Brug 2003

Brug 2004 is een vaste brug in Amsterdam-Oost, IJburg. Het is een van de kleinere bruggen in die wijk. Ze is gelegen in de Diemerparklaan en voert over een siergracht tussen het Grote en Kleine Rieteiland. Ze vormt daarbij de verbinding tussen de Mattenbiesstraat en Lisdoddelaan. Ze vormt samen met brug 2014 de enige verbinding tussen de twee kunstmatig aangelegde eilanden. De gemeente besteedde de ontwerpen voor bruggen op en naar IJburg destijds uit aan diverse architectenbureaus. Zij kregen elk de opdracht mee met een bruggenfamilie te komen. Architect Jan Benthem van Benthem Crouwel Architekten kwam met een serie bruggen, die bekend werd onder de naam Buitenwater. De bruggen 2004, 2011, 2012, 2014, 2030, 2037, 2048, 2051 en 2125 behoren tot die familie. De brug bestaat uit beton die hier rust op twee metalen open jukken. Voet- en fietspad zijn van de rijweg gescheiden door buizen op dragers. De balustrades van de brug hellen enigszins naar binnen. Al in 2012 moest de brug tijdelijk afgesloten worden; de voegovergangen (om de krimp en uitzetting van de brug op te vangen) moesten vervangen worden.

De drie Rieteilanden zijn onderdeel van de Amsterdamse wijk IJburg in het stadsdeel Oost. Vrijwel alle straten zijn naar rietsoorten of andere oeverplanten genoemd. Het Grote Rieteiland ligt tegen de westelijke helft van Haveneiland aan, gescheiden door de "Groene Tunnel", een brede gracht met ruimte voor natuur. De gracht is via sluizen verbonden met het IJmeer, waardoor het Grote Rieteiland geen vrijliggend eiland is in het IJmeer, in tegenstelling tot Rieteiland Oost en Kleine Rieteiland, dat naast Grote Rieteiland ligt. De langste straten zijn de Zwanebloemlaan en de Mattenbiesstraat. De Vennepluimstraat, Diemerparklaan en de Ruisrietstraat vormen via bruggen de verbinding met het Haveneiland - de Diemerparklaan verbindt via een tweede brug ook het Kleine Rieteiland. Verder is er een brug vanaf de Oeverzeggestraat naar het Diemerpark. Er is een basisschool, de Willibrordschool, op het Grote Rieteiland te vinden. Het Kleine Rieteiland ligt tussen het Grote Rieteiland en het Diemerpark. De enige straat is de Lisdoddelaan. Op deze laan zijn vrijwel uitsluitend in eigen beheer gebouwde geschakelde villa's te vinden. Er was een grote vrijheid bij de bouw en een bijzondere, lage en diepe bouwvorm opgelegd. Dit heeft een bijzonder straatbeeld met een grote verscheidenheid aan architectuur opgeleverd, waarmee het een bezienswaardigheid vormt. Het Kleine Rietland is via een brug in de Diemerparklaan en een tweede brug voor fietsers verbonden met het Grote Rieteiland, en ook via een fietsersbrug met het Diemerpark. Het Rieteiland-Oost is gelegen tussen het oostelijk deel van het Haveneiland en het Diemerpark, waarmee het via bruggen verbonden is. Sinds 2009 zijn hier vrijstaande villa's gebouwd. In 2011 heeft Tennisclub IJburg hier haar deuren geopend. Verder is kanovereniging Kano op IJburg er gevestigd.

IJburg is een wijk in Amsterdam, in het stadsdeel Oost. Kenmerkend aan de wijk is dat ze op een archipel van kunstmatige eilanden in het IJmeer is gelegen. Dit is in Amsterdam niet nieuw, al eeuwen eerder werden kunstmatige eilanden aangelegd zoals bijvoorbeeld de Westelijke eilanden en Oostelijke Eilanden. De eilanden waaruit IJburg bestaat zijn Steigereiland, Haveneiland, de drie Rieteilanden, Centrumeiland, Strandeiland en het in aanleg zijnde Buiteneiland.

