Huize Lydia

Het Roelof Hartplein is een plein in Amsterdam-Zuid waar de Roelof Hartstraat, Van Baerlestraat, J.M. Coenenstraat en de Cornelis Anthoniszstraat samenkomen. Het plein kreeg zijn naam in 1917 en is vernoemd naar de geneesheer en filantroop Roelof Hart (1837-1892).

De Joh. M. Coenenstraat is een straat in Amsterdam-Zuid, tussen het Roelof Hartplein en de Beethovenstraat. Vanwege de vrij korte lengte van de straat wordt vaak ten onrechte gedacht dat dit stuk ook Beethovenstraat heet. De straat is desondanks wel een doorgaande weg. Ondanks de nabijheid van drukke winkelstraten (Beethovenstraat, Van Baerlestraat) heeft de Joh. M. Coenenstraat slechts een woonfunctie. Wel houdt het Leger des Heils in de straat onder de naam Zuiderburgh een passantenverblijf operationeel. De straat kent een bijzondere architectuur die deel uitmaakt van verschillende bouwstijlen. Aan het begin van de straat, bij het Roelof Hartplein, staat Het Nieuwe Huis in Amerikaanse stijl. De straat is vernoemd naar de Haagse dirigent en componist Johannes Meinardus Coenen (1824-1899).

Het Nieuwe Huis is een appartementencomplex 'Amerikaanse stijl' met een portiersloge aan het Roelof Hartplein, aan de kop van de Van Baerlestraat in Amsterdam Oud-Zuid. Het gebouw staat sinds 2004 op de rijksmonumentenlijst. Het pand is ontworpen door architect Barend van den Nieuwen Amstel. In 1928 werd het opgeleverd met als doel onderdak te bieden aan (gegoede) vrijgezellen, voor wie het in de jaren twintig moeilijker was een woning te vinden dan voor gezinnen. Het Nieuwe Huis heeft 188 kleine tot middelgrote appartementen. Onderin bevinden zich een vestiging van de Openbare Bibliotheek Amsterdam en een loge. In 1974 maakte schrijver en dichter Jan Arends een einde aan zijn leven door uit het raam van zijn appartement aan de binnentuin van 'Het Nieuwe Huis' te springen. Op de dag van zijn dood verscheen zijn dichtbundel Lunchpauzegedichten. Aan de speelse gevel met rondingen en trapvensters is de invloed van de Amsterdamse School af te lezen.

Het Oorlogsmonument aan het Harmoniehof is een oorlogsmonument in Amsterdam-Zuid. Het is een zogenaamde Vrijheidsboom (Krimlinde, Tilia euchlora) in 1947 geplant aan de zoom van een van de plantsoentjes die het Harmoniehof rijk is. De vrijheidsboom, ook wel vredesboom, wordt beschermd door een sierrand bestaande uit hardstenen segmenten. Op die sierrand staat de tekst:Vrijheidsboom 1945; A.C.W. Samenwerking. A.C.W. Samenwerking staat voor Amsterdamsche Coöperatieve Woningvereeniging 'Samenwerking', die het plein en omgeving liet bouwen. Die woningcorporatie plaatste in 2017 ook het Oorlogsmonument Gerard Terborgstraat.

Het Oorlogsmonument Gerard Terborgstraat is een beeld annex oorlogsmonument in Amsterdam-Zuid. Het monument uit 2017 is ontworpen door Victor Levie. Vier bewoners en huurders bij de Samenwerking (Amsterdamse Coöperatieve Woningbouwvereniging Samenwerking) begonnen in 2015 een onderzoek naar slachtoffers van het Naziregime tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij kwamen met een overzicht van 169 namen van huurders van de Samenwerking en die vanwege hun Joodse geloof werden gedeporteerd en omgebracht, maar ook mensen die zelf een einde aan hun leven hebben gemaakt en omgebrachte verzetsmensen. De lijst werd aangevuld met bijvoorbeeld onderduikers, die ook slachtoffer werden. Het monument bestaat uit een viertal houten deurposten, een symbool van deuren waarachter slachtoffers woonden. Op de posten daarvan zijn witte, groene en zwarte plaatjes bevestigd. De witte geven de straat aan, de groene het huisnummer (en etage) en de zwarte de naam van de voormalige bewoners. Naast het monument is een plaquette aangebracht met uitleg. Het is “ondertekend” door www.samenwerking.org die hier destijds actief was en ook in de 21e eeuw woningen beheert.

Oud-Zuid was van 1998 tot 2010 een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Per 1 mei 2010 is het opgegaan in het nieuwe stadsdeel Amsterdam-Zuid. Oud-Zuid is als stadsdeel gevormd in 1998 uit de fusie van de stadsdelen Zuid en De Pijp. Bij deze fusie is de Prinses Irenebuurt (voorheen een onderdeel van Stadsdeel Zuid) met de Rivierenbuurt en Buitenveldert opgegaan in het nieuwe Stadsdeel Zuideramstel. Het stadsdeel had op 1 januari 2005 83.696 inwoners. De wijken die samen bekendstaan als Nieuw-Zuid (zie Plan Zuid) behoorden tot 2010 dus deels tot Oud-Zuid (maar de Rivierenbuurt behoorden tot 2010 tot het stadsdeel Zuideramstel). Sinds 20 november 2022 is de wijk gemeentelijk beschermd stadsgezicht. De Noord/Zuidlijn loopt door het stadsdeel en heeft een station 'De Pijp' onder de Ferdinand Bolstraat tussen de Albert Cuypstraat en de Ceintuurbaan.

