Vogel op pyloon

De Rita Vuykbrug (brug 116P) is een kunstwerk in Amsterdam-Centrum. De voetbrug overspant de gracht Plantage Muidergracht. Ze verbindt het Roeterseiland met de straat Plantage Muidergracht. De brug werd noodzakelijk omdat het Propadeuselokaal van het Chemisch Laboratorium van de Universiteit van Amsterdam niet op het Roeterseiland werd gebouwd maar aan de overzijde van genoemde gracht. De brug dateert van 1962. Het ontwerp kwam van de tekentafels van de Dienst der Publieke Werken, de specifieke architect is vooralsnog onbekend. Er werd vanaf april 1962 tot en met september 1962 gebouwd aan deze betonnen brug op betonnen paalfundering. De overspanning bestaat uit een boog die aan de zuidkant gesteund wordt door een asymmetrisch geplaatste brugpijler, waardoor aan die kan een soort kleine aanbrug is ontstaan. De centrale doorvaartwijdte is krap 15 meter, de brug is circa 3 meter breed. De brug is vrij steil, voor toegang tot de brug zijn trapjes aangelegd met daarnaast een gladde helling van bijna 16 % om eventueel de fiets aan de hand mee te nemen. De brug ging vanaf 1962 door het leven als brug 116P, de P staande voor beheer door derden. Op de raadsvergadering van 26 maart 2019 van de gemeente Amsterdam werd besloten de brug een vernoeming te geven naar professor doctor Rita Vuyk, vanaf 1960 hoogleraar Psychologische ontwikkelingsleer aan genoemde universiteit en daarmee tevens de eerste vrouwelijke hoogleraar in de psychologie. Even later kreeg ze in 2520 een officieel brugnummer 2520.

De Theodore Limbergbrug (brug 169P) is een vaste bruggen in Amsterdam-Centrum. Het is een betonnen voetgangersbrug met metalen leuningen over de Nieuwe Achtergracht. Ze ligt in het verlengde van de Rita Vuykbrug over de Plantage Muidergracht. Beide bruggen voeren af of naar de campus van de Universiteit van Amsterdam. De bruggen hebben een zodanige "wegdek" meegekregen dat tweewielers aan de hand meegevoerd kunnen worden. Een geleidelijk stijgende/dalende fietspad bevindt zich tussen twee trappen. Een opvallend verschil is dat de Rita Vuykbrug kaarsrecht is, de Limpergbrug heeft bochten in de kadeverbindingen. De brug dateert uit de periode 1973/1974. De betonnen Theodore Limpergbrug wordt gedragen door een betonnen paalfundering en de overspanning door twee brugpijlers, met een brede centrale doorvaart en twee smallere aan de zijkanten. In maart 2019 vernoemde de gemeente Amsterdam de brug naar Professor doctor Theodore Limperg. Hij was stichter van de faculteit Economie en Business van de UvA en grondlegger van de wetenschappelijke bedrijfseconomie in Nederland. Even later kreeg ze een officieel Amsterdams brugnummer: 2521

Nescio is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Het bestaat uit een reliëf uit 2008 gemaakt door Da van Daalen voor Het Nesciohuis aan de Sarphatistraat 252-366 in Amsterdam. Vanaf 1870 was in dat gebouw het Rijks Militair Hospitaal gevestigd, vanaf 1929 het Nederlands Kanker Instituut en het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis. Die vertrokken eind jaren zeventig naar een locatie in Slotervaart. Het gebouw stond enige tijd leeg, en werd midden jaren tachtig omgebouwd tot appartementencomplex en kreeg de naam Het Nesciohuis. Samen met de bewoners liet Woningstichting De Key het reliëf plaatsen. Van Daalen had een jaar eerder een Nesciopenning gemaakt voor de Vereniging voor Penningkunst. De naamgeving is gebaseerd op een zin uit De uitvreter van schrijver Nescio: Behalve den man, die de Sarphatistraat de mooiste plek van Europa vond, heb ik nooit een wonderlijker kerel gekend dan den uitvreter.

