George Madurobrug

Bruggen 1162, 1164 en 1165 zijn bouwkundige kunstwerken in Amsterdam-Zuidoost.

De Huntumbrug (brug 1041) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het viaduct werd gebouwd in de Karspeldreef een belangrijke verkeersroute voor snelverkeer die van oost naar west door het stadsdeel loopt. Het overspant het Bijlmerpleinpad, een voet- en fietspad dat van noord naar zuid door het stadsdeel slingert. Bouw van het viaduct was nodig voor de handhaving van de twee verkeersstromen (snel- en langzaam verkeer). Het genoemde pad legt de verbinding tussen de wijken Rechte H-buurt (met flat Hogevecht) en de wijk Huntum (met straat Huntum). Die laatste wijk werd haar naamgever, die haar naam weer ontleent aan een patriciërshuis bij Vreeland. De brug uit 1966/1967 is ontworpen door Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken. Sterenberg ontwierp een veelvoud aan bruggen voor deze nieuwe wijk en brug 1041 maakt deel uit van een serie bruggen met eenzelfde uiterlijk. Herkenpunten zijn daarbij de afgeronde randplaten, de vorm van de keermuren, de betegeling daarvan en de leuningen. Tot slot is er dan nog de bijzondere vorm van het schakelkastje dat midden onder het viaduct staat en aansluit bij genoemd tegelwerk. De overspanning is ruim dertig meter lang en twintig meter breed.

De Hogevechtbrug (brug 1037) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De bouw van dit viaduct in de Flierbosdreef over het Hogevechtpad was noodzakelijk vanwege de strikte scheiding tussen snel en langzaam verkeer in grote delen in Zuidoost. De Flierbosdreef voor snel verkeer werd daarom op een halfhoog dijklichaam aangelegd. Langzaam verkeer bevindt zich op maaiveldniveau. Om voetgangers en fietsers (Hogevechtpad) in de gelegenheid te stellen van de ene buurt naar de andere te komen werd een heel stelsel aan viaducten gebouwd. De Hogevechtbrug stelt bewoners van de H-Buurt via het Hogevechtpad rechtstreeks naar het Nelson Mandelapark te gaan, al moet men daartoe nog wel het heuveltje van brug 1164 over. Het ontwerp van de brug is afkomstig van Dirk Sterenberg voor de Dienst der Publieke Werken. Zijn naam ontbreekt weliswaar op de bouwtekeningen, maar zijn architectonische handtekening is terug te vinden in de betegeling van de brughoofden, het schakelkastje, als ook de uitvoering van keermuren, dat in tal van “zijn” bruggen in Zuidoost is terug te vinden. Brug 1037 is ongeveer 19 meter lang en 21 meter breed. De brug kreeg in 2018 haar naam, via Hogevecht en Hogevechtpad een indirecte vernoeming naar patriciërshuis Hoogevecht.

Brug 1217 en Brug 1218 zijn bouwkundige kunstwerken in Amsterdam-Zuidoost. Alhoewel de brugnummers wijzen op een opbouw in de jaren zeventig, dateren de bruggen uit 2010. Het Nelson Mandelapark onderging toen na verwaarlozing en jaren planning een ingrijpende vernieuwing. Daarbij kreeg het een andere indeling. Dit betekende ook dat er een extra vijver werd gegraven in de zuidwesthoek met verbindingen naar de afwateringstocht van het gehele park. Op die plek lag echter in het originele park een voetpad dat van noord naar zuid aan de rand van het park liep. Om dat voetpad haar functie te laten behouden werden er over die verbindingen twee voetbruggen gelegd: Brug 1217 en brug 1218. Ze zijn ontworpen door Mecanoo, die de gehele herinrichting van het park verzorgde en gefabriceerd bij Haasnoot Bruggen. Zij kwamen voor bruggen en toegangen met metalen frames met sierlijke lintmotieven daartussen; ze vormen alle een eenheid binnen het park, zie bijvoorbeeld ook Albert Helmanbrug (brug 1231). Alhoewel de linten in goudkleur zijn uitgevoerd, vallen de bruggen op enige afstand niet meer op in het landschap.

