Tweede Jacob van Campenstraat 87-89

Stadhouderskade 85 is een perceel dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp.

Stadhouderskade 84 is een perceel dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp.

Het complex Tweede Jacob van Campenstraat 2-86/Eerste van der Helststraat 1 is een gebouw met zestig woningen op de hoek van de Tweede Jacob van Campenstraat en de Eerste van der Helststraat in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het gebouw is opvallend in de buurt door haar grootte. Het ziet eruit als een deel van een woonblok met herhalende architectuur, terwijl panden in de buurt een voor een lijken te zijn neergezet. Het complex in eclectische bouwstijl is dan ook gebouwd voor onderbrenging van de Waalse gemeente (geloofsvluchtelingen). Architect was gemeenteambtenaar Daniël Jean Sanches. Er waren eind 20e eeuw plannen om het complex te slopen, het was sterk verpauperd. De buurt kwam in opstand en zo werd het complex in de jaren nul van de 21e eeuw gerenoveerd. Het kwam er daarbij op neer dat eigenlijk alles vernieuwd moest worden, van fundering tot voegwerk. Voorts werden woningen samengetrokken. Ter herinnering aan de strijd voor behoud is aan de kop van de Tweede Jacob van Campenstraat het beeld Nachtwacht geplaatst. Rond 2020 werd er weer groot onderhoud aan het gebouw gepleegd.

De kunstenaar en de muze is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het zijn twee reliëfs in brons van Frits van Hall. Zij werden rond 1927 geplaatst aan de zijkant van de entree van de Rijksakademie van beeldende kunsten dan nog gevestigd aan de Stadhouderskade 86. Van Hall, zelf student geweest aan de akademie, gaf een kunstenaar weer (links van de deur) en een of zijn muze (rechts van de deur). De reliëfs vallen nauwelijks op, doordat het brons langzaam verweert en donkerder van kleur wordt. Bovendien richt men het oog eerder op de deur met bijbehorende raampartijen, ook uitgevoerd in donker wordend metaal met een aanzienlijk groter oppervlak.

Het gebouw Stadhouderskade 86 is door de Amsterdamse stadsarchitect Bastiaan de Greef in 1874-75 gebouwd voor de Rijksacademie, een opleidingsinstituut voor beeldend kunstenaars aan de Stadhouderskade te Amsterdam-Zuid, De Pijp. Het gebouw, dat ontworpen is in de eclectische bouwstijl herbergde vanaf het begin de Rijksakademie van beeldende kunsten (toen nog met 'c'). Dat in 1870 opgerichte instituut was de opvolger van de Koninklijke academie van beeldende kunsten. Koning Willem III der Nederlanden was een van de oprichters van de Rijksakademie. In 1992 verliet de Rijksakademie het gebouw om zich te vestigen aan de Sarphatistraat 470, een voormalige kazerne. Het gebouw Stadhouderskade 86 is sedertdien in gebruik bij De Ateliers, een instelling waar kunstenaars ("deelnemers") na hun opleiding nog twee jaar, begeleid door gerenommeerde tutor artists, kunnen verder studeren. Het van oorsprong symmetrische gebouw is ontworpen door de stadsarchitect Bastiaan de Greef, zoon van "architect des konings paleizen" Jan de Greef. Het pand is na de bouw nog voorzien van een serre, die vanaf de straatkant niet te zien is. In 1926 werd het trappenhuis gerenoveerd, waarbij tevens een glaspaneel van Jaap Weyand (ex-leerling van de academie) werd geplaatst in de achterwand. Dit paneel werd later weer verwijderd. De reliëfs ter zijde van de toegang van Frits van Hall onder de titel De kunstenaar en de muze uit 1927 zijn gebleven. In de jaren 1954-1958 werd een nieuwe expositieruimte geplaatst naar een ontwerp van Gerrit Rietveld. Het gebouw heeft een afwijkende teruggetrokken rooilijn ten opzichte van de gebouwen links en rechts.

