Binnendijkse Buitenvelderse polder

Het Café-Biljart Polderhuis was onder meer een horeca-etablissement aan de Stadhouderskade hoek Ruysdaelkade te Amsterdam-Zuid, De Pijp. Het terrein eromheen heet sinds 1999 Carel Willinkplantsoen. Vergaderingen van het polderbestuur van de Binnendijkse Buitenvelderse polder vonden plaats in het Polderhuis dat gelegen was tussen de schutsluis en de overhaal voor groenteschuiten aan het eind van de Boerenwetering bij de Buitensingel. Het polderhuis werd door de poldermeesters verhuurd. De huurder had zijn inkomsten uit inning van schutgelden en de 'tapnering'. Het gebouw stond er waarschijnlijk al in de 17e eeuw. Het had toen vrij zicht op alles wat zich ten zuiden van de Buitensingel bevond. Eerst grote sta-in-de-weg wat dat uitzicht betreft was het Rijksmuseum Amsterdam dat hier na 1880 verrees. Het toenmalige adres werd Stadhouderskade 43 tot en met 46, een adres dat thans niet meer bestaat. De plaats werd aangeduid met termen als Wetering Barriere of Weteringpoort. Opvallend aan het Polderhuis was de theekoepel. Het bouwwerk werd vanaf 1870 echter steeds meer ingebouwd door de nieuwe bebouwing aan de Stadhouderskade en de achterliggende buurt De Pijp. In 1875 kwamen de eerste tekenen dat sloop onvermijdelijk was. Er vond veel onteigening plaats om de stadsuitbreiding mogelijk te maken. Het werd niet meer goed onderhouden en dat heeft geleid tot besluit tot sloop. Zelfs Jan ter Gouw kon dit niet tegenhouden. Het huis maakte op 1 mei 1924 plaats voor wat Rioolgemaal F zou worden. De plannen voor definitieve sloop dateerden al van vijf jaar daarvoor, toen men zich nog druk maakte om het verloren gaan van dit stukje Amsterdamse geschiedenis. In 1916 werd het opnieuw aangekaart, maar pas op 26 maart 1924 werd de voordracht van burgemeester en wethouders aangenomen. In april 1924 viel de beslissing dat op 1 mei 1924 alle resten van het huisje, de schutsluis en de overhaal weg moest zijn. Schutsluis en overhaal waren onnodig geworden doordat het peil in de Boerenwetering in 1923 was aangepast aan dat van Amsterdam. Ter hoogte van de huidige Diepenbrockstraat was een nieuwe overhaal gemaakt. Zoals gebruikelijk bij openbare werken in Amsterdam duurde het langer, pas in februari 1925 was alles afgebroken. Toen werd geconstateerd dat er alleen nog bouwpuin lag. Saillant detail bij de teloorgang was dat in het Polderhuis ook aanbestedingen hebben plaatsgevonden voor "vernieuwingen en reparatiën van polderwerken, volgens bestek" (1888 en 1889). Het gebouw en omgeving golden als feeëriek ten tijde dat er nog niet zo veel bebouwing was. Er zijn talloze tekeningen, schilderijen en foto's van. Een van degenen die het vastgelegd hebben is Martin Monnickendam van Stadhouderskade 92; hij had er meerdere voorstudies voor nodig. Andere kunstenaars zoals Hendrik Jan Wolter, Jan ten Compe, Sal Meijer en Frans Schikkinger legden het eveneens vast. Anderen zagen het liever afgebroken worden; de Boerenwetering had een tijd gediend als open riool en rook dus niet bepaald fris.

Het Carel Willinkplantsoen is een relatief klein park in Amsterdam.

De Judith Leysterbrug (brug 176) is een vaste brug in Amsterdam-Zuid. Het is de enige brug gelegen in de Stadhouderskade en overspant de Boerenwetering.

