Ruwelswal

Brug 1471 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Deze brug maakt deel uit van het voet- en fietspadensysteem van Amsterdam-zuidoost. Hier kruisen het Kelbergenpad (richting stedelijke bebouwing), het Steengroevenpad (zowel stedelijk als landelijk gebied) en het AMC-pad (landelijk gebied) elkaar. Het AMC-pad waarin de brug ligt voert voor het overgrote deel door natuurgebied De Hoge Dijk, maar is tegelijkertijd vernoemd naar een van de grootste gebouwen in Zuidoost, het Academisch Medisch Centrum waarbij het begint/eindigt. De stadsuitbreidingen geraakten hier in het midden van de jaren tachtig. Er moest een uitgebreid voet- en fietspadensysteem aangelegd worden vanwege de wens van gescheiden verkeersstromen. Aan architect Dirk Sterenberg de taak om vanuit zijn woonplaats Hoorn (Noord-Holland) voor de Dienst der Publieke Werken talloze bruggetjes te ontwerpen voor dit systeem. Voor deze voet- fietsbrug (zonder gescheiden dekken) gebruikte hij een variant waarbij vier heipalen twee-aan-twee verbonden door houten remmingswerk in het water staan, Daarbovenop zijn betonnen jukken zijn geplaatst. Deze jukken dragen de houten liggers die op hun beurt het rijdek dragen. Het geheel werd afgesloten met dikke bruin geschilderde balken als leuning en balusters. Brugdek en leuningen waren niet bestand tegen het Nederlandse weer. De bovenbouw werd begin 21e eeuw vervangen door slankere leuningen naar model van Haasnoot Bruggen, die relatief veel bruggen bouwde en vernieuwde in Amsterdam. Ten noorden van de brug ligt op circa honderd meter afstand richting stad een sluisje.

Brug 1472 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Deze brug maakt deel uit van een 2,5 kilometer lang voet- en fietspad in Amsterdam-Zuidoost, het Steengroevenpad. Het pad loopt van oost naar west en ligt in het verlengde van de Ruwelswal vanaf het Suideraspad tot aan de spoorlijn Amsterdam Centraal – Utrecht Centraal. Het pad vormt voor circa 50 % de grens tussen bebouwd gebied van Amsterdam (wijk Gein en groengebied De Hoge Dijk. De brug ligt tevens op het eind van het Kelbergenpad, een kilometerslang voet- en fietspad dat van noord naar zuid loopt en hier stuit op de Hollandse Kade. De stadsuitbreidingen geraakten hier in het midden van de jaren tachtig. Er moest een uitgebreid voet- en fietspadensysteem aangelegd worden vanwege de wens van gescheiden verkeersstromen. Aan architect Dirk Sterenberg de taak om vanuit zijn woonplaats Hoorn (Noord-Holland) voor de Dienst der Publieke Werken talloze bruggetjes te ontwerpen voor dit systeem. Voor deze voet- en fietsbrug (zonder gescheiden dekken) gebruikte hij een variant waarbij vier heipalen twee-aan-twee verbonden door een plateau in het water staan. Daarbovenop zijn betonnen jukken zijn geplaatst. Deze jukken dragen de houten liggers die op hun beurt het rijdek dragen. Het geheel werd afgesloten met dikke bruin geschilderde balken als leuning en balusters. Brugdek en leuningen waren niet bestand tegen het Nederlandse weer. De bovenbouw werd begin 21e eeuw vervangen door slankere leuningen naar model van Haasnoot Bruggen, die relatief veel bruggen bouwde en vernieuwde in Amsterdam. Ten zuiden van de brug ligt op circa vijf meter afstand een sluisje, waardoor de doorvaartwijdte puur theoretisch is.

