Schiphol-Zuidoost

Rijk is een voormalig dorp in de gemeente Haarlemmermeer, provincie Noord-Holland. Het dorp lag in het noordoosten van de gemeente, op het kruispunt van de Aalsmeerderweg en de Vijfhuizerweg. Sinds 1960 ligt op die locatie de Kaagbaan van Schiphol, nabij de C-pier. Het dorp was genoemd naar een eerder dorp Rijk of Rietwijk (ten zuidwesten van het dorp Sloten), dat in de 17e eeuw door de golven van het Haarlemmermeer werd verzwolgen. In 1959 moest het tweede dorp Rijk wijken voor de bouw van het huidige Schiphol-Centrum. De inwoners verhuisden grotendeels naar Rijsenhout. In het begin van de 21e eeuw leeft de naam nog voort in het bedrijvengebied Schiphol-Rijk en de straatnaam Rijkerstreek op Schiphol.

De Aalsmeerbaan (18L - 36R) is een start- en landingsbaan van luchthaven Schiphol gelegen in de gemeente Haarlemmermeer. Hij ligt ten oosten van de Kaagbaan, kruist de Buitenveldertbaan en loopt parallel aan de Zwanenburgbaan en de Polderbaan. De Aalsmeerbaan is 45 meter breed en 3400 meter lang. Dit is een secundaire baan, net als de Buitenveldertbaan en de Zwanenburgbaan. Hij is genoemd naar Aalsmeer omdat de aanvlieg- en vertrekroutes over deze plaats voeren. In verband met geluidshinder wordt de baan 's nachts niet gebruikt. In noordelijke richting mag de Aalsmeerbaan helemaal niet worden gebruikt. Ondanks de secundaire status wordt de baan veelvuldig gebruikt, zo verwerkt de (in naam secundaire) Aalsmeerbaan evenveel starts als de primaire Polderbaan. De Aalsmeerbaan werd in 1950 in gebruik genomen en is in 1961 verlengd. De baan maakte tot 1967 deel uit van het oude Schiphol-complex en was daarin destijds de modernste baan. De baan wordt bekritiseerd omdat de overlast ervan het grootst is, het sterkst gegroeid is en sluiting van de baan ruimte voor de bouw van 70.000 woningen zou maken.

De Schipholbrand was een brand die op donderdag 27 oktober 2005 in het cellencomplex op Schiphol-Oost bij Oude Meer woedde en die 11 gedetineerde illegalen het leven kostte. Door de brand raakten ook vijftien mensen gewond, waaronder enkele bewaarders. De brand woedde in de K-vleugel, waar in 24 tweepersoonscellen in totaal 43 gedetineerden verbleven. Het brandalarm ging op 26 oktober om 23.55 uur af in cel 11 van de K-vleugel. Op dat moment zat er één persoon in deze cel. Aangenomen werd dat de brand in deze cel ontstond, en dat de gedetineerde in deze cel de brand had doen ontstaan. Het cellencomplex was een detentie- en uitzetcentrum voor illegaal in Nederland verblijvende personen gelegen in Schiphol-Oost. Deze werd gebouwd als noodmaatregel voor de detentie van zogenoemde bolletjesslikkers. Van de elf doden waren er twee afkomstig uit Suriname, twee uit Turkije, twee uit Oekraïne en verder één uit Roemenië, Georgië, Bulgarije, Libië en de Dominicaanse Republiek. Drie gedetineerden probeerden na de brand te ontsnappen maar werden, mede doordat helikopters werden ingezet, snel opgepakt. Kort na de brand werden alle gedetineerden elders in het land ondergebracht. Toen de brand begon waren er minimaal 268 vreemdelingen in het complex. 39 van deze toenmalig afgewezen asielzoekers hebben op 31 augustus 2006 van minister Rita Verdonk alsnog een verblijfsvergunning gekregen.