De Ruysdaelstraat is een straat in Amsterdam-Zuid. De straat ligt via de Diamantbrug in het verlengde van de Albert Cuypstraat en loopt van de Hobbemakade naar de Hondecoeterstraat en kruist de Van Baerlestraat. De straat is, evenals de Ruysdaelkade, vernoemd naar het 17e-eeuwse geslacht van schilders en graveurs Ruysdael, waarvan de landschapsschilder Jacob Isaacsz. van Ruisdael (1628-1682) de bekendste is. De straat kwam reeds voor 1888 onder deze naam in de gemeente Nieuwer-Amstel voor, en kwam na annexatie van Nieuwer-Amstel in 1896 in Amsterdam te liggen.

De Hondecoeterstraat is een straat in Amsterdam-Zuid. De straat kreeg een buurt (Hondecoeterbuurt) naar zich vernoemd en is gelegen in het Museumkwartier.

DDT666 is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het is volgens de gemeente Amsterdam één van de oudste vormen van graffiti in Amsterdam. De kleine muurschildering werd in 1978 gezet door Ivar Vičs alias Dr. Rat. Vičs was met Diana Ozon punkclub DDT gestart. Hij zette weliswaar nog meer tags, maar de meeste verdwenen al weer net zo snel als ze gekomen waren. In 2011 werd al tijdens de aanmaak van een biografie over Vičs door Matijn Haas duidelijk, dat bijna al zijn werk is verdwenen. Overigens kon Vičs er zelf maar kort van genieten; hij overleed in 1981 door een overdosis. Deze DDT666 bleef door de jaren heen bespaard, daarin geholpen door een boomlover, die dat deel van de gevel uit het zicht hield. Op verzoek van kunstkenners werd de tag in 2013 vrijgemaakt van de bladeren, zodat het weer in volle glorie te zien was. Vičs zette overigens alleen DDT666; de graffiti rondom deze tekst is van derden, zo ook de tekst “ moet dood”, dat afkomstig was van iemand die uit de punkclub gezet was. Na een restauratie in 2022 door Antonio Rava werd het bestempeld als zijnde kunsthistorisch van belang dan wel betekenisvol cultureel erfgoed. Stadsdeel voorzitter Sebastian Capel kwam de vernieuwde schildering in mei onthullen, al zij het weer verborgen. Zij vond plaats achter een aantal bouwketen, die er stonden vanwege de sloop en herbouw van het ertegenover staande Hondecoeterstraat 14. Vičs hoefde voor dit werk niet ver te reizen; hij werd in de buurt grootgebracht.

Het Plantsoen Harmoniehof is een stadsparkje in Amsterdam-Zuid.

Timo Smeehuijzenbrug (brug 407) is een vaste brug in Amsterdam-Zuid.

Gabriël Metsustraat 16 te Amsterdam is een gebouw aan de Gabriël Metsustraat, Museumkwartier, Amsterdam Oud-Zuid. Die straat, die haar naam in 1899 ontving, werd in het daaropvolgend decennium bebouwd met eigenlijk een pand-voor-pandsysteem. Voor huisnummer 16 werd naar ontwerp van architect Hendrik Petrus Berlage een kunstnijverheidsschool neergezet met als officiële titel Dagteeken- en Kunstambachtsschool voor Meisjes met onder andere een opleiding tot tekenlerares, maar ook leerden ze boekbinden, houtsnijden en textielbewerking. Berlage ontwierp het gebouw in de rationalistische stijl. De aanbesteding vond plaats in het voorjaar van 1908. Het gebouw werd laat september 1908 in gebruik genomen. In de loop der jaren werd er flink verbouwd om het aan te passen aan steeds wisselend gebruik, maar de voorgevel bleef vrijwel onaangetast. In 1967 kwam het gebouw leeg te staan toen de toenmalige onderwijsinstelling opging in de Gerrit Rietveld Academie en zich vestigde aan de Fred. Roeskestraat in Buitenveldert/Zuidas. Na een aantal jaren onderdak te hebben geboden aan diverse instellingen, zoals in 1973 was er het Centraal Laboratorium voor Onderzoek van voorwerpen van Kunst en Wetenschap gevestigd. Het gebouw werd in 2016 aangekocht door het Koninklijk Concertgebouworkest, koop was alleen mogelijk vanwege de culturele instelling die het bleef huisvesten. Hun gebouw was te klein geworden voor alle taken en onderdelen waren al over de stad verspreid. Opnieuw werd er intern flink verbouwd zodat het genoemd orkest er in 2019 ruimtes in gebruik kon nemen met oefenruimtes, ensembleruimten, kantoren en ontvangstruimte. Het gebouw kreeg toen een uitbouw aan de achterzijde met opnieuw studio’s en ruimten voor fysiotherapie. Het gebouw kreeg toen ook een nieuwe naam: KCO House. De naam van de school was in een tegeltableau boven in de gevel te lezen, maar werd in de loop der jaren verwijderd dan wel onleesbaar gemaakt. Toen het orkest haar intrek in het gebouw nam, kwam er een nieuw tegeltableau, toen 25 meter breed en 0,51 meter hoog. Stadsdichter K. Schippers kwam met de tekst:Let·op·wat·iedereen·kan·horen·en·pas·dan·komt·het·hier·toevallig·tevoorschijn·een·nieuwe·klank. Dat werd in de kleuren Berlagegroen en goud door Koninklijke Tichelaar Makkum op 96 tegels gezet in de huisstijl van het orkest, dat uit de koker van graficus René Knip komt. Overigens zou er in het gebouw ook een tegeltableau geplaatst zijn met daarop alle namen van concertgebouwleden tot 2019. Verderop in de straat was op Gabriël Metsustraat 8 ongeveer gelijktijdig een huishoudschool neergezet. Op huisnummer 18-20 kwam ook nog een school. Berlage had voor de straat ook een theater ontworpen; het zogenaamde Museum-theater; het is er nooit gekomen.