place

Brug 86

Bouwwerk van Piet KramerBrug in Amsterdam-Centrum
Bakkerijbrug (86)
Bakkerijbrug (86)

Brug 86 is een vaste Brug in Amsterdam-Centrum. De verkeersbrug waarover ook openbaar vervoer rijdt is gelegen in de Nieuwe Vijzelstraat en overspant de Lijnbaansgracht. Alhoewel de brug in Amsterdam-Centrum ligt, is de geschiedenis van de brug beperkt. Net ten oosten van haar plek, lag hier een brug over de Vijzelgracht in de oostelijke kade van de Lijnbaansgracht. Die laatste gracht was tot circa 1865 de buitenkant van de stad. In circa 1872 werd er een verbinding nodig tussen de binnenstad en de Weteringschans met een doortrekking naar de Singelgracht.. In 1903 moest de brug wijken voor een nieuwe, er kwam hier een gemeentetram te rijden en de toenmalige brug kon dat niet aan. Ook de brug over de Singelgracht moest aangepast worden. In 1929 gaat de gemeente bekijken hoe er een belangrijke radiaalweg kan worden gemaakt, waartoe ook de Vijzelgracht zal moeten worden gedempt. In dat plan zit dan ook een aanmerkelijke verbreding van brug 86. Er komt een uitgebreide discussie op gang onder leiding van Wichert Arend de Graaf (die voor demping is) en buurtbewoners, die de gracht liever open houden. Pas in 1932 kan de Dienst der Publieke Werken aan de gang, er wordt gedempt en de nieuwe bredere brug komt er (ook die over de Singelgracht moet verbreed worden.) Jo van der Mey had al uniforme ontwerpen gemaakt voor bruggen van alle uitvalswegen (Leidsestraat, Utrechtsestraat etc.), maar doordat de verbreding van de Vijzelstraat lange tijd in beslag nam, werd het ontwerp steeds aangepast, waardoor de bruggen steeds verder van elkaar gingen verschillen. Ook brug 86 werd aangepast en wel door de opvolger van Van de Mey, Piet Kramer. In 1933/1934 werd er aan de brug gebouwd. De bouw vond in twee fasen plaats om het verkeer toch doorgang te kunnen blijven bieden. Zomer 1934 was de brug klaar. Kramers invloed is met name terug te vinden aan de einden van de balustrades waar natuurstenen zuilen het einde van de brug aangeven. In de 21e eeuw is de brug tot 2016 weinig zichtbaar, rondom de brug vinden uitgebreide werkzaamheden plaats voor de Noord-Zuidlijn. De brug stond bekend als Bakkerijbrug. Op de oever van de Lijnbaansgracht stond sinds 1857 een meel- en broodfabriek. In 2016 besloot de gemeente een eind te maken aan alle officieuze benamingen van bruggen, sindsdien gaat de brug anoniem (dat wil zeggen alleen met nummer) door het leven.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Brug 86 (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Brug 86
Vijzelgracht, Amsterdam Centrum

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Brug 86Lees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.359972222222 ° E 4.8909444444444 °
placeToon op kaart

Adres

Vijzelgracht

Vijzelgracht
1017 HP Amsterdam, Centrum
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Bakkerijbrug (86)
Bakkerijbrug (86)
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Our land
Our land

