Zijlklooster

De Raaks is een straat en voormalige waterloop in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De straat ligt in het Centrum. De voormalige waterloop is in 1868 gedempt. De Raaks verbindt de Gedempte Oude Gracht met de Zijlvest. Aan de noordzijde van de Raaks staan het voormalig Hoofdpostkantoor uit 1920 en enkele panden van eind 19e eeuw. Van oost naar west verbinden de Korte Zijlstraat en de Bakkumstraat de noordzijde van de Raaks met de evenwijdig lopende Zijlstraat. De bebouwing aan de zuidzijde van de Raaks wordt bepaald door winkels, appartementen en kantoren van het vernieuwde Raakskwartier. Van oost naar west komen de zijstraten Achterlangs en de Jacobstraat uit op de zuidzijde van de Raaks.

Het voormalig Hoofdpostkantoor van Haarlem is een gebouw in het centrum van de Noord-Hollandse stad Haarlem. Het gebouw is gelegen op een perceel tussen de Raaks, Gedempte Oude Gracht en de Zijlstraat. Het gebouw deed dienst als hoofdpostkantoor van de stad Haarlem, en werd daarvoor speciaal gebouwd in de jaren 1919-20 naar ontwerp van Joop Crouwel. Eerdere locaties van het hoofdpostkantoor werden te klein bevonden. Het gebouw is hedendaags na een verbouwing, waarbij het gebouw grotendeels is teruggebracht in oorspronkelijke staat, in gebruik genomen door SportCity en doet dienst als onderkomen van het Stadskantoor Zijlpoort. Het gebouw wordt aan de buitenkant gesierd door natuurstenen sculpturen van H.A. van den Eijnde. Met dit beeldhouwwerk kenmerkt dit vrij kolossale gebouw zich tot de Amsterdamse School. Het gebouw betreft een gemeentelijk monument.

De Drossestraat is een woon- en winkelstraat in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De straat loopt vanaf de Gedempte Oude Gracht naar het Hortusplein. Het ligt in het stadsdeel Centrum, in de wijk Oude Stad en in de buurt de Vijfhoek. Binnen de Vijfhoek ligt de straat in het begin 21e eeuw herontwikkelde Raakskwartier. De straat begint bij de Gedempte Oude Gracht en ligt in het verlengde van de Jacobijnestraat, die naar de Koningstraat loopt. De straat loopt richting het westen, waar deze eindigt na het kruisen van het Hortusplein en de Jacobstraat eindigt bij de Zijlvest. Het Hortusplein vormt het hart van het Raakskwartier waar de straat dwars door heen loopt. De straat wordt verder doorsneden door het Achterlangs die de Gasthuisstraat met de Raaks verbindt. De Raaks en de Zuiderstraat lopen parallel aan de Drossestraat. Aan het einde van de straat loopt de straat onder een onderdoorgang van het Stadskantoor Raakspoort door.

De Hoeksteen is een voormalig kerkgebouw in de binnenstad van de Noord-Hollandse stad Haarlem. De kerk stond aan de Raaks en moest wijken voor de bouw van het Raakskwartier. De zaalkerk was sinds 1913 in gebruik bij de Christelijke Gereformeerde Kerk in Haarlem-Centrum, nadat in 1910 met de bouw was begonnen. De kerk vormde een ensemble met de dichtbijgelegen Vestekerk een ensemble, ontworpen door Johannes Jacobus van Noppen (1876-1947) met een neoromaanse architectuur. De Hoeksteen had een kleine aangebouwde klokkentoren. Het eerste orgel, dat gebouwd was door de Schiedamse orgelbouwer Standaart, werd te klein bevonden voor de ruimte van de kerk. Daarom werd het verkocht aan een kerk in Biezelinge. Ter vervanging kocht de kerk in 1948 het orgel van de Vredekerk te Bussum, dat in 1917 was vervaardigd door Karel Pieter van Ingen te Haarlem met pijpwerk van het orgel uit 1863 dat in de Oude Kerk te Bussum stond. Het orgel werd op 24 maart 1949 in De Hoeksteen in gebruik genomen. Het had twee manualen en vrij pedaal en twaalf registers waarvan sommige waren toegevoegd in 1954 of bij de restauratie in 1980. Bij de sluiting en sloop van de kerk is het orgel verloren gegaan. De laatste dienst vond plaats op 27 april 2003. De Stichting De Hoeksteen poogde vergeefs het gebouw te redden, waarna de kerk en een aantal schoolgebouwen in 2005 werden gesloopt.

