Sint-Joostkerk

De Madoutoren is een kantoorgebouw in Brussel, gelegen aan de Kleine Ring in Sint-Joost-ten-Node. Met zijn 120,1 meter en 34 verdiepingen is de Madoutoren het op vier na hoogste gebouw van de Belgische hoofdstad. Het gebouw beschikt over ongeveer 40.000 m2 kantoorruimte. De toren werd voltooid in 1965. Tussen 2002 en 2004 vond er een grote renovatie plaats. Het gebouw is eigendom van de Europese Commissie en doet sinds de renovatie dienst als kantoorgebouw voor een gedeelte van de ambtenaren die ze in dienst heeft, met name de ambtenaren van de algemene directies Pers en Opvoeding en Cultuur.

De Établissements Mommen waren een merkwaardige combinatie van fabriek, groot- en kleinhandel van kunstenaarsmaterialen, tentoonstellingsruimten en kunstenaarsateliers in het Brussel van de 19de eeuw. Ook bekend als “Cité Mommen” of “Ateliers Mommen”. Aan de grondslag lag Félix Mommen, een Limburgse ebenist (fijnmeubelmaker) die zich specialiseerde in de productie en de verkoop van materialen voor beeldende kunstenaars. Het huis werd gesticht in 1853. De activiteiten van het Huis Mommen waren van zeer uiteenlopende aard: het bespannen van doekramen, maroufleren, inlijsten en fijnwrijven van verf. Naast de fabricatie van het traditionele kunstenaarsmateriaal, was het huis ook gespecialiseerd in de vervaardiging en voorbereiding van doeken voor panoramaschilderijen. Zo leverde het bv. materiaal voor het Bourbakipanorama van Edouard Castres, het Caïropanorama van Émile Wauters, het Congopanorama (1903) van Paul Mathieu en Alfred Bastien en het Panorama van de Slag aan de IJzer (1922) door A. Bastien. Het huis was in 1873 gevestigd in de Batterijstraat 32 en in 1875 verhuisde het naar de Liefdadigheidstraat 37. Vanaf 1874 liet Félix Mommen – in diverse fasen – daar een complex optrekken waar materiaal gefabriceerd en verkocht werd en waar kunstenaars zonder atelier konden werken en wonen. Vele Belgische kunstenaars uit de 19de eeuw zoals de schilders Fernand Allard l'Olivier, Léon Frédéric, Xavier Mellery, Constantin Meunier, Pierre Paulus, Jean Portaels, Eugène Verboeckhoven, Alfred Verwee, E.Wauters, Jean Colin, Rik Wouters, Félicien Rops, Henri Evenepoel, Theo Van Rysselberghe kwamen hier. De schrijver Emile Verhaeren heeft er ook verbleven. Félix Mommen zorgde er ook voor tentoonstellingsfaciliteiten en zo werden de Etablissements Mommen een ware ontmoetingsplaats van kunstenaars. Andere serviceformules van het huis waren: bewaaropslagplaatsen voor kunstwerken, professioneel inpakken aan huis en transporteren van kunstwerken naar tentoonstellingen. Na de dood van Félix Mommen in 1914 werden de activiteiten van de firma verder gezet. Rond 1950 veranderde de firmanaam in "Etablissements De Wandel"; de productie van doeken en verfkleuren werd volledig stilgelegd en men ging zich toeleggen op het vervaardigen van projectieschermen voor bioscopen. De firma bleef actief tot de jaren 1980, maar door de beperkte activiteiten werden bepaalde gebouwen verkocht. De ateliers daarentegen bleven veelal gebruikt worden door kunstenaars zoals M. Dutrieux, M. Vosch en P. Cordier. Het geheel werd beschermd als monument vanwege de historische en artistieke waarde. Na de eeuwwisseling was er sprake van een renovatie en de daaruit voortvloeiende hogere huurprijzen dreigde de kunstenaars te verjagen (beeldende kunstenaars, cineasten en dansers). In 2010 sloot de gemeente, eigenaar van de gebouwen sinds 2004, een samenwerkingsovereenkomst met de vzw Ateliers Mommen. De archieven van de Etablissements Mommen berusten in het Charlier Museum in Brussel.

De Armand Steurssquare is een plantsoen in de Belgische gemeente Sint-Joost-ten-Node. Het plein is een eerbetoon aan de voormalige burgemeester van Sint-Joost-ten-Node Armand Steurs omdat hij zich had ingezet voor de watervoorziening van een aantal Brusselse gemeenten. Het plantsoen werd ontworpen door architect Eugène Dhuicque volgens een asymmetrische ontwerp en werd op 3 juli 1932 feestelijk geopend. Typerend voor het interbellum is de integratie van het plantsoen in de rest van het stadsweefsel. De square werd gebouwd op de overkapping van de spoorlijn Brussel-Luxemburg. De helling van deze overkapping en het terrein is duidelijk zichtbaar in het reliëf van de square. Op verschillende plaatsen in het plantsoen staan sculpturen van bekende kunstenaars, waaronder het monument De steenhouwers van Guillaume Charlier en de beeldengroep De bron van Juliaan Dillens die voor de halfcirkelvormige zuilengalerij staat. Hier werd ter gelegenheid van de viering van de honderdste verjaardag van de Belgische onafhankelijkheid een zogenaamde eeuwfeestboom geplant. De square is een beschermd monument sinds 1993.

De Deschaneltunnel is een spoortunnel in Sint-Joost-ten-Node en Schaarbeek, beide gemeenten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De tunnel heeft een lengte van 548 meter en ligt grotendeels onder de Paul Deschanellaan, vandaar de naam. De dubbelsporige spoorlijn 161 gaat door deze tunnel.