Brug 1473 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Deze voetbrug van de hand van architect Dirk Sterenberg uit Hoorn is ontworpen door de Dienst der Publieke Werken. Voor het voet- en fietspadenstelsel in Amsterdam-Zuidoost waren talloze bruggen en bruggetjes nodig. Sterenberg herhaalde voor die bouwwerken steeds dezelfde basis en varieerde daarop. De brug 1473 ligt honderdvijfendertig meter ten zuiden van brug 1351, een brug met eenzelfde doel en bijna hetzelfde uiterlijk. Jaar van bouwen is echter 1985, het brugnummer is meer dan 100 opgeschoven en de brug kreeg een andere vorm brugpijler mee. De twee brugpijlers bestaan uit twee heipalen waarop een betonnen abstracte sculptuur geplaatst in opgevulde V-vorm. Daarop liggen de houten liggers die het brugdek dragen. De leuningen werd net als elders in de wijk uitgevoerd in zware houten balken, hier in de kleur wit. Door het landelijk gebied sloegen die regelmatig groen uit. Brugdek en leuningen waren niet bestand tegen het Nederlandse weer. De bovenbouw werd begin 21e eeuw vervangen door slankere leuningen naar model van Haasnoot Bruggen, die relatief veel bruggen bouwde en vernieuwde in Amsterdam.

Brug 1378 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Deze verkeersbrug is gebouwd rond 1981 tussen twee door een gracht gescheiden buurtjes, beide in Reigersbos-Midden gelegen. Ze ligt in de Schoonhovendreef; de hoofdverkeersroute alhier. In oktober 1980 maakte architect Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken het ontwerp voor deze oeververbinding en keek daarbij naar “zijn” verderop liggende brug 1344 van een jaar eerder. Deze bruggen worden geflankeerd door bruggen en bruggetjes die ook ontworpen zijn door Sterenberg, maar hoeven alleen voetgangers en fietsers te dragen; ze zijn dan ook grotendeels van hout. Bruggen 1334 en 1378 zijn van beton. De brug is inclusief landhoofden circa 30 meter breed, 10 meter lang en heeft een doorvaarbreedte van 6,7 meter breed. Voor de balustraden greep Sterenberg terug op zijn kunstenaarschap. Ze bestaan uit kokervormige leuningen, de leunen op kokervormige balusters met dwarsverbinding. Origineel ontwierp Sterenberg de brug voor zowel auto als fiets, maar het fietspad verdween in de jaren negentig. De brug is qua vorm een kruising tussen een vaste brug en een duiker.

Langs de Schoonhovendreef in Amsterdam-Zuidoost staat een titelloos artistiek kunstwerk van Bart Kelholt (1946). Het kunstwerk is een uitvloeisel van een opdracht uitgeschreven door het stadsdeel Amsterdam-Zuidoost. Kelholt gaf met zijn titelloos werk de verhouding tussen open ruimte en grote metalen objecten weer. Hij werd daarbij geïnspireerd door plattegronden van onder andere gebouwen, een inspiratie die hem ook in later werk zou bezighouden. Hij gebruikt daarbij open (hier) of gesloten constructies (beeld bij bijnaam Vuurpot in Amstelveen). De metalen objecten nabij de Schoonhovendreef staan in de parkachtige omgeving ruimtelijk opgesteld. Plaats en gebruikt materiaal (bronzen huid) geven de indruk dat hier in het verleden een of meerdere grote gebouwen hebben gestaan, waarvan alleen de monoschrome en archaïsche staanders zijn overgebleven, een ruïne bestaande uit een open ruimte met hier en daar een overblijfsel. Het kunstwerk vormt daarmee een contrast met de omliggende 20e eeuwse woonwijk en tevens een verbinding tussen verleden en heden.

