Hoofddorpplein

De Hoofddorppleinbuurt is een wijk in Amsterdam, in het stadsdeel Zuid in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De wijk had 0 inwoners per 1 januari 2023. Op centraal stedelijk niveau wordt de wijk aangeduid als buurtcombinatie V44. De oppervlakte van de Hoofddorppleinbuurt is 96,71 hectare. De Hoofddorppleinbuurt wordt begrensd door: Surinameplein (zuidzijde), Surinamestraat, Schinkel, A10 (noordelijke rijbaan), Einsteinweg, Henk Sneevlietweg (noordelijk talud) en de Westlandgracht. De buurt is gebouwd in de jaren twintig als onderdeel van het Plan West op het in 1921 geannexeerde grondgebied van de vroegere gemeente Sloten. Enkele straten bij de Jacob Marisstraat zijn nog gebouwd door de gemeente Sloten. De straatnamen zijn genoemd naar 19e-eeuwse schilders en plaatsen ten zuidwesten van Amsterdam. Sinds 1927 is de buurt via de Zeilbrug verbonden met de omgeving van de Amstelveenseweg. Vanaf 1929 had tramlijn 1 zijn eindpunt op het Hoofddorpplein. Deze lijn werd in 1948 afgelost door tramlijn 2, die in 1975 werd verlengd via de Heemstedestraat naar Slotervaart. Tot de indeling in stadsdelen maakte de Hoofddorppleinbuurt onderdeel uit van het Overtoomse Veld. Vanaf 1990 werd de buurt ingedeeld bij stadsdeel Zuid, tussen 1998 en 2010 was dit Oud-Zuid. De Hoofddorppleinbuurt is voornamelijk een woonbuurt, er zijn relatief weinig bedrijven en andere instellingen, hoewel het winkelaanbod vrij groot is. Sinds medio 2010 zijn er in de Hoofddorppleinbuurt ontwikkelingen gaande die wijzen op gentrificatie: er verhuizen veel studenten, starters en jonge gezinnen naar de buurt, wat heeft geleid tot een opbloei van horecagelegenheden en opgeknapte appartementen.

Pontus is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Kunstenaar Tom Claassen maakte voor de IJpromenade achter het Station Amsterdam Centraal een betonnen beeld van een hond. De bijna manshoge hond stond inclusief hondenhok nabij de plaats waar de IJveren aankomen en vertrekken. De hond uit 2007 moest de voorbijgangers attent maken op de vele openbrekingen aan deze IJ-oever; het wegdek kende behalve die openbrekingen allerlei hoogteverschillen waarover gestruikeld kon worden. Op een nabijgelegen ponton stond een houten constructie die veel weg had van een hondenhok; deze constructie werd even later omgebouwd tot een echt hondenhok. De naamloze hond kreeg een kaartje om de nek waarop een adres stond waar naar gereageerd kon worden om de hond een naam te geven. De naam werd Pontus, naar de aankomende en vertrekkende ponten. De hond, alhoewel dus van beton, moest gelegenheid geven tot aaien. Pontus kon uiteindelijk niet op tegen de verbouwingsdrift van Amsterdam op deze plek. In 2016 moest hij uitwijken voor weer een herinrichting; hij vertrok exclusief hondenhok naar het Hoofddorpplein en staat in het plantsoen. Het Parool (2023) heeft het over "aaibaar beton" (recensent), Een beetje lief, dat mag best en toegankelijk (Claassens). De beeltenis is in de ogen van de kunstenaar die van een hond zover geabstraheerd dat het nog het figuratieve karakter behoudt. Pontus lijkt geen familie te zijn van Hildo, een hond die Claassen in 1997 maakte voor ABN AMRO aan het Gustav Mahlerplein. Harderwijk heeft een geabstraheerde hond van Claassen.

Empower yourself ("Versterk jezelf") is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Op het Hoofddorpplein staat al jarenlang een elektriciteitshuisje van Liander. Het huisje was veelvuldig slachtoffer van graffity. Liander of een van haar voorlopers liet het daarop in 2011 voorzien van het kunstwerk Hoofdzaak liefde van Fabrice Hünd. In oktober 2020 werd het elektriciteitshuisje helemaal gesloopt om vervangen te worden door een nieuw exemplaar; het kunstwerk ging daarbij verloren. Bij de opbouw van het nieuwe, dat na oplevering weer werd beklad, werd gekozen het weer te voorzien van "kunst in de openbare ruimte". Grafisch kunstenaar Johan Moorman (1979), zelf nota bene begonnen als graffity-artiest, wilde met de afbeeldingen iedere passant “inspireren om vertrouwen te hebben in zichzelf". Het kunstwerk kwam vanaf januari 2021 tot stand in overleg met de buurtbewoners, die konden kiezen uit drie ontwerpen. Buurtbewoners wilden een kunstwerk dat aansloot bij de buurt en het plantsoen midden op het plein. De kunstenaar zegt over het werk, dat de afbeelding de harmonie tussen bebouwing en groen laat zien. De omringende bebouwing in de bouwstijl Amsterdamse School is terug te vinden in de rode kleur van de pixels uit de afbeelding. Voor het groen geldt hetzelfde in weergave van zon, bliksem, bomen en planten. Er zijn ook trapjes te zien, volgens Moorman een weergave van de uitdagingen in het leven. Een aantal andere werken van Johan Moorman is terug te vinden in onder andere Eindhoven, maar ook bijvoorbeeld in Estland.