De Astrotoren (Frans: Tour Astro) is een kantoorgebouw langs de Astronomielaan in de Brusselse gemeente Sint-Joost-ten-Node, vlak naast de kleine ring. De toren, een ontwerp van Albert De Doncker, bevindt zich nabij de Madoutoren. De toren heeft een hoogte van 107 meter, telt 33 verdiepingen, is gebouwd in 1976 en heeft een kantoorruimte van 34.820 m². Er zijn 269 parkeerplaatsen.

Het Madouplein (Frans: Place Madou) is een plein in de Brusselse gemeente Sint-Joost-ten-Node. Het plein ligt aan de Kleine Ring van de Belgische hoofdstad en vormt daar de kruising met de Leuvensesteenweg, de Congresstraat en de IJzerenkruisstraat. Het is het westelijke eindpunt van de N2 die Brussel verbindt met de Nederlandse grens, vlak bij Maastricht. Oorspronkelijk werd de locatie aangeduid als Leuvensepoort. Het in 1877 bij het overlijden van de kunstenaar Jean-Baptiste Madou hernoemde plein bevindt zich op de overgang tussen de historische binnenstad (de Vijfhoek) en meer specifiek daarbinnen de wijk Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuw enerzijds en de volkse wijken van Sint-Joost anderzijds. Het Madouplein wordt gedomineerd door hedendaagse hoogbouw, waarin kantoren en winkelcentra onderdak vinden. Aan de noordoostelijke kant van het Madouplein staat de Madoutoren, het op zeven na hoogste gebouw van België. De toren huisvest het Directoraat-generaal Concurrentie van de Europese Commissie. Onder het plein ligt het metrostation Madou, dat bediend wordt door de ringlijnen 2 en 6. Voordat de huidige moderne kantoorgebouwen oprezen op het plein, was het een coherent geheel van bouwwerken uit de vroege jaren 1860. Architect Gédéon Bordiau realiseerde immers tussen 1861 en 1862 als eerste persoonlijke bouwproject een reeks kunstenaarsateliers in neorenaissancestijl op het Madouplein. De gevels waren op het Madouplein in exedra geschikt rond de ingang van de Leuvensesteenweg en creërden op deze wijze het ronde karakter van het plein. Het tijdschrift L'Illustration Européenne, uitgegeven van 1870 tot 1914, had zijn zetel op het plein. Op en bij het plein waren er in de jaren dertig twee toen gekende cinemazalen, Le Casino en Le Carrefour, beide eigendom van Boris Balachoff, stamvader van de Balachoff-familie die later ook actief bleef in het Belgisch cinemawezen. De wijk kende trouwens nog meerdere filmzalen, honderd meter verder langs de Leuvensesteenweg lagen nog Le Mirano en Le Marignan. Zo'n honderd meter ten noorden van het plein ligt het Gemeentehuis van Sint-Joost-ten-Node, zo'n honderdvijftig meter ten zuiden van het plein het Charliermuseum.

Sint-Joost-ten-Node (Frans: Saint-Josse-ten-Noode) of kortweg Sint-Joost is een plaats en gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, ingesloten tussen Brussel-stad en Schaarbeek. De gemeente telt bijna 27.000 inwoners. Met een oppervlakte van 1,14 km² is Sint-Joost-ten-Node de kleinste en tegelijkertijd de dichtstbevolkte gemeente van België. Met een gemiddeld inkomen van iets meer dan 11.000 euro per inwoner in 2021 is het bovendien de armste gemeente van België. Binnen de gemeente liggen de omgeving van het Rogierplein (met winkelcentra en duurdere hotels), een deel van de arme Brabantwijk ten oosten van het station Brussel-Noord, een deel van de Noordruimte met kantoortorens van onder meer Proximus en de Vlaamse overheid (Phoenixgebouw en Hendrik Consciencegebouw), en de omgeving van de Leuvensesteenweg, met een kleurrijke bevolking.

Het gemeentehuis van Sint-Joost-ten-Node is gebouwd in beaux-artsstijl en is gelegen aan de Sterrenkundelaan in Sint-Joost-ten-Node.

Het Charliermuseum is een kunstmuseum in de Brusselse gemeente Sint-Joost-ten-Node.

De Madoutunnel is een stedelijke tunnel voor het autoverkeer gelegen in de Belgische hoofdstad Brussel. De tunnel maakt deel uit van de Kleine Ring en loopt onder het Madouplein. De tunnel bevat 2x2 rijstroken en heeft geen middenwand. Er zijn 2 noodnissen aanwezig (1 in elke rijrichting), maar geen noodtelefoons. Aan beide inritten kan de tunnel worden afgesloten door middel van een verkeerslicht. Boven iedere inrit is een elektronisch tekstbord aangebracht waarop maximaal 35 tekens kunnen worden weergegeven. Er is ook verlichting aanwezig in de tunnel, waarvan de intensiteit zich kan aanpassen aan de sterkte van het zonlicht bovengronds. De tunnel wordt op afstand bewaakt door de operatoren van de 24-uurspermanentie MOBIRIS bij de Brusselse wegbeheerder Mobiel Brussel.

Madou is een station van de Brusselse metro in op de grens met de gemeentes Sint-Joost-ten-Node en Brussel-stad.

De Voormalige Koninklijke Sterrenwacht van Brussel is een neoclassicistisch gebouw en dateert uit het einde van het tijdperk van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Het gebouw ligt op het Queteletplein in de gemeente St-Joost-ten-Node net naast de Kleine ring van Brussel.