De Plantage Muidergracht is een straat en gracht in de Plantagebuurt van Amsterdam. Aan en langs de Plantage Muidergracht, bij het Roeterseiland, staat een deel van de gebouwen van de Universiteit van Amsterdam, oorspronkelijk voor de studierichtingen/subfaculteiten natuurkunde, scheikunde, biologie, milieukunde en wiskunde, tegenwoordig voor andere faculteiten. De Plantage Muidergracht vormt de zuidwestelijke en zuidoostelijke grens van de Plantage. De gracht loopt in zuidoostelijke richting vanaf de Nieuwe Keizersgracht, bij de Hortus Botanicus. Voor de Sarphatistraat draait hij in noordoostelijke richting en loopt, evenwijdig aan de Sarphatistraat, langs Artis naar het Entrepotdok. De Nieuwe Keizersgracht, de Nieuwe Prinsengracht en Nieuwe Achtergracht monden uit in de Plantage Muidergracht. De gracht wordt overbrugd door de Plantage Kerklaan en Plantage Middenlaan. De straat Plantage Muidergracht loopt in zuidoostelijke richting vanaf de Plantage Parklaan, parallel aan de Plantage Middenlaan. Omdat de straat deels ingesloten is door bebouwing grenst hij niet overal aan de gracht. Tussen nummer 33 en 51 is aan de noordzijde een steeg die oorspronkelijk Montefiorepark heette. Aan het einde maken de straat en de gracht een draai in noordoostelijke richting naar de Plantage Middenlaan. Een deel van Plantage Muidergracht grenst hier aan de zuidoostzijde van de dierentuin Artis.

Het Panoramagebouw aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam werd in december 1880 geopend en was een panorama waar panoramaschilderijen te bezichtigen waren. De laatste panoramaschildering was te bezichtigen tot 1 oktober 1928. Hierna stond het pand leeg tot het uiteindelijk op 15 oktober 1935 werd gesloopt.

Friends part 1 is een muurschildering in Amsterdam-Centrum; het origineel heette Airhead nr. 1. Kunstenares Nouch (Nouchka Ruijg) zette deze muurschildering in eerste instantie in 2019. Al eerder zette ze murals in de vorm van een airhead (ballonhoofd of ballonbeest) op papier, maar wilde ze ook terugvinden in groter formaat. Ze koos daarvoor specifiek materiaal dat ze vond in de vorm van airlite; het is een verf die bestaat uit basismateriaal dat lucht filtert met daarin verwerkt fijnstof dat opgevangen wordt vanuit de lucht. Het geeft het effect dat de tekeningen gemaakt zijn van Oost-Indische inkt. Ze zag haar wens in vervulling gaan toen ze eerst een bouwcontainer mocht voorzien van een dergelijke schildering. Daarna gaf woningcorporatie Lieven de Key toestemming een Airhead te zetten op de witte blinde muur aan het Spinozahof (adres Korte 's-Gravensandestraat 16). Sinds oktober 2019 sierde een mensfiguur met een enorme kop een gevel langs een voetpad. In 2020 kon ze opnieuw aan het werk. In Amsterdam-Oost kwam Airhead nr. 2. Airhead nr. 3 werd wel aangekondigd, deze zou in Osdorp geplaatst worden, maar het is ook in 2025 onbekend waar. In 2023 kreeg Airhead nr. 1 gezelschap van nieuwe schilderingen. Inmiddels was bewezen dat de gebruikte verf stand hield, bij de basistekening was dat nog niet zeker. Er kwamen op de witte muur allerlei fantasiefiguurtjes bij, waarbij sommige ontsproten zijn aan buurtkinderen, zo zijn er een slang, een konijn en een voetbal te zien. De vernieuwde schildering kreeg de titel Friends part 1. Tegenover Friends part 1 zette Nouch in 2023 Stuck.

Roeterseiland was een eiland in het zuidoosten van de stad Amsterdam en lag binnen de stadswal bij de Muiderpoort. Tegenwoordig is het de locatie van de, aan en nabij de Amsterdamse Roetersstraat gelegen gebouwen van de Universiteit van Amsterdam (UvA) en wordt door de UvA vaak afgekort als REC (Roeterseilandcampus). Het eiland werd omgeven door de Achtergracht (Nieuwe Achtergracht), Muidergracht (Plantage Muidergracht), Lijnbaansgracht (gedempt, Valckenierstraat) en Roetersburgwal (Roetersstraat). Het gebied behoort tot het stadsdeel Amsterdam-Centrum. Het Roeterseiland ligt tegenwoordig ingesloten tussen de Sarphatistraat, de Plantage Muidergracht en de Roetersstraat.

De Artis Bibliotheek is een negentiende-eeuwse galerijbibliotheek gelegen aan de Plantage Middenlaan 45 in Amsterdam. De naam wordt gebruikt voor zowel het gebouw als voor de bibliotheekcollectie die hierin geplaatst is. De Artis Bibliotheek is sinds 2005 onderdeel van de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam, dat sinds 2019 onderdeel is van het Allard Pierson Museum.