De Jacobstraat is een straat in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De vrij korte straat loopt vanaf de Raaks naar het Hortusplein. Het ligt in het stadsdeel Centrum, in de wijk Oude Stad en in de buurt de Vijfhoek. Binnen de Vijfhoek ligt de straat in het begin 21e eeuw herontwikkelde Raakskwartier. De straat begint bij de Raaks en ligt in het verlengde van de Bakkumstraat, die naar de Zijlstraat loopt. De straat loopt richting het zuiden en eindigt op het Hortusplein.

De Zuiderstraat is een straat in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De straat is gelegen in het stadsdeel Haarlem-Centrum, wijk Oude Stad en de buurt de Vijfhoek. De straat verbindt de Gedempte Oude Gracht met de Gedempte Voldersgracht en het Hortusplein. Parallel aan de straat lopen ten noorden de Drossestraat en de Raaks. Deze drie straten worden met elkaar verbonden door het Achterlangs. Ten tijde van de bovengrondse Parkeergarage Raaks diende de Zuiderstraat als ontsluitingsweg voor deze parkeergarage. Met de sloop en de bouw van de ondergrondse parkeergarage binnen de ontwikkeling van het Raakskwartier is de straat rustiger geworden, alhoewel de straat nog steeds als ontsluitingsweg fungeert. Halverwege de straat ligt aan de zuidzijde het Zuiderhofje. Op de hoek met de Gasthuisstraat staat het Lutherse Weeshuis.

Het Raakskwartier, ook wel simpelweg de Raaks genoemd, is een multifunctioneel nieuwbouwgebied ten zuiden van de Raaks in het Centrum van Haarlem, het is gelegen in de buurt de Vijfhoek. Het nieuwbouwgebied dat bekend is komen te staan als Raakskwartier had gedurende de bouw ervan de projectnaam: Raaksproject. Centraal gelegen in het Raakskwartier is het Hortusplein, werd in de planningsfase Gratieplein genoemd. Aan de westzijde van het plein bevindt zich het stadskantoor Raakspoort en bioscoop Pathé Haarlem, aan de noordzijde is aan de Drossestraat een Albert Heijn met daarboven een Intersport. Aan de zuidzijde van het plein, aan de Twaalf Apostelenstraat, is Brouwerij Jopen met café en restaurant gevestigd in de voormalige Vestekerk. Aan de oost- en westzijde van het plein bevindt zich eveneens horeca. sinds maart 2018 is er een sportschool van TrainMore aan de oostzijde van het plein gevestigd. Onder het Raakskwarier ligt de Parkeergarage Raaks.

Het Frans Loenenhofje is een Haarlems hofje, het hofje is te vinden aan de Witte Herenstraat nummer 24. Het hofje werd gesticht in 1607 uit de nalatenschap van de op 24 oktober 1605 overleden garentwijnder en koopman in lijnwaden Frans Klaeszoon Loenen. Loenen was een verwoede gokker en had - naast zijn gewone verdiensten - zoveel gewonnen met gokken dat hij zeer vermogend was. Voor de stichting van het hofje werd aan de Witte Herenstraat een stuk grond aangekocht dat vroeger toebehoorde aan Norbertijnenklooster. Dit klooster was in 1581 in beslag genomen door de stad Haarlem. De kloosterlingen van het Norbertijnenklooster gingen altijd gekleed in het wit, vandaar de 'Witte Herenstraat'. Het hofje werd gebouwd in de voormalige boomgaard van het klooster. Deze Sint Anthonieboomgaard stamde uit 1414 en was in die tijd beroemd. Bij de bouw van het hofje werd de oude boomgaard zo veel mogelijk intact gelaten en omgevormd tot hoftuin. In de loop der eeuwen is de tuin wel veranderd, maar nog steeds heeft het Frans Loenen een opvallende tuin met fruitbomen. Het Frans Loenenhofje bestond in 1607 uit elf kamers voor elf arme alleenstaande vrouwen. Het hofje werd al vrij snel (in 1609) met nog eens vijf kamers uitgebreid door de proost Jacobus Zaffius. Door samenvoeging van huisjes bestaat het hofje sinds 1986 uit tien woningen die rond de ruime tuin liggen. Het hofje wordt bewoond door wat oudere dames, alleen het poorthuis is geschikt voor bewoning door meer mensen. Het Frans Loenenhofje heeft een bijzondere gevelsteen, er staat een onthoofde leeuw op. Het hofje heeft de status rijksmonument in is ingeschreven onder 19835 in het monumentenregister.

