Noletmolen

De Heilig Hart van Jezuskerk is een rooms-katholieke parochiekerk in de Nederlandse stad Schiedam. De kerk is ook bekend als de Gorzenkerk. De kerk is ontworpen door Han Groenewegen en werd gebouwd in 1925-'27. Ze heeft een paraboolvormige spits. In de kerk zijn apocalyptische muurschilderingen en voorstellingen rond het leven van Liduina van Schiedam te zien, die in de jaren 1930 werden geschilderd door Willem Adolfs.

De Voorhaven is een haven in Schiedam aan de Nieuwe Maas. De haven uit de 14e eeuw sluit via de Buitenhavensluis aan op de Buitenhaven.

Werf Gusto, voorheen A.F. Smulders, was een metaalbewerkingsbedrijf met een afdeling scheepsbouw naast een afdeling machinebouw en een constructieafdeling. De hoofdzetel was aan de Schiedamse kant van Nieuw-Mathenesse waar het bedrijf van 1905 tot 1978 was gevestigd. Verder was er van 1950 tot 1987 een zelfstandig nevenbedrijf Gusto Staal- en Mijnbouw, later Gusto Geleen te Geleen. Momenteel (24 januari 2024) vindt er een update plaats van de tekst van deze pagina op initiatief van een groep oud-werknemers van Werf Gusto, die zich beijveren de geschiedenis van deze werf vast te leggen en te behouden.

De Plantage, een park in de Zuid-Hollandse plaats Schiedam, is gelegen tussen de Lange Nieuwstraat en de Tuinlaan. Het is aangelegd in 1767 door stadsarchitect Arij van Bol'es. Het gebied was destijds de groene zone aan de rand van Schiedam. In 1826 werd de Plantage opnieuw ingericht onder leiding van tuinarchitect Jan David Zocher. Omstreeks 1954 werd de Plantage heringericht door Jan Bijhouwer, die veel negentiende-eeuwse elementen verwijderde en desgevraagd een speelplek en een muziekpodium toevoegde. Bijhouwer werkte hierbij samen met het hoofd van de plantsoenendienst Schiedam, Jan Jacob Schipper. Van augustus 2011 tot april 2012 is het noordwestelijk deel van de Plantage opgeknapt. Door verwijderen van een doorsnijdende verbindingsweg is het bevrijdingsmonument van Jan van Luijn weer onderdeel van het park. Ook zijn een deel van de parkeerplaatsen en het uit de jaren 1950 daterende muziekpodium uit de Plantage verwijderd. Het park telt een groot aantal kunstuitingen.

De wijk Schiedam-Zuid is een wijk tussen het centrum van Schiedam en de Nieuwe Maas. Schiedam Zuid wordt in het noorden begrensd door de Oranjestraat en de Gerrit Verboonstraat, in het oosten door de Buitenhaven en de Voorhaven, in het zuiden door de Nieuwe Maas en in het westen door de Spuihaven, de Willem de Zwijgerlaan en de Schoolstraat. Schiedam-Zuid omvat een drietal buurten: De Gorzen, een volksbuurt uit het begin van de twintigste eeuw. In de Gorzen woonden voornamelijk arbeiders van de Schiedamse scheepswerven Wilton Fijenoord, de Nieuwe Waterweg en Gusto. Voetbaltrainer John de Wolf is afkomstig uit de Gorzen. De Plantage, tussen de Nieuwe Haven en de Buitenhaven. Centraal in deze buurt ligt het oudste stadspark van Nederland (met de naam Plantage), dat in 1767 werd aangelegd naar een ontwerp van de stadsarchitect Arij van Bol'es. In 1826 vond een herindeling plaats naar ontwerp van de bekende landschapsarchitect J.D. Zocher jr. Het Nassaukwartier, tussen de Westerhaven en Schiedam West. Ook deze buurt stamt uit het begin van de twintigste eeuw.