Luchthaven Schiphol heeft twee verkeerstorens in gebruik: de grote verkeerstoren op Schiphol-Centrum ('Toren-Centrum') en een kleinere toren ('Toren-West') bij de Polderbaan. Toren-Centrum is het grootst. Op de bovenste verdieping kunnen maximaal 15 verkeersleiders tegelijk werken. De verkeersleiders zijn in dienst van Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL). Daaronder bevindt zich een grotere verdieping, voor apron control en gate-planning door medewerkers van de Schiphol Group. Het wordt vaak gedacht dat Toren-Centrum de hoogste verkeerstoren van de wereld is, maar er zijn verschillende verkeerstorens hoger dan die van Schiphol. Zo is die van Luchthaven Wenen 109 meter hoog, en die van Bangkok 132 meter hoog. In Vancouver staat een 142 meter hoge verkeerstoren gebouwd op een wolkenkrabber. De operationele ruimte van Toren-Centrum bevindt zich zo’n 90 meter boven de grond, die van Toren-West 50 meter. Vanuit beide torens regelen de verkeersleiders en de verkeersleidingsassistenten al het luchtverkeer in een straal van bijna 15 kilometer rondom Schiphol. Ook begeleiden zij het andere (grond)verkeer op de luchthaven.

Station Schiphol Airport ligt in het hart van de luchthaven Schiphol in de Schipholspoortunnel. Het station werd geopend op 21 december 1978 door prinses Beatrix en prins Claus, met een opvallend volledig rond stationsgebouw. In 1995 is dit gebouw gesloopt en werd het station geïntegreerd in het luchthavengebouw (Schiphol Plaza). Tot en met dienstregeling 2015 heette het station Schiphol. In gedrukte publicaties (dienstregelingen, vertrekstaten, mededelingen van werkzaamheden, etc.) werd de naam begeleid door een vliegtuigsymbool, zodat het leek of dat symbool deel uitmaakte van de stationsnaam (Schiphol ). De naamborden op de perrons toonden het symbool niet. Op 13 december 2015 is de naam van het station gewijzigd in Schiphol Airport, om dit station voor internationale reizigers herkenbaarder te maken als luchthaven.

Schiphol Plaza (officieel: Shopping Centre Schiphol Plaza) is een winkelcentrum op luchthaven Schiphol aan de landzijde en daardoor voor iedereen toegankelijk. Het vormt het deel van de aankomsthal dat voor aankomende reizigers na de paspoortcontrole is (bestaand uit de vier gedeelten Aankomst 1 t/m 4; de vertrekhal is een etage hoger), geïntegreerd met de stationshal van Station Schiphol Airport. Om veiligheidsredenen is het gebied tussen 00:00 en 04:00 uur alleen toegankelijk voor reizigers en personeel. Er zijn onder meer een supermarkt, een fast-foodrestaurant, diverse andere winkeltjes en horeca te vinden. Schiphol Plaza werd in juli 1995 geopend na de sloop van het oude stationsgebouw. In juli 2006 werd een ander logo voor Schiphol Plaza ontworpen en een campagne gestart om meer bekendheid te geven aan het winkelcentrum. Het rood-wit-geblokte Meetingpoint is een ontwerp van de kunstenaar Dennis Adams, getiteld Coda (1995).

Oude Meer is een buurtschap in de gemeente Haarlemmermeer, in de Nederlandse provincie Noord-Holland, ten zuiden van Schiphol-Oost. De kern heeft 165 inwoners (2023) en is gelegen langs de Ringvaart. De buurtschap ontleent zijn naam aan het vroegere Oude Meer (opgegaan in het voormalige Haarlemmermeer), dat in het verlengde van het nog bestaande Nieuwe Meer lag.