Brug 2011 is een vaste brug in Amsterdam-Oost, IJburg. Het is een van de langere bruggen in die wijk. Ze is gelegen in de Diemerparklaan en voert vanaf het Kleine Rieteiland over het IJmeer naar het Jan Beijerpad/Waterkeringspad en de Diemerzeedijk in het Diemerpark in de Diemer Buitendijksche polder. Ze vormt samen met brug 2012 en brug 2051 de directe verbinding van IJburg met genoemd park, maar hier alleen voor voetgangers en fietsers. Eigenaardig is daarom dat de gemeente Amsterdam de brug in 2016 verbood voor al te zwaar verkeer (zwaarder dan 30 ton) en dan nog met de mededeling dat de brug daar toch al niet voor bedoeld was. De gemeente besteedde de ontwerpen voor bruggen op en naar IJburg destijds uit aan diverse architectenbureaus. Zij kregen elk de opdracht mee met een bruggenfamilie te komen. Architect Jan Benthem van Benthem Crouwel Architekten kwam met een serie bruggen, die bekend werd onder de naam Buitenwater, terwijl ze in diezelfde tijd ook bezig waren met de verbouwing van Keizersgracht 609. De bruggen 2004, 2011, 2012, 2014, 2030, 2037, 2048, 2051 en 2125 behoren tot die familie. De brug, steunend op vier jukken/pijlers heeft een rijweg, die alleen door kleurverschil de verschillende verkeersstromen aangeeft. De metalen balustrades van de brug hellen enigszins naar binnen.

Brug 2014 is een vaste brug in Amsterdam-Oost, IJburg. Het is een van de kleinere bruggen in die wijk. Ze is gelegen in de Ruisrietstraat en voert over een siergracht tussen het Grote en Kleine Rieteiland. Ze vormt daarbij de verbinding tussen de Mattenbiesstraat en Lisdoddelaan. Ze vormt samen met brug 2004 de enige verbinding tussen de twee kunstmatige eilanden. De brug ligt in het verlengde van brug 2010 tussen het Haveneiland en het Grote Rieteiland. De gemeente besteedde de ontwerpen voor bruggen op en naar IJburg destijds uit aan diverse architectenbureaus. Zij kregen elk de opdracht mee met een bruggenfamilie te komen. Architect Jan Benthem van Benthem Crouwel Architekten kwam met een serie bruggen, die bekend werd onder de naam Buitenwater, terwijl ze in diezelfde tijd ook bezig waren met de verbouwing van Keizersgracht 609. De bruggen 2004, 2011, 2012, 2014, 2037, 2048 en 2015 behoren tot die familie. De brug bestaat uit beton die hier rust op drie metalen open jukken. Voet- en fietspad zijn van de rijweg gescheiden door buizen op dragers. De balustrades van de brug hellen enigszins naar binnen. Al in 2012 moest de brug tijdelijk afgesloten worden; de voegovergangen (om de krimp en uitzetting van de brug op te vangen) moesten vervangen worden. In 2016 werd de brug verboden gebied voor zwaar vervoer; de brug was van oorsprong nooit bedoeld voor dergelijk vervoer.

Brug 2010 is een vaste brug in Amsterdam-Oost, IJburg. Het is een van de kleinere bruggen in die wijk. Ze is gelegen in de Ruisrietstraat en voert over de gracht Groene Tunnel. Ze zorgt voor de verbinding tussen het Grote Rieteiland en het westelijk deel van het Haveneiland. De gemeente besteedde de ontwerpen voor bruggen op en naar IJburg destijds uit aan diverse architectenbureas. Ze kregen elk de opdracht mee met een bruggenfamilie te komen. Architect Jeroen van Schooten van (toen nog) Meyer en Van Schooten (MVSA) kwam met een serie bruggen, die bekend werd onder de naam Groene Tunnel, naar de gracht waar zij overheen liggen. De bruggen 2003, 2010, 2045, 2046 en 2047, maar ook sluis 2008, horen tot deze familie. De brug bestaat uit een middelgedeelte van ter plaatse gestort beton. Dit was mogelijk omdat ten tijde van de bouw van de brug hier een zandvlakte lag. De brug kon zo op de zandondergrond gebouwd worden en werd daarna uitgegraven. De betonnen overspanning ligt over een enkele pijler/juk. Aan de buitenzijden van de overspanning hangen metalen rasters opgevuld met granulaat die dienen als voetpad. Daarop staan de enigszins naar binnen hellende balustrades. In het verlengde (naar het zuiden) ligt brug 2014, die behoort tot een andere bruggenfamilie.