Het gebouw Stadhouderskade 82-83 bestaat uit tweetal woonhuizen aan de Stadhouderskade/Singelgracht te Amsterdam-Zuid. De twee woonhuizen werden rond 1882 gebouwd naar een ontwerp van Frederik Lodewijk Janssen sr. Deze was in 1881 getrouwd en stichtte hier zijn gezin. Janssen was naast architect waarschijnlijk ook (de) aannemer en makelaar, die combinatie werd in De Pijp vaker aangetroffen. Janssen liet een tweetal gespiegeld woonhuizen optrekken in de eclectische bouwstijl. Het onderstuk en de poort is daarbij van natuursteen inclusief pilasters, de bovenste helft is van baksteen. De erkers op de tweede etage zijn symmetrisch geplaatst. De symmetrie is slechts op de begane grond verloren gegaan, door het maken van winkelgevels. Opvallend is dat de twee toegangsdeuren naar de bovenetages bereikbaar zijn door een enkele trap in het midden (dat komt hier zelden voor). Gedurende haar leven had het tweemaal te maken met dreigende sloop. In 1931 woedde er op Stadhouderskade 80 een dermate hevige brand dat ook een deel van het buurpand Stadhouderskade 81 van Isaac Gosschalk verloren ging. De hitte schijnt enorm geweest te zijn want het blindeninstituut op Stadhouderskade 84 werd ontruimd. Stadhouderskade 82-83 bleef overeind staan. In 1986 viel haar andere buurpand van dat voormalige blindeninstituut ten prooi aan de sloophamer. Er kwam een modern kantoorgebouw voor in de plaats. In 1990 kwam de omstreden projectontwikkelaar en speculant Geert Bakker met het idee hier nieuwbouw te willen bouwen. Opnieuw dreigde de slopershamer. De woningen stonden al leeg toen het rond 1990 werd het gekraakt met een ontruiming op 20 februari 1990. Daarna vond er renovatie plaats en werd het weer als woonhuis in gebruik genomen. Naast de woonhuizen verrees in 1999 vervolgens het complex Stadhouderskade 80.

Het complex Quartier Latin bestaat uit een kantoor en woonhuizen aan de Stadhouderskade/Singelgracht te Amsterdam-Zuid. Het is gelegen op de hoek van de Stadhouderskade 80 en Eerste van der Helststraat huisnummer 1-a. De naam Quartier Latin verwees daarbij naar de bijnaam die de wijk De Pijp kreeg, daarbij verwijzend naar Quartier Latin in Parijs. Het is een ongelukkige hoek in het straatbeeld van Amsterdam. In de late 19e eeuw was hier een metaalfabriek Brecht en Dyserinck gevestigd. In de nacht van 7 juli 1931 werd om 1:45 brand geconstateerd door een werknemer van de Heineken Brouwerij (aan de andere kant van de Eerste van der Helststraat). Het gebouw en het naastgelegen Stadhouderskade 81 brandde af. Restanten werden gesloopt en er kwam een opslagplaats van levensmiddelenbedrijf VANA. Dat gebouw verkrotte echter en raakte buiten gebruik. In de jaren negentig werd gekeken of er een betere invulling van die plaats gegeven kon worden. Tegelijkertijd liep er nog een nieuwbouw- dan wel renovatietraject in De Pijp. Het VANA-gebouw werd gesloopt en er verrees in 1999 een kantoorgebouw met daarbij huur- en koopwoningen. Het ontwerp was van architect Cees van Dam. Alhoewel de appartementen flink in prijs waren, waren de wooneenheden vrijwel direct verhuurd/verkocht. In het kantoorgedeelte vestigde zich woningcorporatie Rochdale, die vanuit hier haar woningaanbod in Amsterdam-Zuid administreerde. In het begin van de 21e eeuw vertrok de woningbouwvereniging en in Heineken werd een nieuwe huurder gevonden, deze firma had onvoldoende ruimte in hun toch ook nieuwe kantoorgebouw aan Stadhouderskade 78-79. Opvallend aan de woningen is het gebruik van loggia's. De nauwte van de straten en de lucht- en geluidsvervuiling van het verkeer van de Stadhouderskade lieten geen balkons toe. De gevel aan de Stadhouderskade is daarbij van roodbruine baksteen, die van de woningen is geelgrijs.