De Weteringpoort is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De naam verwijst naar het watertje de Wetering, dat hier liep, waaraan de Weteringpoort stond, het was een van de kleinste toegangspoortjes tot de stad. De verkeersbrug is gelegen in de Weteringschans en overspant zowel het watertje als de Weteringwaterkering (sluis 209 in Amsterdam). Blikvangers in de buurt zijn het grachtenpand in gebruik bij Carl Denig aan de noordoostzijde van de brug, aan de zuidoostzijde staat het voormalige commiezenhuis aan Weteringschans 30, een rijksmonument. Aan de westzijde van de brug staat nieuwbouw, waarvan Peper en Zout gevierd en vervloekt werd. Een eerste brug kwam hier omstreeks 1866 te liggen, aldus Frank V. Smit. Het was van ijzer met houten balken. De Wetering Schans kreeg toen langzamerhand vorm met enkele bebouwing, zoals bijvoorbeeld het gebouw van Carl Denig. Op de plattegrond uit 1875 is nog wel te zien de dam in de Singelgracht. Bij een tekening van de schutsluis in 1878 is de brug te zien en is ook al de tramweg vermeld. Deze brug kon in de jaren tien van de 20e eeuw het verkeer niet meer aan, er kwam een nieuwe brug van ijzeren balken en een betonnen overspanning. Ongeveer tegelijkertijd werd het stuk Leidseplein tot en met Frederiksplein geasfalteerd. Vanaf juli 1958 vond er uitgebreide renovatie van de brug plaats, de Weteringschans werd gezien als ringweg en zou dus een drukke verkeersroute worden met als hoogtepunt het verderop gelegen Weteringcircuit. Dat de straat al druk was, bewees de aanpak; er werd in vier fasen gebouwd, waarbij de brug gedeeltelijk permanent in dienst bleef. Buizen die bij de brug uit 1910 aan de buitenzijde hingen, werden onder het wegdek verstopt. Gedurende de werkzaamheden werden de tramrails heen en weer geschoven zodat ook dat verkeer doorgang kon vinden, maar dat zorgde er wel voor dat ook het wegdek steeds aangepast moest worden. Er werd geschat dat er negen maanden aan de brug gewerkt moest worden. De brug werd daarbij zo ingericht dat er eventueel nog verbreding van de rijweg kon plaatsvinden, dan wel ten koste van de breedte van de voetpaden. Er moest een drijvende bok aan te pas komen om de brugdelen neer te leggen. In de jaren zeventig veranderde het beeld voor het gebruik van de Weteringschans (weer). Er werd gekozen voor eenrichtingsverkeer per huizenblok, hetgeen ervoor zorgde dat het verkeersaanbod op de brug sterk afnam. De indeling is sindsdien (van noord naar zuid) voetpad, ongescheiden fietspad en rijweg naar het westen, tram/taxibaan, fietspad en voetpad naar het oosten. Over de brug rijden sinds 22 juli 2018 tramlijnen 1, 7 en 19. De krappe bocht in de Lijnbaansgracht zorgt ervoor dat deze brug niet in veel rondvaartroutes zit.

Het complex Ruysdaelkade 2-4, ook Rioolgemaal F genoemd, bestaat uit gebouwen aan de Ruysdaelkade in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het is een van de vier gemeentemonumenten aan de kade, het Moppesgebouw niet meegerekend. Het complex is kadastraal ook bekend als Stadhouderskade 46. Eerder stond op deze locatie het Polderhuis. Het is gebouwd naar een ontwerp van Publieke Werken in Amsterdam. Architect was Allard Remco Hulshoff. Dit zijn de enige gebouwen met een even nummer aan de Ruysdaelkade, die hier nog geen kade is, maar een straat naar de Boerenwetering. Op het complex was van 1925 tot 1987 een rioolgemaal gevestigd. Het riool was toen verouderd en werd buiten werking gesteld. De gebouwen werden verhuurd aan een kunstinstelling. De gebouwen, met hun kenmerken van de strakke Amsterdamse School, vallen op in de straat, die aan de overzijde een eclectische bouwstijl heeft meegekregen. Tussen de bouwjaren zit dan ook een verschil van bijna vijftig jaar. Het gebouwtje aan de Stadhouderskade draagt het jaartal 1925. Kunstenaar Street Art Frankey vulde op de grens 2019/2020 de opening tussen "19" en "25" met de ontbrekende getallen op met cijfer in de typografie van de Amsterdamse School. Aan de achterzijde van het complex ligt het kleine Carel Willinkplantsoen.