Our land is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Kunstenaar Judith de Leeuw plaatste in 2015/2016 een muurschildering van Amy Winehouse op een blinde muur van hoekpand Vijzelgracht (huisnummer 47) en Fokke Simonszstraat. Deze muurschildering, die in korte tijd populair raakte en voor de doorbraak van De Leeuw zorgde, werd door de gemeente Amsterdam verwijderd omdat het desbetreffende gebouw een rijksmonument is. Buurtbewoners misten Amy Winehouse al snel en verzochten de gemeente om een nieuwe uiting van kunst in de openbare ruimte. De eigenaar van het gebouw Stadsherstel zag dat niet zitten omdat de te gebruiken verf de oude bouwmaterialen zou aantasten. Het werd vervolgens een jarenlang getouwtrek tussen kunstenaar en bewoners enerzijds en Stadsherstel anderzijds. De kunstenaar ging daarom op zoek naar een manier om een muurschildering aan te kunnen brengen zonder dat het gebouw aangetast zou worden. Die vond ze in "platigraff", een idee van Anje Lag. Het is een in Parijs doorgevoerd procédé dat antieke gevels niet aantast. De Leeuw moest vervolgens naar Parijs om de muurschildering aan te brengen op zes stroken van 1,5 meter breed en acht meter hoog. Ook had ze een vergunning aangevraagd in maart 2023, maar die werd door de gemeente Amsterdam geweigerd in mei van dat jaar. Onder andere Bureau Monumenten en Archeologie achtte het gebouw niet geschikt voor een muurschildering. Eenmaal in Parijs voltooid werd het kunstwerk naar Amsterdam gereden en op 1-2 oktober 2023 illegaal aangebracht. Illegale plaatsing was volgens De Leeuw noodzakelijk vanwege de alom aanwezige bureaucratie waarmee een straatkunstenaar met dergelijke grote objecten te maken krijgt. Een andere muurschildering van De Leeuw kreeg daarom al de titel Diversity in bureaucracy. Ook deze nieuwe manier van muurschilderen kon geen genade vinden bij bijvoorbeeld de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad, die vroeg om verwijdering. Zij wezen ook op beschadiging van gevels, maar ook op een mogelijke precedentswerking. De Leeuw wil met de nieuwe muurschilderingen de overeenkomsten benadrukken van drie in haar ogen belangrijke religies in de stad en wereld: Jodendom, Christendom en Islam. Ze beeldde die af door respectievelijk davidster, kruis en maansikkel, waarbij die gedragen en gevoed worden door dezelfde wortels. Die wortels vinden dan ook hun weg naar de afgebeelde man en vrouw.

Vijzelgracht (metrostation)
Vijzelgracht (metrostation)

Vijzelgracht is een van de metrohaltes van metrolijn 52, ook wel de Noord/Zuidlijn genoemd. Het station, een ontwerp van Benthem Crouwel Architekten, is gelegen onder de Vijzelgracht, een in 1933 gedempte gracht tussen de Vijzelstraat en Prinsengracht en Weteringschans. Het station heeft een eilandperron van 125 meter lang en circa 9 meter breed. Er zijn twee toegangen, een voor het Maison Descartes en een ten noorden van het Weteringcircuit. De laatste toegang heeft twee uitgangen naar straatniveau, een aan de zuidwestzijde van de Vijzelgracht en een die uitkomt op de Weteringschans, ter hoogte van de haltes van de tramlijnen 1, 7, 19 en 24. Het bouwwerk ligt op een diepte van 26 meter onder NAP. Men verwacht dat het station een aantal van 22.000 in- en uitstappende reizigers per dag krijgt te verwerken. Het perron is alleen toegankelijk per lift en via roltrappen. De grote ondergrondse ruimte tussen beide toegangen is geschikt te maken voor een automatische parkeergarage. Dit zal voorlopig nog niet gerealiseerd worden. Indien in de verre toekomst een Oost/Westlijn via Weteringschans of Singelgracht wordt aangelegd, zal deze het station aan de zuidzijde passeren, boven de tunnels van de Noord/Zuidlijn langs en onder de zuidelijke entreehal door. Op circa 11 meter onder NAP is voor de Oost/Westlijn een station met kantperrons gedacht. In 2010 werd bij het station door onbekende kunstenaar(s) het beeld van de saunaman geplaatst. Dit is later weer verwijderd. In 2015 werden bovengronds zogenaamde Bögl-bankjes geplaatst met teksten van Anna Enquist. In 2020 kregen die gezelschap van Street Art Frankey's versie van een Rubiks kubus.