De Madibabrug (brug 1035) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is gelegen in de Karspeldreef en voert over het Reigersbospad. De Karspeldreef op dijklichaam doorsnijdt het Nelson Mandelapark van oost naar west en is alleen toegankelijk voor snelverkeer. Het Reigersbospad voor voetgangers en fietsers doorsnijdt het park juist van noord naar zuid en ligt op maaiveldniveau. Tijdens de aanleg van het park onder de naam Bijlmerpark hanteerde de gemeente Amsterdam een strikte scheiding in verkeersstromen. Het ontwerp voor deze brug uit 1968 was van Dirk Sterenberg voor de Dienst der Publieke Werken. Sterenbergs handtekening was terug te vinden in onder meer de randplaten, brugleuningen en het schakelkastje, die hij in Amsterdam-Zuidoost veelvuldig toepaste. Het viaduct werd niet meteen als zodanig in gebruik genomen. Het zuidelijke deel van het park, werd later ingericht dan het noordelijk deel. Wie in 1972 van noord naar zuid onder het viaduct trok eindigde in een modderpoel. In 2010 kreeg het park een flinke opknapbeurt onder toeziend oog van Francine Houben van Mecanoo. Daarbij werd ook het viaduct onder handen genomen. Van de brug bleef alleen het casco in gebruikt Er kwamen nieuwe randplaten en leuningen en de schuin afgestoken landhoofden kregen rechte wanden, waarachter het schakelkastje verdween. Die rechte wanden werden voorzien van lintmotieven die aansluiten bij de toegangspoorten van het park, alsmede andere bruggen. Het is niet bekend wie verantwoordelijk is voor deze motieven. De brug ging vanaf oplevering naamloos door het leven. In 2018 kreeg ze haar naam waarbij Madiba de bijnaam was van Nelson Mandela. De Nelson Mandelabrug (brug 1034) ligt 100 meter oostelijker in dezelfde dreef.

In het Nelson Mandelapark ligt ten zuiden van de Karspeldreef een titelloos artistiek kunstwerk. Het is een grof kunstwerk uit 1977 van Kor Heemsbergen (1936-2005), die behalve kunstenaar ook landschapsvormgever was. Het werk kreeg in de volksmond de namen Omegaberg en De hunebed. Het bestaat namelijk uit een zestal keurig gerangschikte Omega-tekens van cortenstaalplaat. Deze staalplaten liggen echter voor en tegen een heuvel van rotsen van Belgisch blauw hardsteen, die juist willekeurig gestapeld lijken. Van Heemsbergen is bekend, dat hij gebruik maakte van tegenstellingen in materiaal en uiterlijk daarvan. Het kunstwerk werd geplaatst in het kader van de halfprocentsregeling bij de inrichting van wat toen nog het Bijlmerpark heette (de naamswijziging vond plaats in 2014). Het lag enkele jaren in een soort wildernis, omdat het zuidelijk deel van het park later werd ingericht dan het noordelijk deel. Het beeld onderging juist wat Heemsbergen voor ogen stond; het werd beïnvloed door natuurkrachten. Zo verzakte het Bijlmerpark en werd het beeld uiteengedrukt door opgroeiende bomen, die ook deel uitmaakten van de inrichting van het park. Tijdens de grote herinrichting van het park in de jaren 2009-2011 onder leiding van Mecanoo werden de bomen verwijderd en kreeg het een prominente plaats op een heuveltje. Het beeld werd daarbij enkele meters naar het oosten verplaatst. Bij plaatsing in 1977 is overeengekomen dat het beeld net als vier andere beelden, permanent thuishoren in het park. Bij verplaatsing moet toestemming gevraagd worden bij de kunstenaars of erfgenamen.