Het Zuiderhofje is een hofje in de Noord-Hollandse stad Haarlem. Het hofje is gelegen aan de Zuiderstraat 12 in de Vijfhoek in Haarlem-Centrum. Het Zuiderhofje werd gesticht in 1640 door Jacques van Damme en zijn vrouw Elisabeth Blinckvliedt. In de periode 1891-1894 werd het hofje volledig herbouwd naar ontwerp van Ant. J. Salm. Sindsdien resteren er nog 14 woningen binnen het hofje. Het hofje was bestemd voor alleenstaande Doopsgezinde vrouwen op leeftijd, maar er mogen thans ook niet-Doopsgezinden wonen. Het hofje wordt, net als de meeste hofjes, bestuurd door een College van regenten en regentessen. Zij bepalen het beleid, beheren het geld en zorgen voor het onderhoud van de huisjes. Het Zuiderhofje is geheel zelfstandig. De binnenplaats van het hofje is enkel te bereiken via de centrale hal van het hoofdgebouw aan de Zuiderstraat. Het hofje kende ook een achteruitgang door middel van een poort. Deze kwam uit op de inmiddels verdwenen Boeresteeg, thans het Doelenplein. Het Zuiderhofje is niet open voor publiek.

De Lutherse Kerk is een lutherse kerk uit 1615 in de Witte Herenstraat in Haarlem. De kerk ligt tussen het Luthers Hofje en het Frans Loenenhofje. De kerk is op 27 november 1969 ingeschreven als rijksmonument.

De Raakstorens, soms ook wel de Raakspoort genoemd, was een waterpoort over de Haarlemse Beek. De waterpoort en zijn torens zijn in 1420 of 1425 gebouwd om de toegang tot de stad Haarlem via de beek te kunnen controleren. De torens waren met elkaar verbonden middels een stenen brug. Via deze poort werd water in schuiten naar de brouwerijen vervoerd. Het water werd in de Brouwerskolk ingeladen en via de Brouwersvaart en de Raakspoort kwamen de schuiten de stad in. Door de stadsuitbreidingen in de 15e eeuw was deze beek deels binnen de stadsmuren komen te liggen. 's Nachts kon de doorvaartopening in de poort worden afgesloten door een ketting - een zogenaamde raaks - over het water te spannen. Gonnet spreekt zelfs van meer kettingen 'raaksen' die onder de waterspiegel werden gehangen. Tijdens het Beleg van Haarlem (1572-1573) werden de torens zwaar beschadigd. In 1589 werd gestart met het herstel van diverse beschadigde verdedigingswerken, waaronder de Raakstorens. De torens die wij kennen en zoals afgebeeld op het prentje van 1860, zijn de herbouwde versies van eind 16e eeuw. Na het beleg van Haarlem kreeg de stad genoeg middelen om de vestingwerken weer te herbouwen. Op 6 december 1866 werd de Raakspoort voor sloop voor de som van ƒ 585,- aan Jan Kuyper te Spaarndam verkocht. De sloop paste in het beleid van het Haarlemse bestuur, om van Haarlem een meer open stad te maken. Bovendien drukte het onderhoud van de stadspoorten zwaar op de stadsbegroting. In de 19e eeuw zijn alle Haarlemse vestingwerken op de Amsterdamse Poort na, verdwenen.

De Zijlbrug is een brug in de Noord-Hollandse stad Haarlem. De brug verbindt de Zijlstraat met de Zijlweg. De brug overspant de Zijlsingel en ligt ter hoogte van de voormalige Zijlpoort. De brug betreft een gemeentelijk monument en is een tweede brug uit een serie van bruggen ontworpen door Jacques Leijh. De brug is in de periode 1881 - 1882 aangelegd. In juni 2018 werd de slijtlaag van de brug vervangen.