Kors van Bennekombrug (Brug 2009) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Oost. De brug is gelegen in de Vennepluimstraat en zorgt voor de verbinding tussen het noordelijke en zuidelijke deel van het Westelijk Haveneiland in IJburg. Ze ligt daarbij over de gracht Groene Tunnel. De gemeente besteedde de ontwerpen voor bruggen op en naar IJburg destijds uit aan diverse architectenbureaus. Ze kregen elk de opdracht mee met een bruggenfamilie te komen. Architect Jeroen van Schooten van (toen nog) Meyer en Van Schooten (MVSA) kwam met een serie bruggen, die bekend werd onder de naam Groene Tunnel, naar de gracht waar zij overheen liggen. De bruggen 2003, 2009, 2010, 2045, 2046 en 2047 behoren daartoe. De brug kent twee bijzonderheden: Ze maakt deel uit van het complex rondom de Nijlpaardenschutsluis (sluis 121, in de volksmond Nijlpaardsluis), die op afroep geopend kan worden. Naast de brug en in de kolk van de sluis staat het kunstwerk Nijlpaard van Tom Claassen.

Nijlpaard is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. Het kunstwerk in de vorm van een nijlpaard is te zien aan de Paul Hufkade, aan de noordwestkant van het Haveneiland van IJburg. Hier ligt een sluiscomplex Nijlpaardenschutsluis en brug 2009. In het water staat er een relatief groot nijlpaard, dat oorspronkelijk deel uitmaakte van een trio nijlpaarden dat Tom Claassen voor IJburg had ontworpen. Het nijlpaard hier is de enige die gerealiseerd werd. De tweede, bedoeld voor een toen nog leegstaand woonhuis en de derde zou op een sokkel staan. Het dier is gefabriceerd van hardrubber en kan dienen als stootkussen voor boten. Het gevaarte staat in de sluiswand en is vast opgesteld. Bij laagwater in de sluis staat hij op een verhoging met zijn poten net in het water, bij hoogwater staat hij deels onder water. Bewegen doet het water echter zelden, sinds 2015 is de sluiswachter wegbezuinigd en was de sluis in wezen buiten gebruik, totdat de bediening vanuit het kantoor van Waternet geregeld kon worden; het is dan 23 mei 2017. Het van oorsprong titelloze beeld is een nijlpaard (hippopotamus amphibius), het beeld kreeg echter in de volksmond rhino mee, hetgeen verwijst naar neushoorns (rhinocerotidae). Claassen vond in de naamsverwisseling inspiratie voor volgende beelden; zo kwam er een beeld in Hoofddorp dat het midden houdt tussen hert, eland, nijlpaard en neushoorn. Van het nijlpaard is ook een aantal bronzen miniatuurbeelden in omloop, afgegeven door galerie Fons Welters; het Kröller-Müller Museum heeft er een in het collectie. Tom Claassen ontwierp later de veel bekendere Waakhond (alleen al omdat ze achter het Amsterdam Centraal Station bij de drukke veren stond), sinds 2016 op het Hoofddorpplein, en Pelikaan aan de Tidorestraat. Amsterdam kent behalve een sluis ook een brug die naar nijlpaarden is vernoemd; ze ligt in de binnenstad, dus kilometers verwijderd van deze sluis en dit beeld.

De Groene Tunnel is een 35 meter brede gracht tussen het Haveneiland en het Grote Rieteiland, en tussen het noordelijk en zuidelijk deel van Haveneiland-Oost, in de woonwijk IJburg in stadsdeel Oost van Amsterdam. De gracht doorkruist de wijk van noordwest naar zuidoost. De verbinding met het IJmeer wordt in het noordwesten verzekerd door de Nijlpaardsluis, die onderdeel uitmaakt van de waterkering van de genoemde eilanden van IJburg. In het zuidoosten sluit de Groene Tunnel aan op de Hollandiagracht en de sluis op deze gracht. Aan de noordoever komen van west naar oost de Dwarsgracht, Profiltigracht, Binnengracht en de Hollandiagracht uit op de Groene Tunnel. De volgende straten en bruggen kruisen de Groene Tunnel: Westelijk Haveneiland Vennepluimstraat (sluis 2008) Diemerparklaan (brug 2003) Ruisrietstraat (brug 2010) Oostelijk Haveneiland Max de Haasstraat (brug 2045) Jaap Speyerstraat (brug 2046) Fritz Dietrich Kahlenbergstraat (brug 2047) De zes bruggen werden alle zes ontworpen door architect Jeroen van Schooten van Meyer en Van Schooten (MVSA). De bruggenfamilie kreeg ook de naam Groene Tunnel.