Zeelandbank
Zeelandbank

Zeelandbank, officieel Schouwse bank, is een kunstwerk annex straatmeubilair in Amsterdam-Centrum. De zitbank werd door Nico Onkenhout ontworpen als dank van het eiland Schouwen-Duiveland aan de gemeente Amsterdam. Amsterdam had de gemeenten op het eiland bijgestaan na de Watersnood van 1953. Weliswaar kreeg de provincie Zeeland uit alle windstreken steun, maar Amsterdam was een bijzonder steunpunt in verzamelen en opslag van benodigde goederen. Het eiland voelde zich als het ware geadopteerd door Amsterdam. Er ging daarbij vooral aandacht uit naar de gemeenten Zierikzee en Zonnemaire. In oktober 1955 kreeg Amsterdam van de eerstgenoemde de erepenning in goud van de stad Zierikzee overhandigd. Deze werd door de locoburgemeester aan de Amsterdam burgemeester Arnold Jan d'Ailly overhandigd, de “echte” burgemeester Jacobus Schuurbeque Boeije lag toen in een Amsterdams ziekenhuis, alwaar hij op 3 november 1955 zou overlijden. Tijdens de feestelijkheden in Zierikzee werd de adoptie beëindigd en overhandigde d'Ailly nog cheques met een gezamenlijk waarde van meer dan 100.000 gulden om nog enkele projecten te bekostigen. De totale steun vanuit Amsterdam zou een half miljoen gulden hebben bedragen. Als dank zou er nog een monumentale bank richting Amsterdam komen, te plaatsen bij het Monument op de Dam of in het nieuwe raadhuis. In februari 1957 werd bekend dat de Vereniging van burgemeesters en secretarissen op Schouwen-Duiveland aan kunstenaar Nico Onkenhout de opdracht had gegeven tot het vervaardigen van de zitbank. De bank werd niet geplaatst op de genoemde plekken. In juli 1957 werd op het Weteringcircuit een voorlopig exemplaar geplaatst in de vorm van een gipsmodel. De opvolger van Schuurbeuque Boeije, Frans Theodoor Dijckmeester kwam in juli 1958 vergezeld door vier Zeeuwen in klederdracht, Onkenhout en Zeeuwse bestuurders naar Amsterdam om de bank te onthullen op het Weteringcircuit. Hij droeg de bank over aan de opvolger van d'Ailly Gijs van Hall. De bank wordt gedragen door twee staanders van Beijers graniet. Aan de linker achterkant rijst een beeldhouwwerk op gebaseerd op het Wapen van Zeeland, een leeuw boven golven. Op het natuursteen is een plaquette bevestigd met de tekst "Schouwen-Duiveland dankt Amsterdam 1953". Aan de rechter achterkant is een vissenstaart eveneens van graniet te zien. Het draagdeel zou bestaan uit materiaal dat gebruikt was om de dijk bij Ouwerkerk te dichten. De bank zelf wordt gevormd door vijf teakhouten balken (twee voor het zitvlak, drie voor de leuning). In de bovenste balk zijn de achttien wapenen te zien van de toenmalige gemeenten op het eiland. De bank verschoof na haar plaatsing over het plein; het plein werd namelijk keer op keer opnieuw ingericht. In mei 2018 staat de bank op het Tweede Weteringplantsoen, aan de overkant van haar originele plaats. Ze staat dan voor de poffertjeskraam.

Zonder titel (Anna Enquist, Vijzelgracht)
Zonder titel (Anna Enquist, Vijzelgracht)

Aan de Vijzelgracht in Amsterdam-Centrum staat een titelloos kunstwerk. Het betreft dichtregels van Anna Enquist aangebracht op aantal zitbanken op een voetgangersgebied op het terrein van de in 1933 gedempte gracht. Na de herinrichting en herbestrating van de Vijzelgracht werd hier een aantal zitbankjes geplaatst. In 2015 werd op elk van de zes bankjes op een leuninglat een metaalplaat met daarop een tekst de stadsdichteres geplaatst. De tekst luidt: Je moet maar durven. In de diepte razen de treinen en torsen de trappen het reizende volk. Graven en boren deed huizen beven; je balanceert op een leegte van dertig meter. Siddert de grond nog? Stad boven stad, leven op leven, stenen, wolk. Uit de krochten gekropen, het wonder van de tunnels doorkruist? Dwars door geschonden plaveisel naar boven; heeft daglicht je ogen belegerd, regen je wangen gekust? Reiziger kijk omhoog en ga zitten. Passant, zet je tas neer en rust. De zinnen volgend op "Graven en boren" zijn een verwijzing naar een grond- en huizenverzakking tijdens de aanleg van de Noord/Zuidlijn. De initiatiefnemer van de straatpoëzie was Max Bögel, hoofdaannemer van de Noord/Zuidlijn. De bankjes staan in de directe omgeving van Metrostation Vijzelgracht en staan boven de metrotunnel. De straatpoëzie werd geplaatst in het kader van De Rode Loper. Eenzelfde kunst met andere teksten is zichtbaar op banken op de Ferdinand Bolstraat en het Rokin.