Het gebouw Stadhouderskade 47-49/Ruysdaelkade 3-5 bestaat uit een huizenblok gelegen op de hoek Stadhouderskade/Ruysdaelstraat in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het rijk gedecoreerde gebouw met balkons bestaat uit een aantal herenhuizen naast elkaar. Het is op die hoek in een symmetrische bouw neergezet. Zelfs de blinde vensterassen vormen een spiegelbeeld. Op een hoek zou je een perfect vierkant verwachten, maar dat is niet helemaal het geval. Door het traject van de Stadhouderskade ter plaatse staat een van de gevels niet loodrecht op de ander. Wie het originele ontwerp voor de panden heeft gemaakt is niet bekend, het zou J.Fruijtier kunnen zijn maar ook H. Pleiter. Beiden waren officieel geen architect. De huizen hier werden vaak gezet op door makelaars gekochte terreinen. Aan de hand van de bouwstijl kan de architect ook niet teruggevonden worden. Het bestaat uit een allegaartje van bouwstijlen en versieringen, hetgeen in de kunst(en) aangeduid wordt met Eclecticisme. Die stijl komt ter plaatse vaker voor, ook de woningen Ruysdaelkade 11-25 hebben die stijl(en).

Het complex Ruysdaelkade 11-25 bestaat uit gebouwen aan de Ruysdaelkade in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het is een van de vier gemeentemonumenten aan de kade, het Moppesgebouw niet meegerekend. Het complex staat op een hoek, waarbij de Ruysdaelkade, die begint als gewone straat aansluiting vindt bij de Boerenwetering om daar als kade verder te gaan. De huizen zijn gebouwd volgens een ontwerp van architect J.F. Schutte, wiens voornaamste broodwinning kwam uit de makelaardij. Het vermoeden bestaat dat hij dit blok had gekocht om het zelf te exploiteren. In de bestemming van de gebouwen is sinds de bouw niets veranderd. De gebouwen dienen tot woonhuizen. Schutte ontwierp de gebouwen in een niet te benoemen stijl. Hij gebruikte allerlei stijlelementen, hetgeen in de architectuur (net als in andere kunststromingen) aangeduid wordt met eclecticisme. Zo zijn aan de gebouwen lisenen en hoofdgestellen te zien, net als balkons. Dat laatste is opmerkelijk voor woningen in de Oude Pijp, waar de straten meestal te smal waren voor toepassing van balkons. Het blok kent drie bijzonderheden: woningen aan de Ruysdaelkade hebben een luxer uiterlijk meegekregen dan andere gebouwen in de Oude Pijp; Koning Willem III der Nederlanden was aanwezig bij de leg van de eerste steen, net als mevrouw H.M. Schutte-Wenz, waarschijnlijk de vrouw van makelaar/architect; kunstenaar Carel Willink woonde en werkte in het hoekpand op nr. 15; dat nu uitkijkt op het kleine Carel Willinkplantsoen.

Weteringschans 26 en 28 te Amsterdam zijn twee kantoorgebouwen aan de Weteringschans in Amsterdam-Centrum. In Amsterdam zijn de gebouwen bekend onder de bijnaam Peper en Zout.

De Weteringpoort was een van de acht Amsterdamse stadspoorten die bij de derde en vierde uitleg werden aangelegd. De Weteringpoort, die deel uitmaakte van de vestingwerken van Amsterdam, was samen met de Raampoort en Zaagmolenpoort een van de kleinere stadspoorten. Naast een doorgang met een houten brug had de poort ook een doorvaart die de Lijnbaansgracht verbond met de Singelgracht bij de Boerenwetering. In 1840-1841 werd de poort gesloopt en in 1842 vervangen door een barrière met een commiezenhuisje als tolhuis. Dit gebouwtje bestaat nog steeds. Onder het huisje bevinden zich tegenwoordig vier pompgemalen van Waternet voor de bemaling van de riolering. De doorvaart tussen Lijnbaansgracht en Singelgracht bleef behouden, met een sluis (Weteringwaterkering) en een brug (Weteringpoort) waarover de Weteringschans loopt. In 1875 werd iets oostelijk, bij het Weteringplantsoen, brug nr. 84 richting De Pijp aangelegd. Deze brug, die na een renovatie in 2005 werd omgedoopt tot Freddy Heinekenbrug, heeft een deel van de verkeersfunctie van de Weteringpoort overgenomen.