Het Haveneiland is het grootste van de eilanden waaruit de Amsterdamse wijk IJburg bestaat. Het is via bruggen verbonden met het Steigereiland, de Rieteilanden, en het Centrumeiland. De naam van het eiland is ontleend aan de binnen het eiland gelegen jachthaven die via een sluis is verbonden met het IJmeer. Haveneiland heeft een dichte bebouwing die grotendeels bestaat uit gebouwen van drie of vier verdiepingen met op enkele plekken uitschieters tot twaalf lagen. Het stratenplan is opgezet als een 'grid': rechte straten met rechthoekige blokken, zoals ook in veel Amerikaanse steden gebruikelijk is. Het stratenplan wordt doorkruist door verschillende grachten. De straten en grachten zijn vernoemd naar fotografen en filmers. De hoofdweg op Haveneiland is de IJburglaan/Pampuslaan, die deel uitmaakt van de stadsroute s114, en die het eiland aan de oost- en westzijde ontsluit voor het wegverkeer. Ook de IJtram volgt deze route vanaf het centrum van Amsterdam, via de Piet Heintunnel. Sinds de opening op 28 mei 2005 heeft de IJtram (tramlijn 26) zijn eindpunt op Haveneiland. Aan de IJburglaan heeft de tram vier haltes: Vennepluimstraat, Diemerparklaan, Lumièrestraat en IJburg (Pampuslaan). Deze tramlijn zal in 2025 via de Pampuslaan worden doorgetrokken naar Centrumeiland en Strandeiland. Aan de westzijde is Haveneiland door Brug 2002 verbonden met het Steigereiland en door kleine bruggen met het Grote Rieteiland. In dit deel van het eiland zijn een winkelcentrum en markt gelegen. Aan de oostzijde is Haveneiland door Brug 2048 verbonden met het Rieteiland-Oost en via Brug 2030 en de Pampuslaan met het Centrumeiland. Centrumeiland is verbonden met de oostelijke ontsluiting van IJburg. In het oostelijk deel van Haveneiland bevinden zich een jachthaven en een stadspark, het Theo van Goghpark, waarnaast ook het eindpunt van de IJtram gelegen is.

Brug 2045 is een vaste brug in Amsterdam-Oost, IJburg. Het is een van de kleinere bruggen in die wijk. Ze is gelegen in het verlengde van de Max de Haasstraat en voert over de gracht Groene Tunnel. Het vormt de verbinding tussen het zuidelijke en noordelijke deel van het Oostelijk Haveneiland en leidt naar de IJburglaan, de verbinding naar en uit de stad. De gemeente besteedde de ontwerpen voor bruggen op/naar IJburg destijds uit aan diverse architectenbureaus. Zij kregen elk de opdracht mee met een bruggenfamilie te komen. Architect Jeroen van Schooten van Meyer en Van Schooten (MVSA) kwam met een serie bruggen, die bekend werd onder de naam Groene Tunnel, naar de gracht waar zij overheen liggen. Bruggen 2003, 2010, 2045, 2046 en 2047, maar ook sluis 2008, horen tot deze familie. De brug bestaat uit een middelgedeelte van ter plaatse gestort beton. Dit was mogelijk omdat ten tijde van de bouw van de brug hier een zandvlakte lag. De brug kon zo op de zandondergrond gebouwd worden en werd daarna uitgegraven. De betonnen overspanning ligt over een tweetal pijlers/jukken. Aan de buitenzijden van de overspanning hangen metalen rasters opgevuld met granulaat die dienen als voetpad. Daarop staan de enigszins naar binnen hellende balustrades.

Floating poetry room is een kunstwerk uit 2005 in Amsterdam-Oost. Het is ontworpen door de Amerikaanse kunstenaar Siah Armajani en werd geproduceerd door de Nederlandse kunstenaar Ben Raaijman. Het kunstwerk werd gefinancierd uit het kunstbudget bij project IJtram, de aanleg van tramlijn 26, onder controle van het Amsterdams Fonds voor de Kunsten (AFK). De onthulling vond plaats op 17 december 2005. De bedoeling was om in de nieuwe wijk een ontmoetingsplaats te creëren; een klein drijvend plein voor een buurt met drijvende woningen in het binnenwater bij het Steigereiland. Aanvankelijk slaagde men daar niet in. Het ponton raakte vervolgens beschadigd bij een aanvaring en moest worden opgeslagen op een werf. In de winter van 2011 onderzocht Fleur Gieben in opdracht van stadsdeel Amsterdam-Oost en het AFK wat er mis was gegaan, hoe het kunstwerk beter tot zijn recht kon komen, en hoe de kosten daarvan moesten worden verdeeld. Onder beheer van het AFK werd het gerenoveerd en aan de Paul Hufkade gelegd, waar het wel tot zijn recht zou komen. Het werd hier op 13 juli 2012 opnieuw onthuld.