Amsterdam Airport Schiphol (IATA: AMS, ICAO: EHAM) is de grootste Nederlandse luchthaven en een belangrijke luchthaven in Europa. Schiphol was in 2018 met 71 miljoen passagiers de op twee na drukste luchthaven van Europa, na Heathrow (Londen) en Charles de Gaulle (Parijs). De luchthaven ligt in de gemeente Haarlemmermeer in het zuiden van de provincie Noord-Holland en bevindt zich ongeveer 15 kilometer ten zuidwesten van Amsterdam. Op een deel van de huidige locatie van Schiphol, lag tot 1959 het dorp Rijk. De naam "Schiphol" wordt ook gebruikt als plaatsnaam, evenals Schiphol-Oost en Schiphol-Rijk. De luchthaven is eigendom van de Koninklijke Schiphol Group (statutaire naam: "Royal Schiphol Group N.V."), met als aandeelhouders de Nederlandse Staat en de gemeenten Amsterdam en Rotterdam. Een wederzijdse deelneming met het Franse Aéroports de Paris is in 2012 beëindigd. Schiphol is de thuishaven van de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen KLM, Martinair, Corendon, TUI en Transavia. Daarnaast is het de Europese hub van Delta Air Lines, en een basis voor easyJet. De luchthaven ligt enkele meters onder zeeniveau en telt zes start- en landingsbanen.

De Schipholspoortunnel is een 5.821 meter lange tunnel in de Schiphollijn tussen Amsterdam/Badhoevedorp en Hoofddorp. De tunnel werd in 1978 in gebruik genomen. De tunnel ligt onder de vertrekhal van luchthaven Schiphol en gaat onder de Buitenveldertbaan door. Aan de andere kant ligt de tunnel net iets ten zuiden van de Zwanenburgbaan. Halverwege de tunnel ligt Station Schiphol Airport.

De crash van de PH-TBW, een Douglas C-47 van de KLM, vond plaats op 14 november 1946 op de luchthaven Schiphol. Alle 26 inzittenden zijn hierbij om het leven gekomen.

Schiphol-Centrum is sinds 1967 het centrale deel van de luchthaven Schiphol in de Nederlandse provincie Noord-Holland, ten zuidwesten van Amsterdam aan de Rijksweg A4. Rond Schiphol-Centrum liggen: Schiphol-Oost, Schiphol-Zuidoost, Hoofddorp, Schiphol Noordwest en Badhoevedorp. Op Schiphol-Centrum bevinden zich: het stationsgebouw van de luchthaven Schiphol, met de aankomst- en vertrekhal en winkelcentrum, Schiphol Plaza het treinstation Schiphol Airport (oorspronkelijk uit 1978 als afzonderlijk gebouw, sinds 1995 ligt het grotendeels onder het luchthavenstationsgebouw en is het daarmee geïntegreerd) de centrale verkeerstoren van de luchthaven het Schipholgebouw (met het hoofdkantoor van het holding-bedrijf Schiphol Group) vele luchtvaartbedrijven hotels parkeergarages

De Kaagbaan (06 in noordoostelijke richting, 24 zuidwestelijk) is een start- en landingsbaan van luchthaven Schiphol. Hij ligt ten zuiden van de Zwanenburgbaan en de Buitenveldertbaan, en ten westen van de Aalsmeerbaan. De Kaagbaan loopt van zuidwest naar noordoost (060° - 240°). Hij is 45 meter breed en 3490 meter lang en werd in gebruik genomen in 1960. Op de Polderbaan na is dit de langste baan van Schiphol. De baan is genoemd naar de Kagerplassen omdat de aanvliegroute over dit gebied voert. Net als de Polderbaan wordt de Kaagbaan ook 's nachts gebruikt, maar alleen van en naar het zuidwesten. Omdat de route vanuit het noordoosten over Amsterdam voert, wordt de Kaagbaan overdag zelden van en naar het noordoosten gebruikt. In 2002 gebeurde dit echter nog veelvuldig, waardoor de norm dat niet meer dan 1 procent van de landingen via Amsterdam-Centrum mag verlopen fors werd overschreden. De Kaagbaan is in 2017 compleet gerenoveerd. Er zijn plannen om parallel aan de Kaagbaan een zevende baan aan te leggen, Schiphol heeft hiervoor een grondreservering gemaakt ten zuidoosten van deze baan deels op het gebied van het huidige Schiphol-Rijk. Op 12 juni 2023 heeft minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) bekendgemaakt dat deze 2e Kaagbaan er niet komt en dat de grondreservering is opgeheven. Dit omdat uit onderzoek is gebleken dat de opbrengsten niet opwegen tegen de (hoge) aanlegkosten van deze baan. De Kaagbaan passeert de locatie van het vroegere dorp Rijk.