Brug 1351 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Deze voetbrug van de hand van architect Dirk Sterenberg uit Hoorn is ontworpen voor de Dienst der Publieke Werken. Voor het voet- en fietspadenstelsel in Amsterdam-Zuidoost waren talloze bruggen en bruggetjes nodig. Sterenberg herhaalde voor die bouwwerken steeds dezelfde basis. In het water staan vier betonnen brugpijlers waarop betonnen jukken liggen, die aan de onderzijde afgerond zijn. Daarop kwamen houten liggers, een houten brugdek en de leuningen bestonden doorgaans uit dikke houten balken, die eenkleurig beschilderd waren met wit, blauw, rood of zoals hier donkergroen. Voor brug 1351 kon volstaan worden met een smalle versie. Er gaan alleen voetgangers overheen en wel de voetgangers tussen twee door een watergang gescheiden wijken in de S-Buurt, doorgaans aangeduid met Gein. Deze brug verbindt daarin de Sliedrechtstraat met het Staverdenplein. Sneller verkeer moet omrijden via de Schoonhovendreef, de doorgaande verkeersroute door de S-Buurt en gaan over dezelfde watergang maar dan over brug 1378, die een geheel andere bouw nodig had. Van het type gebruikt bij brug 1351 brug liggen er tientallen in de wijk, zoals de Jean-Paul Sartrebrug (brug 1264) en brug 1358. Brugdek en leuningen waren niet bestand tegen het Nederlandse weer. De bovenbouw, origineel bestaand uit witte beschilderde balken, werd begin 21e eeuw vervangen door slankere leuningen naar model van Haasnoot Bruggen, die relatief veel bruggen bouwde en vernieuwde in Amsterdam. De brug kwam in de loop der jaren in de verdrukking. Bij beide betonnen landhoofden staan in totaal drie Italiaanse populieren uit de jaren negentig, die qua omvang meer ruimte in beslag nemen dan origineel bedacht. De bomen aan de westkant komen uit 1990; de boom ten zuidoosten stamt uit 1995; ze worden door de gemeente Amsterdam onderhouden. Geplant als kleine boompjes zijn ze in 2021 24 meter of hoger. Ze zijn dan nog niet ingedeeld als monumentale boom of ander waardevol groen.

Brug 1450 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost, wijk Reigersbos. Deze brug maakt deel uit van het voet- en fietspadenstelsel van Amsterdam-Zuidoost. Een van de paden draagt de naam Steengroevenpad, dat in 1983 haar naam kreeg, een vernoeming naar een boerderij in Winterswijk. Het pad voert deels door landelijk en deels door stedelijk gebied. Bij de overgang in het zuiden van Amsterdam-Zuidoost liggen twee voet- en fietsbruggen, beide ontworpen door Dirk Sterenberg vanuit Hoorn ontworpen voor de Dienst der Publieke Werken. Brug 1450 en Brug 1472 liggen hemelsbreed nog geen 200 meter uit elkaar, toch verschillen ze aanmerkelijk. Brug 1450 is op twee leuningen geheel van beton. Landhoofden en keerwanden zijn duidelijk zichtbaar en geven een vernauwing in het vaarwater aan. De overspanning lijkt te bestaan uit een betonnen plaat, die van landhoofd tot landhoofd ligt. De brug 1450 maakt deel uit van een serie, waarvan er veel in Amsterdam-Zuidoost liggen en (bijna) allemaal dezelfde taak hebben: voet/fietsbrug. Zo liggen elders in de wijk brug 1444 en brug 1347, maar er ligt ook een exemplaar in Amsterdam-West (brug 1908). Opvallend aan brug 1450 zijn de eindbalusters; ze hebben de vorm van abstracte sculpturen, die de vorm lijken te hebben van een heftpoort behorende bij hefbruggen; brug 1450 is echter een vaste brug. Deze sculpturen houden een betonnen leuningbalk op hun plaats. De eerdergenoemde brug 1472 is een brug die weliswaar een betonnen onderbouw heeft, maar verder een houten bovenbouw, alles gedragen door brugpijlers.

Brug 1352 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug maakt deel uit van het voet- en fietspadensysteem in de wijk Gein I-IV. Die wijken werden ingericht rond 1982. Zelfstandig architect Dirk Sterenberg ontwierp vanuit Hoorn voor de Dienst der Publieke Werken talloze bruggen alleen bestemd voor voetgangers en fietsers, zo ook deze brug 1352. Zij ligt nabij een knooppunt in het voet- en fietspadenstelsel. Ze ligt in wezen in het kilometerslange Kelbergenpad, dat Zuidoost van noord naar zuid doorsnijdt en in Gein begeleid wordt door een watergang. Ter plaatse van het water-, voet- en fietsknooppunt met de Snellerwaardgracht in deze S-buurt wisselt het voet- en fietspad van oever; in het noorden ligt het westelijk van de begeleidende watergang, in het zuiden oostelijk daarvan. Brug 1352 is er één vanuit een serie die allemaal hetzelfde uiterlijk hebben. Per twee pijlers is er een aan de onderzijde een afgerond juk geplaatst die de liggers draagt. De brug kreeg in 1982 stevige dikke houten balken als leuning en ook de borstweringen zijn elders in Gein bij tientallen bruggen te vinden, zoals bij de Jean-Paul Sartrebrug (brug 1264) en brug 1358. Brugdek en leuningen waren niet bestand tegen het Nederlandse weer. De bovenbouw, origineel bestaand uit witte beschilderde balken, werd begin 21e eeuw vervangen door slankere leuningen naar model van Haasnoot Bruggen, die relatief veel bruggen bouwde en vernieuwde in Amsterdam.