Stuck is een muurschildering in Amsterdam-Centrum. Kunstenares Nouch (Nouchka Ruijg) zette deze muurschildering rond 2023. Ze had toen net haar Airhead nr. 1 uitgebreid tot Friends part 1. Beide versies van deze mural vielen kennelijk in goede aarde, want schuin tegenover Friends part 1 mocht Nouch een stenen terreinafscheiding opfleuren. Dat muurtje zorgt voor een overgang tussen de brugleuning en borstwering van de Dorelies Kraakmanbrug naar woningen aan de Korte ’s-Gravesandestraat, hoek Singelgracht. Het stond bekend als “grafitti-vanger” (een oppervlak dat almaar beklad of beschilderd wordt). Daar waar Airhead nr. 1 en Airhead nr. 2 verticaal gericht waren, moest Nouch hier een horizontale mural zetten. Ze deed dat in haar geëigende stijl met airlite, een luchtreinigende verf met daarop lijnen gemaakt uit fijnstof. Het levert tekeningen op die wat weg hebben van tekeningen in Oost-Indische inkt. Nadeel van dat muurtje is wel, dat zowel muur als schildering 's zomers deels achter groen schuilgaan. De kunstenaar omschreef zelf dat ze haar gangbare ontwerp vanwege die horizontale gerichtheid moest loslaten. Ze heeft haar “koppen” hier zonder lichamen weergegeven, net als ze elk moment uit het gevangenschap onder het trapvormig muurtje willen breken (Stuck).

Dorelies Kraakmanbrug (brug 131) is een vaste brug op de grens van Amsterdam-Centrum en Amsterdam-Oost. Ze verbindt de 's-Gravesandestraat en de Korte 's-Gravesandestraat en voert daarbij over de Singelgracht en landt op haar zuidelijke kade, de Mauritskade. Ten zuidwesten van de brug ligt het Oosterpark.

Het Monument voor het kunstenaarsverzet 1940-1945 is een artistiek kunstwerk en monument in Amsterdam-centrum. Als gevolg van de afbraak van het Panoramagebouw aan de Plantage Middenlaan 50 ontstond een relatief brede groenstrook, die in 1963 de naam Plantage Westermanlaan kreeg. Het werd een plantsoen, zonder officieel die naam te krijgen. Al sinds 10 juni 1944 waren er binnen kunstenaarskringen maar ook bij de Dienst der Publieke Werken bij monde van Allard Remco Hulshoff plannen een gedenkteken op de richten voor Gerrit van der Veen, die op die datum werd gefusilleerd. Uitstel leek tot afstel te leiden. In 1969 spraken de Stichting Gerrit van der Veen Monument (opgericht in 1967), het Prins Bernard Fonds, de gemeente Amsterdam en het Rijk weer over het oprichten van een gedenkteken voor kunstenaar en verzetsman Gerrit van der Veen in het bijzonder en het kunstenaarsverzet tijdens de Tweede Wereldoorlog in het algemeen. Toen was ongeveer de helft van het benodigde bedrag van 115.000 gulden voorhanden. De Plantage Middenlaan werd gekozen als locatie omdat Gerrit van der Veen in de buurt een “vernielingsactie” in het bevolkingsregister (27 maart 1943) had gehouden. Aan kunstenaar Carel Kneulman werd de opdracht verstrekt; hij had een beeld van acht meter hoog voor ogen. Het ontbrekende geld werd langzaam bijeengeschraapt, in mei 1972 was er nog steeds sprake van “zal in Amsterdam komen te staan”. Meer instanties gaven een bijdrage, zoals de Federatie van Beroepsverenigingen van Kunstenaars en de Stichting Levi Lassen. Op 4 mei 1973 was het dan zover. De weduwe van Gerrit van der Veen, Louise Adriana van der Chijs, kwam naar de Plantage Middenlaan. Het beeld was toen al gekanteld: 5,6 meter breed en slechts 1,8 meter hoog. Leo Braat, voorzitter van de stichting, overhandigde het beeld aan burgemeester Ivo Samkalden. Kneulman omschreef het bronzen beeld in 1973 volgens Braat als een liggende barricade, een ontplofte granaat, een gevallen engel of Icarus, een uitgeklapte paraplu na een storm, een vertrapt insect, een golf die op het strand te pletter slaat, een laatste heftige ademtocht van een moedig leven etc. Aan de rechterkant is een gebalde vuist te herkennen. Op de achterzijde van het beeld en in de sokkel zijn teksten van Van der Veen te lezen ("Wat doe jij nu je land wordt vertrapt en geknecht"). Vrijwel direct na de onthulling kwam de voormalige verzetskrant Het Parool met de mening dat het weliswaar een mooi beeld was, maar dan voor een expositie; als monument was het minder geschikt. In 1979 zag De Waarheid het meer als een symbolisch beeld. In 1985 was er weer een andere mening: een mooie combinatie tussen abstract en figuratief, aldus Het Vrije Volk. Mook heeft ook een Monument voor het kunstenaarsverzet, maar dan voor de regio.

Het Groote Museum is een museum aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam dat de samenhang tussen mens, dier, plant, microbe en de aarde onderzoekt. Het is gevestigd op de eerste verdieping van het voormalig hoofdgebouw van Artis en wordt beheerd door Artis, maar is onafhankelijk van de dierentuin te bezoeken.