De Buitenhaven is een haven met een lengte van ongeveer een kilometer ten zuiden van het centrum van de Zuid-Hollandse plaats Schiedam. De Buitenhaven vormt de verbinding tussen de Lange Haven ter hoogte van de Koemarktbrug en de Buitenhavensluis, die toegang geeft tot de Voorhaven en de Nieuwe Maas. Ten westen van de Buitenhaven ligt sinds 1767 de Plantage, die aan de oostkant wordt begrensd door de Tuinlaan. De tuinen van de woningen van de Tuinlaan grenzen deels aan de Buitenhaven, maar in de loop van de jaren werden ook pakhuizen ten behoeve van de jeneverindustrie gebouwd. Aan de oostelijke oever van de Buitenhaven ligt de Buitenhavenweg. Dit gebied maakt deel uit van het oude bedrijventerrein Nieuw-Mathenesse. Hier waren onder meer de distilleerderij van De Kuyper en de Schiedamse glasfabriek gevestigd. Aan de zuidkant van de Buitenhaven staat sinds 2006 de Noletmolen.

Pakhuis De Nederlanden is een pakhuizencomplex dat onderdeel uitmaakt van het distilleerderij-handelsentrepot "De Nederlanden" in Schiedam. De pakhuizen werden gebouwd in 1851 in een utilitaire en eclectische stijl. De pakhuizen zijn opgetrokken op een U-vormige plattegrond, en bestaan uit een dubbele rij van vier pakhuizen van elk drie bouwlagen onder met pannen gedekte zadeldaken. Een smalle binnenstraat vormt de scheiding tussen de twee rijen. Aan de zijde van de Nieuwe Haven zijn de twee rijen pakhuizen met elkaar verbonden door een haaks gesitueerd pakhuis. Aan de zijde van de Lange Nieuwstraat bevindt zich een poortgebouw.

Het gebouw van de HAV Bank aan de Gerrit Verboonstraat in Schiedam werd in 1933-1935 in opdracht van de Hollandse Algemeene Verzekeringsbank ontworpen door architect Willem Marinus Dudok. Deze bank was in 1903 opgericht. Het gebouw van de HAV Bank is ontworpen in een zakelijk expressionistische stijl. In 1953 werd het gebouw in dezelfde stijl uitgebreid, eveneens naar een ontwerp van Dudok. In 1970 ging de verzekeringsportefeuille van de HAV Bank over naar de N.V. Verzekering Maatschappij Holland, die in 1985 haar naam wijzigde in AMEV Schadeverzekering. In 1996-1997 werd het gebouw van de HAV Bank verbouwd tot appartementencomplex.

De Koemarkt is een belangrijk plein midden in het centrum van de Zuid-Hollandse stad Schiedam. Het plein bevindt zich ten zuidoosten van de binnenstad waar de Rotterdamsedijk vanuit het oosten, het Broersvest vanuit het noorden en de Lange Haven met Koemarktbrug vanuit het westen op uitkomen. De Koemarkt is de entree naar de binnenstad en vormt het ruimtelijke scharnierpunt van de stad tussen de oude binnenstad en Nieuw Mathenesse nabij de Schie. In vroeger tijd werd op het plein op marktdagen door de boeren het vee verhandeld met handjeklap waar de naam naar verwijst. Rond het plein bevindt zich voornamelijk lagere bebouwing en middelhoogbouw met winkels met aan de oostzijde een hoogbouwpand, genaamd Singelwijck. Dit rijksmonument van architect Heinrich Leppla heeft acht verdiepingen en werd gebouwd in 1933-1934. Sinds de jaren dertig werd het karakter sterk veranderd, de veehandel verdween en er kwam andere bedrijvigheid. Het plein met een rotonde voor het verkeer werd ook een doorgaande route voor het autoverkeer. Sinds de herinrichting na 1985 werd de Koemarkt vooral een winkel en uitgaansgebied en verdween de rotonde. Ook verschenen er losstaande winkelpaviljoens. Momenteel worden de mogelijkheden voor een nieuwe herontwikkeling van de Koemarkt en het voormalige VROM-terrein onderzocht. Sinds 2019 staat van oktober t/m december de oliebollenkraam van de Schiedamse oliebollenbakker Nico Sterrenberg op de Koemarkt, naast Bram Ladage. Voor 2019 stond deze kraam op de Nieuwe Haven ter hoogte van de Burgemeester Knappertlaan. In 2019, 2020 en 2021 werd Nico tijdens de Oliebollentest van Oliebollentestonline uitgeroepen tot beste oliebollenbakker van Nederland.