Het Nelson Mandelapark, tot 23 oktober 2014 het Bijlmerpark geheten, is een stadspark midden in de wijk Bijlmer in Amsterdam-Zuidoost. Het Bijlmerpark is oorspronkelijk aangelegd in 1969 en 1970. Sinds 1975 wordt hier jaarlijks het Kwakoe Zomerfestival georganiseerd. Het Stadsdeel Zuidoost heeft het park in de periode 2009-2011 opnieuw aangelegd, met medewerking van Francine Houben van het architectenbureau Mecanoo. In het 43 hectare grote park zijn onder andere sportvelden en een sport- en speelplek, mede ontworpen door jongeren en kinderen uit het stadsdeel. Verder zijn er een vlinderheuvel, een magnoliavallei en waterpartijen. Langs de randen van het Nelson Mandelapark komen in de toekomst woningen. In de bomentuin zijn de nationale bomen van de landen waar de inwoners van Zuidoost oorspronkelijk vandaan komen. Het park wordt begrensd door de Flierbosdreef, het Gulden Kruispad, de Gooiseweg en de Gaasperdammerweg (A9) en wordt doorsneden door de Karspeldreef. De renovatie was controversieel, omdat voor dit project 8.500 bomen moesten wijken en in het vernieuwde park veel minder groen terugkeerde, omdat het park ook andere functies kreeg, zoals waterberging. Het stadsdeel stelde echter dat het wegens verzakking noodzakelijk was om de grond op te hogen en dat de kap daarom onvermijdelijk zou zijn. Een klein deel van de bomen kon wel behouden blijven en werd teruggeplant. In vergelijking met het oude park kwam er meer diversiteit in de beplanting en er kwam er meer water, wat kansen biedt voor andere plant- en diersoorten. Voor de Bomenstichting en het radioprogramma Vroege Vogels was de heraanleg van het park aanleiding tot het openen van een meldpunt voor bomenkap. Op 21 november 2009 startte de aanplant van bomen. Er werden onder meer ceders, zwarte elzen, coniferen, krentenstruiken en de moerascyprus geplant. Ook kwamen er grote heesters, zoals witte, rode en roze magnolia's, die het voorjaar in het park aankondigen. De aanplant is al volwassen. De zeven kunstwerken, waarvan de oudste uit 1969 is (tevens het oudste kunstwerk van de Bijlmer) zijn behouden en sommige verplaatst. Ook is er een uitzichttoren met weids uitzicht over het park. In de zuidoosthoek van het park kwam een vlinderheuvel; een combinatie van een vlindertuin rondom een bijenboom (Tetradium danielli) met daarop een uitkijktoren. Ontwerp kwam deels van Marie-Laure Hoedemakers, die ook medeverantwoordelijk was van de inrichting van een sport- en speelruimte. Het op 21 augustus 2014 door het college van burgemeester en wethouders ingediende voorstel aan de gemeenteraad om de naam van het Bijlmerpark te veranderen in het "Nelson Mandelapark" als eerbetoon aan de in 2013 overleden Zuid-Afrikaanse politicus Nelson Mandela is aangenomen en per 24 oktober 2014 uitgevoerd. Het voorstel ging gepaard met het voorstel om in het park een gedenkteken te plaatsen, iets dat eerst in 2021 gerealiseerd werd met Rona Batho van Mohua Modisakeng.

Constructie is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Kunstenaar Shlomo Koren werd bij de aanleg van het Bijlmerpark (in 2014 hernoemd in Nelson Mandelapark) gevraagd een beeld te ontwerpen. Hij kreeg net als een aantal andere kunstenaars een opdracht in het kader van de halfprocentsregeling (een ½% van de aanbestedingskosten voor bouwwerken kon uitgegeven worden aan kunstobjecten); dat gaf hier een vrij bedrag van 1.860.000 NLG. Hij liet zich inspireren door de betonnen flatgebouwen die rondom het park stonden en welke kant je ook uitkeek het zicht op de omgeving blokkeerden. Voorts vond hij het park “te netjes”. Koren kwam met een constructie van veertien aluminium buizen; eigenlijk meer geen object dan een object. De kunstenaar vond het afsteken bij de bebouwde en niet-bebouwde omgeving. Het werk ziet er uit als een grote diabolo (X-vorm opgehangen aan staanders), die compleet doorzichtig is, op de buizen na. Koren hield zelf een vergelijking met een brug af, maar wilde wel een object dat een ene kant met een andere verbindt. Hij gaf zelf toe dat “hij van open beelden hield” Het beeld werd in 1976 in het noordelijk deel (ten noorden van de Karspeldreef) neergezet over een watergang. Bij de herinrichting van het park in 2010 werd het verplaatst naar het zuidelijk deel. Het staat in een in 2010 aangelegde vijver nabij de bruggen 1217 en 1218. Door het voetpad tussen de bruggen te volgen lijkt Constructie te veranderen.