Het pand Gerard Doustraat 156 is een gebouw aan de Gerard Doustraat in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het is een van een vijftal gemeentemonumenten in die straat. Het pand is gebouwd naar een ontwerp van architect Willem Hamer jr.. Hij ontwierp een gebouw in de Neorenaissancestijl. Het gebouw vertoont voor wat betreft toegepaste materialen gelijkenis met Gerard Doustraat 220, rood/oranjeachtige gevels echter hier met grijze speklagen. Op straatnummer 220 zijn daarbij trapgevels toegepast, Gerard Doustraat 156 oogt meer als een symmetrische blokkendoos met Romaanse bogen boven ramen en deuren. Aan de voorgevel is nog een hijsbalk gemonteerd. De gevel is verder ter hoogte van scheiding begane grond/eerste etage voorzien van gevelversieringen. Het gebouw diende vanaf de ingebruikname tot 17 november 2016 als filiaal van de Stadsbank van Lening. De hoofdingang van die bank was (ook al vanaf het begin) geplaatst aan de Gerard Doustraat, terwijl het pand wel is doorgetrokken naar de Albert Cuypstraat (huisnummer 181). Die straat was echter tijdens de oplevering nog een sloot (Zaagmolensloot). Het gebouw is niet alleen vanwege de afwijkende kleur markant. De buurpanden werden door particuliere eigenaren gebouwd in “normaal” baksteen en vertoonden in de jaren zeventig van de 20e eeuw tekenen van verzakking. Datzelfde gold toen voor de gebouwen aan de overkant. Al die panden waren, in tegenstelling tot dit monument, gebouwd in de kenmerkende stijl voor woningen in De Pijp destijds, pijpenladen, smalle relatief diepe panden. Het pand is ter plaatse nog het enige gebouw, dat in originele staat verkeert. Hogere even huisnummers werden afgebroken en herbouwd in de jaren negentig, de overkant dateert uit de late jaren tachtig. Lagere huisnummers werden na een renovatie in de jaren tachtig toch gesloopt en herbouwd in de jaren nul van de 21e eeuw. In 2009 werd het een Gemeentemonument. Ongeveer gelijktijdig verdween de grote lichtreclame die de gevel voor enige tijd ontsierde, ze werd vervangen door een meer bij het gebouw passend bescheidener exemplaar, die op haar beurt op 17 november 2016 werd verwijderd. In de overgang van 2017 naar 2018 werd de begane grond omgebouwd tot fietsenstalling, daarbij ging de symmetrie van de begane grond verloren. Een hardstenen trappetje werd vervangen door een steen op het maaiveld met vandaar uit een inwendige helling voor de fietsen.

Stadhouderskade 87-88 is een dubbel woonhuis, dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. De woningen zijn ogenschijnlijk een spiegelbeeld van elkaar. Maar ze zijn in detail verschillend. De volgende verschillen zijn zichtbaar: onder de ramen van de ene helft zitten versieringen, die aan het ander gebouw gedeeltelijk elders zijn geplaatst. de begane grond/souterrain is weliswaar geheel van natuursteen, maar verschillend uitgevoerd; de balkons zijn op verschillende manieren uitgevoerd, maar het is onduidelijk of dat al van het begin het geval is (nr. 87, rechttoe rechtaan, nr. 88 versierd). De relatief smalle woonhuizen steken qua uiterlijk schril af ten opzichte van de buurman Stadhouderskade 86, dat een (zeer) groot complex is. Dat complex werd gebouw in opdracht van het rijk dan wel gemeente en daar was beduidend meer geld voor. De woonhuizen zijn gebouwd in een eclectische bouwstijl, met twee hoog opgesneden toegangen, die juist wel symmetrisch geplaatst zijn. De architect dan wel makelaar (de beroepen gingen vaak samen toen) is vooralsnog onbekend. In 2016 is er nog een opvallend verschil; de gevel van huisnummer 87 is gereinigd van aanslag door uitlaatgassen, de gevel van nummer 88 is niet gereinigd. In de 19e eeuw stond huisnummer 87 een tijdje voor het complex "Amstelhoek", een theekoepel aan het eind van de huidige Stadhouderskade, hoek Amsteldijk.