De Rietwijkerstraat is een straat in de Hoofddorppleinbuurt in het Amsterdamse stadsdeel Zuid.

De Victoria was de naam van een tweetal bioscoopen van Gerardus van Royen in Amsterdam eerst aan de Nieuwendijk van 1920 tot 1922 en later aan de Sloterkade in de Amsterdamse Hoofddorppleinbuurt van 1934 tot 1976.

De Sloterkade is een straat in Amsterdam-Zuid.

De Zeilbrug of Zeilstraatbrug (brug nr. 348) is een brug over de Schinkel in Amsterdam. De brug verbindt de Zeilstraat en de Hoofddorpweg en vormt een verbinding tussen Oud-Zuid en de Hoofddorppleinbuurt. Diverse documenten van de gemeente Amsterdam vermeldden alleen brug 348; Zeilbrug was kennelijk geen officiële benaming. Onder de brugwachters wordt de benaming brug Zeilstraat gebruikt. Echter, in het Amsterdamse Straatnamenboek 2010 staat brug 348 nu als Zeilbrug vermeld. Evenwel is in de Basisadministratie Adressen en Gebouwen de brug vermeld als Zeilstraatbrug.

Het Legmeerplein is een plein in Amsterdam, gelegen in de Legmeerpleinbuurt in de wijk Hoofddorppleinbuurt in Amsterdam-Zuid.

De Sassenheimstraat is een straat in Amsterdam Oud-Zuid, wijk Hoofddorppleinbuurt, buurt Aalsmeerwegbuurt Oost.

IJplein is een plein in de buurt IJplein, officieel IJplein en omstreken, in Amsterdam-Noord.

De Legmeerstraat is een straat in de Hoofddorppleinbuurt in Amsterdam-Zuid, Amsterdam.

De Fiep Westendorpbrug (brug 385) is een vaste brug in Amsterdam, op de grens van de stadsdelen Zuid en Nieuw-West. De brug is gelegen in de Heemstedestraat. Ze overspant de Westlandgracht. Aan de oostzijde landt de brug op de kade die ook Westlandgracht heet, aan de westzijde ligt voetgangersgebied. De gracht vormde tot 1959 de grens tussen stedelijke bebouwing en tuinderijen. Een van de eerste uitbreidingen bestond uit het aanleggen van deze brug. De brug zou een aantal jaren later de verbinding verzorgen naar de wijken Slotervaart en Osdorp. De brug werd werkelijk in het niets gelegd. De stadsbebouwing hield hier plotseling op, in de verre verte was nog het dorp Sloten te zien. Na de aanbesteding in januari 1959, werd er vanaf de zomer 1959 tot en met juli 1960 (oplevering) aan gebouwd. Het werd een betonnen brug (betonnen pijlers, betonnen overspanning) met stalen brugleuningen. De gemeente verwachtte veel verkeer en daardoor werd aan de westzijde van de brug een voetgangersviaduct ingebouwd. Zo konden schoolgaande kinderen gebruik maken van een scheiding tussen langzaam en snelverkeer. De Telegraaf constateerde in januari 1961 echter dat de onderdoorgang er weliswaar was, maar dat de gemeentelijke dienst Publieke Werken vergeten was het voetpad te bestraten. Het voetgangersgebied werd ter plaatse van de brug uitgebreid met zitjes, zoals dat ook in de tijd van bruggenbouwer Piet Kramer gebeurde. De architect van de brug is echter Peter Pennink, die maar een beperkt aantal bruggen ontwierp voor Amsterdam. Aan de noordwestzijde van de brug werd ook een speelruimte voor kinderen neergelegd, waarbij Jacoba Mulder en Aldo van Eyck hun invloed konden laten gelden. Hun werk is echter in 2006 tot een minimum teruggebracht (het gebouwtje kwam in diezelfde tijd als de herinrichting), ook de onderdoorgang werd dichtgemaakt, omdat de doorgang het domein was geworden van daklozen en mensen die in de openbare ruimte bier drinken. Sinds 1975 draagt de brug tevens de tramrails van tram 2, die op 6 oktober 1975 werd verlengd, waarbij bus 23 van de brug verdween die hier sinds 10 juli 1960 reed. Tot dan toe reed de tram niet verder dan het Hoofddorpplein, maar het nieuw bebouwde gebied ten westen van de Johan Huizingalaan met onder meer het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis en Slotervaartziekenhuis hadden beter openbaar vervoer nodig. Op de brug staduitwaarts kwam de trambaan direct op een verhoogd niveau te liggen, de brug was dermate breed dat er ook voldoende ruimte was voor tramhaltes op de brug. Eind jaren negentig werden deze echter opgeheven om enkele jaren later na protesten weer terug te keren. De brug werd in 2022 vernoemd naar illustratrice Fiep Westendorp. Honderd meter westwaarts ligt de Heemstedebrug.