Brug 1350 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug maakt deel uit van het voet- en fietspadensysteem in de wijk Gein I-IV. Die wijken werden ingericht rond 1982. Zelfstandig architect Dirk Sterenberg ontwierp vanuit Hoorn voor de Dienst der Publieke Werken talloze bruggen alleen bestemd voor voetgangers en fietsers, zo ook deze brug 1350. Zij ligt nabij een knooppunt in het voet- en fietspadenstelsel in het kilometerslange Kelbergenpad, dat Zuidoost van noord naar zuid doorsnijdt en hier over de Snellerwaardgracht voert. De doorlopende weg zou zijn de Schaarsbergenstraat, maar die is ook toegankelijk voor gemotoriseerd verkeer. Omdat hier nog gescheiden verkeersstromen gelden, heeft het Kelbergenpad ten zuiden van de brug een knik west-oost om vervolgens weer zuidwaarts te lopen. De brug ligt aan het eind van een groenstrook met waterpartij in de S-buurt met het Soesterberghof (noord) en de Schaarsbergenstraat (zuid). Brug 1350 is er één uit een serie die allemaal hetzelfde uiterlijk hebben. Per twee pijlers is er aan de onderzijde een afgerond juk geplaatst die de liggers draagt. De brug kreeg in 1982 stevige dikke houten balken als leuning en ook de borstweringen zijn elders in Gein bij tientallen bruggen te vinden, zoals bij de Jean-Paul Sartrebrug (brug 1264) en brug 1358. Brugdek en leuningen waren niet bestand tegen het Nederlandse weer. De bovenbouw, origineel bestaand uit witte beschilderde balken, werd begin 21e eeuw vervangen door slankere leuningen naar model van de Haasnoot Bruggen, die relatief veel bruggen bouwde en vernieuwde in Amsterdam.

Brug 1449 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug werd aangelegd in het kader van de bouw van de woonwijk Reigersbos. Op het gebied van bruggenbouw was dit het domein van architect Dirk Sterenberg, die het bruggetje vanuit Hoorn als zelfstandig architect ontwierp voor de Dienst der Publieke Werken. Voor Reigersbos ontwierp hij betonnen en houten bruggen. Brug 1449 is er een uit de categorie betonnen bruggen. De brug is bestemd voor voetgangers en fietsers die gebruik maken van het Spengenpad, genoemd naar buurtschap Spengen en 550 meter lang, dat de wijk Reigersbos van noord naar zuid doorsnijdt en na de brug geheel in het groen ligt en eindigt op het AMC-pad, dat ligt op de kade van de Hollandse Kade, zowel de grens tussen de gemeenten gemeente Amsterdam en De Ronde Venen als tussen de provincies Noord-Holland en Utrecht. Ontwerp, aanbesteding en bouw van de brug gebeurde nog in de tijd dat er voor deze wijk geen straatnamen waren vergeven; men moest het doen met Reigersbos III en IV. Wel ging om een pakket aan bruggen. Met brug 1449 werd ook gewerkt aan de bruggen 1444 tot en met 1455 en brug 1399, allemaal bestemd voor voetgangers en deze dus ook voor fietsers Op 13 september 1982 startten de werkzaamheden; oplevering moest plaatsvinden op 27 april 1983. Net zoals bij de houten bruggen, ontwierp Sterenberg ook een duidelijk herkenbare betonnen brug voor Reigersbos. Ze zijn op de leuningen na geheel van beton. De balustrade wordt gevormd door een betonnen balk, die tevens als zitplaats kan worden gebruikt met de stalen leuning. De liggende balustrade is in geklemd tussen houders die de vorm hebben van abstracte beeldhouwwerken. In tegenstelling tot de houten bruggen zijn deze betonnen bruggen nauwelijks door weersinvloeden aangetast; ze liggen erbij zoals ze gebouwd zijn. Wel zijn de balusters frequent slachtoffer van graffiti.