Het complex Stadhouderskade 52-53 is bestaat uit een tweetal herenhuizen aan de Stadhouderskade/Singelgracht in het Museumkwartier te Amsterdam-Zuid. De qua voorgevel twee symmetrisch identieke huizen werden waarschijnlijk gebouwd in een ontwerp van Nicolaas van der Linden. Hij kocht in 1877 het terrein van de gemeente Amsterdam, hij moest daarbij wel beloven dat de gebouwen gereed zouden zijn voor het toen nieuwe rioleringssysteem van de stad, het Liernurstelsel. Destijds was het gebruik als je ook maar iets deed in de bouw, je ook de panden zelf ontwierp. De bouwtekeningen uit 1879 dragen zijn signatuur. Van der Linden zou een jaar later ook nog een deel van de Stadhouderskade kopen nabij de Frans Halsstraat. Van der Linden liet de gebouwen optrekken in de eclectische bouwstijl, waarin bijna alle gebouwen aan de Stadhouderskade gebouwd zijn. In de loop der jaren is de symmetrie enigszins verloren gegaan. Zo zijn de voordeuren in 2015 niet meer identiek en heeft nr. 53 nog de originele raamconstructie en nr. 52 kunststof kozijnen. Nicolaas van der Linden werd omstreeks 1837 geboren in Loosdrecht en stierf op 28 januari 1924. Hij was in 1868 getrouwd met de weduwe Amalia Louisa Poppelbaüm, geboren omstreeks 1833 en overleden 3 januari 1902. Het gezin nam de opvoeding op zich van Joanna Francine Franken uit het eerdere huwelijk van Poppelbaüm. Joanna Francine Franken stierf zelf in 1884 in het kraambed. Nicolaas van der Linden stierf waarschijnlijk in zijn woning Stadhouderskade 54.

Het gebouw Stadhouderskade 54 is een herenhuis aan de Stadhouderskade/Singelgracht in het Museumkwartier te Amsterdam-Zuid. De woonhuis van vier etages met zolder is waarschijnlijk gebouwd in een ontwerp van Nicolaas van der Linden. Hij kocht in 1877 het terrein van de gemeente Amsterdam, hij moest daarbij wel beloven dat de gebouwen gereed zouden zijn voor het toen nieuwe rioleringssysteem van de stad, het Liernurstelsel. Destijds was het gebruik als je ook maar iets deed in de bouw, je ook de panden zelf ontwierp. De bouwtekeningen uit 1879 dragen zijn signatuur. Van der Linden zou een jaar later ook nog een deel van de Stadhouderskade kopen nabij de Frans Halsstraat. Van der Linden liet de gebouwen optrekken in de eclectische bouwstijl, waarin bijna alle gebouwen aan de Stadhouderskade gebouwd zijn. Van der Linden zou hier zelf gewoond hebben, waardoor er sprake is van een luxere afwerking van het pand. Zo zijn er pilasters toegepast, heeft het balkonnetjes op één en twee hoog en zijn ook de middelste ramen voorzien van pleisterwerk. Stadhouderskade 54 was tijdens de oplevering het laatste woonhuis in dit blok. Ten oosten van dit gebouw was er eerst de toegang tot het Gezellenhuis van de Sint Jozef Gezellenvereniging. Later werd daar het Van Nispenhuis neergezet, dat in 1977 afbrandde, gevolgd door nieuwbouw. Nicolaas van der Linden werd omstreeks 1837 geboren in Loosdrecht en stierf op 28 januari 1924. Hij was in 1868 getrouwd met de weduwe Amalia Louisa Poppelbaüm, geboren omstreeks 1833 en overleden 3 januari 1902. Het gezin nam de opvoeding op zich Joanna Francine Franken uit de eerdere relatie van Poppelbaüm. Joanna Francine Franken stierf zelf in 1884 in het kraambed. Nicolaas van der Linden stierf waarschijnlijk in deze woning..

De Teekenschool is een voormalig schoolgebouw in de tuin van het Rijksmuseum in Amsterdam. Het schoolgebouw werd in 1892 geopend. Het werd gebouwd door Pierre Cuypers om toekomstige tekenleraren van de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijzers praktijkervaring te laten opdoen met het geven van tekenles. Boven de ingang van de Oefenschool staat het credo van Victor de Stuers: "Teekenen is spreken en schrijven tegelijk". In 1924 werd de school gereorganiseerd tot Rijksinstituut tot Opleiding van Teekenleeraren, het gebouw werd uitgebreid en de hele opleiding verhuisde van de zolder van het Rijksmuseum naar het schoolgebouw. Het gebouw verloor zijn onderwijsfunctie in 1966 toen het kunstonderwijs vertrok naar de Rietveldacademie. Na de verbouwing van het Rijksmuseum heeft het weer een educatieve bestemming gekregen en worden er voor kinderen en volwassenen workshops gehouden. Verder is er het kantoor van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap gevestigd. Ook in Roermond werd een onderwijsinstelling opgericht door Pierre en Jos Cuypers, de latere R.K. Scholengemeenschap Dr. Cuypers.