De Koemarktbrug is een basculebrug in het centrum van Schiedam over de Lange Haven tussen de Koemarkt en de Gerrit Verboonstraat. In 2005 werd de bestaande brug uit 1926 vervangen. Tijdens de renovatie werd een tijdelijke brug geplaatst.

Het Schiegemaal is een gemaal in Schiedam, dat als boezemgemaal wordt gebruikt. Het ligt tussen de Westerhaven en de Spuihaven. nabij de kruising van de Havendijk met de Havenstraat. Het gemaal werd in 1969 in opdracht van het Hoogheemraadschap van Delfland gebouwd. De capaciteit bedraagt 480 m3/min. Het boezemwater wordt geloosd op de Nieuwe Maas. Het Schiegemaal heeft voldoende capaciteit en hoeft niet te worden aangepast om te kunnen voldoen aan het plan ABCDelfland.

De Passage in Schiedam is een overdekte winkelgalerij tussen de Broersvest en het Broersveld. De Passage, een ontwerp van architect Pieter Sanders, werd op 29 juli 1932 in gebruik genomen. In de Passage was een bioscoop annex theater, dat heeft bestaan tot 1994. Het Passage Theater werd in 1998 vervangen door het Theater aan de Schie. Het Pronkstuk van het Passage Theater was een heel groot Standaart Theaterorgel. Organist Joop Walvis had een vast engagement en speelde voor, tussen en na de filmvoorstelling. Vaak gaf hij concerten die ook door radio Hilversum werden uitgezonden. Ook Cor Steijn heeft op dit orgel gespeeld. Dit orgel staat nu in het Theater aan de Schie. Als een van de eersten opende de bekende persfotograaf Adriaan Maltha op Passage nummer 12 zijn fotozaak. Een andere Schiedammer die zich in de Passage vestigde, was de kunstschilder Theo (Doop) Wiegman. Hij was befaamd om zijn schilderijen van de rivier de Maas met schepen. Oorspronkelijk had Antonio Belfi zijn ijssalon La Venezia niet op de hoek van de Passage, maar midden in de Passage. Na Antonio nam zijn zoon Rico Belfi de ijssalon over en vervolgens de derde generatie. Sinds half januari 2010 is La Venezia gesloten en in juni 2010 heropend op het Rubensplein in Schiedam-West. Op de oude plaats werd weer een ijssalon gevestigd die alweer gesloten is. De oorspronkelijke Passage was 37 meter lang en 7 meter breed. De Passage was voorzien van een dubbele glazen kap, waarbij de onderste kap met opaline glas was uitgevoerd. Het daglicht kwam hierdoor enigszins diffuus door. Ook in de vloer waren glazen tegels aanwezig waardoor licht uit de kelderruimtes werd doorgelaten. Aan de westkant van de Passage was een trap naar het lager gelegen Broersveld, waar echter weinig winkels te vinden waren. In 1995 is de Passage aan de kant van het Broersveld uitgebreid met de Nieuwe Passage, een in twee lagen overdekt winkelcentrum in Schiedam dat werd geopend in 1995. De oorspronkelijke gevel aan de Broersvest bestaat nog en ook is de oude passage in oude luister hersteld. Het winkelcentrum heet Passage Schiedam en heeft een oppervlakte van 15.000 m².