De Vreeswijkmetrobrug (brug 1626) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het bouwwerk bestaande uit een dubbelsporig metroviaduct werd in de periode 1978-1982 aangelegd voor de Amsterdamse Metrolijn 54, toen nog als onderdeel van de Oostlijn Geinlijn geheten. Sinds 1997 rijdt de metrolijn 50 ook over het viaduct. Het ontwerp was afkomstig van Sier van Rhijn en Ben Spängberg van de Dienst de Publieke Werken, die alle kunstwerken etc. voor die lijn verzorgden. Anders dan andere viaducten in de metrolijn werd dit viaduct pas later gebouwd, toen de metro hier haar definitieve eindhalte kreeg. Van Rhijn en Spängberg gaven voor die lijn een totaalconcept af, kunstwerken en stations lijken uiterlijk dan ook sprekend op elkaar. De architecten wonnen er de betonprijs mee. Kenmerkend zijn de balustrades bestaande uit schildachtige elementen. De naam van het viaduct kwam pas weer veel later. Vanaf 2016 is de gemeente Amsterdam bezig kunstwerken een naam te geven om opgenomen te worden in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen, zodat ze eenvoudiger terug te vinden zijn; een brugnummer is daarvoor niet voldoende. Op 21 november 2017 besloot de gemeenteraad de meeste kunstwerken in de metrolijnen te vernoemen, meestal naar de onderliggende weg. Naamgever van brug 1626 werd het onderliggende Vreeswijkpad. Dat op 3 juni 1982 haar naam kreeg en vernoemd is naar Vreeswijk. Naar datzelfde pad is ook de Vreeswijkbrug (een verkeersbrug) vernoemd.

De Soesterbergmetrobrug (brug 1625) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Het bouwwerk bestaande uit een dubbelsporige metrobrug. Er kon hier volstaan worden met een dergelijke brug omdat de sporen direct naast elkaar gelegd konden worden (dat wil zeggen zonder rekening te hoeven houden met de aanwezigheid van een dichtbij gelegen tussenperron). Het bouwwerk komt uit de periode 1978-1982 en werd aangelegd voor Metrolijn 54, dan nog bekend als Geinlijn binnen de Oostlijn. Het ontwerp van kunstwerken binnen dat traject werden geleverd door Sier van Rhijn en Ben Spängberg van de Dienst der Publieke Werken. Zijn leverden ontwerpen af waarbij sprake was van een totaalconcept; het leverde hun de betonprijs op. Net als andere kunstwerken bestaan de balustrades uit schildachtige elementen. Bijzonder aan dit viaduct is, dat er sprake lijkt te zijn van artistieke elementen. Op pijlers en jukken zijn abstracte reliëfs terug te vinden. Het viaduct overspant van oost naar west een voetpad, een gracht, een fietspad en voetpad, die laatste twee zijn onderdeel van het kilometerslange Kelbergenpad. De brug ligt qua spoor tussen de Ravenswaaimetrobrug en Vreeswijkmetrobrug. De naam van het viaduct kwam pas veel later. Vanaf 2016 is de gemeente Amsterdam bezig kunstwerken een naam te geven om opgenomen te worden in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen, zodat ze eenvoudiger terug te vinden zijn; een brugnummer is daarvoor niet voldoende. Op 21 november 2017 besloot de gemeenteraad de meeste kunstwerken in de metrolijnen te vernoemen, meestal naar de onderliggende weg. Naamgever van brug 1625 werd het nabijgelegen Soesterberghof, dat 8 oktober 1980 haar naam kreeg en vernoemd is naar Soesterberg.