Van Cuyp tot Dou is een muurschildering in Amsterdam-Zuid. De begane grond van het gebouw van de voormalige Stadsbank van Lening aan Gerard Doustraat 156 te Amsterdam, werd in 2017 en 2018 omgebouwd tot een fietsenstalling. Tijdens de uitgebreide werkzaamheden, waarbij het interieur omgebouwd moest worden voor de nieuwe bestemming, werd aan kunstenaar Hugo Kaagman een ontwerp gevraagd voor de levering van een muurschildering in het pand. Hij kwam met drie ontwerpen, waarbij de uiteindelijke keus gemaakt kon worden door de bevolking van de wijk. De muurschildering werd vervolgens door de kunstenaar met hulp van een bevriende galeriehoudster aangebracht op de westelijke muur van het pand. Die muurschildering begint bij de neveningang aan de Albert Cuypstraat (ten tijde van opening van het gebouw lag hier nog de stinkende Zaagmolensloot) en loopt tot aan de hoofdingang aan de Gerard Doustraat. Er zijn allerlei Amsterdamse zaken afgebeeld tussen een street-artportret van Albert Cuyp tot eenzelfde beeltenis van Gerard Dou aan de andere kant. Men vindt onder meer terug afbeeldingen die betrekking hebben op de Albert Cuypmarkt (soms inclusief standhouders), Jan Cremer op zijn motor, een muziekgroep, een afbeelding van het logo van AFC Ajax en een portretje van Johan Cruijff. Ook Airbnb waarover veel klachten zijn binnen De Pijp wordt genoemd. Op 26 mei 2018 werd de fietsenstalling geopend door Stadsdeel Zuid en dus ook het kunstwerk onthuld.

De Punt is de bijnaam van een hoekpand gelegen aan de Gerard Doustraat 129-137 (oneven) en Quellijnstraat 152-156 te Amsterdam. De bijnaam dankt het aan het feit dat de straten elkaar in een scherpe hoek kruisen. Dat werd veroorzaakt door het feit dat tijdens de inrichting er bij de planning van De Pijp gebruikgemaakt moest worden van twee inrichtingen. De een net ten zuiden van de Stadhouderskade was van stadsplanoloog Jacobus van Niftrik (de Noordelijke Driehoek). De ander was een gevolg van de slotenplanning van Jan Kalff. Een van die sloten, de Zaagmolensloot en bijbehorende paden zouden na plemping de Albert Cuypstraat vormen. De onopvallende gebouwen van Neoclassicistische architectuur zijn in baksteen opgetrokken met een houtbewerkte kroonlijst. Het was een ontwerp van aannemer en architect Willem Stapelkamp uit Haarlem. Ze herbergen bedrijfsruimten en bovenwoningen. De punt van het complex wordt gevormd door het adres Gerard Doustraat 137, dat op de punt slechts één dubbele deur breed is. De panden zijn in 1998 gerenoveerd, maar staan wel enigszins uit het lood. Daarna is de begane grond in gebruik door het wijkcentrum van De Pijp.

Stadhouderskade 89-90 is een dubbel woon/winkelhuis, dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. De panden zijn ogenschijnlijk een spiegelbeeld van elkaar. Maar ze zijn in detail verschillend. De volgende verschillen zijn zichtbaar: onder de ramen van de ene helft zitten versieringen, die aan het ander gebouw gedeeltelijk elders zijn geplaatst, een voortzetting van gebouwen 87 en 88. de begane grond/souterrain is geheel voorzien van pleister/houtwerk; wel symmetrisch, maar een zonneschermpje bij toegang 89 heft dat op de balkonnetjes zijn symmetrisch geplaatst op die ene op drie hoog na; De panden vormen een geheel met de panden van Stadhouderskade 87-88, behalve dan de begane grond, die hier omgebouwd is tot winkel/horecaruimte. De woonhuizen zijn gebouwd in een eclectische bouwstijl, met twee hoog opgesneden toegangen, die dus later verdwenen zijn. De architect dan wel makelaar (de beroepen gingen vaak samen toen) is vooralsnog onbekend. De bedrijfsruimten en woningen kenden een aantal bekende gebruikers: in verloskunde afgestudeerd arts L. Foreman hield hier praktijk; hij hield praktijk tegen kanker en aambeien in Arnhem, maar werd ook genoemd als kwakzalver, notaris Spijer hield hier praktijk en sprak menig faillissement uit, een secretaris van de Oranjebond van Orde (heffing van het gewone volk) woonde hier (mevrouw Daniël-Cohen), danseres Gertrud Leistikow (1885-1948) gaf hier les, Mercedes-Benz had hier meer dan vijftig jaar een vertegenwoordiging, Francesco Zani (siervelgen) was hier voor even gevestigd, in 1982 werd hier een dovenontmoetingscentrum (DOC) geopend in de aanwezigheid van Willem Nijholt; dit centrum is in 2015 nog steeds aanwezig en wordt soms gebruikt als stemlokaal.