Bullewijkbrug (brug 1001) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De Bullewijkbrug is gebouwd in de vorm van een viaduct over het Bullewijkpad, een voet- en fietspad dat van oost naar west door Amsterdam-Zuidoost loopt. Over het viaduct loopt de weg Huntumdreef, een kortere weg voor gemotoriseerd verkeer, die noord-zuid loopt. Die dreef vormt met viaduct 1001 de scheidslijn tussen hoogbouw van Huigenbos enerzijds en laagbouw in Huntum anderzijds. Het viaduct uit 1966/1967 is ontworpen door Dirk Sterenberg werkend bij de Dienst der Publieke Werken. Hij is verantwoordelijk voor bijna alle bruggen die rond die tijd in de dan nieuwe Bijlmermeer worden neergelegd. Hij hield daarbij voor de dreven een soort standaard brug aan. Herkenpunten zijn daarbij de afgeronde randplaten, de vorm van de keermuren, de betegeling daarvan en de leuningen. Tot slot is er dan nog de bijzondere vorm van het schakelkastje dat midden onder het viaduct staat en aansluit bij genoemd tegelwerk. De overspanning is circa twaalf meter lang, de breedte is circa 19 meter. Aan het andere eind van het Bullewijkpad ligt de Bullewijkpadbrug. Beide bruggen kregen in 2018 hun naam, een verwijzing naar het pad, dat op zich vernoemd is naar het riviertje Bullewijk.

Home sweet home is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het valt in de categorie toegepaste kunst. Het Bijlmerpark werd rond 1977 aangelegd en werd in de jaren 2009 opnieuw ingericht onder aanvoering van Francine Houben van Mecanoo. In zowel het zuidelijk als het noordelijk deel werd (opnieuw) een deel gereserveerd en ingericht als sportterrein. Deze sportterreinen moesten omheind worden om ze duidelijk van de rest van het recreatiepark te scheiden. Men vond daarbij dat gangbare hekwerk geen enkele bijdrage zouden leveren aan het opknappen van het park. Stalen staven of gaaswerk zouden een eentonig beeld opleveren, mede omdat de te omheinen terreinen een omtrek hebben van 1200 meter. Er werd voor gekozen een hekwerk te maken dat binding zou geven met de bewoners in de omgeving. In de omringende wijken wonen mensen met meer dan 80 verschillende culturele achtergronden. In het hekwerk zijn zoveel mogelijk van die achtergronden verwerkt. Het hekwerk heeft daarbij het uiterlijk meegekregen alsof het gekantklost (lace fence) is. Het ontwerp kwam van "DeMakersVan" (Joep en Jeroen Verhoeven en Judith de Grauw), die er de Toon van Tuyl Designprijs mee wonnen. In het hekwerk zijn wajangpoppen te ontwaren, maar ook bijv. een molen. Verhoeven verdiepte zich in textielpatronen van over de hele wereld. De items werden aangebracht door een speciale verhittingstechniek; staal wordt plooibaar bij verhitting, maar bij afkoeling is het weer stijf. Verhoeven vertelde in 2023 dat al bij de opening diverse buurtbewoners op zoek gingen naar patronen uit hun geboorteland.

Zuidoost United is een amateurvoetbalvereniging uit Amsterdam, Noord-Holland, Nederland.

De Mural Hogevecht is een kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het kunstenaarscollectief RUA (Reflexo on Urban Art) kreeg de opdracht de eentonige hoogbouwflats in de H-buurt in de Amsterdamse wijk na een renovatiebeurt op te fleuren. Voor de flat Hogevecht Oost leverde dat een gevelhoge muurschildering op van de Braziliaan Rimon Guimarães. Hij mocht voorts ook de bijbehorende parkeergarage beschilderen. Die beschilderde zijgevel van de flat bevatte slechts een raamgang met kleine ramen in het midden en er lopen twee buizen over de volle hoogte van de flat. Hij liet zich inspireren door de plaatselijke bewoners en kwam de muurschildering zelf per hoogwerker zetten.