan lid worden door coöptatie. Organisaties kunnen er bijeenkomsten beleggen op hun vakgebied. Deze worden 'poorten' genoemd. Een belangrijke regel is dat een poort niet gebruikt mag worden voor reclamedoeleinden.

Grand Hotel Central aan de Lange Poten in Den Haag is een voormalig hotel uit 1920 en is tegenwoordig deel van het Tweedekamergebouw.

De uitbreiding van de Tweede Kamer is een gebouwencomplex uit 1992 ontworpen door Pi de Bruijn waarmee de verschillende bestaande monumentale gebouwen van de Tweede Kamer in en rond het Binnenhof in Den Haag aan elkaar verbonden zijn. In de uitbreiding zijn tevens de commissiezalen, de perstoren en de plenaire vergaderzaal gevestigd. De centrale entree is de Statenpassage. De Statenpassage heeft twee aparte ingangen: een publieksingang aan Lange Poten en een ingang aan het Plein voor geregistreerde bezoekers. Via de passage zijn de plenaire vergaderzaal en commissiezalen te bereiken. Op de eerste verdieping liggen de grote plenaire vergaderzaal en diverse kleinere vergaderruimtes voor bijvoorbeeld commissievergaderingen. In de Statenpassage bevinden zich diverse toegangen tot het beveiligde deel van de Kamer, waar zich de fractieruimtes bevinden. De grote commissievergaderzalen zijn vernoemd naar Thorbecke, Groen van Prinsterer en Troelstra, die de verschillende politieke stromingen uit de 19e eeuw vertegenwoordigen. De zalen op de begane grond zijn vernoemd naar vrouwelijke politici, zoals Marga Klompé, Aletta Jacobs en Christine Wttewaall van Stoetwegen. Op de eerste etage bevinden zich diverse vergaderzalen vernoemd naar toonaangevende partijleiders, zoals Marcus Bakker, Pieter Zandt en Herman Schaepman.